حديث شماره : ٩٣

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ ثَابِتِ بْنِ دِينَارٍ الثُّمَالِيِّ وَ أَبِي مَنْصُورٍ عَنْ أَبِي الرَّبِيعِ قَالَ حَجَجْنَا مَعَ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام فِى السَّنَةِ الَّتِى كَانَ حَجَّ فِيهَا هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ وَ كَانَ مَعَهُ نَافِعٌ مَوْلَى عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ فَنَظَرَ نَافِعٌ إِلَى أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام فِى رُكْنِ الْبَيْتِ وَ قَدِ اجْتَمَعَ عَلَيْهِ النَّاسُ فَقَالَ نَافِعٌ يَا أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ مَنْ هَذَا الَّذِى قَدْ تَدَاكَّ عَلَيْهِ النَّاسُ فَقَالَ هَذَا نَبِيُّ أَهْلِ الْكُوفَةِ هَذَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ فَقَالَ اشْهَدْ لاَتِيَنَّهُ فَلَأَسْأَلَنَّهُ عَنْ مَسَائِلَ لَا يُجِيبُنِى فِيهَا إِلَّا نَبِيٌّ أَوِ ابْنُ نَبِيٍّ أَوْ وَصِيُّ نَبِيٍّ قَالَ فَاذْهَبْ إِلَيْهِ وَ سَلْهُ لَعَلَّكَ تُخْجِلُهُ فَجَاءَ نَافِعٌ حَتَّى اتَّكَأَ عَلَى النَّاسِ ثُمَّ أَشْرَفَ عَلَى أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام فَقَالَ يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ إِنِّي قَرَأْتُ التَّوْرَاةَ وَ الْإِنْجِيلَ وَ الزَّبُورَ وَ الْفُرْقَانَ وَ قَدْ عَرَفْتُ حَلَالَهَا وَ حَرَامَهَا وَ قَدْ جِئْتُ أَسْأَلُكَ عَنْ مَسَائِلَ لَا يُجِيبُ فِيهَا إِلَّا نَبِيٌّ أَوْ وَصِيُّ نَبِيٍّ أَوِ ابْنُ نَبِيٍّ قَالَ فَرَفَعَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام رَأْسَهُ فَقَالَ سَلْ عَمَّا بَدَا لَكَ فَقَالَ أَخْبِرْنِى كَمْ بَيْنَ عِيسَى وَ بَيْنَ مُحَمَّدٍ ص مِنْ سَنَةٍ قَالَ أُخْبِرُكَ بِقَوْلِى أَوْ بِقَوْلِكَ قَالَ أَخْبِرْنِى بِالْقَوْلَيْنِ جَمِيعاً قَالَ أَمَّا فِى قَوْلِى فَخَمْسُمِائَةِ سَنَةٍ وَ أَمَّا فِى قَوْلِكَ فَسِتُّمِائَةِ سَنَةٍ قَالَ فَأَخْبِرْنِى عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لِنَبِيِّهِ وَ سْئَلْ مَنْ أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنا أَ جَعَلْنا مِنْ دُونِ الرَّحْمنِ آلِهَةً يُعْبَدُونَ مَنِ الَّذِى سَأَلَ مُحَمَّدٌ ص وَ كَانَ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عِيسَى خَمْسُمِائَةِ سَنَةٍ قَالَ فَتَلَا أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام هَذِهِ الْآيَةَ سُبْحانَ الَّذِى أَسْرى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِى بارَكْنا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آياتِنا فَكَانَ مِنَ الْآيَاتِ الَّتِى أَرَاهَا اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مُحَمَّداً ص حَيْثُ أَسْرَى بِهِ إِلَى بَيْتِ الْمَقْدِسِ أَنْ حَشَرَ اللَّهُ عَزَّ ذِكْرُهُ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الْمُرْسَلِينَ ثُمَّ أَمَرَ جَبْرَئِيلَعليه‌السلام فَأَذَّنَ شَفْعاً وَ أَقَامَ شَفْعاً وَ قَالَ فِى أَذَانِهِ حَيَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ ثُمَّ تَقَدَّمَ مُحَمَّدٌ ص فَصَلَّى بِالْقَوْمِ فَلَمَّا انْصَرَفَ قَالَ لَهُمْ عَلَى مَا تَشْهَدُونَ وَ مَا كُنْتُمْ تَعْبُدُونَ قَالُوا نَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ وَ أَنَّكَ رَسُولُ اللَّهِ أَخَذَ عَلَى ذَلِكَ عُهُودَنَا وَ مَوَاثِيقَنَا

