شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

١٣. نماز باطل كردن سحر

بر ظرف پاك ، به زعفران بنويسد:اعوذ بكلمات اللّه و اءسمائه كلها عامة من شر الساعة و الهامة و العين و من شر حاسد اذا حسدبا حمد و توحيد و معوذتين (ناس و فلق ) و سه آيه از اول سوره بقره و آيهاللهم اله واحد... تا... يعقلون و آية الكرسى وآمن الرسول ...تا آخر سوره و ده آيه از اول سوره آل عمران و ده آيه از اول سوره نساء و مائدة و انعام و اعراف و آيه سخره و آيه قال موسى ماجئتم به السحر ان اللّه سيبطله و الق ما فى يمينك تلقف ما صنعواو دو آيه از اول سوره صافات را بنويسد. سه بار نيز بشويد و با آب آن وضو سازد و سه كف از آن بر روى و جسم بمالد و دو ركعت نماز بخواند و جهت سحر (و امراض ) شفا بطلبد.(٦١٧)

١٤. نماز رفع خصومت

ميان كسى از اهل مدينه و ديگرى خصومت خطرناكى واقع شد. وى خدمت امام صادقعليه‌السلام آمد و آن را بيان كرد حضرت فرمود: فردا هر گاه بخواهى بين قبر و منبر، دو ركعت يا چهار ركعت نماز بخوان و اگر خواهى در خانه ات بخوان و از خدا بخواه كمك كند و بر اول مسكينى كه ديدى ، چيز نفيسى تصديق بنما. آن مرد گويد: چنان كردم و حاجتم برآورده شد و خدا زمين مرا به من رد كرد.

١٥. نماز رفع عسرت و سختى

چون كسى را سختى اى روى دهد كه نااميد شود، ثلث آخر شب (جمعه بهتر است ) با وضوى كامل دو ركعت نماز به جا آورد، بعد هفتاد بار بخواند:يا اءبصر الناضرين يا اءسرع الحاسبين يا اءسمع السامعين يا اكرم الاكرمين يا ارحم الراحمين يا احكم الحاكمين. سپس دست ها را برداشته و حاجات خودش را از قاضى الحاجات بخواهد كه ان شاء اللّه برآورده مى شود.(٦١٨)

١٦. نماز قضاى دين

در تاريكى شب دو ركعت نماز بخوان در ركعت اول ، حمد و آية الكرسى و در ركعت دوم ، حمد و آخر سوره حشر را بخوان ؛لو اءنزلنا هذا القرآن على جبل لراءيته خاشعاپس قرآن مجيد را روى سر خود بگذار و بگوبحق هذا القرآن و بحق من اءرسلته به و بحق كل مؤ من مدحته فيه و بحقك عليهم فلا احد اءعرف بحقك منك و سپس ده مرتبه بگوبك يا اللّه، ده مرتبه بگو:يا محمد، ده مرتبه يا على، و ده مرتبه يا فاطمه ده مرتبه يا حسن ده مرتبه يا حسين ده مرتبه يا على بن الحسين ده مرتبه يا محمد بن على ده مرتبه يا جعفر بن محمدده مرتبه يا موسى بن جعفرده مرتبه يا على بن موسى ده مرتبه يا محمد بن على ده مرتبه يا على بن محمدده مرتبه يا حسن بن على ده مرتبه بالحجةبگو. پس حاجت خود را بطلب(٦١٩)

١٧. نماز وصيت

حضرت رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله به آن وصيت فرموده است و دو ركعت مى باشد؛ بين نماز مغرب و عشا خوانده مى شود. در ركعت اول ، حمد و سيزده مرتبه سوره زلزلت و در ركعت دوم ، حمد و پانزده مرتبه سوره توحيد را بخوانند.(٦٢٠)

١٨. نماز تحيت مسجد

دو ركعت است و مثل نماز صبح مى باشد، و براى احترام به مسجد خوانده مى شود.

