حديث شماره : ٤٤٧

عَلِيٌّ عَنْ أَبِيهِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الصَّائِغِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ دَخَلْتُ عَلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام وَ عِنْدَهُ أَبُو حَنِيفَةَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ رَأَيْتُ رُؤْيَا عَجِيبَةً فَقَالَ لِى يَا ابْنَ مُسْلِمٍ هَاتِهَا فَإِنَّ الْعَالِمَ بِهَا جَالِسٌ وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى أَبِى حَنِيفَةَ قَالَ فَقُلْتُ رَأَيْتُ كَأَنِّى دَخَلْتُ دَارِى وَ إِذَا أَهْلِى قَدْ خَرَجَتْ عَلَيَّ فَكَسَّرَتْ جَوْزاً كَثِيراً وَ نَثَرَتْهُ عَلَيَّ فَتَعَجَّبْتُ مِنْ هَذِهِ الرُّؤْيَا فَقَالَ أَبُو حَنِيفَةَ أَنْتَ رَجُلٌ تُخَاصِمُ وَ تُجَادِلُ لِئَاماً فِى مَوَارِيثِ أَهْلِكَ فَبَعْدَ نَصَبٍ شَدِيدٍ تَنَالُ حَاجَتَكَ مِنْهَا إِنْ شَاءَ اللَّهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام أَصَبْتَ وَ اللَّهِ يَا أَبَا حَنِيفَةَ قَالَ ثُمَّ خَرَجَ أَبُو حَنِيفَةَ مِنْ عِنْدِهِ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنِّى كَرِهْتُ تَعْبِيرَ هَذَا النَّاصِبِ فَقَالَ يَا ابْنَ مُسْلِمٍ لَا يَسُؤْكَ اللَّهُ فَمَا يُوَاطِى تَعْبِيرُهُمْ تَعْبِيرَنَا وَ لَا تَعْبِيرُنَا تَعْبِيرَهُمْ وَ لَيْسَ التَّعْبِيرُ كَمَا عَبَّرَهُ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فَقَوْلُكَ أَصَبْتَ وَ تَحْلِفُ عَلَيْهِ وَ هُوَ مُخْطِئٌ قَالَ نَعَمْ حَلَفْتُ عَلَيْهِ أَنَّهُ أَصَابَ الْخَطَأَ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ فَمَا تَأْوِيلُهَا قَالَ يَا ابْنَ مُسْلِمٍ إِنَّكَ تَتَمَتَّعُ بِامْرَأَةٍ فَتَعْلَمُ بِهَا أَهْلُكَ فَتُمَزِّقُ عَلَيْكَ ثِيَاباً جُدُداً فَإِنَّ الْقِشْرَ كِسْوَةُ اللُّبِّ قَالَ ابْنُ مُسْلِمٍ فَوَ اللَّهِ مَا كَانَ بَيْنَ تَعْبِيرِهِ وَ تَصْحِيحِ الرُّؤْيَا إِلَّا صَبِيحَةُ الْجُمُعَةِ فَلَمَّا كَانَ غَدَاةُ الْجُمُعَةِ أَنَا جَالِسٌ بِالْبَابِ إِذْ مَرَّتْ بِى جَارِيَةٌ فَأَعْجَبَتْنِى فَأَمَرْتُ غُلَامِى فَرَدَّهَا ثُمَّ أَدْخَلَهَا دَارِى فَتَمَتَّعْتُ بِهَا فَأَحَسَّتْ بِى وَ بِهَا أَهْلِى فَدَخَلَتْ عَلَيْنَا الْبَيْتَ فَبَادَرَتِ الْجَارِيَةُ نَحْوَ الْبَابِ وَ بَقِيتُ أَنَا فَمَزَّقَتْ عَلَيَّ ثِيَاباً جُدُداً كُنْتُ أَلْبَسُهَا فِى الْأَعْيَادِ وَ جَاءَ مُوسَى الزَّوَّارُ الْعَطَّارُ إِلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ رَأَيْتُ رُؤْيَا هَالَتْنِى رَأَيْتُ صِهْراً لِى مَيِّتاً وَ قَدْ عَانَقَنِى وَ قَدْ خِفْتُ أَنْ يَكُونَ الْأَجَلُ قَدِ اقْتَرَبَ فَقَالَ يَا مُوسَى تَوَقَّعِ الْمَوْتَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً فَإِنَّهُ مُلَاقِينَا وَ مُعَانَقَةُ الْأَمْوَاتِ لِلْأَحْيَاءِ أَطْوَلُ لِأَعْمَارِهِمْ فَمَا كَانَ اسْمُ صِهْرِكَ قَالَ حُسَيْنٌ فَقَالَ أَمَا إِنَّ رُؤْيَاكَ تَدُلُّ عَلَى بَقَائِكَ وَ زِيَارَتِكَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام فَإِنَّ كُلَّ مَنْ عَانَقَ سَمِيَّ الْحُسَيْنِ يَزُورُهُ إِنْ شَاءَ اللَّهُ