فَقَالَ نَافِعٌ: صَدَقْتَ يَا أَبَا جَعْفَرٍ فَأَخْبِرْنِى عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمَّا أَهْبَطَ آدَمَ إِلَى الْأَرْضِ وَ كَانَتِ السَّمَاوَاتُ رَتْقاً لَا تَمْطُرُ شَيْئاً وَ كَانَتِ الْأَرْضُ رَتْقاً لَا تُنْبِتُ شَيْئاً فَلَمَّا أَنْ تَابَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى آدَمَعليه‌السلام أَمَرَ السَّمَاءَ فَتَقَطَّرَتْ بِالْغَمَامِ ثُمَّ أَمَرَهَا فَأَرْخَتْ عَزَالِيَهَا ثُمَّ أَمَرَ الْأَرْضَ فَأَنْبَتَتِ الْأَشْجَارَ وَ أَثْمَرَتِ الثِّمَارَ وَ تَفَهَّقَتْ بِالْأَنْهَارِ فَكَانَ ذَلِكَ رَتْقَهَا وَ هَذَا فَتْقَهَا قَالَ نَافِعٌ صَدَقْتَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَأَخْبِرْنِى عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَ السَّماواتُ أَيُّ أَرْضٍ تُبَدَّلُ يَوْمَئِذٍ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام أَرْضٌ تَبْقَى خُبْزَةً يَأْكُلُونَ مِنْهَا حَتَّى يَفْرُغَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنَ الْحِسَابِ فَقَالَ نَافِعٌ إِنَّهُمْ عَنِ الْأَكْلِ لَمَشْغُولُونَ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام أَ هُمْ يَوْمَئِذٍ أَشْغَلُ أَمْ إِذْ هُمْ فِى النَّارِ فَقَالَ نَافِعٌ بَلْ إِذْ هُمْ فِى النَّارِ قَالَ فَوَ اللَّهِ مَا شَغَلَهُمْ إِذْ دَعَوْا بِالطَّعَامِ فَأُطْعِمُوا الزَّقُّومَ وَ دَعَوْا بِالشَّرَابِ فَسُقُوا الْحَمِيمَ قَالَ صَدَقْتَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لَقَدْ بَقِيَتْ مَسْأَلَةٌ وَاحِدَةٌ قَالَ وَ مَا هِيَ قَالَ أَخْبِرْنِي عَنِ اللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مَتَى كَانَ قَالَ وَيْلَكَ مَتَى لَمْ يَكُنْ حَتَّى أُخْبِرَكَ مَتَى كَانَ سُبْحَانَ مَنْ لَمْ يَزَلْ وَ لَا يَزَالُ فَرْداً صَمَداً لَمْ يَتَّخِذْ صَاحِبَةً وَ لَا وَلَداً ثُمَّ قَالَ يَا نَافِعُ أَخْبِرْنِى عَمَّا أَسْأَلُكَ عَنْهُ قَالَ وَ مَا هُوَ قَالَ مَا تَقُولُ فِى أَصْحَابِ النَّهْرَوَانِ فَإِنْ قُلْتَ إِنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ قَتَلَهُمْ بِحَقٍّ فَقَدِ ارْتَدَدْتَ وَ إِنْ قُلْتَ إِنَّهُ قَتَلَهُمْ بَاطِلًا فَقَدْ كَفَرْتَ قَالَ فَوَلَّى مِنْ عِنْدِهِ وَ هُوَ يَقُولُ أَنْتَ وَ اللَّهِ أَعْلَمُ النَّاسِ حَقّاً حَقّاً فَأَتَى هِشَاماً فَقَالَ لَهُ مَا صَنَعْتَ قَالَ دَعْنِى مِنْ كَلَامِكَ هَذَا وَ اللَّهِ أَعْلَمُ النَّاسِ حَقّاً حَقّاً وَ هُوَ ابْنُ رَسُولِ اللَّهِ ص حَقّاً وَ يَحِقُّ لِأَصْحَابِهِ أَنْ يَتَّخِذُوهُ نَبِيّاً

