شانزده طايفه از امت محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم خاندان او را دوست نميدارند و

بلكه كينه آنان را به دل داشته و با آنان دشمنى كنند ستة عشر صنفا من أمة محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لا يحبون أهل بيته و يبغضونهم و يعادونهم‏

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطَّانُ وَ عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُوسَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا قَالا حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يَحْيَى بْنِ زَكَرِيَّا الْقَطَّانُ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَبِيبٍ قَالَ حَدَّثَنَا تَمِيمُ بْنُ بُهْلُولٍ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ الضَّرِيرُ عَنِ الْأَعْمَشِ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍعليه‌السلام قَالَ بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَبِيبٍ وَ حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ نَاطَوَيْهِ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ الْمُؤْمِنِ الزَّعْفَرَانِيُّ الْكُوفِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ خَالِدٍ الزَّنْجِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِعليه‌السلام قَالَ بَكْرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَبِيبٍ وَ حَدَّثَنِى الْحَسَنُ بْنُ سِنَانٍ قَالَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ الْبَرْقِيِّ عَنْ مُسْلِمِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍعليه‌السلام قَالُوا كُلُّهُمْ ثَلَاثَةَ عَشَرَ وَ قَالَ تَمِيمٌ سِتَّةَ عَشَرَ صِنْفاً مِنْ أُمَّةِ جَدِّىصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم لَا يُحِبُّونَنَا وَ لَا يُحَبِّبُونَنَا إِلَى النَّاسِ وَ يُبْغِضُونَنَا وَ لَا يَتَوَلَّوْنَنَا وَ يَخْذُلُونَنَا وَ يَخْذُلُونَ النَّاسَ عَنَّا فَهُمْ أَعْدَاؤُنَا حَقّاً لَهُمْ نَارُ جَهَنَّمَ وَ لَهُمْ عَذابُ الْحَرِيقِ قَالَ قُلْتُ بَيِّنْهُمْ لِى يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَقَاكَ اللَّهُ شَرَّهُمْ قَالَ الزَّائِدُ فِى خَلْقِهِ فَلَا تَرَى أَحَداً مِنَ النَّاسِ فِى خَلْقِهِ زِيَادَةٌ إِلَّا وَجَدْتَهُ لَنَا مُنَاصِباً وَ لَمْ تَجِدْهُ لَنَا مُوَالِياً وَ النَّاقِصُ الْخَلْقِ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَرَى لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ خَلْقاً نَاقِصَةَ الْخِلْقَةِ إِلَّا وَجَدْتَ فِى قَلْبِهِ عَلَيْنَا غِلًّا وَ الْأَعْوَرُ بِالْيَمِينِ لِلْوِلَادَةِ فَلَا تَرَى لِلَّهِ خَلْقاً وُلِدَ أَعْوَرَ الْيَمِينِ إِلَّا كَانَ لَنَا مُحَارِباً وَ لِأَعْدَائِنَا مُسَالِماً وَ الْغِرْبِيبُ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَرَى لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ خَلْقاً غِرْبِيباً وَ هُوَ الَّذِى قَدْ طَالَ عُمُرُهُ فَلَمْ يَبْيَضَّ شَعْرُهُ وَ تَرَى لِحْيَتَهُ مِثْلَ حَنَكِ الْغُرَابِ إِلَّا كَانَ عَلَيْنَا مُؤَلِّباً وَ لِأَعْدَائِنَا مُكَاثِراً وَ الْحُلْكُوكُ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَرَى‏

