۴۵۴: منجى و رهبر در حكومت عدل توحيدى جهانى كيست؟

در مورد سوال فوق سه احتمال وجود دارد:

۱- منجى و رهبر جهانى همان عيسى بن مريم است و منظور از مهدى نيز اوست.

۲- منجى و رهبر مهدى موعود اسلامى است كه از او به مسيح نيز تعبير شده است.

۳- منجى و رهبر حضرت مهدى است كه حضرت عيسى نيز از جانب خداوند به مساعدت او مى شتابد.

ادله احتمال اول

۱- لفظ مسيح كه مقصود از آن نجات بخش و منجى است لقب حضرت عيسىعليه‌السلام مى باشد.

۲- در برخى از اناجيل و روايات اسلامى به طول عمر حضرت مسيح در آخرالزمان اشاره شده است.(۱۲۰۴)

۳- در برخى از روايات آمده: «و لا مهدى الا عيسى بن مريم » ؛ «و مهدى به جز عيسى بن مريم نيست.»

پاسخ:

اولا : نامگذارى حضرت عيسىعليه‌السلام به مسيح بر استقلال او در برپايى حكومت عدل جهانى دلالت ندارد، زيرا نام «مسيح» را برخى از كاتبان اناجيل بر حضرت مسيح اطلاق نمودند و قرآن نيز به جهت شهرت آن بر آن حضرت اطلاق كرده است. و ديگر اينكه كافى است در لقب دادن حضرت عيسى به سيح به جهت آنكه در تاسيس حكومت عدل جهانى مشاركت دارد.

ثانيا : توافق اسلام و مسيحيت در بازگشت حضرت عيسىعليه‌السلام در آخرالزمان و طول عمر او دلالت بر ستقلال ايشان در تشكيل حكومت و رهبرى ندارد.

ثالثا : در مورد حديث «و لا مهدى الا عيسى بن مريم مكه » ابن ماجه آن را در سنن خود نقل كرده اشكالاتى وجود دارد:

الف: اين حديث معارض با روايات متواترى است كه مهدى را از ذريه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم معرفى كرده است.

ب: اين روايت از منفردات محمد بن خالد جندى است و تنها اوست كه آن را نقل كرده است در حالى كه او كسى است كه به تعبير آبرى، نزد اهل سنت معروف نيست.

و به تعبير حاكم نيشابورى مجهول بوده و نقل حديثش به جهت تعجب است.(۱۲۰۵) لذا قرطبى مى گويد: «احاديث نبوى كه دلالت بر خروج مهدىعليه‌السلام از عترت پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و از اولاد فاطمهعليه‌السلام دارد اصحّ از اين حديث است و حكم، مطابق آن احاديث است».(۱۲۰۶)

ابو نعيم اصفهانى نيز حديث را غريب مى داند.(۱۲۰۷)

دليل احتمال دوم

مسيح در لغت گر چه به معناى مسح شده است ولى اين كلمه لقب كسى قرار گرفته كه از جانب خداوند مسح شده و قابليت براى نجات عالم را دارد و مطابق روايات اين قابليت تنها براى حضرت مهدىعليه‌السلام است.

پاسخ:

اولا : لقب دادن حضرت مهدىعليه‌السلام به مسيح به معنايى كه ذكر شده گر چه امر معقولى است ولى در وايات به آن اشاره نشده است.

ثانيا : از مجموعه احاديث استفاده مى شود كه حضرت مسيح با تشريك مساعى با حضرت مهدىعليه‌السلام امر حكومت جهانى را به پيش خواهند برد.

ادله احتمال سوم

از مجموعه قرائن و ادله به دست مى آيد كه حكومت جهانى با رهبرى حضرت مهدىعليه‌السلام و تشريك مساعى حضرت عيسىعليه‌السلام بر پا خواهد شد زيرا:

۱- امام مهدىعليه‌السلام وارث طرح كامل حكومت عدل جهانى توحيدى از رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم است.

۲- در روايات اسلامى آمده است كه حضرت عيسى از امامت جماعت بر مسلمين امتناع كرده و امام مهدىعليه‌السلام را به عنوان امامت معرفى مى كند.

۳- حكمت اقتضا مى كند كه رهبر حكومت جهانى از امت اسلام باشد.

۴- در عبارات اناجيل آمده است كه حضرت عيسى به كمك شخصى به نام «فرزند انسان» از آسمان فرود آمده و با مساعدت او اين حكومت بر پا خواهد شد.