(٤٤٧ - محمد بن مسلم گويد: خدمت امام صادقعليه‌السلام شرفياب شدم و ابو حنيفه هم در محضر آن حضرت نشسته بود، پس بدانحضرت عرض كردم : خواب عجيبى ديده ام ! فرمود: اى پسر مسلم آن را بگو كه عالم به تعبير آن در اينجا نشسته - و با دست به ابى حنيفه اشاره فرمود - گويد: عرض كردم : در خواب ديدم گويا به خانه خويش در آمدم و ناگهان همسرم را ديدم كه بيرون آمد و گردوى بسيارى شكست و آنها را بر سر من ريخت ، من از اين خواب به تعجب فرو رفته ام ! ابو حنيفه گفت : تو مردى هستى كه بر سر ميراث خانواده ات با مردمانى پست به جدال و ستيزه دچار شوى ، و پس از رنج بسيار بدانچه از آن مال خواهى برسى انشاء الله

اما صادقعليه‌السلام به او فرمود: رسيدى به خدا سوگند اى ابا حنيفه !

محمد بن مسلم گويد: پس از اين جريان ابوحنيفه از نزد آن حضرت بيرون رفت ، من به آنجناب عرض كردم : قربانت گردم من از تعبير اين ناصبى (و دشمن خاندان پيغمبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم خوشم نيامد، فرمود: اى پسر مسلم خدايت بد نياورد، تعبير آنها موافق تعبير ما نيست ، و تعبير ما هم موافق با تعبير آنها نيست ، و تعبير خواب تو آنطور نيست كه او تعبير كرد، گفتم : قربانت كردم ، پس چگونه به او فرمودى : رسيدى ، و سوگند هم خوردى در صورتيكه او خطا كرد؟ فرمود: آرى من براى او سوگند خوردم كه به خطا رسيد نه به حقيقت ، گويد: عرض كردم : پس تعبير خواب من چيست ؟ فرمود: اى پسر مسلم تو از زنى كام بر مى گيرى ، و همسرت از اين جريان با خبر مى شود، و براى انتقام از تو جامه نوى را كه در تن دارى پاره پاره مى كند، زيرا كه پوست پوشش مغز است

محمد بن مسلم گويد: به خدا سوگند فاصله نشد ميان تعبير آنحضرت و وقوع آن خواب در خارج مگر بامداد روز جمعه (يعنى يك هفته بيشتر نشد) كه بامداد روز جمعه در خانه نشسته بودم كنيزكى بر من گذشت و من از آن كنيز خوشم آمد، پس به غلامم دستور دادم آن كنيزك را باز گرداند و به خانه آورد، و من او را متعه (عقد منقطع ) كردم ، زنم از جريان با خبر شد: در همان حال وارد اطاق شد، كنيزك به سوى در دويد و فرار كرد و من تنها در اطاق ماندم ، پس آن زن آمد و جامه هاى نوى را كه در تنم بود و معمولا آن را در اعياد مى پوشيدم بر تنم پاره كرد.

