حديث شماره : ٤٠٥

عَنْهُ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ زِيَادٍ الْقَنْدِيِّ عَنْ دُرُسْتَ بْنِ أَبِى مَنْصُورٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَكاً مَا بَيْنَ شَحْمَةِ أُذُنِهِ إِلَى عَاتِقِهِ مَسِيرَةُ خَمْسِمِائَةِ عَامٍ خَفَقَانِ الطَّيْرِ

(٤٠٥ - مردى از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: خداى عزوجل را فرشته اى است كه ميان پره كوشش تا شانه اش به اندازه مسير پانصد سال پريدن پرنده است )

حديث شماره : ٤٠٦

الْحُسَيْنُ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ دِيكاً رِجْلَاهُ فِى الْأَرْضِ السَّابِعَةِ وَ عُنُقُهُ مُثْبَتَةٌ تَحْتَ الْعَرْشِ وَ جَنَاحَاهُ فِى الْهَوَى إِذَا كَانَ فِى نِصْفِ اللَّيْلِ أَوِ الثُّلُثِ الثَّانِى مِنْ آخِرِ اللَّيْلِ ضَرَبَ بِجَنَاحَيْهِ وَ صَاحَ سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّنَا اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ الْمُبِينُ فَلَا إِلَهَ غَيْرُهُ رَبُّ الْمَلَائِكَةِ وَ الرُّوحِ فَتَضْرِبُ الدِّيَكَةُ بِأَجْنِحَتِهَا وَ تَصِيحُ

(٤٠٦ - محمد بن فضيل از امام باقرعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: خداى عزوجل را خروسى است كه پاهايش در زمين هفتم و گردنش در زير عرش قرار دارد و بالهايش در هوا است و چون نيمه شب يا ثلث دوم آخر شب شود دو بالش را بر هم زند و فرياد زند: (سبوح قدوس ربنا الله الملك الحق المبين فلا اله غير رب الملائكة و الروح ) (منزه است خداى پاك از هر عيب ، پروردگار ما خداى فرمانرواى بر حق و آشكار كننده (چيزها بقدرت خويش ) است ، و معبودى جز او نيست ، پروردگار فرشتگان و روح جبرئيل )، پس (با اين صدا) خروسان زمين بال خود به هم زنند و آواز دهند.)

حديث شماره : ٤٠٧

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحَجَّالِ عَنْ ثَعْلَبَةَ بْنِ مَيْمُونٍ عَنْ عَمَّارٍ السَّابَاطِيِّ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام مَا يَقُولُ مَنْ قِبَلَكُمْ فِى الْحِجَامَةِ قُلْتُ يَزْعُمُونَ أَنَّهَا عَلَى الرِّيقِ أَفْضَلُ مِنْهَا عَلَى الطَّعَامِ قَالَ لَا هِيَ عَلَى الطَّعَامِ أَدَرُّ لِلْعُرُوقِ وَ أَقْوَى لِلْبَدَنِ

(٤٠٧ - عمار ساباطى گويد: امام صادقعليه‌السلام فرمود: كسانى كه نزد شمايند درباره حجامت چه گويند؟عرض كردم : آنان چنين پندارند كه حجامت در ناشتائى بهتر است از روى غذا فرمود: نه ، در روى غذا رگها را بهتر بگشايد (و بهتر خون بيايد) و نيروى بيشترى به بدن دهد. )

حديث شماره : ٤٠٨

عَنْهُ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ اقْرَأْ آيَةَ الْكُرْسِيِّ وَ احْتَجِمْ أَيَّ يَوْمٍ شِئْتَ وَ تَصَدَّقْ وَ اخْرُجْ أَيَّ يَوْمٍ شِئْتَ

(٤٠٨ - عبدالرحمن بن حجاج از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: آية الكرسى را بخوان و هر روز كه خواهى حجامت كن ، و صدقه بده و هر روز كه خواهى مسافرت كن

شرح :

يعنى آنچه وارد شده كه در فلان روز حجامت و يا مسافرت خوب است و در فلان روز مثلا بد است با خواندن آية الكرسى و صدقه بر طرف مى شود. )

حديث شماره : ٤٠٩

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ حُكَيْمٍ قَالَ سَمِعْتُ عُثْمَانَ الْأَحْوَلِ يَقُولُ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِعليه‌السلام يَقُولُ لَيْسَ مِنْ دَوَاءٍ إِلَّا وَ هُوَ يُهَيِّجُ دَاءً وَ لَيْسَ شَيْءٌ فِي الْبَدَنِ أَنْفَعَ مِنْ إِمْسَاكِ الْيَدِ إِلَّا عَمَّا يُحْتَاجُ إِلَيْهِ