۴۵۵: زندگانى حضرت عيسىعليه‌السلام بعد از نزول چه مقدار است؟

از برخى روايات استفاده مى شود حضرت عيسى بعد از نزول به زمين چهل سال عمر مى كند و در اين مدت ازدواج كرده، بعد از رحلت مسلمانان بر او نماز مى گزارند:

۱- ابو هريره در حديثى از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نقل كرده كه فرمود: «.. او - مسيح - چهل سال در روى زمين مكث خواهد كرد و بعد از وفاتش مسلمانان بر او نماز مى گزارند».(۱۲۰۸)

عبد الله بن عمر از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نقل كرده كه فرمود: «عيسى بن مريم به زمين فرود مى آيد و ازدواج مى كند و فرزنددار مى شود».(۱۲۰۹)

اصحاب امام مهدىعليه‌السلام

۴۵۶: عدد اصحاب خاص امام زمانعليه‌السلام بعد از ظهور چند نفر است؟

مطابق روايات مستفيض بلكه متواتر عدد اصحاب امام زمانعليه‌السلام به تعداد لشكر پيامبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم در غزوه بدر ۳۱۳ نفر است.

قندوزى در تفسير آيه( وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَىٰ أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ ) از امام باقر و امام صادقعليهما‌السلام نقل كرده كه فرمودند: «همانا امت معدوده ۳۱۳ نفر از اصحاب مهدى در آخرالزمان است همانند عدد اهل بدر كه در يك ساعت اجتماع مى كنند...».(۱۲۱۰)

محمد بن مسلم از امام باقرعليه‌السلام روايت كرده كه فرمود: «پس اول كسى كه از طرف خدا با او بيعت مى كند جبرئيل است، و نيز از مردم ۳۱۳ نفر با او بيعت خواهند كرد.»

و نيز از امام باقرعليه‌السلام روايت كرده كه فرمود: «قائم از ما با ترس يارى شده و با نصرت تأیید خواهد شد. تا آنكه فرمود: پس هنگامى كه خروج مى كند بر كعبه تكيه مى دهد و ۳۱۳ نفر به دور او گرد آيند...».(۱۲۱۱)

۴۵۷: آيا امام زمانعليه‌السلام غير از ۳۱۳ نفر اصحاب ديگرى نيز دارند؟

از روايات استفاده مى شود كه اصحاب امام زمانعليه‌السلام بعد از ظهور از ده هزار نفر كمتر نيست.

محمد بن مسلم از امام باقرعليه‌السلام نقل مى كند كه فرمود: «هر گاه براى او حضرت مهدىعليه‌السلام - ده هزار مرد جمع شد پس در روى زمين معبودى به جز خدا باقى نمى ماند...».(۱۲۱۲)

در اينكه مقصود از اين روايات و رواياتى كه اصحاب حضرت را ۳۱۳ نفر معين كرده چيست چند احتمال است:

۱- دو دسته كردن اصحاب حضرت به جهت اختلاف در درجات اخلاص آن ها است، به اين نحو كه ۳۱۳ نفر از آنها در كمال درجه اخلاص اند و بقيه تا ده هزار نفر يا ده هزار نفر ديگر در مرتبه اى پايين ترند.

۲- اختلاف دو دسته در سرعت ملحق شدن آنها و رسيدن آنان به حضرت مهدىعليه‌السلام است، به اين نحو كه ۳۱۳ نفر از ديگران زودتر به حضرت ملحق مى شوند.

۳- اختلاف در سرعت ايمان و بيعت نمودن با حضرت است.

۴- اختلاف در دفاع نمودن از حضرت باشد به اين معنا كه ۳۱۳ نفر اولين دسته اى است كه حضرت را يارى خواهند نمود.

۵- اختلاف به لحاظ وظايف و كارهايى است كه به جهت اختلاف درجات اصحاب به آنها محول خواهد شد، مثلا ۳۱۳ نفر از فرماندهان و رئيسانند، برخلاف بقيه افراد.

۴۵۸: اصحاب حضرت مهدىعليه‌السلام چگونه وارد مكه مى شوند؟

در مورد سوال فوق چند احتمال وجود دارد:

۱- اينكه اين جماعت به طور اعجاز و با سرعت وارد مكه مى شوند. اين احتمال مطابق ظاهر برخى روايات و صريح برخى روايات ديگر است. در برخى روايات آمده كه آنها در يك ساعت در جايى اجتماع مى كنند: «يجتمعون و الله فى ساعة واحدة »(۱۲۱۳) . ولى در برخى روايات تصريح به اعجازى بودن آن شده است.