و موسى زوار عطر فروش به نزد امام صادقعليه‌السلام آمد عرض ‍ كرد:اى فرزند رسول خدا من خوابى ديده ام كه مرا به هراس افكنده ، دامادم را كه مرده است در خواب ديدم كه آمد و مرا در آغوش كشيد، و (من از اين خواب ) مى ترسم كه مرگم نزديك شده باشد فرمود: اى موسى (البته ) انتظار مرگ را در صبح و شام داشته باش كه او بالاخره بسراغ ما خواهد آمد، ولى هم آغوش شدن مرده ها با زنده ها دليل دارد كه تو زنده مى مانى و اباعبدالله الحسين را زيارت مى كنى زيرا كه هر كه با هم نام حسينعليه‌السلام معانقه كند انشاء الله آنحضرت را زيارت كند. )

حديث شماره : ٤٤٨

إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْقُرَشِيُّ قَالَ أَتَى إِلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ رَأَيْتُ فِى مَنَامِى كَأَنِّى خَارِجٌ مِنْ مَدِينَةِ الْكُوفَةِ فِى مَوْضِعٍ أَعْرِفُهُ وَ كَأَنَّ شَبَحاً مِنْ خَشَبٍ أَوْ رَجُلًا مَنْحُوتاً مِنْ خَشَبٍ عَلَى فَرَسٍ مِنْ خَشَبٍ يُلَوِّحُ بِسَيْفِهِ وَ أَنَا أُشَاهِدُهُ فَزِعاً مَرْعُوباً فَقَالَ لَهُعليه‌السلام أَنْتَ رَجُلٌ تُرِيدُ اغْتِيَالَ رَجُلٍ فِى مَعِيشَتِهِ فَاتَّقِ اللَّهَ الَّذِى خَلَقَكَ ثُمَّ يُمِيتُكَ فَقَالَ الرَّجُلُ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ أُوتِيتَ عِلْماً وَ اسْتَنْبَطْتَهُ مِنْ مَعْدِنِهِ أُخْبِرُكَ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ عَمَّا [ قَدْ ] فَسَّرْتَ لِى إِنَّ رَجُلًا مِنْ جِيرَانِى جَاءَنِى وَ عَرَضَ عَلَيَّ ضَيْعَتَهُ فَهَمَمْتُ أَنْ أَمْلِكَهَا بِوَكْسٍ كَثِيرٍ لِمَا عَرَفْتُ أَنَّهُ لَيْسَ لَهَا طَالِبٌ غَيْرِى فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام وَ صَاحِبُكَ يَتَوَلَّانَا وَ يَبْرَأُ مِنْ عَدُوِّنَا فَقَالَ نَعَمْ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ رَجُلٌ جَيِّدُ الْبَصِيرَةِ مُسْتَحْكَمُ الدِّينِ وَ أَنَا تَائِبٌ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِلَيْكَ مِمَّا هَمَمْتُ بِهِ وَ نَوَيْتُهُ فَأَخْبِرْنِى يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ لَوْ كَانَ نَاصِباً حَلَّ لِى اغْتِيَالُهُ فَقَالَ أَدِّ الْأَمَانَةَ لِمَنِ ائْتَمَنَكَ وَ أَرَادَ مِنْكَ النَّصِيحَةَ وَ لَوْ إِلَى قَاتِلِ الْحُسَيْنِ ع

(٤٤٨ - اسماعيل بن عبدالله قرشى گويد: مردى به نزد امام صادقعليه‌السلام آمده بدانحضرت عرض كرد: اى فرزند رسول خدا من در خواب ديدم گويا در بيرون شهر كوفه هستم در جائى كه مى دانم كجاست ، و گويا شبحى از چوب يا مردى چوبى را ديدم كه بر اسبى چوبين سوار بود و شمشير را نشان مى داد و من در حالى كه ترسان و هراسان بودم او را بدانحال مى نگريستم