١٩. نماز هنگام سفر

دو ركعت است بعد از نماز دعايى هم كه پيامبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله آن را توصيه كرده اند بخواند:اللهم انى استودعك نفسى و اهلى و مالى و ذريتى و دنيايى و آخرتى و امانتى و خاتمة عملى؛ خدايا! من و عيال و فرزندان و دنيا و آخرت و عاقبت امرم را به تو مى سپارم و تو از آنها مواظبت و نگهدارى بفرما!(٦٢١)

در كتاب عوارف المعارف روايت شده است :چون رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله از سفر مراجعت مى فرمود ابتدا داخل مسجد مى شد و دو ركعت نماز مى خواند، سپس به خانه تشريف مى برد.(٦٢٢)

٢٠. نماز نوروز

چهار ركعت است ؛ يعنى هر دو ركعت به يك سلام خوانده مى شود. در ركعت اول بعد از حمد، ده مرتبه سوره قدر و در ركعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره كافرون و در ركعت سوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره توحيد و در ركعت چهارم بعد از حمد، ده مرتبه سوره فلق و ناس را بخوان(٦٢٣)

٢١. نماز استخاره

استخاره اى كه به واسطه شش تكه كاغذ انجام مى گيرد. چون اراده كارى كردى ، تمامى شش كاغذ را آماده كن در سه تكه از آن بنويس :بسم اللّه الرحمن الرحيم خيرة من اللّه العزيز الحكيم لفلان بن فلان افعل ...در سه تكه دگر نيز همان دعا را مى نويسى و به جاى افعل،لا تفعل بنويس سپس آن كاغذها را زير سجاده خود بگذار و دو ركعت نماز بخوان بعد از فارغ شدن از نماز، سجده كن و در سجده صد مرتبه بگو:اءستخير اللّه برحمته خيرة فى عافيةپس سر از سجده بردار و نشسته بگواللهم خرلى فى جميع امورى فى يسر منك و عافيةپس دست مى زنى به كاغذها و آنها را به هم مخلوط مى كنى و يكى ، يكى بيرون مى آورى اگر سه افعل پشت سر هم بيرون آمد، آن عمل مورد نظر را به جا مى آورى و اگر سه لا تفعل بيرون آمد به جا نياور و اگر يكى افعل بيرون آمد و ديگرى لا تفعل پنج رقعه بيرون بياور و به آن نگاه كن هر گاه سه افعل و دولا تفعل آمد عمل را انجام بده و اگر به عكس ‍ است ، انجام نده(٦٢٤)

ساعات خوب استخاره روز يكشنبه از صبح تا ظهر و از عصر تا مغرب

روز دوشنبه تا طلوع آفتاب و از نهار تا ظهر و از ظهر تا عشا.

روز سه شنبه از نهار ظهر تا عصر و از عصر تا عشا.

روز چهارشنبه تا ظهر و از عصر تا عشا.

روز پنج شنبه تا طلوع آفتاب و از ظهر تا عشا.

روز جمعه تا طلوع آفتاب و از ظهر تا عصر.

روز شنبه تا نهار و از ظهر تا عصر، نيكو است(٦٢٥)

٢٢. نماز براى انجام كار

امام صادقعليه‌السلام فرمود: هر گاه قصد كارى دارى دو ركعت نماز بخوان ، سپس حمد و ثناى خدا را نما و صلوات بفرست و بگو:اللهم ان كان هذا الامر خيرا لى فى دينى و دنياى فيسره لى و ان كان على غير ذلك فاصرفه عنى؛ خداوندا! اگر اين كار براى دين و دنياى من خير است ، برايم ميسر كن ، وگرنه آن را از من دور كن !(٦٢٦)

٢٣. نماز استغفار

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود:چون روزى ات كم شود و كارت به پراكندگى گرايد، حاجتت را به درگاه حق ببر و نماز استغفار را ترك مكن نماز استغفار دو ركعت است ؛ در هر ركعت ، حمد و سوره قدر را بخوان و بعد از قرائت پانزده بار بگو:استغفر اللّه و بعد به ركوع كه رفتى آن را ده بار بگو و مثل نماز جعفر، نماز را تمام كن كه همه كارهايت - ان شاء اللّه - به اصلاح آيد!.(٦٢٧)