(٤٠٩ - عثمان احول گويد: شنيدم از حضرت ابوالحسنعليه‌السلام كه مى فرمود: هيچ داروئى نيست جز آنكه دردى را تحريك كند، و هيچ داروئى براى بدن بهتر از آن نيست كه انسان امساك كند جز از آنچه بدن بدان چيز نيازمند مى باشد. )

حديث شماره : ٤١٠

عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ رَفَعَهُ إِلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ الْحُمَّى تَخْرُجُ فِى ثَلَاثٍ فِى الْعَرَقِ وَ الْبَطَنِ وَ الْقَيْءِ

(٤١٠ - محمد بن خالد در حديث مرفوعى از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: تب با سه چيز از بدن بيرون رود:

١ - به رگ زدن (يا به عرق كردن ).

٢ - به خوردن مسهل از راه شكم ،

٣ - و به قى كردن )

حديث شماره : ٤١١

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ حَفْصِ بْنِ عَاصِمٍ عَنْ سَيْفٍ التَّمَّارِ عَنْ أَبِى الْمُرْهِفِ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ الْغَبَرَةُ عَلَى مَنْ أَثَارَهَا هَلَكَ الْمَحَاضِيرُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ وَ مَا الْمَحَاضِيرُ قَالَ الْمُسْتَعْجِلُونَ أَمَا إِنَّهُمْ لَنْ يُرِيدُوا إِلَّا مَنْ يَعْرِضُ لَهُمْ ثُمَّ قَالَ يَا أَبَا الْمُرْهِفِ أَمَا إِنَّهُمْ لَمْ يُرِيدُوكُمْ بِمُجْحِفَةٍ إِلَّا عَرَضَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُمْ بِشَاغِلٍ ثُمَّ نَكَتَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام فِى الْأَرْضِ ثُمَّ قَالَ يَا أَبَا الْمُرْهِفِ قُلْتُ لَبَّيْكَ قَالَ أَ تَرَى قَوْماً حَبَسُوا أَنْفُسَهُمْ عَلَى اللَّهِ عَزَّ ذِكْرُهُ لَا يَجْعَلُ اللَّهُ لَهُمْ فَرَجاً بَلَى وَ اللَّهِ لَيَجْعَلَنَّ اللَّهُ لَهُمْ فَرَجاً

(٤١١ - ابومرهف از امام باقرعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: غبار بر سر كسى نشيند كه آنرا برانگيزد (ضرب المثلى است عربى يعنى هر كه فتنه اى برانگيزد زيانش بخود او برگردد) و محاضير هلاك گشتند، گفتم ، قربانت گردم محاضير كيانند؟ فرمود: شتاب كنندگان (در ظهور دولت حق ، آنانكه شتاب دارند هر چه زودتر دولت حقه برپا گردد).

بدانكه آنان (يعنى مخالفين شما) براى شما توطئه چينى نكنند مگر براى كسى كه متعرض (حكومت ) آنها شود، سپس فرمود: اى ابا مرهف بدانكه آنها توطئه چينى براى شما نكنند جز آنكه خداى عزوجل براى آنها كارى (كه مانع اجراى نقشه آنها گردد) پيش آورد، سپس امام باقرعليه‌السلام چيزى به زمين كوبيد آنگاه فرمود: اى ابامرهف گفتم : بله ، فرمود: آيا مردمى كه خود را براى خداى عزوجل وقف كرده اند چنان بينى كه خدا براى آنها گشايشى مقرر نفرمايد؟ چرا به خدا سوگند كه به طور حتم خدا براى ايشان گشايشى مقرر سازد. )