حضرت بدو فرمود: تو مردى هستى كه قصد دارى زندگى مردى را بربائى (و تباه سازى ) پس بترس از آن خدائى كه تو را آفريده و سپس تو را بميراند، آن مرد (كه اين سخن را شنيد) گفت : گواهى دهم كه علمى نصيب تو گشته و آن را از معدنش دريافت كرده اى اكنون اى فرزند رسول خدا آنچه را برايم تفسير و تعبير كردى بتو خبر مى دهم ، همانا مردى از همسايگان من پيش من آمد و آب و ملك خود را براى فروش به من عرضه كرد و من تصميم گرفته ام آن را به بهاى بسيار كمى بخرم چون مى دانم كه جز من كسى طالب آنها نيست ، امام صادقعليه‌السلام فرمود: و اين شخص (كه مى گوئى ) كسى است كه ما را دوست دارد و از دشمنان ما بيزارى جويد؟ عرض كرد: آرى اى فرزند رسول خدا مردى است با بصيرت و محكم در دين ، و من به درگاه خداى عزوجل و به پيشگاه شما از اين تصميمى كه گرفته بودم و قصدى كه داشتم توبه مى كنم ، اكنون اى فرزند رسول خدا بفرمائيد اگر اين شخص ‍ ناصبى (و دشمن شما خاندان ) بود براى من فريب او جايز بود؟ فرمود: (نه ) هركس تو را امين دانست (و بتو در كار خويش اعتماد كرد) و از تو خير. جوئى كرد بايد نسبت به او امانت دارى كنى و گرچه كشنده حسينعليه‌السلام باشد. )

حديث شماره : ٤٤٩

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِى بَكْرٍ الْحَضْرَمِيِّ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ قَالَ قُمْتُ مِنْ عِنْدِ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام فَاعْتَمَدْتُ عَلَى يَدِى فَبَكَيْتُ فَقَالَ مَا لَكَ فَقُلْتُ كُنْتُ أَرْجُو أَنْ أُدْرِكَ هَذَا الْأَمْرَ وَ بِيَ قُوَّةٌ فَقَالَ أَ مَا تَرْضَوْنَ أَنَّ عَدُوَّكُمْ يَقْتُلُ بَعْضُهُمْ بَعْضاً وَ أَنْتُمْ آمِنُونَ فِى بُيُوتِكُمْ إِنَّهُ لَوْ قَدْ كَانَ ذَلِكَ أُعْطِيَ الرَّجُلُ مِنْكُمْ قُوَّةَ أَرْبَعِينَ رَجُلًا وَ جُعِلَتْ قُلُوبُكُمْ كَزُبَرِ الْحَدِيدِ لَوْ قُذِفَ بِهَا الْجِبَالَ لَقَلَعَتْهَا وَ كُنْتُمْ قِوَامَ الْأَرْضِ وَ خُزَّانَهَا

(٤٤٩ - عبدالملك بن اعين گويد: در نزد امام باقرعليه‌السلام از جا برخاستم و (از پيرى ) تكيه بر دستم زده گريستم ، حضرت فرمود: تو را چه شده ؟ عرض كردم : من اميد آن داشتم كه تا نيروئى در تن دارم حكومت حقه شما و پيروزيتان را درك كنم ؟

فرمود: آيا خشنود نيستيد كه دشمنان شما همديگر را بكشند، و شما آسوده در خانه هاى خود باشيد، به راستى اگر اين جريان بشود، (و هنگام ظهور و پيروزى ما گردد) بر مردى از شما نيروى چهل مرد داده شود و دلهاى شما چون پاره هاى آهن گردد كه اگر با آنها به كوهها زنند آنها را از جاى بركند، و شما در آن زمان حاكمان روى زمين و خزينه داران آن باشيد. )

حديث شماره : ٤٥٠

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى هَاشِمٍ عَنْ سُفْيَانَ الْجَرِيرِيِّ عَنْ أَبِي مَرْيَمَ الْأَنْصَارِيِّ عَنْ هَارُونَ بْنِ عَنْتَرَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَعليه‌السلام مَرَّةً بَعْدَ مَرَّةٍ وَ هُوَ يَقُولُ وَ شَبَّكَ أَصَابِعَهُ بَعْضَهَا فِى بَعْضٍ ثُمَّ قَالَ تَفَرَّجِى تَضَيَّقِى وَ تَضَيَّقِى تَفَرَّجِى ثُمَّ قَالَ هَلَكَتِ الْمَحَاضِيرُ وَ نَجَا الْمُقَرَّبُونَ وَ ثَبَتَ الْحَصَى عَلَى أَوْتَادِهِمْ أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَماً حَقّاً إِنَّ بَعْدَ الْغَمِّ فَتْحاً عَجَباً

