سئوال ٥ = رهايى از گرفتاريهاى روحى
خدمت مرجع عالى مقام شيعه , آيت اللّه العظمى صافى (مدظله ) .
با عرض ادب و ارادت ! .
ت براى رهايى از گرفتارى هاى روحى و سلب توفيقاتى كه قبلا داشته ام , چه بايد كرد؟ .
بسم اللّه الرحمن الرحيم .
نامه شكايت آميز شما از حالات روحى و تاسف بر سلب بعضى توفيقاتى كه داشته ايد, واصل شد .
ايـن روحـيـه گـلـه از نـفـس و تـوجـه بـه منابع روحانى يا [توجه به ] ابتلا به خسارتها و زيانهاى مـعـنـوى ,دلـيـل بـيدارى ضمير و حيات قلب و آگاهى و سلامتى روح است و ضد حالت غفلت و بى اعتنايى به گناه است و حالت معاتبه نفس است , كه در اصلاح باطن بسيار مؤثر است .
در احـاديـث شـريـفه , قريب به اين مضمون آمده است كه در امم گذشته , شخصى بود كه ساليان درازعـبادت مى كرد, سپس به رسم آن زمان ها قربانى كرد و مقبول درگاه الوهيت , عزاسمه , نشد او خـود را ونـفـس خود را مخاطب قرار داد و گفت : ((به من نرسيد آنچه رسيد مگر از تو و نيست گناه , مگر از تو)) خطاب شد كه اين نكوهش و توبيخ نفس , از آن سالها عبادت , بهتر است .
بـايـد شـما با ايمانى كه داريد, همين حالت شايسته را داشته باشيد از فوت ثواب و محروم شدن از كـارنيك ناراحت شويد بنابراين در مقام جبران گذشته برآييد و شكر و سپاس خداى متعال را بجا آوريـد كه اين وجدان روشن را به شما عطا فرموده است به شكرانه آن برنامه هايى را كه داشته ايد با شـوق و نـشـاط ازسر بگيريد از خدا توفيق بخواهيد و كمك و يارى طلب كنيد انشااللّه حال شما از گذشته هم بهتر خواهدشد و صفاى باطن و نورانيت قلب شما, بيشتر مى شود .
بـايـد بـنـده , هـمـواره مراقب حالات نفسانى و قلب خود باشد كه در حديث است : ((دل نيز مانند آهن زنگ مى گيرد, و با تلاوت قرآن كريم و ياد مرگ , زنگ آن زدوده مى شود ))
اگر بتوانيد نفس خود را جريمه كنيد و او را در راه اطاعت و رياضت , زحمت بيشتر بدهيد .
زايـد بـر بـرنـامـه , اگـر مـى توانيد از مال خود, انفاق نماييد, يا نماز بيشتر بخوانيد يا قرآن زيادتر تـلاوت كنيد چنانچه در احوال بعضى بزرگان گفته شده است كه : وقتى نماز مغرب را مختصرى از اول وقت تاخيرانداخت , به كفاره آن و تاديب خود, بنده اى را آزاد كرد .
ايـن فقرات دعاوى شريف ابى حمزه ثمالى
را با توجه بخوانيد و اگر عيبى در كارتان است , آن رااصلاح كنيد:((مالى كلما قلت قد صلحت سريرتى و قرب من مجالس التوابين مجلسى عرضت لـى بـلية ازالت قدمى و حالت بينى و بين خدمتك سيدى لعلك عن بابك طردتنى و عن خدمتك نـحيتنى او لعلك رايتنى مستخفابحقك فاقصيتنى او لعلك رايتنى معرضا عنك فقليتنى او لعلك وجدتنى فى مقام الكاذبين فرفضتنى او لعلك رايتنى غير شاكر لنعمائك فحرمتنى اولعلك فقدتنى من مجالس العلما فخذلتنى او لعلك رايتنى فى الغافلين فمن رحمتك ايستنى او لعلك رايتنى الف مجالس البطالين فبينى و بينهم خليتنى
))
ايـنـهـا اشـاره به يك سلسله از عوامل قلت يا سلب توفيق است كه به هر حال توجه آموز, بيدارگر وعافيت بخش است .
مـن امـيـدوارم كـه شـما تحت تاثير هيچيك از عواملى كه در اين دعا ياد شده قرار نگرفته باشيد بـه امـيد خدا برنامه ها را, مانند گذشته , اجرا كنيد, جلو برويد, قدم برداريد كه سعادتهاى بزرگ و درجات عالى و مقامات بلند در انتظار شماست .
بـه حـضـرت بقية اللّه , مولانا المهدى , ارواح العالمين له الفدا, متوسل باشيد و براى فرج ايشان دعا كنيد .