در روايت ابن صباغ آمده است: «فيصير اليه انصاره من اطراف الارض تطوى لهم طيا حتى يبايعوه »؛ «پس انصار او از اطراف زمين به خدمت او مى رسند در حالى كه زمين براى آنها مى چرخد تا آنكه با او بيعت كنند.»

و در خبر طبرسى آمده است: «فتصير شيعته من أطراف الارض تطوى لهم طيا حتى يبايعوه » ؛«پس شيعيان از اطراف زمين خدمت او مى رسند در حالى كه زمين براى آنها مى چرخد، تا آنكه با او بيعت كنند.»

- احتمال ديگر اينكه مردم چند دسته شوند:

الف: برخى از راه طبيعى خدمت امامرحمه‌الله مشرف مى شوند.

ب: برخى نيز شب هنگام كه در رختخواب خود آرميده اند ناگهان خود را در مكه مى يابند.

ج: برخى نيز بر ابر سوار در روز به خدمت حضرت مى شوند.

۳- احتمال سوم آن است كه همگى با سفر عادى به خدمت حضرت مشرف مى شوند؛ زيرا همان گونه كه در روايات اشاره شده به اسم مهدىعليه‌السلام در ماه رمضان ندا داده شوند و ظهور حضرت نيز در دهم محرم است در فاصله اين مدت مخلصين خود را به حضرت مى رسانند.

از ميان اين احتمالات احتمال سوم ترجيح دارد؛ زيرا اگر چه مطابق زمان صدور اين روايات حركت سريع به سوى مقصدى دور تنها با اعجاز متصور بوده، ولى در اين عصر بلكه عصر ظهور حركت ها به حدى سريع شده كه اجتماع افرادى را از اطراف عالم در يك ساعت ممكن ساخته است. و لذا ممكن است كه مقصود از سير در سحاب و ابرها سفر با هواپيما و پيچيده شدن زمين سفر با ماشين و قطار سريع السير باشد.

۴۵۹: اصحاب امام زمانعليه‌السلام از چه كشورهايى هستند؟

مطابق روايات اصحاب امام زمانعليه‌السلام از كشورها و شهرهاى مختلف هستند كه خدمت حضرت مشرف مى شوند:

شيخ طوسىرحمه‌الله به سندش از امام باقرعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «بين ركن و مقام سيصد و چند نفر به تعداد اهل بدر با قائم بيعت خواهد كرد، در ميان آنها نجيبانى از اهل مصر، و شخصيت هايى از اهل شام، اخيارى از اهل عراق است...».(۱۲۱۴)

و نيز از امام علىعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «درود بر طالقان، پس همانا براى خداوند در آن گنج هايى است كه از طلا و نقره نيست، ولكن در آن مردانى است كه خداوند شناخت تمام به آنها دارد، و آنان ياوران مهدى آخرالزمان اند.»(۱۲۱۵)

و نيز ابن طاووس در كتاب «الملاحم و الفتن»(۱۲۱۶) اسامى بسيارى از اصحاب امام را را شهرهاى آنان نقل كرده است.

۴۶۰: آيا در ميان اصحاب امام زمانعليه‌السلام عرب وجود ندارد؟

مرحوم مجلسى به سند خود از امام صادقعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «اتق العرب فان لهم خبر سوء، أما انه لم يخرج مع القائم منهم واحد »(۱۲۱۷) ؛ «از عرب بپرهيز، زيرا براى آنها خبر ناگوارى است. آگاه باش كه هيچ كس از عرب با قائم خروج نخواهد كرد.»

پاسخ:

۱- مجلسى اين روايت را از كتاب «الغيبة » شيخ طوسى نقل كرده است. ولى سند آن به جهت وجود موسى الآبار و اسباط بن سالم كه مجهول الحالند و هيچ توثيقى ندارند ضعيف است.

۲- با اغماض از سند اين روايت، معارض با احاديث ديگرى است كه دلالت دارد بر اينكه برخى از انصار و اصحاب امام زمانعليه‌السلام از عرب است.

از جمله آن روايات اينكه شيخ طوسى به سندش از جابر جعفرى از امام باقرعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «يبايع القائم بين الركن و المقام ثلاثمائه و نيف عدة اهل بدر، فيهم النجبآء من اهل مصر و الابدال من اهل الشام و الاخيار من اهل العراق فيقيم ما شاء الله ان يقيم »(۱۲۱۸) ؛ «بين ركن و مقام سيصد و اندى به عدد اهل بدر با قائم بيعت خواهند كرد، در ميان آنها نجيبانى از اهل مصر و ابدالى از اهل شام و اخيارى از اهل عراق وجود دارد، آن گاه دين را تا مقدارى كه خداوند بخواهد بر پا خواهد داشت.»