(٩٣ - ابوالربيع گويد: در خدمت امام باقرعليه‌السلام به حج رفتيم در همان سالى كه هشام بن عبدالملك در آن سال به حج آمده بود و نافع كه از نزديكان عبدالله بن عمر خطاب بود (و يكى از دشمنان اهل بيت و بلكه چنانچه گويند و از آخر حديث نيز معلوم مى شود يكى از خوارج بوده ) نيز همراه هشام به حج آمده بود، نافع در ركن خانه كعبه نگريست و امام باقرعليه‌السلام را مشاهده كرد كه مردم اطرافش را گرفته اند نافع رو به هشام كرده و پرسيد: اى اميرالمؤ منين اين كيست كه مردم اينگونه در اطراف او فشار مى آورند؟

هشام گفت : اين پيغمبر اهل كوفه محمد بن على است ، نافع گفت : نگران باش كه هم اكنون من به نزد او مى روم و مسائلى از او مى پرسم كه جز پيغمبر و يا پسر پيغمبر و يا وصى پيغمبر كسى نتواند پاسخ دهد.

هشام گفت : برو و از او بپرس شايد شرمنده اش سازى

نافع پيش آمد و همچنان بر مردم تكيه كرد و سر خود را بلند كرده به امام باقرعليه‌السلام گفت : من كتاب تورات و انجيل و زبور و قرآن را خوانده ام و حلال و حرامش را به خوبى دانسته ام ، و اينك آمده ام از تو مسائلى بپرسم كه پاسخش را جز پيغمبر يا وصى يا پسر پيغمبر كسى نتواند بدهد.

امام محمد باقرعليه‌السلام سرش را بلند كرده فرمود: هر چه مى خواهى بپرس

نافع گويد: بگو ميان عيسىعليه‌السلام و محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم چند سال بود؟

فرمود: مطابق عقيده خودم بگويم يا بر طبق عقيده تو؟

نافع گفت : هر دو عقيده را با هم بگو.

حضرت فرمود: اما به عقيده من پانصد سال بوده ، ولى به عقيده تو ششصد سال

نافع گفت : پس معناى گفتار خداى عزوجل چيست (كه به پيامبرش فرمود): (و بپرس از رسولانى كه ما پيش از تو فرستاديم كه آيا غير از خداى رحمان خدايانى قرار داده ايم كه پرستيده شوند) (سوره زخرف آيه ٤٥) در صورتيكه ميان محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و عيسى پانصد سال وقت فاصله بوده از چه كسى اين مطلب را (كه خدا فرمايد) پرسيده ؟

امام باقرعليه‌السلام اين آيه را خواند: (منزه است آنكه شبانگاه بنده خود را از مسجد الحرام تا مسجد اقصى كه اطراف آن را بركت داده ايم راه برد تا آيات خويش را به او بنمايانيم ) (سوره اسراء آيه ١) و از جمله آياتى كه خداوند در اين راه در بيت المقدس به او نماياند اين بود كه خداى عزذكره تمام پيمبران و مرسلين را از اولين و آخرين محشور فرمود، سپس به جبرئيلعليه‌السلام دستور داد اذان بگويد، و جبرئيل نيز (فصول ) اذان را جفت جفت و اقامه را نيز به همين نحو جفت جفت گفت (اين جمله رد بر عامه است كه فصول اذان را جفت مى گويند و اقامه را يكى بيشتر نمى گويند) و در اذانش (حى على خير العمل ) نيز گفت (اين هم رد بر عامه است كه آن را نمى گويند و در اذان صبح به جاى آن (الصلوة خير من النوم ) مى گويند) سپس محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم جلو ايستاد و آنها پشت سرش نماز خواندند و چون نمازش تمام شد رو به آنها كرده فرمود:

شما به چه چيز گواهى مى دهيد و چه را مى پرستيد؟

گفتند: ما گواهى دهيم كه معبودى جز خداى يگانه نيست كه شريكى ندارد و (گواهى دهيم كه ) همانا توئى رسول خدا، و خداوند روى اين مطلب از ما عهد و پيمان گرفته است

نافع گفت : راست گفتى اى ابا جعفر.