حديث شماره : ٤١٢

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَيْنِ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى هَاشِمٍ عَنِ الْفَضْلِ الْكَاتِبِ قَالَ كُنْتُ عِنْدَ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام فَأَتَاهُ كِتَابُ أَبِى مُسْلِمٍ فَقَالَ لَيْسَ لِكِتَابِكَ جَوَابٌ اخْرُجْ عَنَّا فَجَعَلْنَا يُسَارُّ بَعْضُنَا بَعْضاً فَقَالَ أَيَّ شَيْءٍ تُسَارُّونَ يَا فَضْلُ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ ذِكْرُهُ لَا يَعْجَلُ لِعَجَلَةِ الْعِبَادِ وَ لَإِزَالَةُ جَبَلٍ عَنْ مَوْضِعِهِ أَيْسَرُ مِنْ زَوَالِ مُلْكٍ لَمْ يَنْقَضِ أَجَلُهُ ثُمَّ قَالَ إِنَّ فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ حَتَّى بَلَغَ السَّابِعَ مِنْ وُلْدِ فُلَانٍ قُلْتُ فَمَا الْعَلَامَةُ فِيمَا بَيْنَنَا وَ بَيْنَكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَالَ لَا تَبْرَحِ الْأَرْضَ يَا فَضْلُ حَتَّى يَخْرُجَ السُّفْيَانِيُّ فَإِذَا خَرَجَ السُّفْيَانِيُّ فَأَجِيبُوا إِلَيْنَا يَقُولُهَا ثَلَاثاً وَ هُوَ مِنَ الْمَحْتُومِ

(٤١٢ - فضل كاتب گويد: خدمت امام صادقعليه‌السلام بودم كه نامه ابومسلم خراسانى براى او آمد، حضرت فرمود: نامه تو جواب ندارد از نزد ما بيرون شو، ما شروع كرديم با يكديگر آهسته سخن گفتن ، فرمود: اى فضل چه سخنى آهسته با هم مى گوئيد؟ همانا خداى عزوجل براى شتاب بندگان شتاب نمى كند، و به راستى كه از جا كندن كوهى از جاى خويش ‍ آسانتر است از واژگون كردن حكومتى كه عمرش به آخر نرسيده ، سپس ‍ فرمود: همانا فلان پسر فلان تا به هفتمين فرزند فلان (يعنى عباس ) رسيد (يعنى اينها به خلافت رسند) من عرض كردم : پس چه نشانه اى ميان ما و شما است ، قربانت گردم ؟ فرمود: اى فضل از جاى خود حركت نكن تا سفيانى خروج كند و چون سفيانى خروج كرد به سوى ما رو آوريد و سه بار اين كلام را تكرار كرد - و اين جريان از نشانه هاى حتمى (ظهور حضرت قائم ) است )

حديث شماره : ٤١٣

أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام عَنْ إِبْلِيسَ أَ كَانَ مِنَ الْمَلَائِكَةِ أَمْ كَانَ يَلِى شَيْئاً مِنْ أَمْرِ السَّمَاءِ فَقَالَ لَمْ يَكُنْ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَكُنْ يَلِى شَيْئاً مِنْ أَمْرِ السَّمَاءِ وَ لَا كَرَامَةَ فَأَتَيْتُ الطَّيَّارَ فَأَخْبَرْتُهُ بِمَا سَمِعْتُ فَأَنْكَرَهُ وَ قَالَ وَ كَيْفَ لَا يَكُونُ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاّ إِبْلِيسَ فَدَخَلَ عَلَيْهِ الطَّيَّارُ فَسَأَلَهُ وَ أَنَا عِنْدَهُ فَقَالَ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ رَأَيْتَ قَوْلَهُ عَزَّ وَ جَلَّ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا فِى غَيْرِ مَكَانٍ مِنْ مُخَاطَبَةِ الْمُؤْمِنِينَ أَ يَدْخُلُ فِى هَذَا الْمُنَافِقُونَ قَالَ نَعَمْ يَدْخُلُ فِى هَذَا الْمُنَافِقُونَ وَ الضُّلَّالُ وَ كُلُّ مَنْ أَقَرَّ بِالدَّعْوَةِ الظَّاهِرَةِ

(٤١٣ - جميل بن دراج گويد: از امام صادقعليه‌السلام پرسيدم : كه آيا شيطان از فرشتگان بود يا كارى از كارهاى آسمان به او سپرده شده بود؟ فرمود: نه از فرشتگان بود و نه كارى به او سپرده شده بود. و نه مورد احترام و كرامتى بود. من به نزد طيار (ظاهرا مقصود حمزة بن طيار است ) آمدم و آنچه را شنيده بودم بدو گفتم ، طيار سخن امامعليه‌السلام را منكر شده گفت : چگونه از فرشتگان نبوده با اينكه خداى عزوجل فرمايد: (و هنگاميكه گفتيم به فرشتگان آدم را سجده كنيد همه سجده كردند مگر ابليس ) (سوره كهف آيه ٤٩) (و از اينكه ابليس را از فرشتگان استثناء فرموده معلوم مى شود كه او جزء فرشتگان بوده ) پس خود طيار به خدمت امام صادقعليه‌السلام آمد و در وقتيكه من هم خدمت آنحضرت بودم اين موضوع را پرسيده و عرض كرد: قربانت گردم اينكه خداى عزوجل در بسيارى از جاهاى قرآن مؤ منان را مخاطب ساخته و فرمايد: (اى كسانى كه ايمان آورده ايد) آيا منافقان هم در اين خطاب داخل شوند؟ فرمود: آرى منافقان هم داخل اين خطاب هستند، و هم چنين گمراهان و هر كس كه به دعوت ظاهر اسلام اقرار و اعتراف دارد.

