٦ - محبوبيت نزد خدا و امام زمانعليه‌السلام
.علاقه به محبوب شدن در نزد ديگران ، در فطرت هر انسانى نهفته است كسى را نمى يابيد كه دوست نداشته باشد محبوب ديگران شود. نوع افراد دوست دارند محبوب كسانى باشند كه داراى علم ، قدرت ، كمال ، جمال ، معنويّت و صفات نيك انسانى باشند ، تا هر زمان كه به مشكلى برخوردند ، با مراجعه به ايشان و اشاره آنان مشكلشان حل شود.
پس شكّى نيست كه هر چه محبوب انسان ، قدرت و آگاهى بيشترى داشته باشد ، علاقه به محبوب گشتن در نزد او بيشتر مى شود. از طرفى هر چه محبوبيّت انسان در نزد صاحب قدرتى بيشتر باشد استفاده بيشترى از نفوذ و قدرت او مى تواند بكند به همين دليل افراد زيرك ، سعى مى كنند كارى كنند كه خوشايند محبوبشان باشد و بر محبوبيّت خويش در نزد او بيافزايند تا از طريق او به تمام خواسته هايشان برسند
اكنون اگر شخص مورد علاقه انسان ، خداوند قدرتمندى باشد كه در علم ، كمال ، قدرت و توانگرى ، نظيرى ندارد او كه هر چه را اراده كند برايش فراهم است:
(
إِذا أَرادَ شَيْئَاً أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ
)
هر زمان چيزى را اراده كند ، به آن مى گويد باش ، پس آن چيز تحقّق مى پذيرد
پس محبّت به محبوبيّت در نزد چنين محبوبى، نبايد قابل قياس با علاقه به محبوبيّت در نزد ديگران باشد.
اين محبوبيّت زمانى تحقّق پيدا مى كند كه بنده اى كه طالب چنين موقعيّتى است ، خواسته هاى محبوب خويش را به جا آورد.
يكى از كارهايى كه خدا از بندگانش خواسته است و بسيار خوشايند اوست، حالت توبه و استغفار پى درپى بنده به پيشگاه خداوند ذوالجلال است او خود در قرآن كريمش مى فرمايد:
(
إِنَّ اللهَ يُحِبُّ التَّوّابينَ وَ يُحَبُّ الْمُتَطَهِّرينَ
)
خداوند كسانى را كه زياد توبه و استغفار مى كنند ، دوست دارد و (همچنين) پاكى طلبان را (نيز) دوست دارد
با توجه به اينكه « توّاب » صيغه مبالغه است ، و به كسى گويند كه پياپى توبه و استغفار كند ; بنابراين ، خداوند كسانى را كه مرتّب ، هر روز و شب استغفار مى كنند ، دوست دارد علاوه بر اين ، توبه و استغفار يكى از مصاديق روشن دعا است و بلكه از استغفار به عنوان بهترين دعا ياد شده است
پس كسى كه زياد توبه كند و از خدا آمرزش طلبد ، مصداق اصرار كننده در دعا نيز بشمار مى آيد و ترديدى نيست كه چنين فردى محبوب خدا مى باشد
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
مى فرمايند :
إِنَّ اللهَ يُحِبُّ الْمُلِحّينَ فِى الدُّعاءِ
به راستى ، خداوند اصرار كنندگان در دعا را دوست دارد
بنابراين يكى از آثار پر بار استغفار و طلب آمرزش از خداوند ، محبوب شدن در نزد خدايى است كه همه عالم تشنه محبت او و در انتظار عنايت اويند بى شك كسى كه محبوب خدا گردد همه عالم كارگزارش مى گردند و تا آن جا كه صلاح اوست خواسته هايش برآورده مى شود و كسى كه محبوب خدا گشت وليّش ، امام زمانعليه‌السلام
نيز دوستش دارد، و از بركات وجودى خويش بهره مندش مى سازد.
٧ - ورود در نور اعظم خدا
نور زيباترين و لطيف ترين موجودات در جهان مادّه است و سرچشمه همه زيبايى ها و لطافت ها به شما مى رود و وسيله اى براى مشاهده موجودات مختلف در جهان ماده است.