۴۶۱: آيا در ميان اصحاب امام زمانعليه‌السلام زن نيز وجود دارد؟

از برخى روايات استفاده مى شود كه در ميان اصحاب حضرت مهدىعليه‌السلام تعدادى زن نيز وجود دارد:

نعمانى از امام باقرعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «به خدا سوگند سيصد و اندى خواهند آمد و پنجاه نفر زن در ميان آنان است».(۱۲۱۹)

مفضل بن عمر مى گويد: امام صادقعليه‌السلام فرمود: «همراه حضرت قائم سيزده زن هستند. عرض كردم: آنان چه مى كنند و چه نقشى خواهند داشت؟ حضرت فرمود: زخمى ها را مداوا مى كنند و از بيماران پرستارى مى نمايند، همچنان كه همراه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم بودند...».(۱۲۲۰)

۴۶۲: آيا ياران زن حضرت از جمله ۳۱۳ نفرند؟

مطابق برخى از روايات پنجاه نفرى كه از زنان در ركاب مهدىعليه‌السلام هستند از ميان ۳۱۳ نفر از ياران خاص حضرتند:

جابر بن يزيد جعفرى ضمن حديث مفصلى از امام باقرعليه‌السلام در بيان برخى نشانه هاى ظهور نقل كرده كه فرمود: «و يجى ء و الله ثلاثمائه و بضعة عشر رجالا فيهم خمسون امراءة يجتمعون بمكة ...»(۱۲۲۱) ؛ «به خدا سوگند! سيصد و بالاتر از ده نفر مى آيند كه پنجاه نفر از اين عده زن هستند و در مكه كنار يكديگر جمع خواهند شد...».

از كلمه «فيهم » كه در روايات آمده استفاده مى شود كه اين پنجاه زن از جمله ۳۱۳ نفرند. و تعبير به «رجلا » به جهت تغليب است. همان گونه كه در آيه تطهير ضمير «كم » كه براى جمع مخاطب مذكر است به كار رفته و به طور حتم حضرت زهرا سلام الله عليها نيز مشمول آيه است و اگر مقصود امامعليه‌السلام از وجود آن پنجاه زن همراهى آنان با آن ۳۱۳ نفر بود بايد از تعبير «معهم » استفاده مى كرد نه«فيهم »

و اگر اشكال شود كه: پس چرا اسامى اين پنجاه نفر در بين نام ۳۱۳ نفر نيامده است؟ در جواب گوييم: با مراجعه به رواياتى كه اسامى ياران خاص حضرت را ذكر كرده اند پى مى بريم كه نام همه ۳۱۳ نفر نيامده است و لذا ممكن است بقيه آنان از زنان باشند كه به جهت خاصى نام آنان برده نشده است.

۴۶۳: اگر اسامى اصحاب حضرت از ابدا مشخص شده چگونه ما مى توانيم خود را از اصحاب او قرار دهيم؟

گاهى سؤال مى شود كه اگر مطابق روايات اسامى اصحاب خاص حضرت و شهرهاى آنان مشخص شده است انسان از اينكه بتواند جهاد نفسانى كند تا به اين درجه برسد كه از اصحاب خاص حضرت شود مأيوس مى گردد.

پاسخ:

۱- رواياتى كه تعداد اصحاب حضرت را مشخص كرده گر چه مستفيض است ولى روايتى كه اسامى و شهرهاى آنها را نقل كرده ضعيف السند است و لذا قابل اثبات نيست.

۲- مطابق روايت ابن طاووس اسامى همه ۳۱۳ نفر نيامده است بلكه حدود ۲۴۰ نفر از آنها را نام برده است. و لذا احتمال داده مى شود كه انسان در بين نفرات ديگر باشد.

۴۶۴: آيا با امام زمانعليه‌السلام از روى اكراه بيعت مى شود؟

در برخى روايات فريقين اشاره شده كه حضرت با اكراه با مردم بيعت مى كند و يا اينكه مردم با اكراه با او بيعت مى كنند.