شرح :

با همين جمله حضرت پاسخ او را داد، يعنى همچنانكه خطاب( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا ) شامل منافقان و گمراهان نيز مى شود با اينكه آنها در واقع ايمان نياورده اند هم چنين ابليس نيز با اينكه جزء فرشتگان نبود ولى چون در ميان آنها بود و در شمار آنان محسوب مى شد (فرشتگان ) شامل او هم مى شود، گذشته از اينكه آيه اى را كه طيار به او استدلال كرده يعنى آيه ٤٩ از سوره كهف خود به صراحت گويد: كه ابليس از فرشتگان نبود زيرا دنبال آيه است كه :( كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ... ) (يعنى ابليس از جن بود و از دستور پروردگار خويش سرپيچى كرد...). )

حديث شماره : ٤١٤

عَنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ مُرَازِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام أَنَّ رَجُلًا أَتَى رَسُولَ اللَّهِ ص فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّى أُصَلِّى فَأَجْعَلُ بَعْضَ صَلَاتِى لَكَ فَقَالَ ذَلِكَ خَيْرٌ لَكَ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَأَجْعَلُ نِصْفَ صَلَاتِى لَكَ فَقَالَ ذَلِكَ أَفْضَلُ لَكَ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ فَإِنِّى أُصَلِّى فَأَجْعَلُ كُلَّ صَلَاتِى لَكَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذاً يَكْفِيَكَ اللَّهُ مَا أَهَمَّكَ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاكَ وَ آخِرَتِكَ ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام إِنَّ اللَّهَ كَلَّفَ رَسُولَ اللَّهِ ص مَا لَمْ يُكَلِّفْهُ أَحَداً مِنْ خَلْقِهِ كَلَّفَهُ أَنْ يَخْرُجَ عَلَى النَّاسِ كُلِّهِمْ وَحْدَهُ بِنَفْسِهِ إِنْ لَمْ يَجِدْ فِئَةً تُقَاتِلُ مَعَهُ وَ لَمْ يُكَلِّفْ هَذَا أَحَداً مِنْ خَلْقِهِ قَبْلَهُ وَ لَا بَعْدَهُ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الْآيَةَ فَقاتِلْ فِى سَبِيلِ اللّهِ لاتُكَلَّفُ إِلّ ا نَفْسَكَ ثُمَّ قَالَ وَ جَعَلَ اللَّهُ أَنْ يَأْخُذَ لَهُ مَا أَخَذَ لِنَفْسِهِ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ جُعِلَتِ الصَّلَاةُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ ص بِعَشْرِ حَسَنَاتٍ

(٤١٤ - مرازم از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: مردى به نزد رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم آمده عرض كرد: من دعا مى كنم و قسمتى از دعاى خود را مخصوص تو قرار مى دهم ؟ فرمود: اين براى تو خير است ، عرض كرد: اى رسول خدا من نيمى از دعاى خود را مخصوص تو قرار دهم ؟ فرمود: اين براى تو بهتر است ، عرض كرد: اى رسول خدا من دعا مى كنم و همه دعايم را مخصوص تو گردانم ؟ رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم فرمود: در اينصورت خداوند مهم تو را از كارهاى دنيا و آخرتت كفايت كند.

سپس امام صادقعليه‌السلام فرمود: همانا خداوند به رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم تكليف فرمود آنچه را به هيچيك از خلق خود تكليف نكرد، او را مكلف ساخت تا اگر همراهانى براى مبارزه (با دشمنان خدا و كفار) پيدا نكرد خود به تنهائى در برابر همه مردم قيام كند، و به هيچ يك از خلق خود نه پيش از آنحضرت و نه بعد از او چنين تكليفى نفرمود، سپس اين آيه را خواند: (پيكار كن در راه خدا كه بر هيچكس جز بر نفس خويش مكلف نيستى ) (سوره نساء آيه ٨٤)، و خداوند مقرر فرموده كه براى او همان عهدى را بگيرد كه براى خويشتن گرفته (يعنى در چند برابر كردن اعمالى كه كسى براى آخرت انجام دهد) پس خداى عزوجل فرمود: (هر كه حسنه اى بياورد ده برابر آن پاداش دارد) (سوره انعام آيه ١٦١) و دعا (يا درود) بر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نيز ده حسنه پاداش دارد. )