(٤٥٠ - هارون بن عنترة از پدرش روايت كرده كه گفت : بارها اميرمؤ منان را ديدم كه انگشتان خود را مشبك مى ساخت و درهم مى كرد و (دنيا را مخاطب ساخته يا حكايت نفس مى كرد و) مى فرمود: گشاد شو و تنگ شو، و تنگ شو و گشاد شو، سپس فرمود: شتاب كنندگان (در امر فرج و ظهور ما) هلاك شدند، و مقربان (يا آنانكه آنرا نزديك دانند) نجات يافتند، و سنگ ريزه بر سر ميخ (قدرت ) آنها به جاى مانده ، سوگند مى خورم به خدا از روى راستى كه همانا پس از اندوه و غم فتح و گشايش شگفت آورى است

شرح :

مجلسىرحمه‌الله گويد: مشبك كردن اصابع آنحضرت به اين نحو بود كه انگشتان يكدست را ميان انگشتان دست ديگر مى كرد و آنها را تا بيخ انگشتان مى برد و دوباره تا بسر انگشتان بر مى گرداند براى اينكه تنگى و فراخى دنيا را به آن دو حالت تشبيه كند.

و در جمله (تفرجى تضيقى و تضيقى تفرجى ) گويد: ممكن است آنها را به صيغه مصدر خواند يعنى تنگ گرفتن دنيا بر من مستلزم فرج و گشايش من است ، و سختى آن راحتى بدنبال دارد چنانچه خداى تعالى فرمود:( إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرً ا ) و همچنين به عكس آن يا مراد اين است كه شدت و سختى براى من راحتى است چون خوشنودى خدا را در آن دانم ، و راحتى در دنيا را دوست ندارم چون غالبا راحتى دنيا مستلزم بيخبرى و دورى از خداى تعالى است و اظهر آن است كه به صيغه امر خوانده شود و مخاطب در آن دنيا باشد. و هر دو جمله اخبار در انشاء باشد و غرض بيان اختلاف احوال دنيا است كه در بلا و سختى آن اميد نعمت و گشايش است ، و در عيش و نعمتش بيم بلا و شدت نهفته است ، و مقصود تسليت و نويد دادن آنها است به فرج تا در نتيجه از رحمت پروردگار خويش نوميد نگردند، و شيفته دولت باطل نشوند.

و مرحوم فيضرحمه‌الله گويد: يعنى كسى كه در دنيا است احوال او مختلف گردد، گاهى در گشايش و گاهى در تنگى خداى تعالى فرمايد( إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًا... ) پس آن كسى كه در تنگى است نبايد در فرج و گشايش ‍ شتاب كند بلكه صبر كند تا خدا براى او گشايش دهد، زيرا كه در تنگى انتظار فرج مى رود و در فرج بيم تنگى است

و (مقربون ) به صيغه فاعل از ماده (تقريب ) است يعنى آنان كه فرج را نزديك دانند چنانچه خداى سبحان فرمود:( إِنَّهُمْ يَرَوْنَهُ بَعِيدًا ) (يعنى اينان آن روز را دور مى بينند و ما آن را نزديك مى بينيم ) و اينكه اهل نجات هستند به خاطر همان يقين آنها است به آمدن آن روز و گشادگى سينه آنها به نور يقين

و در جمله (و ثبت الحصى على اوتادهم ) گويد: گويا كنايه از پا بر جا بودن كار ايشان و برقرارى آن است