قتاده از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نقل كرده كه فرمود: «مهدى از مدينه به سوى مكه خروج مى كند، مردم از او مى خواهند كه از بينشان خروج كند، پس با او بين ركن و مقام در حالى كه كراهت دارد بيعت مى كنند...».(۱۲۲۲)

زراره از امام صادقعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «به اسم قائم ندا داده مى شود پس او مى آيد و پشت مقام قرار مى گيرد. به او گفته مى شود: به تحقيق به اسم تو ندا داده مى شود، منتظر چه چيزى هستى؟ دست او گرفته شده با او بيعت مى شود زراره مى گويد: الحمدلله، ما مى شنيديم كه قائمعليه‌السلام با كراهت بيعت مى كند (مى شود) و وجه استكراه او را نمى دانستيم، ولى دانسيتم اين استكراهى است كه گناهى در آن نيست».(۱۲۲۳)

ممكن است مقصود به استكراهى كه حضرت نسبت به بيعت مردم دارند اين باشد كه از آنجا كه مظلومان از آن حضرت تقاضاى رفع ظلم مى كنند لذا حضرت از روى تواضع در ابتدا استكراهى از خود نشان مى دهند.

خصوصا آنكه اين كار بايد به اذن و اراده و مشيت خداوند صورت پذيرد.

۴۶۵: چه كسانى با حضرت مهدىعليه‌السلام بيعت خواهند كرد؟

كسانى كه با حضرت بيعت خواهند كرد به ترتيب عبارت اند از:

۱- جبرئيل امينعليه‌السلام .

۲- اصحاب خاص حضرت.

۳- اصحاب عام حضرت.

۴- كسانى كه در مكه حاضر بوده و به او و دعوتش اعتماد و اطمينان پيدا مى كنند.

۴۶۶: امام زمانعليه‌السلام با اصحاب خود بر سر چه اصولى پيمان مى بندد؟

از برنامه ها و روش هاى امام مهدىعليه‌السلام پيمان گيرى از ياران خويش است. پيمان و بيعت در جامعه اسلامى از آغاز تشكيل حاكميت اسلام رسم شده و پايه گذارى نخستين مركزيت و حكومت اسلامى به دست مبارك پيامبر اسلامصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم با آيين بيعت و پيمان گرفتن از يكايك مردم همراه بود.

امام مهدىعليه‌السلام نيز چون نياكان خويش از يارانش بيعت مى گيرد و با آنان پيمان مى بندد. پيمان امام بر سر اصولى است كه راه و رسم و شيوه و روش امام را در حكومت تبيين مى كند.

امام علىعليه‌السلام مى فرمايد: «همانا قائم با يارانش پيمان مى بندد و از آنان بيعت مى گيرد كه: مسلمانى را دشنام ندهند... حريمى را هتك نكنند، به خانه اى هجوم نبرند، كسى را به ناحق نزنند، طلا و نقره گنج نكنند، همچنين گندم و جو اندوخته نسازند. مال يتيمان را نخورند... لباس خز و حرير نپوشند. كمر بند زرين نبندند... در امور معاش به اندك بسنده كنند... لباس درشت بپوشند و صورت بر خاك بگذارند... و در راه خدا به جهادى شايسته دست يازند.»

«خود (امام ) نيز متعهد مى شد كه از همان راهى كه آنان مى روند برود، و چون آنان لباس بپوشد و بر مركوبى مانند مركوب آنان سوار شود و چنان باشد كه آنان هستند. به اندك بسنده كند، و زمين را با يارى خداى دادگرى پركند پس از آنكه از ستم پر شده باشد... و صاحب و دربانى نگمارد».(۱۲۲۴)

۴۶۷: اصحاب امام زمانعليه‌السلام در شجاعت چگونه اند؟

حاكم نيشابورى به سندش از محمد بن حنفيه نقل مى كند كه گفت: ما نزد علىعليه‌السلام بوديم كه شخصى از او درباره حضرت مهدىعليه‌السلام سؤال كرد؟ حضرت فرمود: «...يخرج فى آخر الزمان اذا قال الرجل الله الله قتل، فيجمع الله تعالى له قوما قزع كقزع السحاب، يولف الله بين قلوبهم لا يستوحشون الى احد و لا يفرحون باءحد يدخل فيهم ...»(۱۲۲۵) ؛ «او در آخر الزمان خروج خواهد كرد هنگامى كه شخصى اعلان كند: خدا را خدا را! كشته شود. در آن هنگام خداوند براى او گروهى را جمع مى كند كه همانند ابرهاى پراكنده متفرق اند قلب هاى آنها را هماهنگ مى نمايد. از كسى احساس وحشت نكرده و به كسى كه داخل در جماعت آنها شود شاد نمى گردد...».

۴۶۸: آيا اصحاب حضرت مهدىعليه‌السلام از منطقه خاصى هستند؟

مطابق برخى از روايات اصحاب حضرت از منطقه خاصى نيستند بلكه در سرتاسر دنيا به سر مى برند و خداوند متعال در وقتى بسيار اندك آنها را كنار بيت الله الحرام جمع خواهد كرد.