حديث شماره : ٤١٥

عَنْهُ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَدِيدٍ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ رَوْحٍ عَنْ فُضَيْلٍ الصَّائِغِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام يَقُولُ أَنْتُمْ وَ اللَّهِ نُورٌ فِى ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَ اللَّهِ إِنَّ أَهْلَ السَّمَاءِ لَيَنْظُرُونَ إِلَيْكُمْ فِى ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ كَمَا تَنْظُرُونَ أَنْتُمْ إِلَى الْكَوْكَبِ الدُّرِّيِّ فِى السَّمَاءِ وَ إِنَّ بَعْضَهُمْ لَيَقُولُ لِبَعْضٍ يَا فُلَانُ عَجَباً لِفُلَانٍ كَيْفَ أَصَابَ هَذَا الْأَمْرَ وَ هُوَ قَوْلُ أَبِىعليه‌السلام وَ اللَّهِ مَا أَعْجَبُ مِمَّنْ هَلَكَ كَيْفَ هَلَكَ وَ لَكِنْ أَعْجَبُ مِمَّنْ نَجَا كَيْفَ نَجَا

(٤١٥ - فضيل صائغ گويد: شنيدم از امام صادقعليه‌السلام كه مى فرمود: شمائيد به خدا سوگند روشنى درتاريكيهاى زمين ، و به خدا سوگند اهل آسمان در تاريكيهاى زمين به شما بنگرند چنانچه شما به ستاره درخشان آسمان مى نگريد، و به راستى آنها به يكديگر گويند: اى فلان شگفت است از فلانى كه چگونه به اين مقام (يعنى ولايت اهلى بيتعليهم‌السلام دست يافته است و همين است مضمون گفتار پدرمعليه‌السلام كه فرمود: به خدا سوگند من تعجب نكنم از آنكس كه هلاك گشت چگونه هلاك شد ولى تعجب مى كنم از آنكسى كه نجات يافت كه او (در ميان اينهمه اسباب گمراهى و آماده بودن وسائل هلاكت چگونه نجات يافته )

حديث شماره : ٤١٦

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ حُمْرَانَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ مَنْ سَافَرَ أَوْ تَزَوَّجَ وَ الْقَمَرُ فِى الْعَقْرَبِ لَمْ يَرَ الْحُسْنَى

(٤١٦ - محمد بن حمران از امام صادقعليه‌السلام روايت كرده كه فرمود: هر كه سفر كند و يا ازدواج كند در وقتى كه قمر در عقرب است خوبى نبيند. )

حديث شماره : ٤١٧

عَنْهُ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عُبَيْسِ بْنِ هِشَامٍ عَنْ عَبْدِ الْكَرِيمِ بْنِ عَمْرٍو عَنِ الْحَكَمِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ الْقَاسِمِ أَنَّهُ سَمِعَ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ عَطَاءٍ يَقُولُ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍعليه‌السلام قُمْ فَأَسْرِجْ دَابَّتَيْنِ حِمَاراً وَ بَغْلًا فَأَسْرَجْتُ حِمَاراً وَ بَغْلًا فَقَدَّمْتُ إِلَيْهِ الْبَغْلَ وَ رَأَيْتُ أَنَّهُ أَحَبُّهُمَا إِلَيْهِ فَقَالَ مَنْ أَمَرَكَ أَنْ تُقَدِّمَ إِلَيَّ هَذَا الْبَغْلَ قُلْتُ اخْتَرْتُهُ لَكَ قَالَ وَ أَمَرْتُكَ أَنْ تَخْتَارَ لِى ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَحَبَّ الْمَطَايَا إِلَيَّ الْحُمُرُ قَالَ فَقَدَّمْتُ إِلَيْهِ الْحِمَارَ وَ أَمْسَكْتُ لَهُ بِالرِّكَابِ فَرَكِبَ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى هَدَانَا بِالْإِسْلَامِ وَ عَلَّمَنَا الْقُرْآنَ وَ مَنَّ عَلَيْنَا بِمُحَمَّدٍ ص ‍ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَ مَا كُنَّا لَهُ مُقْرِنِينَ وَ إِنَّا إِلَى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ سَارَ وَ سِرْتُ حَتَّى إِذَا بَلَغْنَا مَوْضِعاً آخَرَ قُلْتُ لَهُ الصَّلَاةَ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَالَ هَذَا وَادِى النَّمْلِ لَا يُصَلَّى فِيهِ حَتَّى إِذَا بَلَغْنَا مَوْضِعاً آخَرَ قُلْتُ لَهُ مِثْلَ ذَلِكَ فَقَالَ هَذِهِ الْأَرْضُ مَالِحَةٌ لَا يُصَلَّى فِيهَا قَالَ حَتَّى نَزَلَ هُوَ مِنْ قِبَلِ نَفْسِهِ فَقَالَ لِى صَلَّيْتَ أَوْ تُصَلِّى سُبْحَتَكَ قُلْتُ هَذِهِ صَلَاةٌ تُسَمِّيهَا أَهْلُ الْعِرَاقِ الزَّوَالَ فَقَالَ أَمَا هَؤُلَاءِ الَّذِينَ يُصَلُّونَ هُمْ شِيعَةُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍعليه‌السلام وَ هِيَ صَلَاةُ الْأَوَّابِينَ فَصَلَّى وَ صَلَّيْتُ ثُمَّ أَمْسَكْتُ لَهُ بِالرِّكَابِ ثُمَّ قَالَ مِثْلَ مَا قَالَ فِى بِدَايَتِهِ ثُمَّ قَالَ اللَّهُمَّ الْعَنِ الْمُرْجِئَةَ فَإِنَّهُمْ أَعْدَاؤُنَا فِى الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ فَقُلْتُ لَهُ مَا ذَكَّرَكَ جُعِلْتُ فِدَاكَ الْمُرْجِئَةَ فَقَالَ خَطَرُوا عَلَى بَالِى