اكنون بگو معناى گفتار خداى عزوجل چيست (كه فرمايد): (آيا ندانند كسانى كه كافر شدند كه آسمان و زمين به هم پيوسته بود و ما آنها را از هم باز كرديم ) (سوره انبياء آيه ٣٠).

حضرت فرمود: همانا در آنوقتى كه خداى تبارك و تعالى آدم را به زمين فرو فرستاد آسمانها به هم پيوسته بود و هيچ نمى باريد، و زمين بسته بود و گياهى نمى رويانيد، تا هنگامى كه خداى عزوجل توبه آدمعليه‌السلام را پذيرفت به آسمان دستور داد تا بوسيله ابرها از هم شكافته شد سپس ‍ فرمانش داد تا باران خود را بر زمين فرو ريخت ، سپس به زمين فرمود تا درختها روئيد و ميوه ها بر خود پديد آورد، و جويبارها سرازير شد، آن بود بستگى آسمان و زمين و اين بود باز شدن آنها.

نافع گفت : راست گفتى اكنون بگو معناى گفتار خداى عزوجل چيست (كه فرمايد: (روزى كه زمين به زمين ديگر جز اين مبدل شود و آسمانها نيز) (سوره ابراهيم آيه ٤٨) و اين زمين در آنروز به چه زمينى تبديل گردد؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: زمينى است كه به صورتى نانى در آيد و مردم از آن بخورند تا خداى عزوجل از حساب (خلايق ) فارغ گردد.

نافع گفت : مردم در آنروز (بواسطه كثرت اندوه و گرفتارى ) بخوردن نمى رسند؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: آيا آنها در آنجا بيشتر گرفتارى و سرگرمى دارند يا در جهنم ؟

نافع گفت : در جهنم

حضرت فرمود: به خدا آنها در جهنم از خوراكى سرگرم نمى شوند و خوراكى طلب كنند و به آنها زقوم داده شود و نوشابه خواهند و بدانها حميم (آب جوشان ) بنوشانند.

نافع گفت : راست گفتى اى فرزند رسول خدا، اكنون يك سؤ ال ديگر مانده

حضرت فرمود: آن يك سؤ ال چيست ؟

گفت : بگو خداى تبارك و تعالى از چه زمانى بوده ؟

فرمود: واى بر تو چه وقت نبوده تا بتو بگويم چه وقت بوده ، منزه است خدائى كه پيوسته بوده و هميشه خواهد بود، يكتاى بى نيازى كه همسر و فرزندى براى خود نگرفته است

سپس فرمود: اى نافع اكنون من از تو سؤ الى مى كنم پاسخ مرا بده ؟ گفت : آن سؤ ال چيست ؟ فرمود: درباره خوارج نهروان چه مى گوئى ؟ اگر بگوئى اميرمؤ منان علىعليه‌السلام آنانرا بحق كشت از دين و عقيده خود (كه خوارج را بر حق مى دانى ) برگشته اى و اگر بگوئى بناحق آنها را كشت كافر شده اى ؟

نافع كه اين سؤ ال را شنيد پشت كرده و گريخت مى گفت : به خدا سوگند تو به حق و حقيقت داناترين مردم هستى ! و هم چنان يكسره بيامد تا پيش ‍ هشام رسيد.

هشام بدو گفت : چه كردى ؟ نافع گفت : از اين مقوله سخنى به ميان نياور كه به خدا اين مرد به راستى و حقا كه داناترين مردم است ، و حقا كه او پسر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم است ، و جا دارد كه ياران و دوستانش او را پيغمبر دانند. )

حديث شماره : ٩٤

(حَدِيثُ نَصْرَانِيِّ الشَّامِ مَعَ الْبَاقِرِ (ع ) )