سيد بن طاووس در حديثى از امام علىعليه‌السلام درباره اصحاب امام زمانعليه‌السلام نقل مى كند كه فرمود: «آنها ۳۱۳ نفرند به عدد اصحاب بدر خداوند آنها را از شرق و غرب عالم در كنار بيت الله الحرام جمع خواهند كرد...».(۱۲۲۶)

۴۶۹: اصحاب حضرت مهدىعليه‌السلام چه ويژگى هايى دارند؟

مطابق برخى از روايات حضرتعليه‌السلام از صفات و ويژگى هايى برخوردارند از قبيل:

۱- اخلاص

در روايتى امام جوادعليه‌السلام به عبدالعظيم حسنىعليه‌السلام فرمود: «... و هنگامى كه براى او اين تعداد (۳۱۳ نفر) از اهل اخلاص جمع شد خداوند امر او را ظاهر خواهد كرد...».(۱۲۲۷)

۲- يقين و استقامت

از امام صادقعليه‌السلام در حديثى نقل شده كه فرمود: «... گويا قلب هاى آنها به مانند تكه هاى آهن است، شكى در قلوب آنها راجع به خدا وجود ندارد. محكم تر از سنگ است...».(۱۲۲۸)

۳- خداشناسى واقعى

از امام علىعليه‌السلام در ضمن حديثى نقل است كه فرمود: «... و لكن در طالقان مردمانى مومن خواهند آمد كه به خداوند معرفت واقعى دارند و آنان انصار مهدى در آخرالزمان مى باشند».(۱۲۲۹)

۴- شيروان روز و زاهدان شب

از امام صادقعليه‌السلام در حديثى راجع به اصحاب قائمعليه‌السلام نقل است كه فرمود: «گويا من نظر مى كنم به قائم و اصحاب او در نجف كوفه... سجده ها به پيشانى هاى آنها اثر گذارده است، شيران در روز و راهبان در شب اند...».(۱۲۳۰)

۵- برخوردارى از تأیید الهى

طبرسى در روايتى از امام علىعليه‌السلام نقل كرده كه فرمود: «تا اينكه خداوند مردى را در آخرالزمان بر مى انگيزاند... او را به ملائكه اش تأیید كرده و انصارش را حفظ خواهد نمود».(۱۲۳۱)

۴۷۰: چگونه مى توان با ۳۱۳ نفر دنيا را تسخير كرد؟

در مورد سؤال فوق مى گوييم:

اولا : مطابق برخى از روايات حضرت دو نوع يار و ياور دارند: يكى ياران خاص الخاص كه ۳۱۳ نفرند و ديگرى ياران خاص كه ده هزار نفر مى باشند.

اين افراد انسان هاى عادى به حساب نمى آيند، بلكه كسانى هستند كه قلب هايشان در راستاى اهداف ضرت مهدىعليه‌السلام محكم بوده، راسخ قدم مى باشند.

ثانيا : غلبه حضرت با يارانش و بر پايى حكومت عدل جهانى تنها از طريق امور عادى نيست تا بعيد به نظر برسد، بلكه همان گونه كه قبلا اشاره شد با تأییداتى از جانب خداوند، از قبيل ايجاد رعب در قلوب شمنان حضرتعليه‌السلام و تأییداتى از ملائكه خواهد بود.

ثالثا : اراده حتمى خداوند بر پيروزى حضرت تعلق گرفته است و اراده او به هر نحو ممكن محقق خواهد شد.

لذا در قرآن كريم مى خوانيم:( كَم مِّن فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ ) (۱۲۳۲) ؛ «چه بسيارند گروه اندكى كه به اذن خداوند، ر گروه بسيار چيرگى مى يابند.

رابعا: از لحاظ اسباب و علل ظاهرى هم اگر موضوع را بررسى كنيم حصول چنين فتح و غلبه و تشكيل حكومت الهى ممكن و عملى خواهد بود، زيرا حضرت در موقعى ظهور خواهد كرد كه اوضاع و احوال اجتماعى و اخلاقى و سياسى كاملا مساعد باشد.

نظير رشد و توسعه سريع اسلام در قرن اول است زيرا در آن عصر، فساد اوضاع اجتماعى و ادارى كشورها به حدى بود كه مردم آمادگى پذيرش حكومت اسلامى را داشتند. اين وضعيت در عصر ظهور حضرت نيز وجود دارد.