(٤١٧ - عبدالله بن عطاء گويد: امام باقرعليه‌السلام (به من ) فرمود: برخيز و دو عدد از اين چهار پايان را زين كن ،يك الاغ و يك استر، من برخاستم و الاغ و استرى را زين نهادم و به خيال خودم كه آنحضرت استر را بيشتر دوست دارد، استر را براى سوار شدن او جلو بردم ، فرمود: كى بتو گفته بود كه استر را جلوى من آرى ؟ عرض كردم : من خودم آنرا براى شما انتخاب كردم ، فرمود: آيا من بتو گفته بودم كه آنرا براى من انتخاب كنى ؟ آنگاه فرمود: بهترين مركبها در پيش من الاغ است

گويد: پس من آن الاغ را پيش بردم و ركاب گرفتم تا حضرت سوار شد و (پس از سوار شدن ) اين دعا را خواند (كه ترجمه اش چنين است ):

(منزه است خدائى كه ما را بدين اسلام راهبرى فرمود، و قرآن را به ما ياد داد، و بوجود محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بر ما منت نهاد، ستايش خاص ‍ خدائى است كه اين (مركب ) را براى ما رام كرد و ما طاقت آنرا نداشتيم ، و به راستى كه ما به سوى پروردگارمان باز مى گرديم و ستايش خاص خدا پروردگار جهانيان است ).

و آنحضرت به راه افتاد و من نيز برفتم تا به جائى رسيديم ، من عرض كردم : قربانت ! نماز! فرمود: اينجا وادى مورچه است و نماز در آن خوانده نشود، از آنجا گذشتيم تا به جاى ديگرى رسيديم من باز همان سخن را تكرار كردم (و از او خواستم كه براى نماز پياده شويم ) فرمود: اينجا نمك زار است و در آن نماز خوانده نشود، گويد: هم چنان رفتيم تا در جائى خود آن حضرت (بدون اينكه من سخنى بگويم ) پياده شد و به من فرمود: نماز خوانده اى يا نماز نافله مى خوانى ؟ عرض كردم : اين نمازى است كه مردم عراق آنرا نماز زوال مى نامند، فرمود: اما آنها كه اين نماز را مى خوانند همان شيعيان على بن ابى طالبعليه‌السلام هستند و اين نماز توابين (توبه كنندگان ) است ، پس آنحضرت نماز خواند و من هم نماز خواندم آنگاه ركاب گرفتم و (حضرت سوار شد) همان دعا را خواند، آنگاه فرمود:

خدايا (مرجئه ) را از رحمت خويش دور گردان كه به راستى آنها در دنيا و آخرت دشمنان ما هستند، من عرض كردم : قربانت چه چيز شما را (ناگهان ) به ياد (مرجئه ) انداخت ، فرمود: (بى مقدمه ) به خاطرم آمدند.