٢٤. نماز توبه

اول غسل كن و وضو بگير و چهار ركعت نماز بخوان در هر ركعت ، يك مرتبه حمد، سه مرتبه سوره توحيد و يك مرتبه معوذتين (فلق و ناس ) را بخوان و بعد از نماز، هفتاد مرتبه استغفار و ختم به :لا حول و لا قوة الا بالله العلى العظيم بكن و بعد از بگو:يا عزيز يا غفار اغفرلى ذنوبى و ذنوب جميع المؤ منين و المؤ منات فان لايغفر الذنوب الا انتپيامبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: نيست هيچ بنده اى از امت من كه اين عمل را انجام دهد، مگر اينكه منادى از آسمان ندا كند: اى بنده خدا عملت را از سر بگير كه توبه تو مقبول است و گناه تو آمرزيده شده است ! فرشته ديگر صدا كند از زير عرش ، اى بنده ! مبارك باد بر تو و اهل تو و ذريه تو. ديگرى صدا كند دشمنان تو از تو راضى خواهند شد در روز قيامت و ديگرى صدا كند كه اى بنده ما با ايمان مى ميرى و دين از تو گرفته نخواهد شد و قبر تو گشاده و منور خواهد شد. ديگرى صدا كند كه اى بنده پدر و مادر تو از تو خشنود خواهند شد اگر چه غضبناك بوده باشند و پدر و مادر و ذريه تو بخشيده خواهند شد و خودت در دنيا و آخرت در وسعت روزى خواهى بود. حضرت جبرئيلعليه‌السلام ندا مى كند: من وقت مرگت با ملك الموت مى آيم و به تو مهربانى مى كنم صدمه نمى زند به تو اثر مرگ و روح تو به آسانى از بدنت خارج مى شود. عرض كردند: يا رسول اللّه ! اگر كسى اين عمل را در غير ذى القعده به جا آورد، چطور مى شود؟ فرمود: همان طور است كه وصف كردم و فرمودند: اين كلمات را جبرئيل در معراج به من ياد داد.(٦٢٨)

٢٥. نماز استغاثه به حضرت فاطمه عليها‌السلام

روايت شده است كه هر گاه حاجتى دارى ، دو ركعت نماز به جا آور و پس از سلام ، سه مرتبه تكبير بگو و پس از تسبيحات حضرت فاطمهعليها‌السلام به سجده برو، يكصد مرتبه بگو:يا مولاتى يا فاطمة اءغيثينى و جانب راست صورت را بر زمين بگذار و صد مرتبه همان را تكرار كن باز هم به سجده برو و صد مرتبه بگو و حاجت خود را ياد كن ، كه به خواست خداوند حاجتت برآورده مى شود.(٦٢٩)

٢٦. نماز استغاثه

وقتى خواستى بخوابى ، نزد خود ظرف آب تميزى بگذار و رويش را بپوشان و هنگامى كه براى نماز شب بيدار شدى ، سه جرعه از آن بنوش و با بقيه آن وضو بگير و رو به قبله ، اذان و اقامه بگو و دو ركعت نماز به هر سوره اى كه خواهى ، بخوان در ركوع و بعد از آن و در سجده اول و بعد از آن و در سجده دوم و بعد از آن ، در هر يك بيست و پنج مرتبه بگو:يا غياث المستغيثين. در ركعت دوم نيز مثل ركعت اول ، آن را انجام بده و بعد از سلام رو به آسمان كن و سى مرتبه بگو:من العبد الذليل الى المولى الجليل. سپس حاجتت را بخواه كه برآورده مى شود، ان شاء اللّه(٦٣٠)

٢٧. نماز براى حاجت خيلى مهم

امام صادقعليه‌السلام فرمود:چون حاجت مهمى داشتى ، سه روز پشت سر هم روزه بگير؛ چهارشنبه و پنج شنبه و جمعه در روز جمعه غسل كرده لباس نو بپوش و به بالاترين اتاق هاى خانه برو و دو ركعت نماز بخوان پس ‍ دست به آسمان بردار و بگو: خداوندا! به درگاه تو روى نياز آورده ام ، چون مى دانم كه تو يگانه و بى نيازى و جز تو كسى بر حاجت من توانايى ندارد!(٦٣١)

٢٨. نماز براى طلب عفو

هر گاه در خود احساس سستى و بى ميلى (به عبادت ) پيدا كردى ، نماز عفو بخوان و آن دو ركعت است ؛ در هر ركعت ، يك بار حمد و يك بار سوره قدر بخوان بعد از آن پانزده بار بگو:رب عفوك رب عفوك. در ركوع نيز همين را ده بار بگو و نماز خود را مانند جعفر تمام كن(٦٣٢)

٢٩. نماز براى رفع وسوسه

از امام صادقعليه‌السلام نقل شده است كه بر هيچ مؤ منى چهل روز نمى گذرد، مگر اين كه گرفتار وسوسه مى شود؛ پس دو ركعت نماز خوانده و از آن به خدا پناه برد. حضرت آدمعليه‌السلام به خداوند از حديث نفس ‍ شكايت كرد، جبرئيل نازل شد و گفت :لا حول و لا قوة الا بالله آدمعليه‌السلام آن را گفت و حديث نفس از او برطرف شد و اين اصل نزول جمله لا حول و لا قوة الا بالله است