نور خورشيد پرورش دهنده گل ها و گياهان و رمز بقاى تمام موجودات زنده و نابود كننده انواع ميكروب ها و موجودات موذى است و بدون آن ادامه حيات براى هيچ موجود زنده اى امكان ندارد.
نور مبدأ همه كمالات و توفيقات مادّى و معنوى است زندگى بدون روشنايى براى احدى مقدور نيست توفيق كمال يابى نيز در سايه نور و روشنايى به دست مى آيد با توجّه به اين كه همه كمالات دنيوى و اخروى و تمام پيشرفت هاى مادّى و معنوى از بركت نور براى بشر فراهم مى گردد ، خداوند از ميان تمام محسوسات ، وجود اقدس و بى مثال خويش را به نور مثل مى زند و مى فرمايد:
(
اللهُ نُوُر السَّماواتِ وَ الاَْرْضِ مَثَلُ نُوِرهِ كَمِشْكـوة فيها مِصْباحٌ المِصْباحُ فى زُجاجَة الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّىٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَة مُبارَكَة زَيْتُونَة لاشَرْقِيَّة وَلاغَرْبِيَّة يَكادُ زَيْتُها يُضيئُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى نُور يَهْدِى اللهُ لِنُورِه مَنْ يَشاءُ وَ يَضْرِبُ اللهُ الأَمْثالَ لِلنّاسِ وَاللهُ بِكُلِّ شَىْء عَليم
)
خدا نور بخش آسمان ها و زمين است ، مَثَل نور خداوند همانند چراغدانى است كه در آن چراغى (پر فروغ) باشد ، چراغ در حبابى قرار دارد كه شفاف و درخشنده ، همچون ستاره فروزان است اين چراغ با روغنى افروخته مى شود كه از درخت زيتونى گرفته شده كه نه شرقى و نه غربى است (هم از نور آفتاب كه از سمت شرق در صبح مى تابد استفاده مى كند و هم از نورى كه از سوى غرب مى تابد آنچنان روغنش صاف و خالص است كه) نزديك است بدون تماس با آتش شعله ور شود ، نورى بر فراز نور ديگر است ، و خدا هر كس را بخواهد به نور خود هدايت مى كند و خداوند براى مردم مثل هايى مى زند و بر هر چيزى آگاه است
هر بخشى از اين آيه به پيغمبر و اوصياى پاكشعليهم‌السلام
، اين انوار مقدسه هدايتگر ، تفسير شده است و خدا هر كه را بخواهد از ظلمت جهل و گمراهى نجات دهد و با دين خويش آشنا سازد ، به نور اينان ، مخصوصاً امام زمانعليه‌السلام
هدايت مى نمايد.
پس راه يافتنِ به نور ، به معناى راه يابى به كليد همه مشكلات و گشوده شدن باب همه كمالات ، و هدايت يافتن به همه سعادت ها است.
از سوى ديگر هر چه قدرت نور و شدّت تابش آن بيشتر شود، منطقه وسيع ترى را روشن مى كند و امكانات بيشترى را براى بشر در پيمودن راه سعادت ، فراهم مى سازد.
اضافه بر اين ، هر چه عظمتِ آنچه نور بدان اضافه مى گردد ، بيشتر باشد به همان ميزان ، نور هم عظمت مى يابد. زيرا يكى از خواص اضافه ، سرايت خصوصيّات مضاف اليه به مضاف است گفته مى شود : نور شمع، نور لامپ، نور پروژكتور ، نور ستاره ، نور ماه ، تا مى رسد به نور خورشيد كه منبع همه انوار در جهان مادّه است پس هر نورى به ملاحظه آنچه كه بدان اضافه گشته است ، دامنه روشنايى و تابش مشخصى دارد و محدود به گستره وجودى مضافٌ اليه است هر چه مضافٌ اليه عظمتش بيشتر ، عظمت نور هم بيشتر مى گردد.
