١٠١ - باب وجوب پرهيز نمودن و ترسيدن از عرضه شدن عمل بر خدا و رسول و ائمهعليهالسلام
حديث :
٨٨٥ - عن ابى عبداللهعليهالسلام
قال : تعرض الاعمال على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
اعمال العباد كل صباح ابرارها و فجارها فاحذروها و هو قول الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) و سكت
ترجمه :
٨٨٥ - امام صادقعليهالسلام
فرمود: اعمال بندگان چه نيكوكاران و چه نابكاران در هر صبحگاه بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
عرضه مى شود پس ، از اعمال خود بيمناك باشيد و گفتار خداى عزوجل كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسولش عمل شما را مى بينند)
همين است ، و حضرت با خواندن اين آيه تا اينجا سكوت فرمود.
حديث :
٨٨٦ - عن الوشاء قال سمعت الرضاعليهالسلام
يقول : ان الاعمال تعرض على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
ابرارها و فجارها.
ترجمه :
٨٨٦ - وشاء گويد: از امام رضاعليهالسلام
شنيدم كه فرمود: همانا اعمال بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
عرضه مى شود چه اعمال نيكوكاران و چه اعمال نابكاران
حديث :
٨٨٧ - عن يعقوب بن شعيب قال : سالت ابا عبداللهعليهالسلام
عن قول الله عزوجل (اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) قال : هم الائمهعليهالسلام
.
ترجمه :
٨٨٧ - يعقوب بن شعيب گويد: از امام صادقعليهالسلام
درباره اين آيه كه مى فرمايد: (عمل كنيد به زودى خداوند و رسولش و مومنان عمل شما را خواهند ديد)
پرسيدم كه مراد از مومنان كيانند؟ فرمود: آنان ائمهعليهالسلام
هستند.
حديث :
٨٨٨ - عن سماعه عن ابى عبداللهعليهالسلام
قال : سمعته يقول : ما لكم تسوءون رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
؟ فقال له رجل : كيف نسووه ؟ فقال : اما تعلمون ان اعمالكم تعرض عليه فاذا راى فيها معصيه ساءه ذلك فلا تسوءوا رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
و سروه
ترجمه :
٨٨٨ - سماعه گويد: از امام صادقعليهالسلام
شنيدم كه مى فرمود: شما را چه شده است كه رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
را اندوهگين مى سازيد؟ مردى به حضرت عرض كرد: چگونه رسول الله را اندوهگين مى كنيم ؟ حضرت فرمود: آيا نمى دانيد كه اعمال شما بر او عرضه مى شود؟ پس هرگاه در اعمال شما گناهى مشاهده كند اندوهگينش مى سازد، پس رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
را غمگين نسازيد و او را (با اعمال خوب خود) خوشحال بگردانيد.
حديث :
٨٨٩ - عن عبدالله بن ابان الزيات و كان مكينا عند الرضاعليهالسلام
قال : قلت للرضاعليهالسلام
: ادع الله لى و لاهل بيتى فقال : او لست افعل ؟ ان اعمالكم لتعرض على فى كل يوم و ليله قال : فاستعظمت ذلك فقال لى : اما تقرا كتاب الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) قال هو و الله على بن ابى طالبعليهالسلام
.
ترجمه :
٨٨٩ - عبدالله بن ابان روغن فروش كه در نزد امام رضاعليهالسلام
صاحب مقام و منزلتى بود گويد: به امام رضاعليهالسلام
عرض كردم : خداى را براى من و خانواده ام بخوان (و ما را دعا كن ) حضرت فرمود: آيا چنين كارى نمى كنم ؟! همانا اعمال شما در هر روز و شب بر من عرضه مى شود. عبدالله گويد: اين سخن امام را بزرگ شمردم (و در نزد من امرى عظيم جلوه كرد) پس حضرت فرمود: آيا كتاب خداى عزوجل را نخوانده اى كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه زود باشد كه خداوند و رسول او و مومنان عمل شما را ببينند)
به خدا سوگند كه مراد از مومنان در اين آيه على بن ابى طالبعليهالسلام
و (ائمه طاهرين ) هستند.