٣٠. نماز رفع غم و هم

از حضرت امام رضاعليه‌السلام روايت شده است كه دو ركعت نماز بخوان و در هر ركعت بعد از حمد، سيزده بار سوره قدر را بخوان چون فارغ شدى سجده كن و بگو:اللهم يا فارج الهم و كاشف الغم و مجيب دعوة المضطرين و رحمن الدنيا و رحيم الاخرة صل على محمد و آل محمد وارحمنى رحمة تطفى بها عنى غضبك و سخطك و تغنينى بها غما سواك. بعد گونه راست را بر زمين بچسبان و بگو:يا مذل كل جبار عنيد و يا معز كل ذليل و حقك قد بلغ المجهود منى فى اءمر كذا ففرج عنى. پس گونه چپ را به زمين چسبانده و بگو مانند آن را، بعد به سجود برگرد و مانند آن را بگو، خداوند غم او را فرج دهد و حاجت او را روا كند.(٦٣٣)

٣١. نماز يارى خواستن

از امام صادقعليه‌السلام حديث است كه هر وقت خواهى وضوى كامل بگير و دو ركعت نماز بخوان و بعد از گونه هايت را بر زمين بنه و چند مرتبه بگو:يا رباهكه نفست تمام شود و بعد بگو:اى آن كه عاد و ثمود را هلاك كردى و پيش از آن قوم نوح را كه راه ظلم و طغيان سپردند و مؤ تكفه را كه به راه هوى و هوس رفتند، نابود ساختى و عذاب آنها را فرا گرفت ! اگر فلان كس در اين كارى كه با من كرد نسبت به من ظالم است مهلتش را سر آور و درباره او حكمى به كار ببر! اى اءقرب الاقربين !(٦٣٤)

٣٢. نماز براى ازدياد روزى

از نبى اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله روايت شده است كه دو ركعت نماز بخوان ، در ركعت اول ، سوره حمد يك بار، سوره كوثر سه بار و در ركعت دوم ، حمد يك بار و معوذتين هر كدام سه بار خوانده شود.(٦٣٥)

٣٣. نماز طلب فرزند

از اميرالمؤ منينعليه‌السلام نقل است كه اگر از خدا فرزند مى خواهى ، وضوى كاملى بگير و دو ركعت نماز خوب بخوان و بعد از آن به سجده برو و هفتاد و يك باراستغفر اللّه بگو! سپس با همسرت آميزش كن و بگو:خداوندا! فرزندى به من بده كه نام پيغمبر تو محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله را بر او نهم !خداوند به او فرزندى خواهد داد.(٦٣٦)

٣٤. نماز پدر براى فرزند

چهار ركعت مى باشد كه در ركعت اول ، سوره حمد يك بار و ده بار بگويد:ربنا واجعلنا مسلمين ...؛ خداوندا! مرا تسليم خود قرار بده و از ذريه ما امتى مسلمان پديد آور و مناسك به بنما و توبه ما را بپذير كه تو، بخشنده و مهربانى !(٦٣٧)

در ركعت دوم نيز يك حمد و ده بار:رب اجعلنى مقيم الصلوة و من ذريتى ربنا و تقبل دعاه ربنا اغفر و لوالدى و للمؤ منين يوم يقوم الحساب(٦٣٨) خوانده مى شود.

در ركعت سوم ، حمد يك بار خوانده و سپس ده بار گفته مى شود:ربنا هب لنا من اءزواجنا و ذرياتنا قرة اءعين واجعلنا للمتقين اماما.(٦٣٩)

همچنين در ركعت چهارم ، يك حمد خوانده و ده بار گفته مى شود:رب اءوزعنى خداوندا توفيقم ده كه نعمتهايى را كه به من و والدينم داده اى شكرگزارى كنم و عمل صالحى كه موجب خشنودى تو باشد به جا آورم ، ذريه مرا به اصلاح آور! من به تو باز مى گردم و من از مسلمين مى باشم

بعد از سلام نماز ده بار آيه ٧٤ از سوره فرقان بايد خوانده شود.(٦٤٠)

٣٥. نماز فرزند براى والدين

دو ركعت است ؛ در ركعت اول ، يك حمد و ده بار:رب اغفرلى و لوالدى للمؤ منين يوم يقوم الحساب و در ركعت دوم حمد و ده بار:رب اغفرلى و لوالدى و لمن دخل بيتى مومنا و للمؤ منين و المؤ منات(٦٤١) بخوان بعد از سلام نيز ده بار بگو:رب ارحمهما كمار بيانى صغيرا.(٦٤٢) (٦٤٣)

٣٦. نماز گرسنه

از امام صادقعليه‌السلام روايت است كه گرسنه دو ركعت نماز بخواند و بگويد:رب اءطعمنى فانى جامع. خداوند بى درنگ اطعامش مى كند. از آن حضرت نقل است كه پشت سر مؤ من دعا كردن ، روزى را جلب و بلا را رفع مى كند.(٦٤٤)