۴۷۱: وزيران دولت حضرت مهدىعليه‌السلام غالبا از چه قشرى هستند؟

مطابق برخى از روايات وزيران دولت حضرت مهدىعليه‌السلام از قشر جوان هستند، گر چه تعداد قليلى از پيرمردان نيز در ميان آنها وجود دارد.

ابو يحيى حكيم بن سعيد مى گويد: از علىعليه‌السلام شنيدم كه مى فرمود: «ان اصحاب القائم شباب لا كهول فيهم الا كالكحل فى العين، اءو كالملح فى الزاد و أقل الزا الملح »(۱۲۳۳) ؛ «همانا اصحاب قائم جوان اند هرگز در ميان آنها پيرمرد وجود ندارد مگر به مانند سرمه در چشم، يا همانند نمك در توشه و كمترين توشه نمك است.»

۴۷۲: بيشتر ياران حضرت از شرق هستند، چگونه با عقب ماندگى شرق مى توان بر غرب پيروز شد؟

اولا : از طرفى ياران حضرت بايد از افراد مسلمان باشند و از طرف ديگر عمده ممالك و زيست گاه امت سلامى در شرق است لذا بيشتر ياران حضرت از شرق هستند.

ثانيا : حضرت مهدىعليه‌السلام از همه نوع پيشرفتى براى رفاه و تكامل انسان ها استفاده خواهد كرد ولى نه به ديد استقلالى، بلكه از دنيا براى رسيدن به تعالى روحى بهره خواهد گرفت.

ثالثا : مقصود از عقب افتادگى شرق نسبت به غرب چيست؟ اگر در تكنيك و مسائل دنيوى است كه هدف اصلى حضرت تنها تكامل مادى نيست. و اگر مقصود عقب افتادگى شرق در ناحيه عقل و فكر و شعور و پيشرفت فرهنگى است كه اين مطلب را ما قبول نداريم. چه كسى گفته است كه غرب به لحاظ اخلاقى و فرهنگى بر شرق پيشى گرفته است.

۴۷۳: كارگزاران دولت حضرت مهدىعليه‌السلام چه كسانى هستند؟

در حكومتى كه رهبرى آن به عهده حضرت مهدىعليه‌السلام است، كارگزاران و مسوؤلان حكومت او نيز بايد از بزرگان و نيكان امت باشند. از اين رو در روايات، تركيب دولت حضرت مهدىعليه‌السلام را از پيامبران، جانشينان آنان، تقوا پيشگان و صالحان روزگار معرفى مى كند.

در روايتى مى خوانيم كه حضرت عيسىعليه‌السلام به حضرت مهدىعليه‌السلام مى گويد: «همانا من به عنوان وزير فرستاده شده ام نه امير و فرمانروا».(۱۲۳۴)

همچنين در روايتى آمده است كه حضرت عيسىعليه‌السلام وزير حضرت قائمعليه‌السلام و پرده دار و جانشين آن حضرت است.(۱۲۳۵)

و نيز در روايتى ديگر آمده است: «... آن گاه عيسى فرود مى آيد و مسئول دريافت اموال حضرت قائم مى شود و اصحاب كهف نيز در پشت سر او خواهند بود».(۱۲۳۶)

حضرت علىعليه‌السلام مى فرمايد: «... سپاهيان در پيشاپيش حضرت مهدىعليه‌السلام قرار مى گيرند و قبيله همدان وزيران او خواهند بود».(۱۲۳۷)

و نيز در روايتى مى خوانيم: «مردان الهى با مهدىعليه‌السلام همراه هستند، مردانى كه به دعوت او پاسخ گفته اند و او را يارى مى كنند. آنان وزيران و دولت مردان اويند كه بار سنگين مسئوليت هاى حكومت را بر دوش دارند».(۱۲۳۸)

۴۷۴: آيا در ميان اين همه مسلمان و شيعه ۳۱۳ نفر يار براى حضرت وجود ندارد؟

در پاسخ اين سوال مى گوييم:

اولا : در روايات مختلف براى ياران و اصحاب خاص حضرت مهدىعليه‌السلام صفات و خصوصيات يژه اى ذكر شده كه بايد در ۳۱۳ نفر موجود باشد، و ما به برخى از آن صفات قبلا اشاره كرديم.

ثانيا : همان گونه كه در جاى خود اشاره كرده ايم، از مجموعه احاديث استفاده مى شود كه حضرت دو دسته يار و ياور بعد از ظهور دارند: يكى ياوران خاص كه ۳۱۳ نفرند و دسته ديگر ياوران عام كه ده هزار نفرند و بايد اين اعداد جمعيت نيز آماده شود.