مِنْهُمْ أَحَداً إِلَّا كَانَ لَنَا شَتَّاماً وَ لِأَعْدَائِنَا مَدَّاحاً وَ الْأَقْرَعُ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَرَى رَجُلًا بِهِ قَرَعٌ إِلَّا وَجَدْتَهُ هَمَّازاً لَمَّازاً مَشَّاءً بِالنَّمِيمَةِ عَلَيْنَا وَ الْمُفَصَّصُ بِالْخُضْرَةِ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَرَى مِنْهُمْ أَحَداً وَ هُمْ كَثِيرُونَ إِلَّا وَجَدْتَهُ يَلْقَانَا بِوَجْهٍ وَ يَسْتَدْبِرُنَا بِ‏آخَرَ يَبْتَغِى لَنَا الْغَوَائِلَ وَ الْمَنْبُوذُ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَلْقَى مِنْهُمْ أَحَداً إِلَّا وَجَدْتَهُ لَنَا عَدُوّاً مُضِلًّا مُبِيناً وَ الْأَبْرَصُ مِنَ الرِّجَالِ فَلَا تَلْقَى مِنْهُمْ أَحَداً إِلَّا وَجَدْتَهُ يَرْصُدُ لَنَا الْمَرَاصِدَ وَ يَقْعُدُ لَنَا وَ لِشِيعَتِنَا مَقْعَداً لِيُضِلَّنَا بِزَعْمِهِ عَنْ سَوَاءِ السَّبِيلِ وَ الْمَجْذُومُ وَ هُمْ حَصَبُ جَهَنَّمَ هُمْ لَهَا وَارِدُونَ وَ الْمَنْكُوحُ فَلَا تَرَى مِنْهُمْ أَحَداً إِلَّا وَجَدْتَهُ يَتَغَنَّى بِهِجَائِنَا وَ يُؤَلِّبُ عَلَيْنَا وَ أَهْلُ مَدِينَةٍ تُدْعَى سِجِسْتَانَ هُمْ لَنَا أَهْلُ عَدَاوَةٍ وَ نَصْبٍ وَ هُمْ شَرُّ الْخَلْقِ وَ الْخَلِيقَةِ عَلَيْهِمْ مِنَ الْعَذَابِ مَا عَلَى فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ وَ قَارُونَ وَ أَهْلُ مَدِينَةٍ تُدْعَى الرَّيَّ هُمْ أَعْدَاءُ اللَّهِ وَ أَعْدَاءُ رَسُولِهِ وَ أَعْدَاءُ أَهْلِ بَيْتِهِ يَرَوْنَ حَرْبَ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِ اللَّهِصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم جِهَاداً وَ مَالَهُمْ مَغْنَماً فَلَهُمْ عَذَابُ الْخِزْيِ فِى الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ الآْخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ مُقِيمٌ وَ أَهْلُ مَدِينَةٍ تُدْعَى الْمَوْصِلَ هُمْ شَرُّ مَنْ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ وَ أَهْلُ مَدِينَةٍ تُسَمَّى الزَّوْرَاءَ تُبْنَى فِى آخِرِ الزَّمَانِ يَسْتَشْفُونَ بِدِمَائِنَا وَ يَتَقَرَّبُونَ بِبُغْضِنَا يُوَالُونَ فِى عَدَاوَتِنَا وَ يَرَوْنَ حَرْبَنَا فَرْضاً وَ قِتَالَنَا حَتْماً يَا بُنَيَّ فَاحْذَرْ هَؤُلَاءِ ثُمَّ احْذَرْهُمْ فَإِنَّهُ لَا يَخْلُو اثْنَانِ مِنْهُمْ بِأَحَدٍ مِنْ أَهْلِكَ إِلَّا هَمُّوا بِقَتْلِهِ‏

و اللفظ للتميم من أول الحديث إلى آخره‏

٤ - اعمش و مسلم بن خالد زنجى و محمد بن خالد از مسلم بن خالد از امام صادقعليه‌السلام روايت كرده‏اند و همگى گفته‏اند سيزده صنف (ولى تميم گفته شانزده صنف) از امت جد من ما را دوست نميدارند و ما را در نظر مردم هم دوست داشتنى معرفى نميكنند و بلكه كينه ما را در دل گرفته و از ما پيروى نميكنند و مردم را از يارى ما باز ميدارند، دشمنان واقعى ما آنانند و آتش دوزخ و شكنجه سوزان براى آنان آماده است گويد: عرض كردم: يا ابن رسول اللَّه خداوند تو را از شر آنان نگهدارد براى من بيان فرما آنان كيانند؟ فرمود:

١ - كسى كه در اصل خلقت زيادتى داشته باشد يكنفر از مردم را كه عضو زيادى در خلقت او باشد نمى‏بينى مگر اينكه براى ما دشمن آشكارش مى‏يابى و او را دوست و پيرو ما نمى‏يابى.

٢ - از مردان آنكه ناقص الخلقة باشد كه خداى عز و جل را آفريده‏اى كه خلقت‏اش ناقص باشد نمى‏بينى مگر اينكه در دل او نسبت بما كينه‏هائى خواهى يافت.

٣ - كسى كه چشم راست او كور مادر زاد باشد آفريده‏اى از خدا را كه چشم راستش كور مادر زاد باشد نمى‏بينى مگر اينكه با ما در جنگ است و با دشمنان ما همدست.

٤ - مردان سياه مو كه آفريده سياه موئى از خلق خدا را نمى‏بينى كه عمرشان دراز شده و مويش سفيد نگشته و ريش او مانند زير گلوى كلاغ (سياه) است مگر اينكه مردم را بر ما ميشوراند و دشمن ما را زياد مى‏كند

٥ - مردان سخت سياه رنگ، يكنفر از آنان را نمى‏بينى مگر اينكه همواره ما را دشنام دهد و دشمنان ما را ثنا گويد.

٦ - مردان كچل هيچ مرد كچلى را نمى‏بينى مگر آنكه نسبت به ما توهين آميز و بد زبان است و بر زيان ما سخن چينى مى‏كند.

٧ - مردان كبود چشم و چشم ريز هيچ يك از آنان را كه بسيار هم هستند نمى‏بينى مگر اينكه مى‏يابى كه بر خوردشان با ما بروئى است و در پشت سر با ما روئى ديگر دارند و در پى ايجاد ناراحتى براى ما هستند.

مجلس منصور از طبيب هندى پرسيد و او ندانست و حضرت پاسخ آنها را

٨ - مردان زنا زاده كه كودك سر راهى بوده‏اند يكنفر از آنان را ملاقات نمى‏كنى مگر آنكه مى‏يابى دشمن گمراه‏كننده آشكار ما است.

٩ - مردانى كه بيمارى پيسى دارند يكنفر از آنان را ملاقات نمى‏كنى مگر اينكه از براى ما در پى كمينگاههائى است و به كمين ما و شيعيان ما نشسته كه بگمان خود ما را از راه راست گمراه كند.

١٠ - مبتلايان به بيمارى خوره كه آنان سنگ دوزخند و بدوزخ بايد بروند.

١١ - مردانى كه با آنان عمل جنسى انجام داده مى‏شود يكنفر از آنان را نمى‏بينى مگر اينكه آوازخوانى‏شان در بدگوئى از ما است و شوراندن مردم بر ما.

١٢ - مردم شهرى كه سيستانش نامند آنان دشمن ما هستند و دشمن آشكار و آنان بدترين خلق‏اند عذابى كه براى فرعون و هامان و قارون آماده است بر ايشان باد.

١٣ - مردم شهرى كه رى گوينداش آنان دشمنان خدا و دشمنان رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم و دشمنان خاندان‏ رسولند كه جنگ با خاندان پيغمبر را جهاد ميدانند و مالشان را غنيمت جنگى ميشمارند عذاب رسوائى بر آنان باد در زندگى دنيا و در آخرت و براى آنان باد شكنجه‏اى جاويد. ١٤ - مردم شهرى كه موصلش گويند بدترين مردم روى زمين‏اند.