٣٧. نماز زيادى حافظه

از امام صادقعليه‌السلام روايت است كه سوره حمد و آية الكرسى و نيز سوره هاى قدر، يس ، واقعه ، حشر، تبارك و توحيد را با زعفران بنويس ، بعد با آب زمزم ، باران يا آب تميز بشوى ؛ بعد دو مثقال كندر و ده مثقال عسل در آن بريز و آن را شب در زير آسمان بگذار و بر روى ظرف آن سرپوش آهنى بگذار. سپس در آخر شب دو ركعت نماز بخوان ، در هر ركعت ، پنجاه بار حمد و توحيد بخوان و پس از نماز آن را بنوش كه براى حافظه بسيار مفيد و مجرب است ان شاء اللّه تعالى

٣٨. نماز براى حفظ قرآن

در شب يا روز جمعه چهار ركعت ، نماز بگزار و در ركعت اول ، حمد و سوره يس و در ركعت دوم ، سوره دخان و در ركعت سوم ، سوره سجده و در ركعت چهارم ، سوره تبارك را بخوان ؛ بعد از سلام ، خدا را حمد و ثنا بگو و بر محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله و آل او درود بفرست و صد بار براى مؤ منان استغفار كن و بعد بگو:خداوندا! مرا براى هميشه از گناهان حفظ كن و بازدار از اين كه خود را در كارهاى بيهوده به رنج افكنم !

٣٩. نماز براى پيدا شدن گمشده

دو ركعت مى باشد؛ بعد از نماز دستها را به آسمان بردار و بگو:يا عالم الغيب و السائر يا مطاع يا سليم يا اللّه يا اللّه يا اللّه يا هازم الاحزاب لمحمد يا كائد فرعون لموسى يا منجى عيسى من اءيدى الظلمة يا مخلص قوم نوح من القرى يا راحم عبده يعقوب يا كاشف ضر اءيوب يا منجى ذى النون من الظلمات يا فاعل كل خير يا هاديا الى كل خير يا آمرا بكل خير.... پس ‍ بر محمد و آلش درود فرست(٦٤٥)

٤٠. نماز براى پيدا شدن مركب

دو ركعت است ؛ بعد از نماز بگو:خداوندا! تو كه گمشده را باز مى گردانى و از گمراهى به هدايت مى آورى ، گمشده ام را به من بازگردان كه آن از احسان توست.(٦٤٦)

7 -آداب معنوى آداب روزه

١. مستحب است كه روزه دار، نماز مغرب و عشاء را پيش از افطار كردن بخواند. ولى اگر كسى منتظر اوست يا ميل زيادى به غذا دارد كه نمى تواند با حضور قلب ، نماز بخواند، بهتر است اول افطار كند ولى به قدرى كه ممكن است نماز را در وقت فضصيلت آن به جا آورد.(٦٤٧)

٢. براى مسافرى كه در سفر، كارى را كه روزه را باطل مى كند انجام داده باشد و پيش از ظهر به وطنش يا به جايى كه مى خواهد ده روز بماند برسد، مستحب است كه اگر چه روزه نيست از كارى كه روزه را باطل مى كند، خوددارى نمايد.

٣. همچنين براى مسافرى كه بعد از ظهر به وطنش يا به جايى كه مى خواهد ده روز در آنجا بماند برسد، مستحب است كارى كه روزه را باطل مى كند، انجام ندهد.

٤. همچنين براى مريضى كه پيش از ظهر خوب شود و كارى كه روزه را باطل مى كند، انجام داده باشد، مستحب است از كارى كه روزه را باطل مى كند، خوددارى نمايد.

٥. همچنين براى مريضى كه بعد از ظهر خوب شده است ، مستحب است از كارى كه روزه را باطل مى كند، خوددارى كند. اين عمل مستحبى ، براى زنى هم كه در بين روز از خون حيض يا نفاس پاك شود، صدق مى كند. كافرى هم كه در روز ماه رمضان ، مسلمان شود، مستحب است اين عمل را انجام دهد.(٦٤٨)

٦. اگر به علت بيمارى و يا حيض و نفاس روزه رمضان امسال از مكلف فوت شود و قبل از آن كه آن را قضاء كند، از دنيا برود مستحب است برايش نايبى را استيجار كنند.(٦٤٩)

٧. در روزه مستحبى اگر برادر مؤ من شخص مكلف ، او را به غذا دعوت كرد، مستحب است دعوت او را قبول كند و در بين روز افطار كند.