به اين بنده ضيعف سرمايه از دست داده و در بند نفس گرفتار مانده , از راه مرحمت دعا كنيد .
ثـبـتـكـم اللّه و ايـانا بالقول الثابت فى الحياة الدنيا و الاخرة بحق محمد و آله الطاهرين صلوات اللّه عليهم اجمعين .
والسلام عليكم و رحمة اللّه .
لطف اللّه صافى .
سئوال ٦ = نصيحت در ايام تولد حضرت زهرا (س)
به نام خدا .
بـه لـحـاظ مبارك مرجع عزيزم , حضرت آيت اللّه العظمى آقاى حاج شيخ لطف اللّه صافى (مد ظله العالى ) برسد .
بـا سـلام و تـبـريـك ايـام ولادت حـضـرت فـاطمه زهرا, سلام اللّه عليها, خواهشمند است در اين روزهاى خجسته , اينجانب را نصيحتى فرماييد تا بتوانم هر چه بيشتر در راه اسلام , ثابت قدم باشم .
بسم اللّه الرحمن الرحيم .
الـحمدللّه رب العالمين و الصلوة والسلام على سيدنا و نبيناابى القاسم محمد و آله الطاهرين , سيما بقية اللّه فى الارضين .
((قـال اللّه تـعـالى : و ان هذا صراطى مستقيما فاتبعوه و لا تتبع السبل فتفرق بكم عن سبيله ذلكم وصيكم به لعلكم تتقون ))
نـصـيـحـتـى كـه به شما مى نمايم , برگرفته و اقتباس از نصيحت و سفارش مرحوم علا مه حلى , بـه فرزندش , فخرالمحققين , قدس سرهما, مى باشد ايشان از بزرگترين علماى اسلام است كه در هـمـه عـلـوم نـقـلـى و عـقلى از اساتيد كم نظيرند آن بزرگوار در خاتمه كتاب ارزنده قواعد, به فـرزنـدش , كـه او نيز ازشخصيتهاى برجسته علمى و از مفاخر عالم علم و تحقيق و فضيلت است , سفارشاتى فرموده است .
آن فـقـيـه عـظـيـم , فـرزنـد جـلـيل خود را مخاطب قرار داده و بعد از دعاى خير, او را به تقوا و پـرهـيـزكـارى ,كـه سپر نگهدارنده و وسيله پايدار و سودمندى است و انسان را براى قيامت آماده مـى نـمـايـد, وصـيت مى فرمايد و به اطاعت اوامر خدا, آنچه موجب رضاى او و دورى از آنچه نهى فرموده , دستور مى دهد .
از او مـى خواهد كه عمرش را در تحصيل كمالات و كسب فضايل و صعود از پستى نقصان و نادانى , به اوج علم , كمال , مدارج معارف , آداب و مقامات انسانى و اعمال صالحه صرف نموده و اوقات خود را بيهوده تلف نسازد .
از جـمـلـه اين وصايا, احسان , مساعدت , كمك به برادران ,قضاى حوايج محتاجان و مقابله بدى به نيكى و تشكر و امتنان از نيكوكاران است .
نيز او را به ترك صحبت و هم نشينى و معاشرت با مردم نادان و فاسدالاخلاق , سفارش مى كند .
و از طـرف ديـگـر, فـرزنـدش را بـه مـلازمت محضر علما و مجالست فضلا, كه سبب رفع جهل و موجب اخلاق حسنه است ,توصيه مى فرمايد .
بـه صـبـر و تـوكـل , رضـا و حسابرسى نفس و استغفار و پرهيز از ظلم , خصوصا به يتيمان و ضعفا وصيت مى كند و مى فرمايد: خداوند در كيفر كسى كه شكسته اى را برنجاند و ضعيف و افتاده اى را بيازارد, گذشت نمى فرمايد .
و بـعـد از آن مـى فرمايد: در اداى نماز شب , مواظبت داشته باش كه پيامبر عظيم الشان , صلى اللّه عـلـيـه وآلـه , بر آن ترغيب و تشويق فرموده است , آنجا كه مى فرمايد:((من ختم له بقيام الليل ثم مات فله الجنة ))
صـلـه رحـم و پـيـونـد با خويشان را كه سبب زيادتى عمر است انجام بده و در حسن خلق , هر چه مى توانى اهتمام كن كه پيامبر اكرم , صلى اللّه عليه و آله , مى فرمايد: ((انكم لن تسعوا الناس باموالكم فسعوهم باخلاقكم ))
در پـيـوند با ذريه طيبه ـ فرزندان معصومين , سلام اللّه عليهم اجمعين , ـ سادات كرام و خدمت و احـترام به آنها تلاش داشته باش كه خداوند متعال در سفارش آنها تاكيد فرموده و مودت و دوستى ايشان را اجررسالت قرار داده است: ((قل لااسئلكم عليه اجرا الا المودة فى القربى ))
.