حديث :
٨٩٠ - عن ابى جعفرعليهالسلام
انه ذكر هذه الايه فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون قال : هو و الله على بن ابن ابى طالبعليهالسلام
.
ترجمه :
٨٩٠ - امام باقرعليهالسلام
اين آيه را ذكر نمود و فرمود: سوگند به خدا كه مراد از (مومنون ) على بن ابى طالبعليهالسلام
(و امامان پس از ايشان ) است
حديث :
٨٩١ - محمد بن على بن الحسينعليهالسلام
قال : قال رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
: حياتى خير لكم و مماتى خير لكم الى ان قال و اما مفارقتى اياكم فان اعمالكم تعرض على كل يوم فما كان من حسن استزدت الله لكم و ما كان من قبيح استغفرت الله لكم (الحديث )
ترجمه :
٨٩١ - امام باقرعليهالسلام
فرمود: رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرموده است : زندگانى و مرگ من هر دو براى شما مايه خير است تا آنجا كه فرمود: اما اينكه جدايى من از شما برايتان مايه خير است زيرا اعمال شما هر روز بر من عرضه مى شود پس آن اعمالتان كه نيكوست از خداوند براى شما طلب زيادتى آنها را مى نمايم و براى آن اعمالى از شما كه زشت است از خداوند طلب آمرزش مى كنم
حديث :
٨٩٢ - و روى ان اعمال العباد تعرض على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
و على الائمهعليهالسلام
كل يوم ابرارها و فجارها فاحذروا و ذلك قول الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ).
ترجمه :
٨٩٢ - و روايت شده است كه : اعمال بندگان در هر روز بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
و ائمهعليهالسلام
عرضه مى شود اعمال نيكو كاران و نابكاران ، پس بترسيد و اين روايت معناى گفتار خداى عزوجل است كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسول او و مومنان عمل شما را خواهند ديد.)
حديث :
٨٩٣ - عن ابى بصير قال قلت لابى عبداللهعليهالسلام
: ان ابا الخطاب كان يقول : ان رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
تعرض عليه اعمال امته كل خميس فقال ابو عبداللهعليهالسلام
: ليس هكذا و لكن رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
تعرض عليه اعمال امته كل صباح ابرارها و فجارها فاحذروا و هو قول الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) و سكت قال ابوبصير: انما عنى الائمهعليهالسلام
.
ترجمه :
٨٩٣ - ابى بصير گويد: به امام صادقعليهالسلام
عرض كردم : همانا ابا الخطاب مى گويد كه : بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
اعمال امتش در هر روز پنج شنبه عرضه مى شود، امام صادقعليهالسلام
فرمود: چنين نيست بلكه اعمال امت پيامبر اكرمصلىاللهعليهوآلهوسلم
چه نيكوكاران و چه بدكاران در هر صبحگاه بر ايشان عرضه مى گردد و معناى گفتار خداى عزوجل نيز همين است كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه زود باشد عمل شما را خدا و رسول او و مومنان ببينند)
و حضرت صادقعليهالسلام
سكوت فرمود. ابوبصير گويد: همانا از (مومنون ) ائمهعليهالسلام
را قصد كرده است
حديث :
٨٩٤ - قال رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
: حياتى خير لكم و مماتى خير لكم اما حياتى فتحدثونى و احدثكم و اما موتى فتعرض على اعمالكم عشيه الاثنين و الخميس فما كان من عمل صالح حمدت الله عليه و ما كان من عمل سيى استغفرت الله لكم
ترجمه :
٨٩٤ - رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: زندگى و مرگ من هر دو براى شما مايه خير است ، اما خير زندگى ام براى شما اين است كه با من سخن مى گوييد و من نيز با شما سخن مى گويم (و دينتان را از من مى آموزيد) و اما خيرى كه در مرگ من براى شماست اين است كه اعمال شما غروب دوشنبه و پنج شنبه بر من عرضه مى شود پس بر عمل شايسته شما خداى را سپاس مى گويم و از عمل ناشايست شما برايتان از خداوند طلب مغفرت مى نمايم
حديث :
٨٩٥ - و قال رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
: من ضمن لى ما بين لحييه و ما بين رجليه ضمنت له الجنه
ترجمه :
٨٩٥ - رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: هر كس براى من ضمانت ما بين دو فك خود (يعنى دهان ) خود و ما بين دو پاى خود (يعنى فرج خود) را كند من نيز ضامن بهشت او خواهم بود.