٨. مستحب است كه انسان براى روزه هاى مستحبى سفارش شده ، اگر نتوانست آنها را به جا بياورد قضا كند و اگر اصلا نتوانست روزه بگيرد براى هر روز، يك مد طعام يا ٦/١٢ نخود نقره به فقير بدهد.

روزه هاى مستحبى روزه تمام روزهاى سال ، غير از روزهاى حرام و مكروه (كه ان شاء اللّه خواهد آمد) مستحب است ؛ ولى براى بعضى از روزها بيشتر سفارش شده است از آن جمله است :

١. پنج شنبه اول و پنج شنبه آخر هر ماه و چهارشنبه اولى كه بعد از روز دهم ماه است

٢. سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم هر ماه (ايام البيض ).

٣. تمام ماه رجب و شعبان و بعضى از اين دو ماه اگر چه يك روز باشد.

٤. روز عيد نوروز.

٥. روز بيست و پنجم (دحوالارض ) و بيست و نهم ذى القعده

٦. روز اول تا روز نهم ذى حجه (روز عرفه ).

٧. عيد سعيد فطر (١٨ ذى حجة ).

٨. روز اول و سوم محرم

٩. ميلاد مسعود پيغمبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله (١٧ ربيع الاول ).(٦٥٠)

١٠. روز مبعث حضرت رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله (٢٧ رجب ).(٦٥١)

١١. روز بيست و چهارم ذى حجة (روز مباهله ).(٦٥٢)

١٢. روزه هر پنج شنبه و جمعه(٦٥٣)

مكروهات مربوط به روزه

١. دوا ريختن به چشم

٢. سرمه كشيدن در صورتى كه مزه يا بوى آن به حلق برسد.

٣. انجام دادن هر كارى كه باعث ضعف شود؛ مثل خون گرفتن و حمام رفتن

٤. انفيه كشيدن اگر نداند كه به حلق مى رسد، مكروه مى باشد ولى اگر بداند به حلق مى رسد، جايز نيست

٥. بو كردن گياههاى معطر.

٦. نشستن زن در آب

٧. استعمال شياف

٨. تر كردن لباسى كه در بدن است

٩. كشيدن دندان و هر كارى كه به واسطه آن از دهان ، خون بيايد.

١٠. مسواك كردن با چوب تر.

١١. مكروه است كه انسان بدون قصد بيرون آمدن منى ، زن خود را ببوسد يا كارى كند كه شهوت خود را به حركت در آورد.(٦٥٤)

١٢. سخن بيهوده گفتن ، يعنى كلامى كه فايده دينى براى او ندارد مكروه است همچنين گوش دادن به چنين كلامى كراهت دارد.(٦٥٥)

١٣. مسافر و كسى كه از روزه گرفتن عذر دارد، مكروه است در روز ماه رمضان جماع نمايد و در خوردن و آشاميدن كاملا خود را سير كند.(٦٥٦)

١٤. سفرى كه به خاطر فرار از روزه باشد، مكروه است(٦٥٧)

روزه هاى مكروه

روزه عيد فطر و قربان حرام مى باشد. همچنين روزه گرفتن در روزهايى كه در زير آمده است ، مكروه مى باشند:

١. روزه روز عاشورا، مكروه است

٢. روزه روزى كه انسان شك دارد روز عرفه است يا عيد قربان ، مكروه است

٣. روزه روز عرفه در صورتى كه باعث ضعف او شود و نتواند دعاهاى روز عرفه را بخواند، مكروه است(٦٥٨)

٤. روزه گرفتن استحبابى ميهمان ، بدون اجازه ميزبان كراهت دارد.(٦٥٩)

٥. روزه گرفتن مستحبى فرزند، بدون اذن پدر مكروه مى باشد.(٦٦٠)

٦. روزه گرفتن با وجود نهى مادر، مكروه مى باشد. (٦٦١)

٧. روزه گرفتن استحبابى زن بدون اذن شوهر همچنين روزه گرفتن بنده و كنيز بدون اذن مولى مكروه مى باشد.(٦٦٢)

آداب خمس و زكات

١. اگر انسان از غير كسب ، مالى به دست آورد مثلا چيزى به او ببخشند؛ و اين مال از مخارج سالش زياد آمد مستحب است كه خمس آن را بدهد.(٦٦٣)

٢. اگر انسان ارثى از خويشاوندى دور ببرد و نداند چنين خويشى دارد، و از مخارج سالش نيز زياد بيايد، مستحب است خمس آن را بدهد.(٦٦٤)