ثالثا : فراهم شدن ۳۱۳ نفر از ياران خاص حضرت علت تامه براى ظهور حضرت نيست، بلكه يكى از شرايط تحقق ظهور است، حضرت با كمك اين تعداد افراد حكومت عدل گستر جهانى را پياده خواهد كرد اما اينكه آيا فراهم شدن اين تعداد نفر علت تامه ظهور است؟ خير، بلكه علل و عوامل و شرايط ديگرى از جمله فراهم شدن زمينه لازم و مساعد براى حكومت حضرت نيز لازم است.

تاريخ بعد از ظهور

۴۷۵: آيا در عصر ظهور همه يك عقيده و مرام خواهند داشت؟

براى تشكيل جامعه واحد و امت واحده، يك موضوع ضرورى است و آن جهان بينى واحد و اعتقاد واحد است.

در دوران ظهور و روزگار دولت عدل بنياد مهدوىعليه‌السلام جهان بينى واحدى بر جهان حاكم مى گردد و راه و روش و برنامه ها يكى است، و يك پارچگى و يگانگى واقعى در عقيده و مرام پديد مى آيد، و مردمان همه يكدل و يك زبان به سوى سعادت و صلاح حركت مى كنند.

امام مهدىعليه‌السلام كه مصلحى حقيقى است و راه و روش او بر پايه قانون جاويدان حق و عدل استقرار دارد و با فطرت و سرشت انسان ها هماهنگ و سازگار است، وحدتى واقعى را بر اساس اصول توحيد و ايدئولوژى اسلامى پى مى ريزد و همه انسان ها را در زير شعار يگانه و دين واحد گرد مى آورد.

امام علىعليه‌السلام به مالك بن حمزه فرمود: «... در اين زمان قائم ما قيام كند و همه را بر يك مرام و عقيده گرد آورد».(۱۲۳۹)

امام صادقعليه‌السلام فرمود: «فوالله يا مفضل! ليرفع عن الملل و الاديان الاختلاف و يكون الدين كله لله »(۱۲۴۰) ؛ «... به خدا سوگند اى مفضل! (امام قائم) از ميان ملت ها و آيين ها اختلاف را بر مى دارد و يك دين بر همه حاكم مى گردد.»

۴۷۶: امام مهدىعليه‌السلام با كدام دين بر عالم حكومت مى كند؟

دينى كه خود امام مهدىعليه‌السلام به آن متدين است و بعد از ظهور با آن بر مردم حكومت مى كند دين اسلام است. اين مدعا را با چند دليل مى توان به اثبات رساند:

۱- از آنجا كه حضرت مهدىعليه‌السلام خاتم اوصياى پيامبر اسلام است و قرار است به طور حتم او بر عالم حكومت كند، لذا به طور حتم دين حاكم در آن زمان دين اسلام است.

۲- از آنجا كه حكومت حضرت مهدىعليه‌السلام مطابق روايات متواتره و صحيحه، حكومت عدل در تمام زمينه هاست، و عدل كامل نيز منحصر در اسلام است، نتيجه مى گيريم نظامى را كه حضرت مهدىعليه‌السلام با آن حكومت خواهد كرد، نظام اسلام خواهد بود.

۳- مطابق برخى از اخبار حضرت مهدىعليه‌السلام بر امت اسلامى حكومت خواهد كرد، اين روايات به نوبه خود دلالت دارد كه حكم او اسلامى بوده و احكام اجرايى او اسلامى خواهد بود.

ترمذى به سند حسن از ابى سعيد خدرى از پيامبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم نقل كرده كه فرمود: «همانا در ميان امت من مهدى است كه خروج خواهد كرد...».(۱۲۴۱)

۴- برخى از روايات نيز به طور صريح دلالت دارد بر اينكه حضرت مهدىعليه‌السلام احكام اسلام و سنت رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم را بعد از ظهور به اجرا خواهد گذاشت: طبرانى در «المعجم الاوسط» و نيز ابو نعيم اصفهانى از ابى سعيد خدرى نقل كرده اند كه گفت: از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم شنيدم كه مى فرمود: «مردى از اهل بيتم خروج مى كند كه به سنت من قيام مى نمايد...».(۱۲۴۲)

۵- رواياتى كه به طور متواتر از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و ائمه اهل بيتعليهم‌السلام وارد شده كه امام مهدىعليه‌السلام زمين را پر از عدل و داد خواهد كرد. و عدل كامل تنها در دين خاتم و كامل متجلى است كه همان دين اسلام است. نتيجه اينكه دينى كه حاكم در عصر ظهور است همان دين اسلام مى باشد.