عَنْهُ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ أَبَانٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الثَّقَفِيِّ قَالَ أَخْرَجَ هِشَامُ بْنُ عَبْدِ الْمَلِكِ أَبَا جَعْفَرٍعليه‌السلام مِنَ الْمَدِينَةِ إِلَى الشَّامِ فَأَنْزَلَهُ مِنْهُ وَ كَانَ يَقْعُدُ مَعَ النَّاسِ فِى مَجَالِسِهِمْ فَبَيْنَا هُوَ قَاعِدٌ وَ عِنْدَهُ جَمَاعَةٌ مِنَ النَّاسِ يَسْأَلُونَهُ إِذْ نَظَرَ إِلَى النَّصَارَى يَدْخُلُونَ فِى جَبَلٍ هُنَاكَ فَقَالَ مَا لِهَؤُلَاءِ أَ لَهُمْ عِيدٌ الْيَوْمَ فَقَالُوا لَا يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لَكِنَّهُمْ يَأْتُونَ عَالِماً لَهُمْ فِى هَذَا الْجَبَلِ فِى كُلِّ سَنَةٍ فِى هَذَا الْيَوْمِ فَيُخْرِجُونَهُ فَيَسْأَلُونَهُ عَمَّا يُرِيدُونَ وَ عَمَّا يَكُونُ فِى عَامِهِمْ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام وَ لَهُ عِلْمٌ فَقَالُوا هُوَ مِنْ أَعْلَمِ النَّاسِ قَدْ أَدْرَكَ أَصْحَابَ الْحَوَارِيِّينَ مِنْ أَصْحَابِ عِيسَىعليه‌السلام قَالَ فَهَلْ نَذْهَبُ إِلَيْهِ قَالُوا ذَاكَ إِلَيْكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَالَ فَقَنَّعَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام رَأْسَهُ بِثَوْبِهِ وَ مَضَى هُوَ وَ أَصْحَابُهُ فَاخْتَلَطُوا بِالنَّاسِ حَتَّى أَتَوُا الْجَبَلَ فَقَعَدَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام وَسْطَ النَّصَارَى هُوَ وَ أَصْحَابُهُ وَ أَخْرَجَ النَّصَارَى بِسَاطاً ثُمَّ وَضَعُوا الْوَسَائِدَ ثُمَّ دَخَلُوا فَأَخْرَجُوهُ ثُمَّ رَبَطُوا عَيْنَيْهِ فَقَلَّبَ عَيْنَيْهِ كَأَنَّهُمَا عَيْنَا أَفْعًى ثُمَّ قَصَدَ إِلَى أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام فَقَالَ يَا شَيْخُ أَ مِنَّا أَنْتَ أَمْ مِنَ الْأُمَّةِ الْمَرْحُومَةِ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام بَلْ مِنَ الْأُمَّةِ الْمَرْحُومَةِ فَقَالَ أَ فَمِنْ عُلَمَائِهِمْ أَنْتَ أَمْ مِنْ جُهَّالِهِمْ فَقَالَ لَسْتُ مِنْ جُهَّالِهِمْ فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ أَسْأَلُكَ أَمْ تَسْأَلُنِي فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام سَلْنِى فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ يَا مَعْشَرَ النَّصَارَى رَجُلٌ مِنْ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ يَقُولُ سَلْنِى إِنَّ هَذَا لَمَلِى ءٌ بِالْمَسَائِلِ ثُمَّ قَالَ يَا عَبْدَ اللَّهِ أَخْبِرْنِى عَنْ سَاعَةٍ مَا هِيَ مِنَ اللَّيْلِ وَ لَا مِنَ النَّهَارِ أَيُّ سَاعَةٍ هِيَ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام مَا بَيْنَ طُلُوعِ الْفَجْرِ إِلَى طُلُوعِ الشَّمْسِ فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ فَإِذَا لَمْ تَكُنْ مِنْ سَاعَاتِ اللَّيْلِ وَ لَا مِنْ سَاعَاتِ النَّهَارِ فَمِنْ أَيِّ السَّاعَاتِ هِيَ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام مِنْ سَاعَاتِ الْجَنَّةِ وَ فِيهَا تُفِيقُ مَرْضَانَا فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ فَأَسْأَلُكَ أَمْ تَسْأَلُنِي فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام سَلْنِى فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ يَا مَعْشَرَ النَّصَارَى إِنَّ هَذَا لَمَلِى ءٌ بِالْمَسَائِلِ أَخْبِرْنِى عَنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ كَيْفَ صَارُوا يَأْكُلُونَ وَ لَا يَتَغَوَّطُونَ أَعْطِنِى مَثَلَهُمْ فِى الدُّنْيَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام هَذَا الْجَنِينُ فِى بَطْنِ أُمِّهِ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُ أُمُّهُ وَ لَا يَتَغَوَّطُ فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ أَ لَمْ تَقُلْ مَا أَنَا مِنْ عُلَمَائِهِمْ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام إِنَّمَا قُلْتُ لَكَ مَا أَنَا مِنْ جُهَّالِهِمْ فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ فَأَسْأَلُكَ أَوْ تَسْأَلُنِي فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام سَلْنِى فَقَالَ يَا مَعْشَرَ النَّصَارَى وَ اللَّهِ لَأَسْأَلَنَّهُ عَنْ مَسْأَلَةٍ يَرْتَطِمُ فِيهَا كَمَا يَرْتَطِمُ الْحِمَارُ فِى الْوَحْلِ فَقَالَ لَهُ سَلْ فَقَالَ أَخْبِرْنِى عَنْ رَجُلٍ دَنَا مِنِ امْرَأَتِهِ فَحَمَلَتْ بِاثْنَيْنِ حَمَلَتْهُمَا جَمِيعاً فِى سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ وَ وَلَدَتْهُمَا فِى سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ وَ مَاتَا فِى سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ وَ دُفِنَا فِى قَبْرٍ وَاحِدٍ عَاشَ أَحَدُهُمَا خَمْسِينَ وَ مِائَةَ سَنَةٍ وَ عَاشَ الْآخَرُ خَمْسِينَ سَنَةً مَنْ هُمَا فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام عُزَيْرٌ وَ عَزْرَةُ كَانَا حَمَلَتْ أُمُّهُمَا بِهِمَا عَلَى مَا وَصَفْتَ وَ وَضَعَتْهُمَا عَلَى مَا وَصَفْتَ وَ عَاشَ عُزَيْرٌ وَ عَزْرَةُ كَذَا وَ كَذَا سَنَةً ثُمَّ أَمَاتَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عُزَيْراً مِائَةَ سَنَةٍ ثُمَّ بُعِثَ وَ عَاشَ مَعَ عَزْرَةَ هَذِهِ الْخَمْسِينَ سَنَةً وَ مَاتَا كِلَاهُمَا فِى سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ فَقَالَ النَّصْرَانِيُّ يَا مَعْشَرَ النَّصَارَى مَا رَأَيْتُ بِعَيْنِى قَطُّ أَعْلَمَ مِنْ هَذَا الرَّجُلِ لَا تَسْأَلُونِى عَنْ حَرْفٍ وَ هَذَا بِالشَّامِ رُدُّونِى قَالَ فَرَدُّوهُ إِلَى كَهْفِهِ وَ رَجَعَ النَّصَارَى مَعَ أَبِى جَعْفَرٍ ع