٣. چيزى را كه انسان ، بابت زكات به فقير مى دهد، لازم نيست به او بگويد كه زكات است ؛ بلكه اگر فقير خجالت بكشد، مستحب است به طورى كه دروغ نشود به اسم پيشكش بدهد، ولى بايد قصد زكات نمايد.(٦٦٥)

٤. بعد از جدا كردن زكات ، لازم نيست فورا آن را به مستحق بدهد؛ ولى اگر به كسى كه مى شود زكات داد، دسترسى دارد، احتياط مستحب است كه دادن زكات را به تاءخير نيندازد.(٦٦٦)

٥. مستحب است كه انسان زكات گاو، گوسفند و شتر را به فقيرهاى آبرومند بدهد، در دادن زكات نيز خويشان خود را بر ديگران ، و اهل علم و كمال را بر غير آنان و كسانى را كه اهل سؤ ال نيستند بر اهل سوال ، مقدم بدارد. اگر دادن زكات به فقيرى كه از جهت ديگرى بهتر است ، مستحب مى باشد زكات را به او بدهد.(٦٦٧)

٦. بهتر است كه زكات را آشكارا و صدقه مستحبى را مخفى بدهند.(٦٦٨)

٧. اگر كسى موقع غروب شب عيد فطر، زكات فطره بر او واجب نيست ، تا بيش از ظهر روز عيد، شرطهاى واجب شدن فطره در او پيدا شود، مستحب است كه زكات فطره را بپردازد.(٦٦٩)

٨. كسى كه فقط به اندازه يك صاع (تقريبا سه كيلو) گندم و مانند آن دارد، مستحب است كه زكات فطره را بدهد.(٦٧٠)

٩. احتياط مستحب است كه زكات فطره را فقط به فقراى شيعه بدهد.(٦٧١)

١٠. مستحب است كه در دادن زكات فطره ، خويشان فقير خود را بر ديگران مقدم دارد، بعد همسايگان فقير را، سپس اهل علم فقير را؛ ولى اگر ديگران از جهتى برترى داشته باشند، مستحب است كه آنها را مقدم بدارد.(٦٧٢)

١١. مكروه است كه انسان از مستحق ، درخواست كند كه زكاتى را كه از او گرفته به او بفروشد.(٦٧٣)

آداب خريد و فروش

١. مستحب است كه انسان آگاه باشد از احكام شرعى تجارتى كه مشغول آن است براى اين كه عقد صحيح و فاسد را از يكديگر بشناسد.(٦٧٤)

٢. مستحب است كه انسان بين مشتريان خود فرق نگذارد و با همه مشتريان به يك نحو رفتار كند و در نرخ جنس با همه آنها، به انصاف رفتار كند.(٦٧٥)

٣. مستحب است كه اگر مشترى يا فروشنده از معامله اى كه كرده اند، پشيمان شدند و از ديگرى درخواست به هم زدن معامله را كردند، ديگرى بپذيرد و معامله را بر هم بزند.(٦٧٦)

٤. مستحب است كه با بايع (فروشنده ) متاع خود را براى جلب مشترى ناآگاه كه از باطن كار خبر ندارد، زينت ندهد. ولى اگر زينت متاع در بين مردم مطلوب باشد، مانعى ندارد.(٦٧٧)

٥. مستحب است كه اگر متاع ، عيبى دارد آن را براى مشترى بيان كند چه عيب ظاهرى باشد و چه عيب باطنى(٦٧٨)

٦. مستحب است كه در خريد و فروش ، هيچ يك از مشترى و فروشنده سوگند نخورند.(٦٧٩)

٧. مستحب است كه در خريد و فروش سختگيرى نشود و آسان گرفته شود (به اصطلاح عاميانه چانه زده نشود.) خصوصا در خريدن وسايل عبادت مثل چيزهايى كه براى حج مى خرند (لباس احرام ، گوسفند قربانى ) يا پارچه كفن و سجاده و تسبيح كه در اينها آسان گرفتن ، ثوابش بيشتر و استحبابش شديدتر است(٦٨٠)

٨. مستحب است كه مشترى بعد از خريدارى ، سه مرتبه تكبير بگويد و سپس شهادتين را ياد كند. همچنين سزاوار است كه بعد از تكبير و شهادتين ، اين دعا را بخوانداللهم انى اشتريته ...يعنى پروردگارا! من اين متاع را خريده ام و از خير تو در آن مى طلبم ، پس براى من در آن خيرى قرار ده ، خداوندا! من اين مال را خريدارى كرده ام و از فضل تو در آن مى طلبم ، پس براى من در آن ربحى (سودى ) قرار ده ، خدايا! من اين مال را خريده ام و در آن از رزق و روزى تو مى طلبم ، پس براى من در اين مال ، روزى قرار ده(٦٨١)