١٥ - مردم شهرى كه زوراء نام دارد و در آخر الزمان ساخته مى‏شود با خون ما شفا ميطلبند و با دشمنى ما به خدا تقرب ميجويند در دشمنى ما پى‏گيرند و جنگ با ما را واجب و خونريزى ما را حتمى مى‏شمارند اى فرزند از اينان بيمناك باش و بر حذر كه دو نفر از آنان با هر يك از خانواده تو در جاى خلوتى باشند قصد كشتن او را خواهند نمود (لفظ اين روايت از اول تا آخر از تميم است.)

(شرح:)

سند روايت ضعيف است زيرا عبد اللَّه بن حبيب ضعيف است و جمعى از او بد گفته‏اند و عبد اللَّه بن محمد بن ناطوية نيز مجهول است و شناخته نشده است و باحتمال قوى يكى از دشمنان اهل بيت بمنظور متنفر ساختن مردم از خاندان رسالت اين روايت را جعل نموده است زيرا انتقاد باين شدت از افراد نامبرده شده كه شماره‏شان نيز اندك نيست مسلما اثر نامطلوبى در روحيه آنان خواهد داشت.

باب السبعة عشر (باب هفده)

غسل در هفده مورد است‏

الغسل فى سبعة عشر موطنا

١ - حَدَّثَنَا أَبِى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ هَاشِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِيسَى عَنْ حَرِيزِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِى جَعْفَرٍعليه‌السلام الْغُسْلُ فِى سَبْعَةَ عَشَرَ مَوْطِناً لَيْلَةِ سَبْعَ عَشْرَةَ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ هِيَ لَيْلَةُ الْتِقَاءِ الْجَمْعَيْنِ لَيْلَةِ بَدْرٍ وَ لَيْلَةِ تِسْعَ عَشْرَةَ وَ فِيهَا يُكْتَبُ الْوَفْدُ وَفْدُ السَّنَةِ وَ لَيْلَةِ إِحْدَى وَ عِشْرِينَ وَ هِيَ اللَّيْلَةُ الَّتِى مَاتَ فِيهَا أَوْصِيَاءُ النَّبِيِّينَعليه‌السلام وَ فِيهَا رُفِعَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ وَ قُبِضَ مُوسَىعليه‌السلام وَ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ يُرْجَى فِيهَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ وَ قَالَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ الْبَصْرِيُّ قَالَ لِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام اغْتَسِلْ فِى لَيْلَةِ أَرْبَعَةٍ وَ عِشْرِينَ مَا عَلَيْكَ أَنْ تَعْمَلَ فِى اللَّيْلَتَيْنِ جَمِيعاً رَجَعَ الْحَدِيثُ إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ فِى الْغُسْلِ وَ يَوْمِ الْعِيدَيْنِ وَ إِذَا دَخَلْتَ الْحَرَمَيْنِ وَ يَوْمِ تُحْرِمُ وَ يَوْمِ الزِّيَارَةِ وَ يَوْمِ تَدْخُلُ الْبَيْتَ وَ يَوْمِ التَّرْوِيَةِ وَ يَوْمِ عَرَفَةَ وَ غُسْلُ الْمَيِّتِ وَ إِذَا غَسَّلْتَ مَيِّتاً وَ كَفَّنْتَهُ أَوْ مَسِسْتَهُ بَعْدَ مَا يَبْرُدُ وَ يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ غُسْلُ الْكُسُوفِ إِذَا احْتَرَقَ الْقُرْصُ كُلُّهُ فَاسْتَيْقَظْتَ وَ لَمْ تُصَلِّ فَاغْتَسِلْ وَ اقْضِ الصَّلَاةَ