و مجلسىرحمه‌الله در اين جمله گويد: شايد مقصود بيان حكم بودن كار آنها (يعنى دولت باطل ) و استوارى سلطنت آنها و آمادگى اسباب فرمانروائى ايشان است ، و از اينرو تعرض به آنان نشايد، زيرا بر قرار ماندن سنگ ريزه و استقرار آن روى ميخ امرى است نادر، يعنى كارهاى سخت براى آنها آسان گشته و از اينرو تلاش در برانداختن حكومت آنان سودى ندارد... )

حديث شماره : ٤٥١

مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُيَسِّرٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ يَا مُيَسِّرُ كَمْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَ قِرْقِيسَا قُلْتُ هِيَ قَرِيبٌ عَلَى شَاطِئِ الْفُرَاتِ فَقَالَ أَمَا إِنَّهُ سَيَكُونُ بِهَا وَقْعَةٌ لَمْ يَكُنْ مِثْلُهَا مُنْذُ خَلَقَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ وَ لَا يَكُونُ مِثْلُهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ مَأْدُبَةٌ لِلطَّيْرِ تَشْبَعُ مِنْهَا سِبَاعُ الْأَرْضِ وَ طُيُورُ السَّمَاءِ يُهْلَكُ فِيهَا قَيْسٌ وَ لَا يَدَّعِى لَهَا دَاعِيَةٌ قَالَ وَ رَوَى غَيْرُ وَاحِدٍ وَ زَادَ فِيهِ وَ يُنَادِى مُنَادٍ هَلُمُّوا إِلَى لُحُومِ الْجَبَّارِينَ

(٤٥١ - ميسر گويد: امام باقرعليه‌السلام به من فرمود: اى ميسر ميان شما و قرقيسا (شهرى بوده در كنار شط فرات )چقدر راه است ؟ عرض كردم : آنجا به ما نزديك است و بر كنار شط فرات قرار دارد، فرمود: بدانكه بزودى در آنجا واقعه اى رخ دهد كه از روزى كه خداى تبارك و تعالى آسمانها و زمين را آفريده مانندش اتفاق نيافتاده ، و تا آسمانها و زمين برپا است نظيرش ‍ نخواهد شد، آنجا خوان پذيرائى پرندگان گردد، درندگان زمين و پرندگان هوا از (كشته هاى ) آن سير شوند، قيس (كه تيره اى از بنى اسد هستند) در آنجا به هلاكت رسند و دعوت كننده براى (نصرت ايشان ) نباشد.

گويد: و چند تن ديگر اين حديث را روايت كرده اند و گفته اند بدنبال آن اين جمله را هم فرمود: و منادى ندا كند بيائيد بر سر گوشتهاى گردنكشان ). )

حديث شماره : ٤٥٢

عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ الْمُخْتَارِ عَنْ أَبِى بَصِيرٍ عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام قَالَ كُلُّ رَايَةٍ تُرْفَعُ قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ يُعْبَدُ مِنْ دُونِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ

(٤٥٢ - ابو بصير از امام صادقعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: هر پرچمى كه پيش از قيام حضرت قائم برافراشته شود صاحب آن طاغوت و سركشى است كه در برابر خداى عزوجل (چون بتهاى ساختگى ) پرستيده شود. )

حديث شماره : ٤٥٣

عَنْهُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ شِهَابِ بْنِ عَبْدِ رَبِّهِ قَالَ قَالَ لِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام يَا شِهَابُ يَكْثُرُ الْقَتْلُ فِى أَهْلِ بَيْتٍ مِنْ قُرَيْشٍ حَتَّى يُدْعَى الرَّجُلُ مِنْهُمْ إِلَى الْخِلَافَةِ فَيَأْبَاهَا ثُمَّ قَالَ يَا شِهَابُ وَ لَا تَقُلْ إِنِّى عَنَيْتُ بَنِى عَمِّى هَؤُلَاءِ قَالَ شِهَابٌ أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ عَنَاهُمْ

(٤٥٣ - شهاب بن عبدربه گويد: امام صادقعليه‌السلام به من فرمود: در ميان يك خانواده از قريش به اندازه اى كشت و كشتار بسيار شود كه هر مردى از ايشان را به خلافت بخوانند از قبول آن خود دارى كند، سپس ‍ فرمود: اى شهاب نگوئى كه مقصود من اين عموزاده هايم هستند! شهاب گويد: و من گواهى دهم كه مقصود آن حضرت همانها بودند.