٩. مستحب است كه هر يك از بايع (فروشنده ) و مشترى ، مال ديگرى را كمتر بگيرد و مال خود را زيادتر بدهد.(٦٨٢)

١٠. مستحب است كه هر يك از بايع و مشترى ، متاع خود را تعريف و متاع ديگرى را بدگويى نكند.(٦٨٣)

١١. مستحب است كه از مشتريان مؤ من ، موقعى كه آذوقه و خوراك براى خود و خانواده اشان خريدارى مى كنند، سود گرفته نشود.(٦٨٤)

١٢. مستحب است از كسى كه بايع به او وعده احسان و نيكى داده است ، سود گرفته نشود؛ مثلا بايع (فروشنده ) به مشترى بگويد: (بيا از من بخر كه احسان به تو مى كنم ) در اين صورت مستحب شديد است كه سودى از مشترى گرفته نشود.(٦٨٥)

١٣. مستحب است كه چه براى تاجر و چه غير تاجر، چه بازارى و چه مردم عادى ، زود به بازار نرود و دير از بازار نيايد. به اين دليل كه در روايت آمده است كه بازار، جاى شياطين است ؛ همان طور كه مسجد جاى ملائكه هاست(٦٨٦)

١٤. مستحب است كه با مردمان پست فطرت ، معامله نشود.

١٥. مستحب است كه با كسانى كه در كسبشان بركت نيست و به اصطلاح معروف ، شانس ندارند و به هر كارى دست مى زنند نفعى در آن نمى بينند و دنيا از آنها رو برگردانده است ، معامله نشود.

١٦. مستحب است كه با كسانى كه مرض و نقص بدنى دارند مثل كور، لنگ و كسى كه مرض خوره يا پيسى دارد، معامله نشود.

١٧. مستحب است كه با كفار ذمى كه در ذمه حكومت اسلامى مى باشند، معامله نشود.

١٨. مستحب است با كسانى كه اموالشان شبه ناك است مثل ستمكاران ، معامله نشود.

١٩. مستحب است كسى كه وزن نمودن يا كيل نمودن را بلد نيست ، عهده دار اين كار نشود.

٢٠. مستحب است كه از طلوع فجر (سپيده صبح ) تا طلوع آفتاب ، خريد و فروش و تجارت نكنند؛ زيرا وقت مزبور، وقت دعا و مسئلت از خداوند متعال است

٢١. مستحب است كه مؤ من در معامله برادر مؤ منش وارد نشود چه در خريد و چه در فروش

٢٢. مستحب است كه صحرانشين و يا روستانشين ناآشنا، متاعى را كه از محل خود، براى فروختن به شهر مى آورد، يك شهرنشين ، وكيل براى فروش آن نشود.

٢٣. مستحب است كه به پيشواز كاروانى كه از روستا حركت كرده و به طرف شهر مى آيد نروند و با آنها خريد و فروش نكنند (قبل از رسيدن كاروان به شهر).(٦٨٧)

٢٤. مستحب است كه طعام (گندم ، جو، خرما، كشمش ، روغن حيوان ، روغن زيتون و نمك ) را به اميد اينكه گران شود بفروشند، احتكار نكنند. البته در صورت نياز مردم به طعام ، احتكار حرام مى باشد.(٦٨٨)

٢٥. مستحب است كه در اجناسى كه در بعضى از شهرها، عددى فروخته مى شوند - مثل تخم مرغ و گردو - ربا گرفته نشود.(٦٨٩)

٢٦. براى مشترى مستحب است كه متاع كشيدنى يا پيمانه اى را قبل از تحويل گرفتن آن نفروشد.(٦٩٠)

٢٧. تجارت كردن در جايى كه غرض از تجارت و خريد و فروش اين است كه خانواده اش را در رفاه و آسايش بيشتر قرار دهد، مستحب مى باشد.(٦٩١)

٢٨. در موردى كه شخص بخواهد به مؤ منين ، سود و نفع برساند، تجارت كردن مستحب است(٦٩٢)

٢٩. تجارت كردن در موردى كه شخص بخواهد به وسيله تجارت ، به فقرايى كه احتياجشان به حد اضطرار نرسيده ، نفعى برساند، مستحب است(٦٩٣)

٣٠. مستحب است كه انسان در طلب رزق و روزى ميانه رو باشد، نه تنبلى و سهل انگارى كند و نه حرص بورزد.(٦٩٤)