١ - امام باقرعليه‌السلام فرمود: غسل در هفده مورد است: شب هفدهم ماه رمضان همان شبى كه دو جمعيت: (لشكر اسلام و كفار قريش) در شب بدر، بيكديگر رسيدند و شب نوزدهم كه در آن شب واردين آن سال: (حاجيان) نوشته مى‏شود و شب بيست و يكم همان شبى كه جانشينان پيغمبران در آن شب از دنيا رحلت كرده‏اند و عيسى بن مريم در آن شب بعالم بالا برده شد و موسى جان سپرد و شب بيست و سوم كه اميد است شب قدر باشد عبد الرحمن بن ابى عبد اللَّه بصرى گويد: امام صادق مرا فرمود: در شب بيست و چهارم نيز غسل كن زيرا زيانى بر تو ندارد كه در هر دو شب غسل كنى بحديث محمد بن مسلم در باره غسل بازگشتيم- و روز دو عيد! (عيد فطر و عيد قربان) و چون خواستى به حرمين (مكه و مدينه) داخل شوى و روزى كه احرام مى‏بندى و روزى كه بخانه كعبه داخل ميشوى و روز تروية و روز عرفة و غسل ميت و چون ميتى را غسل دادى و كفن كردى يا او را پس از سرد شدن مس كردى و روز جمعه و غسل گرفته شدن آفتاب هنگامى كه تمام قرص گرفته شود و از خواب بيدار شوى و نماز آيات نخوانده باشى غسل كن و قضاى نماز را بخوان‏

(شرح:)

فقهاء رضوان اللَّه عليهم فرموده‏اند هنگامى كه تمام قرص آفتاب يا ماه گرفته شود و كسى عمدا نماز آيات را نخواند مستحب است كه غسل نموده و قضاى نماز را بخواند و در اين فتوا بر طبق اين روايت و امثال آن عمل كرده‏اند: غفارى- دقت شود: مترجم.

باب الثمانية عشر (باب هيجده‏گانه)

امير المؤمنينعليه‌السلام را هيجده مايه ناز و سرفرازى بود

لأمير المؤمنينعليه‌السلام ثمانى عشرة منقبة

١ - حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأُشْنَانِيُّ الرَّازِيُّ بِبَلْخٍ قَالَ أَخْبَرَنَا جَدِّى قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ غَفَّارٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ صَالِحٍ الْمُقْرِئُ قَالَ حَدَّثَنَا إِسْرَائِيلُ عَنْ حَكِيمِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ شَدَّادِ بْنِ الْهَادِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ كَانَتْ لِعَلِيٍّعليه‌السلام ثَمَانِيَ عَشْرَةَ مَنْقَبَةً لَوْ لَمْ يَكُنْ لَهُ إِلَّا وَاحِدَةٌ لَنَجَا وَ لَقَدْ كَانَتْ لَهُ ثَمَانِيَ عَشْرَةَ مَنْقَبَةً لَمْ تَكُنْ لِأَحَدٍ مِنْ هَذِهِ الْأُمَّةِ

١ - ابن عباس گويد: على را هيجده مايه بزرگى بود كه اگر جز يكى از آنها را نداشت نجات مى‏يافت در حالى كه (بجاى يكى) هيجده مايه ناز و سرورى داشت كه در هيچ يك از اين امت نبود.

آنچه خداى عز و جل هيجده ساله را بدان سرزنش فرموده‏ ما وبخ الله عز و جل به ابن ثمان عشرة سنة

٢ - حَدَّثَنَا أَبِى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا سَعْدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ الْبَرْقِيُّ بِإِسْنَادِهِ رَفَعَهُ إِلَى أَبِى عَبْدِ اللَّهِعليه‌السلام فِى قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ قَالَ تَوْبِيخٌ لِابْنِ ثَمَانَ عَشْرَةَ سَنَةً

٢ - امام صادقعليه‌السلام در تفسير آيه شريفه: (سوره فاطر- ٣٧) آيا به شما آنقدر عمر نداديم كه كسى كه ميخواست متذكر و متنبه شود مى‏شد- فرمود: سرزنش است به هيجده ساله.