شرح :

مجلسىرحمه‌الله گويد: مقصود از عموزادگان آنحضرت بن الحسن يا بنى عباس هستند، و اينكه شهاب كلام آنحضرت را حمل بر تقيه كرده است مؤ يد آن است كه مقصود همان بنى عباس بوده اند، ولى آنچه حضرت از كشتار بسيار ذكر فرموده در بنى الحسن روشن تر است ، اگر چه در بنى عباس نيز در اواخر دولت آنها چنين شد. )

حديث شماره : ٤٥٤

حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْكِنْدِيِّ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْفُضَيْلِ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ إِنَّ النَّاسَ لَمَّا صَنَعُوا مَا صَنَعُوا إِذْ بَايَعُوا أَبَا بَكْرٍ لَمْ يَمْنَعْ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَعليه‌السلام مِنْ أَنْ يَدْعُوَ إِلَى نَفْسِهِ إِلَّا نَظَراً لِلنَّاسِ وَ تَخَوُّفاً عَلَيْهِمْ أَنْ يَرْتَدُّوا عَنِ الْإِسْلَامِ فَيَعْبُدُوا الْأَوْثَانَ وَ لَا يَشْهَدُوا أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ ص وَ كَانَ الْأَحَبَّ إِلَيْهِ أَنْ يُقِرَّهُمْ عَلَى مَا صَنَعُوا مِنْ أَنْ يَرْتَدُّوا عَنْ جَمِيعِ الْإِسْلَامِ وَ إِنَّمَا هَلَكَ الَّذِينَ رَكِبُوا مَا رَكِبُوا فَأَمَّا مَنْ لَمْ يَصْنَعْ ذَلِكَ وَ دَخَلَ فِيمَا دَخَلَ فِيهِ النَّاسُ عَلَى غَيْرِ عِلْمٍ وَ لَا عَدَاوَةٍ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَعليه‌السلام فَإِنَّ ذَلِكَ لَا يُكْفِرُهُ وَ لَا يُخْرِجُهُ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ لِذَلِكَ كَتَمَ عَلِيٌّعليه‌السلام أَمْرَهُ وَ بَايَعَ مُكْرَهاً حَيْثُ لَمْ يَجِدْ أَعْوَاناً

(٤٥٤ - زرارة از امام باقرعليه‌السلام روايت كند كه فرمود: همينكه مردم (پس از رحلت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم كردند آنچه را كردند و با ابوبكر بيعت نمودند چيزى جلوگير اميرمؤ منانعليه‌السلام نشد از اينكه مردم را به امامت خويش دعوت كند جز صلاح انديشى براى خود مردم و ترس از اينكه مبادا از اسلام بر گردند و بت ها را بپرستند و گواهى بيگانگى خداوند و رسالت محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم ندهند، و اين مطلب كه آنها را بدان كارى كه كرده بودند واگذارد نزد او بهتر بود از اينكه مردم در اثر مقاومت او يكسره از اصل دين اسلام بر گردند، و آنانكه دانسته مرتكب آن اعمال شدند به هلاكت رسيدند، و اما آن كسانى كه اين كار را نكردند (و در جريان غصب خلافت دست نداشتند) و ندانسته و بدون آنكه يكنوع دشمنى با اميرمؤ منانعليه‌السلام داشته باشند از ديگران پيروى كردند اينكارشان موجب كفر آنان نشد و آنها را از اسلام بيرون نبرد، و از اينجهت بود كه علىعليه‌السلام كار خود را پوشيده داشت (و از خلافتى كه حق او بود چشم پوشيد) و چون ياورى نيافت از روى اكراه بيعت كرد. )