داستان مرد نصرانى شام با امام باقرعليه‌السلام :

(٩٤ - عمربن عبدالله ثقفى گويد: هشام بن عبدالملك (خليفه اموى ) امام باقرعليه‌السلام را از مدينه (وطن آنحضرت ) به شام (پايتخت خلفاى اموى ) برد و در نزد خويش جايش داد، و آنحضرت در مجالس مردم شركت مى كرد و با آنها نشست و برخاست داشت ، در اين بين روزى آن حضرت نشسته بود و گروهى از مردم در نزدش بودند و از او مسائلى مى پرسيدند نگاه آن حضرت به نصارى افتاد كه به كوهى كه در آنجا قرار داشت مى روند.

حضرت پرسيد: اينها را چه شده ؟ آيا امروز عيدى دارند؟ عرض كردند: نه اى فرزند رسول خدا اينها دانشمند و عالمى در اين كوه دارند كه هر سال يك بار در چنين روزى به نزد اين دانشمند مى روند و هر چه خواهند و از هر چه در آينده سال براى آنها پيش آيد از او مى پرسند امام باقرعليه‌السلام فرمود: چيزى هم مى داند؟ عرض كردند: از دانشمندترين مردم است ، و از كسانى است كه شاگردان حواريين حضرت عيسىعليه‌السلام را درك كرده ، حضرت فرمود: چطور است كه ما نزد او برويم ؟ عرض كردند: اى فرزند رسول خدا ميل شما است ، (اگر بخواهيد بد نيست ).