حديث :
٨٩٦ - و عن الرضاعليهالسلام
عن آبائهعليهالسلام
عن على بن الحسينعليهالسلام
قال : ان اعمال هذه الامه ما من صباح الا و تعرض على الله تعالى
ترجمه :
٨٩٦ - امام رضاعليهالسلام
از پدران بزرگوارش روايت فرمود كه : امام سجادعليهالسلام
فرمود: به راستى كه هيچ صبحى نيست جز اينكه اعمال اين امت بر خداوند تعالى عرضه مى شود.
حديث :
٨٩٧ - عن ابى جعفرعليهالسلام
قال : قال رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
و هو فى نفر من الصحابه : ان مقامى بين اظهركم خير لكم و ان مفارقتى اياكم خير لكم الى ان قال : اما مقامى بين اظهركم خير لكم فان الله يقول (و ما كان الله ليعذبهم و انت فيهم و ما كان الله معذبهم و هم يستغفرون ) يعنى يعذبهم بالسيف و اما مفارقتى اياكم خير لكم فان اعمالكم تعرض على كل اثنين و خميس فما كان من حسن حمدت الله عليه و ما كان من سيى استغفرت لكم
ترجمه :
٨٩٧ - امام باقرعليهالسلام
فرمود: رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
در حالى كه در ميان چند تن از اصحابش بود فرمود: به راستى كه اقامت من در بين شما برايتان مايه خير است و جدا شدن من نيز از شما خير شما را در بر دارد. اما (اينكه گفتم ) اقامتم در بين شما مايه خير شماست ، زيرا خداوند مى فرمايد: (خداوند آنان را تا زمانى كه تو در بين آنان هستى عذاب نمى كند و خداوند تا زمانى كه آنان استغفار مى كنند آنان را به عذاب نمى رساند)
يعنى آنها را با شمشير (جنگ و خونريزى ) عذاب مى كند (نه اينكه مانند اقوام گذشته بر آنان عذاب بفرستد) و اما (اينكه گفتم ) جدايى من از شما موجب خير براى شماست ، زيرا عملهاى شما هر دوشنبه و پنج شنبه بر من عرضه مى شود پس هر عملى از عملهاى شما نيكو باشد خداى را بر آن سپاس مى گويم و هر عملى بد باشد براى شما درباره آن از خداوند طلب مغفرت مى كنم
حديث :
٨٩٨ - عن ابن اذينه قال : كنت عند ابى عبداللهعليهالسلام
فقلت له : قول الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) قال : ايانا عنى
ترجمه :
٨٩٨ - ابن اذينه گويد: در نزد امام صادقعليهالسلام
بودم كه به ايشان عرض كردم : (مراد از مومنون در) گفتار خداى عزوجل (چيست ؟) كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسول او و مومنان عمل شما را مى بينند)
حضرت فرمود: مراد از مومنون ماييم و خداوند ما را قصد كرده است
حديث :
٨٩٩ - عن داود بن كثير الرقى قال : كنت جالسا عند ابى عبداللهعليهالسلام
اذ قال مبتدئا من قبل نفسه : يا داود لقد عرضت على اعمالكم يوم الخميس فرايت فيما عرض على من عملك صلتك لابن عمك فلان فسرنى ذلك انى علمت ان صلتك له اسرع لفناء عمره و قطع اجله قال داود: و كان لى ابن عم معاندا ناصبيا خبيثا بلغنى عنه و عن عياله سوء حال فصككت له نفقه قبل خروجى الى مكه فلما صرت فى المدينه اخبرنى ابو عبداللهعليهالسلام
بذلك
ترجمه :
٨٩٩ - داود بن كثير رقى گويد: در نزد امام صادقعليهالسلام
نشسته بودم كه ناگهان ايشان بدون مقدمه و از جانب خود آغاز سخن نمود و فرمود: اى داود! در روز پنج شنبه عملهاى شما بر من عرضه مى شود و من در بين اعمال تو كه بر من عرضه شد ديدم كه صله و رابطه با پسر عمويت را به جا آوردى و اين كار تو مرا خوشحال كرد و من دانستم كه اين عمل تو عمر او را زودتر و سريعتر فانى مى سازد و مرگش را فرا مى رساند.