شرح :

مجلسىرحمه‌الله پس از اينكه چند معنى براى ارجاء (و مرجئه ) مى كند در پايان گويد: اظهر آن است كه مقصود از مرجئه در اينجا كسانى هستند كه علىعليه‌السلام را در خلافت از درجه اولى به درجه چهارم تنزيل داده اند يعنى عموم اهل سنت و عامه )

حديث شماره : ٤١٨

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ أَبِى عُمَيْرٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِى عُمَيْرٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ أَبِى حَمْزَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ لَمَّا أَرَادَتْ قُرَيْشٌ قَتْلَ النَّبِيِّ ص قَالَتْ كَيْفَ لَنَا بِأَبِي لَهَبٍ فَقَالَتْ أُمُّ جَمِيلٍ أَنَا أَكْفِيكُمُوهُ أَنَا أَقُولُ لَهُ إِنِّى أُحِبُّ أَنْ تَقْعُدَ الْيَوْمَ فِى الْبَيْتِ نَصْطَبِحُ فَلَمَّا أَنْ كَانَ مِنَ الْغَدِ وَ تَهَيَّأَ الْمُشْرِكُونَ لِلنَّبِيِّ ص قَعَدَ أَبُو لَهَبٍ وَ امْرَأَتُهُ يَشْرَبَانِ فَدَعَا أَبُو طَالِبٍ عَلِيّاًعليه‌السلام فَقَالَ لَهُ يَا بُنَيَّ اذْهَبْ إِلَى عَمِّكَ أَبِي لَهَبٍ فَاسْتَفْتِحْ عَلَيْهِ فَإِنْ فُتِحَ لَكَ فَادْخُلْ وَ إِنْ لَمْ يُفْتَحْ لَكَ فَتَحَامَلْ عَلَى الْبَابِ وَ اكْسِرْهُ وَ ادْخُلْ عَلَيْهِ فَإِذَا دَخَلْتَ عَلَيْهِ فَقُلْ لَهُ يَقُولُ لَكَ أَبِى إِنَّ امْرَأً عَمُّهُ عَيْنُهُ فِى الْقَوْمِ فَلَيْسَ بِذَلِيلٍ قَالَ فَذَهَبَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَعليه‌السلام فَوَجَدَ الْبَابَ مُغْلَقاً فَاسْتَفْتَحَ فَلَمْ يُفْتَحْ لَهُ فَتَحَامَلَ عَلَى الْبَابِ وَ كَسَرَهُ وَ دَخَلَ فَلَمَّا رَآهُ أَبُو لَهَبٍ قَالَ لَهُ مَا لَكَ يَا ابْنَ أَخِى فَقَالَ لَهُ إِنَّ أَبِى يَقُولُ لَكَ إِنَّ امْرَأً عَمُّهُ عَيْنُهُ فِى الْقَوْمِ لَيْسَ بِذَلِيلٍ فَقَالَ لَهُ صَدَقَ أَبُوكَ فَمَا ذَلِكَ يَا ابْنَ أَخِى فَقَالَ لَهُ يُقْتَلُ ابْنُ أَخِيكَ وَ أَنْتَ تَأْكُلُ وَ تَشْرَبُ فَوَثَبَ وَ أَخَذَ سَيْفَهُ فَتَعَلَّقَتْ بِهِ أُمُّ جَمِيلٍ فَرَفَعَ يَدَهُ وَ لَطَمَ وَجْهَهَا لَطْمَةً فَفَقَأَ عَيْنَهَا فَمَاتَتْ وَ هِيَ عَوْرَاءُ وَ خَرَجَ أَبُو لَهَبٍ وَ مَعَهُ السَّيْفُ فَلَمَّا رَأَتْهُ قُرَيْشٌ عَرَفَتِ الْغَضَبَ فِى وَجْهِهِ فَقَالَتْ مَا لَكَ يَا أَبَا لَهَبٍ فَقَالَ أُبَايِعُكُمْ عَلَى ابْنِ أَخِى ثُمَّ تُرِيدُونَ قَتْلَهُ وَ اللَّاتِ وَ الْعُزَّى لَقَدْ هَمَمْتُ أَنْ أُسْلِمَ ثُمَّ تَنْظُرُونَ مَا أَصْنَعُ فَاعْتَذَرُوا إِلَيْهِ وَ رَجَعَ

(٤١٨ - حسين بن ابى حمزه از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: هنگامى كه قريش تصميم به كشتن پيغمبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم گرفتند با هم گفتند: با ابولهب چه كنيم ؟ (چون او روى حمايت كشى فاميلى و خانوادگى هم كه شده حاضر نيست تن به اينكار دهد و اگر بفهمد حتما از ما هم جلوگيرى خواهد كرد) ام جميل (همسر ابولهب ) گفت : من او را از سر شما دور مى كنم و به او مى گويم : امروز ميل دارم در خانه بنشينى و با هم مى صبوح بنوشيم