حديث شماره : ٤٥٥

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُسْكَانَ عَنْ عَبْدِ الرَّحِيمِ الْقَصِيرِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام إِنَّ النَّاسَ يَفْزَعُونَ إِذَا قُلْنَا إِنَّ النَّاسَ ارْتَدُّوا فَقَالَ يَا عَبْدَ الرَّحِيمِ إِنَّ النَّاسَ عَادُوا بَعْدَ مَا قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ ص أَهْلَ جَاهِلِيَّةٍ إِنَّ الْأَنْصَارَ اعْتَزَلَتْ فَلَمْ تَعْتَزِلْ بِخَيْرٍ جَعَلُوا يُبَايِعُونَ سَعْداً وَ هُمْ يَرْتَجِزُونَ ارْتِجَازَ الْجَاهِلِيَّةِ يَا سَعْدُ أَنْتَ الْمُرَجَّى وَ شَعْرُكَ الْمُرَجَّلُ وَ فَحْلُكَ الْمُرَجَّمُ

(٤٥٥ - عبدالرحيم قصير گويد: به امام باقرعليه‌السلام عرض كردم : به راستى مردم وحشت مى كنند از اينكه مامى گوئيم : مردم (پس از پيغمبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم مرتد شدند (و حاضر نيستند به آسانى اين مطلب را بپذيرند؟ فرمود: اى عبدالرحيم همانا مردم پس از رحلت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم به دوران جاهليت باز گشتند، و انصار مدينه (گرچه ) كناره گرفتند (و در آغاز كار حاضر به خلافت با ابوبكر نشدند) ولى (با اينحال ) به راه درستى نرفتند، آنها با سعد بن عباده بيعت كردند و همان (شعارها و) رجزهاى جاهليت را بر زبان مى آوردند و مى گفتند:

اى سعد توئى مايه اميد، كه دو گيسويت روى شانه ريخته ، و دشمنت (كه تو را به شعر هجو كند) مطرود و رانده است )

حديث شماره : ٤٥٦

حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْكِنْدِيِّ عَنْ غَيْرِ وَاحِدٍ مِنْ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ الْأَحْوَلِ وَ الْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ زَكَرِيَّا النَّقَّاضِ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ النَّاسُ صَارُوا بَعْدَ رَسُولِ اللَّهِ ص بِمَنْزِلَةِ مَنِ اتَّبَعَ هَارُونَعليه‌السلام وَ مَنِ اتَّبَعَ الْعِجْلَ وَ إِنَّ أَبَا بَكْرٍ دَعَا فَأَبَى عَلِيٌّعليه‌السلام إِلَّا الْقُرْآنَ وَ إِنَّ عُمَرَ دَعَا فَأَبَى عَلِيٌّعليه‌السلام إِلَّا الْقُرْآنَ وَ إِنَّ عُثْمَانَ دَعَا فَأَبَى عَلِيٌّعليه‌السلام إِلَّا الْقُرْآنَ وَ إِنَّهُ لَيْسَ مِنْ أَحَدٍ يَدْعُو إِلَى أَنْ يَخْرُجَ الدَّجَّالُ إِلَّا سَيَجِدُ مَنْ يُبَايِعُهُ وَ مَنْ رَفَعَ رَايَةَ ضَلَالَةٍ فَصَاحِبُهَا طَاغُوتٌ

(٤٥٦ - زكرياى نقاض گويد: شنيدم از امام باقرعليه‌السلام كه مى فرمود: مردم پس از رحلت نبى اكرم همانندكسانى شدند كه جمعى از هارون و گروهى از گوساله پيروى كردند و همانا ابوبكر مردم را (بخويش ) دعوت كرد، و علىعليه‌السلام جز به قرآن عمل نكرد، و عمر هم چنين مردم را دعوت كرد و علىعليه‌السلام جز به قرآن عمل نكرد، و (از پى آن دو) عثمان مردم را (به بيعت خويش ) خواند، و علىعليه‌السلام (همانطور) جز به قرآن عمل نكرد و تا هنگام ظهور دجال هيچكس نيست كه مردم را بخويش دعوت كند جز آنكه جمعى پيرو پيدا كند، و هر كس پرچم گمراهى برافرازد سركش و باطل باشد. )