راوى گويد: امام باقرعليه‌السلام (براى اينكه او را نشناسند) سر خود را با جامه پوشانيد و به همراهان به سوى آن كوه براه افتاد و در ميان مردمى كه به كوه مى رفتند خود را انداخته و بيامدند تا در ميان نصارى نشستند.

نصارى فرش گستردند و روى آن پشتيها چيدند سپس رفتند و آن عالم را بيرون آوردند و ابروهاى او را بالا بستند (كه ببيند) پس آن عالم چشمان (نافذ) خود را كه همانند چشمان افعى مى درخشيد گردانده و متوجه امام باقرعليه‌السلام شد و به آنحضرت گفت : اى شيخ تو از ما هستى يا از امت مرحومه ؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: از امت مرحومه هستم

عرض كرد: از دانشمندانشان هستى يا از نادانانشان ؟

فرمود: از نادانان ايشان نيستم

نصرانى گفت : من از تو بپرسم يا تو از من مى پرسى ؟

فرمود: تو از من بپرس

نصرانى رو به نصارى كرده گفت : اى گروه نصارى مردى از امت محمد به من مى گويد: تو از من بپرس ! شايسته است چند مسئله از او بپرسم ، سپس ‍ گفت :

اى بنده خدا بگو: آن ساعتى كه نه از شب است و نه از روز چه ساعتى است ؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: ما بين سپيده دم تا زدن خورشيد.

نصرانى گفت : اگر نه از ساعتهاى شب است و نه از ساعتهاى روز پس از چه ساعتى است ؟

امامعليه‌السلام فرمود: از ساعتهاى بهشت است ، و در آن ساعت است كه بيماران ما بهبودى يابند.

نصرانى گفت : من بپرسم يا تو مى پرسى ؟

فرمود: بپرس

نصرانى رو به نصارى كرده گفت : اى گروه نصارى اين مرد شايسته پرسش ‍ است ، بگو: بهشتيان چگونه اند كه غذا مى خورند ولى مدفوع ندارند نظيرش ‍ را در دنيا براى من بيان كن ؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: نظيرش جنين است كه در شكم مادر زندگى مى كند، از همان غذائى كه مادرش مى خورد او هم مى خورد ولى مدفوع ندارد.

نصرانى گفت : مگر نگفتى من از دانشمندان ايشان نيستم ؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: من به تو گفتم : من از نادانانشان نيستم (و نگفتم از دانايانشان نيستم ) نصرانى گفت : تو مى پرسى يا من بپرسم ؟

امامعليه‌السلام فرمود: تو بپرس

نصرانى (رو به نصارى كرده ) گفت : اى گروه نصارى به خدا يك مسئله از او بپرسم كه در آن بماند چنانچه در گل مى ماند.

امامعليه‌السلام فرمود بپرس

نصرانى گفت : به من خبر ده از مردى كه با زنش هم بستر شد و آن زن در همان حال دوقلو آبستن شد و هر دو را در يك ساعت زائيد، و هر دوى آن بچه ها هم در يكساعت مردند، و در يك گور هم دفن شدند ولى يكى از آنها صد و پنجاه سال عمر كرد و ديگرى پنجاه سال آن دو چه كسانى بودند؟

امام باقرعليه‌السلام فرمود: آنها عزير و عزره بودند كه همانطور كه گفتى مادرشان بدانها آبستن شد و به همانطور كه گفتى آن دو را زائيد و آن دو چند سالى با هم زندگى كردند سپس خداى تبارك و تعالى عزير را صد سال مى راند، و پس از صد سال دوباره او را زنده كرد و با عزره تا پايان پنجاه سال (عمر عزير) زندگى كردند و هر دو در يكساعت مردند.

نصرانى گفت : اى گروه نصارى من تا كنون به چشم خود مردى دانشمندتر از اين مرد نديده ام ، و تا اين مرد در شام است از من هيچ حرفى نپرسيد، مرا به جاى خود باز گردانيد.

رواى گويد: او را به مغازه اش (جايگاهى كه در آن زندگى مى كرد) برگرداندند، و آنروز نصارى با امام باقرعليه‌السلام به شهر باز گشتند. )