داود گويد: من پسر عمويى داشتم كه با اهل بيتعليهالسلام
دشمنى داشت و فرد خبيثى بود و به من خبر رسيده بود كه او و خانواده اش در وضعيت بدى به سر مى برند و من پيش از بيرون آمدن به سوى مكه هزينه اى براى زندگى آنان قرار دادم و زمانى كه به مدينه بازگشتم امام صادقعليهالسلام
مرا از عمل خودم خبردار ساخت
حديث :
٩٠٠ - على بن موسى بن طاوس فى رساله محاسبه النفس قال : رايت و رويت فى عده روايات متفقات ان يوم الاثنين و يوم الخميس تعرض فيهما الاعمال على الله و على رسوله و على الائمهعليهالسلام
.
ترجمه :
٩٠٠ - ابن طاوس در رساله (محاسبه النفس ) گويد: در عده اى از روايات موافق با هم ديده ام و برايم روايت شده است كه در روز دوشنبه و پنج شنبه اعمال مردمان بر خداوند و رسولش و ائمهعليهالسلام
عرضه مى شود.
حديث :
٩٠١ - عن احمد بن عمر عن ابى الحسنعليهالسلام
قال : سئل عن قول الله عزوجل (اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) قال : ان اعمال العباد تعرض على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
كل صباح ابرارها و فجارها فاحذروا.
ترجمه :
٩٠١ - احمد بن عمر روايت كند كه از حضرت رضاعليهالسلام
درباره گفتار خداى عزوجل پرسيده شد كه مى فرمايد: (عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسول او و مومنان عمل شما را مى بينند)
حضرت فرمود: به راستى كه اعمال بندگان چه نيكوكاران و چه بدكاران هر صبحگاه بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
عرضه مى شود پس بترسيد و بر حذر باشيد.
حديث :
٩٠٢ - عن ابى جعفرعليهالسلام
قال : ان اعمال العباد تعرض على نبيكم كل عشيه خميس فليستحى احدكم ان يعرض على نبيه العمل القبيح
ترجمه :
٩٠٢ - امام باقرعليهالسلام
فرمود: به راستى كه اعمال بندگان هر شامگاه پنج شنبه بر پيامبر شما عرضه مى شود پس هر كس از شما از اينكه بر پيامبرش عمل زشتى از او عرضه شود بايد شرم داشته باشد.
حديث :
٩٠٣ - عن حفص بن البخترى و غير واحد قال : تعرض الاعمال يوم الخميس على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
و على الائمهعليهالسلام
.
ترجمه :
٩٠٣ - از حفص بن بخترى و عده اى ديگر از راويان روايت است كه : اعمال در روز پنج شنبه بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
و ائمهعليهالسلام
عرضه مى شود.