و حـضـرت خـتـمـى مـرتـبت , صلى اللّه عليه و آله , فرمودند: ((من از چهار گروه , در روز قيامت شـفاعت مى كنم , اگر چه به مقدار گناهان اهل دنيا, گناه بياورند: كسى كه ذريه مرا يارى كرده بـاشـد, شخصى كه درتنگدستى مالش را به فرزندان من بذل كرده باشد, آن كس كه اولاد مرا, به زبان و دل , دوست داشته باشدو شخصى كه براى قضاى حاجتهاى ذريه من , در وقتى كه طرد شده و كنار گذاشته شده باشند, سعى وتلاش نمايد ))
.
و هـمـچـنين بر تو باد به تعظيم فقها و اكرام علما, كه پيامبر عالى قدر اسلام , صلى اللّه عليه و آله , فرمودند:
((مـن اكـرم فـقـيها مسلما لقى اللّه يوم القيامة و هو عنه راض و من اهان فقيها مسلما لقى اللّه يوم القيامة و هو عليه غضبان ))
نـگـاه كـردن بـر عـالـم عبادت است , نظر به در خانه عالم عبادت است و مجالست و همنشينى با عالم عبادت است .
بـر تـو باد به تحصيل علم و فهم دين ! مبادا علمى را كه دارى , از آنان كه نياز دارند, كتمان كنى و اظهارننمايى .
در قـرآن مـجـيـد است : ((آن كس كه دانش خود را كتمان كند, خدا و همه لعنت كنندگان او را لعنت مى كنند))
خـصـوصـا اگر بدعتها ظاهر شود, واجب است بر عالم كه علم خود را اظهار كند و بدعتها را دفع نمايد ونگذارد كه مردم گمراه شده , در اشتباه بيفتند .
قـال رسول اللّه صلى اللّه عليه و آله :((اذا ظهرت البدع فى امتى فليظهرالعالم علمه فمن لم يفعل فعليه لعنة اللّه ))
.
تـوصـيـه حقير, اضافه بر آنچه علامه حلى , رحمة اللّه عليه , فرموده , اين است كه ياد خدا را در هيچ حـال فـرامـوش مـكـن و خدا را چنان عبادت و پرستش كن كه گويى او را مى بينى و اگر تو او را نمى بينى , او تو رامى بيند,((اعبداللّه كانك تراه فان كنت لا تراه فانه يراك ))
.
بـر ياد او به دل و زبان مستمر و مداوم باش ! يقينا خدا هم تو را ياد مى نمايد,((فاذكرونى اذكركم ))
.
و از شـكـر نـعمتهاى او, اگر چه كسى از حق شكر آنها بر نمى آيد, غافل مباش و از كفران نعمت و ايـنـكـه بـا نـعـمت خدا او را معصيت كنى , بر حذر باش كه((ولئن شكرتم لا زيدنكم و لئن كفرتم ان عذابى لشديد))
.
در مـعامله با مردم , طريق انصاف را رعايت كن ! مبادا حقى را از كسى , اگر چه كوچك باشد, انكار كنى و تا بتوانى با برادران دينى مواسات داشته باش !((اشد الاعمال ثلاثة مواساة الاخوان فى المال و انصاف الناس من نفسك و ذكراللّه على كل حال ))
.
حـق بـرادران و خـواهران مؤمن و مؤمنه را رعايت كن !آسانترين آن , اين است كه براى آنها دوست بـدارى , آنـچـه را بـراى خودت دوست مى دارى , و ناخوش داشته باشى , آنچه را براى خود ناخوش مى دارى .
و با آنها كه از تو مى برند, تو پيوند كن و آنها را كه به تو ستم مى كنند عفو كن ! .
بـپرهيز از خودبينى و غرور و تكبر و نظر حقارت به ديگران, ((اليس فى جهنم مثوى للمتكبرين ))
.V بـه هـيـچ يـك از بـنـدگـان خدا و برادران و خواهران ايمانى , به نظر كم قدرى , نگاه مكن ! شايد همان كسى كه تو او را كم گرفته و كم مى بينى , از اولياى خدا باشد.
مـظـاهـر دنيا و مقامات ظاهرى , معيار, نشان قدر معنوى و حقيقى و شان اشخاص نيست كه((الا كثرون هم الا قلون يوم القيامة ))
هـر چـه خـود را در مـقـايـسـه با ديگران كمتر بشمارى و تواضع بيشتر داشته باشى , به مقامات و درجات بالاتر نايل مى شوى .