چون فردا شد و مشركين آماده كشتن پيغمبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم شدند، ابولهب (طبق پيشنهاد ام جميل ) با همسرش در خانه نشست و به ميخوارگى مشغول شدند، ابوطالب (فرزندش ) علىعليه‌السلام را طلبيد و به او گفت : پسرجانم به نزد عمويت ابولهب برو و در خانه اش را بزن اگر در را باز كردند كه داخل شو و اگر باز نكردند در را بشكن و داخل شو و به او بگو: كسى كه عموئى (چون تو) بزرگ و نگهبان در قوم خويش دارد خوار نباشد.

امير مؤ منانعليه‌السلام (طبق دستور پدرش ) به در خانه ابولهب آمد و مشاهده كرد كه در بسته است ، پس در را كوبيد ولى باز نكردند، پس بدر حمله كرده و آنرا شكست و وارد خانه شد، ابولهب كه او را ديدار كرد گفت : برادر زاده ترا چه شده ؟ فرمود: پدرم مى گويد: كسى كه چون تو عموئى (بزرگ و نگهبان ) در قوم خويش دارد خوار نباشد، ابولهب گفت : پدرت راست گفته اكنون بگو چه اتفاقى افتاده ؟ فرمود: برادر زاده ات را مى كشند و تو نشسته اى و ميخورى و مى نوشى ؟

ابولهب از جا جست و شمشير خود بر گرفت ، ام جميل پيش آمده (براى جلوگيرى او از رفتن ) به او در آويخت ، ابولهب دست خود را بالا برد و چنان سيلى بصورت ام جميل زد كه چشمش از حدقه بيرون افتاد و تا وقتى كه مرد همچنان يك چشم نداشت ، و پس از اين جريان ابولهب با شمشير از خانه خارج شد، قريش كه او را ديدند آثار خشم در چهره اش مشاهده كردند و بدو گفتند: اى ابالهب تو را چه شده ؟ گفت : من بر ضد برادر زاده ام با شما بيعت كردم (و در هر گونه آزادى با شما همدست شدم ) ولى شما (از حد گذرانده ) قصد كشتن او را داريد، سوگند به لات و عزى من تصميم گرفته ام مسلمان شوم و آنوقت است كه شما خواهيد ديد من چه خواهم كرد! قريش (كه اين سخن را شنيدند) از او عذرخواهى كردند و او بازگشت )

حديث شماره : ٤١٩

عَنْهُ عَنْ أَبَانٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ كَانَ إِبْلِيسُ يَوْمَ بَدْرٍ يُقَلِّلُ الْمُسْلِمِينَ فِى أَعْيُنِ الْكُفَّارِ وَ يُكَثِّرُ الْكُفَّارَ فِى أَعْيُنِ الْمُسْلِمِينَ فَشَدَّ عَلَيْهِ جَبْرَئِيلُعليه‌السلام بِالسَّيْفِ فَهَرَبَ مِنْهُ وَ هُوَ يَقُولُ يَا جَبْرَئِيلُ إِنِّى مُؤَجَّلٌ إِنِّى مُؤَجَّلٌ حَتَّى وَقَعَ فِى الْبَحْرِ قَالَ زُرَارَةُ فَقُلْتُ لِأَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام لِأَيِّ شَيْءٍ كَانَ يَخَافُ وَ هُوَ مُؤَجَّلٌ قَالَ يَقْطَعُ بَعْضَ أَطْرَافِهِ

(٤١٩ - زرارة از امام باقرعليه‌السلام روايت كرده كه فرمود: كار شيطان در جنگ بدر اين بود كه مسلمانان را درچشم كفار كم جلوه دهد و كفار را در چشم مسلمانان زياد جلوه گر سازد، پس جبرئيلعليه‌السلام با شمشير بر او حمله كرد و او پا به فرار نهاده و مى گفت : اى جبرئيل من مهلت دارم ، من مهلت دارم (و هنوز وقت مرگم نرسيده و خدا به من مهلت داده كه تا روز وقت معلوم زنده باشم )؟ و هم چنان دويد تا به دريا افتاد.

زرارة گويد: من به امام باقرعليه‌السلام عرض كردم : چرا با اينكه مهلت داشت مى ترسيد؟ فرمود: مى ترسيد كه بعضى از اعضاى او را قطع كند. )