حديث :
٩٠٤ - عن بريد العجلى قال : كنت عند ابى عبداللهعليهالسلام
فسالته عن قول الله عزوجل (اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) قال : ايانا عنى
ترجمه :
٩٠٤ - بريد عجلى گويد: نزد امام صادقعليهالسلام
بودم كه از ايشان درباره گفتار خداى عزوجل پرسيدم كه مى فرمايد: (عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسول او و مومنين عمل شما را مى بينند)
حضرت فرمود: خداوند در اين آيه از (مومنون ) ما را اراده كرده است
حديث :
٩٠٥ - عن ابى عبداللهعليهالسلام
قال فى قوله تعالى اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون قال : هم الائمهعليهالسلام
.
ترجمه :
٩٠٥ - امام صادقعليهالسلام
درباره گفتار خداى تعالى كه مى فرمايد: (عمل كنيد كه زود باشد خداوند و رسول او و مومنين عمل شما را ببينند)
فرمود: مراد از (مومنون ) ائمهعليهالسلام
مى باشند.
حديث :
٩٠٦ - عن بريد العجلى قال : قلت لابى جعفرعليهالسلام
(اعملوا فيسرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) فقال : ما من مومن يموت و لا كافر فيوضع فى قبره حتى يعرض عمله على رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
و على على و هلم جرا الى آخر من فرض الله طاغته على العباد.
ترجمه :
٩٠٦ - بريد عجلى گويد: براى امام باقرعليهالسلام
اين آيه را خواندم كه : (عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسولش و مومنين عمل شما را مى بينند)
حضرت فرمود: هيچ مومن و كافرى نيست كه بميرد و در قبرش نهاده شود مگر اينكه عملش بر رسول خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
و بر علىعليهالسلام
و همينطور تا آخر بر همه آنانى كه خداوند طاعت آنان را بر بندگان واجب ساخته است عرضه مى شود.
حديث :
٩٠٧ - عن ابى بصير قال : قلت لابى عبداللهعليهالسلام
: يقول الله عزوجل (و قل اعملوا فسيرى الله عملكم و رسوله و المومنون ) ما المومنون ؟ قال : من عسى ان يكون الا صاحبك ؟
ترجمه :
٩٠٧ - ابى بصير گويد: به امام صادقعليهالسلام
عرض كردم : در گفتار خداوند عزوجل كه مى فرمايد: (و بگو عمل كنيد كه به زودى خداوند و رسول او و مومنان عمل شما را مى بينند)
مراد از مومنان چه كسانى است ؟ حضرت فرمود: چه كسى جز همين همدم تو اميد آن مى رود كه مقصود از (مومنون ) باشد؟ (يعنى مراد از مومنون ما اهل بيت پيامبر هستيم ).
حديث :
٩٠٨ - عن عبدالله بن ابان قال : قلت للرضاعليهالسلام
: ادع الله لى و لمواليك فقال : و الله انى لاعرض اعمالهم على الله فى كل خميس
ترجمه :
٩٠٨ - عبدالله بن ابان گويد: به امام رضاعليهالسلام
عرض كردم : خداوند را براى من و دوستدارانت بخوان (و ما را دعا كن ) حضرت فرمود: به خدا سوگند كه من اعمال شما را در هر پنج شنبه به پيشگاه خداوند عرضه مى كنم
حديث :
٩٠٩ - عن عبدالله بن ابان قال : قلت للرضاعليهالسلام
ان قوما من مواليك سالونى ان تدعوالله لهم فقال و الله انى لاعرض اعمالهم على الله فى كل يوم
(ثم كتاب الجهاد بقلم مولفه محمد الحر)
ترجمه :
٩٠٩ - عبدالله بن ابان گويد: به امام رضاعليهالسلام
عرض كردم : همانا گروهى از دوستداران شما از من درخواست نموده اند كه (به شما عرض كنم ) براى آنان در درگاه خداوند دعا كنى ، حضرت فرمود: به خدا سوگند كه من در هر روز اعمال آنها را بر خداوند عرضه مى كنم