امـر بـه مـعـروف و نـهـى از مـنكر, سعى و كوشش در اعلاى كلمه اسلام و تبليغ مكتب اهل بيت , عـلـيهم السلام , را كه مكتب اصل و اصيل اسلام است , هميشه وجهه همت خود قرار بده و حب فى اللّه و بغض فى اللّه را در همه احوال و كارها مراعات كن !((اوثق عرى الا يمان الحب فى اللّه و البغض فى اللّه ))
.
بـر راسـتـى و صداقت , درستى و امانت و حفظ عهد و وفاى به وعده كه از موجبات مهم عزت دنيا وآخرت و اعتلا و اعتبار جامعه است , ملازمت و مداومت داشته باش كه در حديث است : ((به نماز و روزه بـسـيـار شـخـص نـظر نكنيد, بلكه به صدق و راستى او در گفتار و اداى امانت او نظر كنيد ))
و از رسـول اكـرم , صـلـى اللّه عليه و آله و سلم , است كه فرمود: امت من همواره در خير هـستند, مادامى كه امانت را غنيمت وصدقه دادن را غرامت و خسارت نبينند,((لاتزال امتى بخير مالم ترالا مانة مغنما والصدقة مغرما))
.
از دوستى با دشمنان خدا سخت پرهيز كن و در اين سه آيه پيوسته تامل كن ! .
((لاتـجـد قـومـا يـؤمنون باللّه و اليوم الاخر يوادون من حاداللّه و رسوله و لوكانوا آباهم او ابناهم او اخوانهم او عشيرتهم اولئك كتب فى قلوبهم الا يمان ))
.
((قل ان كان آباؤكم و ابناؤكم و اخوانكم و ازواجكم و عشيرتكم و اموال اقترفتموها و تجارة تخشون كـسـادهـا و مـساكن ترضونها احب اليكم من اللّه ورسوله و جهاد فى سبيله فتربصوا حتى ياتى اللّه بامره و اللّه لايهدى القوم الفاسقين ))
.
((تلك الدار الا خرة نجعلها للذين لايريدون علوا فى الا رض و لافسادا والعاقبة للمتقين ))
.
و تلاوت قرآن را ترك مكن كه بر حسب روايات , قرآن , عهد خدا است و بايد شخص در اين عهدنظر كند و حداقل روزى پنجاه آيه از آن را قرائت نمايد .
از فايده و فضيلت تفكر در خلق آسمان و زمين , نفس خود و همه آيات الهى , كه سبب مزيد معرفت وخـداشـنـاسـى و بيدارى و آگاهى و ترقى روح و عقل مى شود, هيچ گاه غفلت مكن كه خداوند خردمندان را درقرآن به اين صفت توصيف و تعريف نموده است و هم در قرآن مى فرمايد:((و فى الا رض آيات للموقنين و فى انفسكم ))
.
مـبـادا از آنـهـا بـاشـى كـه از نـظـر بـه ظاهر اين عالم , به باطن آن نمى رسند و به همين تماشا و سيرظاهرى جهان اكتفا كرده , مشمول اين آيه شريفه مى شوند:((و كاين من آية فى السماوات و الارض يمرون عليها و هم عنهامعرضون ))
.
و در تـوسـل بـه حـضـرات مـعصومين , عليهم السلام , و حضور در مجالس ذكر فضايل و مناقب و مـصـايـب ايـشـان , خـصوص مجالس روضه و تعزيه حضرت سيدالشهدا, عليه افضل التحية و الثنا, كـوتـاهـى نـنما و اين مجالس را كه متضمن كمال روح و تهذيب نفس و كسب ثواب و اجر بسيار و ازدياد بصيرت و معرفت است مغتنم بشمار! .
و خـصـوصـا ياد ولى نعمت حقيقى و آن آقايى كه همه نعمت هاى الهى و فيوض ظاهريه و باطنيه , ازبـركـت وجـود مـقـدس او بـه ما مى رسد, يعنى حضرت بقية اللّه , مولانا المهدى , ارواحنا فداه , را فـراموش ننما و تامى توانى با گفتار و كردار خود خوشنودى و مسرت خاطر شريف ايشان را فراهم نـما!, براى تعجيل فرج وظهور آن حضرت و نزديك شدن روزگار رهايى دعا كن و سعى كن كه از منتظران حقيقى و متعهد آن حضرت باشى ! .
بر صلوات بر محمد و آل محمد, صلوات اللّه عليهم اجمعين , مداومت داشته باش ! .
و اين حقير فقير سراپا تقصير را از دعاى خير و طلب مغفرت , حيا و ميتا, فراموش ننما! .
فـان اللّه يـحـب الـمـحسنين و لا حول و لا قوة الا باللّه العلى العظيم و آخردعوانا ان الحمدللّه رب العالمين و صلى اللّه على سيدنا محمد و آله الطاهرين .
والسلام عليكم و رحمة اللّه .
لطف اللّه صافى .