اكنون اگر نور به خدايى نسبت داده شود كه خالق همه انوار و مصدر همه فيوضات است و حقيقت هر نورى به لطف و عطاى او وابسته است ، دامنه اين نور تا چه حد گسترش پيدا كرده و چه آثار پربارى را به ارمغان مى آورد؟ خدا مى داند.
با روشن شدن اين مقدّمه ، بايد بگوييم: يكى از آثار و بركات عجيب استغفار كه در روايات بدان اشاره شده اين است كه انسان ، در نور اعظم خداوند وارد مى شود ورود در ميدان اين نور ، با هستىِ انسان چه مى كند؟ و چه ابوابى را به روى او مى گشايد؟ جز خدا كسى نمى داند.
رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
در كلام پر نورى مى فرمايند:
أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فيهِ كانَ فى نُورِ اللهِ الأَعْظَمِ:
مَنْ كانَ عِصْمَةُ أَمْرِه شَهادَةُ أَنْ لا إِلـهَ إِلاَّ اللهَ وَ أَنّى رَسُولُ اللهِ وَ مَنْ إِذا أَصابَتْهُ مُصيبَةٌ قال: إِنّا للهِِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ ، وَ مَنْ إِذا أَصابَ خَيْراً قالَ : اَلْحَمْدُللهِِ، وَ مَنْ إِذا أَصابَ خطيئَةً قالَ : أَسْتَغْفِرُاللهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ
چهار چيز است كه در هر كس باشد ، در نور اعظم خدا خواهد بود:
١ - كسى كه گواهى به اين كه معبودى در عالم جز خداى يكتا نيست و اين كه من رسول خدايم، باعث حفظ و نگاه دارى او (از خطا و لغزش) گردد.
٢ - كسى كه هر گاه مصيبت و سختى بر او وارد شود بگويد:(
إِنّا للهِِ وَ إِنّا إِلَيْهِ راجِعُونَ
)
، ما براى خداييم و به سوى او بازگشت مى كنيم
٣ - كسى كه هر گاه خيرى به او رسيد بگويد: « اَلْحَمْدُللهِِ » ، حمد و سپاس مخصوص خداى يكتا است
٤ - كسى كه هر زمان مرتكب خطايى گشت بگويد: « أَسْتَغْفِرُاللهَ وَأَتُوبُ إِلَيْهِ » ، از خدا آمرزش مى طلبم و به سوى او باز مى گردم
٨ - درخشش نامه عمل ، آن گاه كه بالا مى رود
با توجّه به آنچه در بحث قبل ذكر شد، قدم نهادن در وادى عذرخواهى و پوزش طلبى از خداوند غفور ، يعنى : گام نهادن در بساط نورانى حق و نشستن بر سر سفره روحانى خدايى كه خالق همه انوار ، و پذيراى توبه بندگانى است كه با باز نمودن پنجره توبه و استغفار ، به سوى خورشيد مغفرتِ حق نورى يافته اند و خانه دل خويش را روشن ساخته اند و لازمه روى آوردن به چنين شعاع پرنورى ، نورانى شدن همه وجود انسان و نجات هستى او از تمام ظلمت ها و تاريكى هاست
از جمله تاريكى هايى كه امنيّت انسان را در عوالم بعد از مرگ تهديد مى كند ، تاريكى نامه عمل اوست ، كه در واقع انعكاس اعمال زشت او در عالم برزخ و قيامت است
پر واضح است ، وقتى انسان بر اثر استغفار ، در نور اعظم حق داخل گشت و ظلمت گناهانش برطرف شد ، تاريكى نامه عمل او نيز از بين خواهد رفت. بلكه مى توان گفت: بنده گنهكار ، به خاطر توبه و آشتى با خداوند به جايى مى رسد كه خدا به سوى او رو مى كند و روى آوردن خدا به سوى او باعث مى شود كه نور قُدْسى حق در صحيفه كردارش منعكس گردد و نامه عملش نورانى شود. از اين جا به يكى ديگر از آثار و بركات معنوىِ استغفار پى مى بريم كه عبارت است از: نورانى شدنِ نامه عمل انسان به نور حق ، به گونه اى كه وقتى به آسمان برده مى شود از درخشش خاصّى برخوردار است
امام صادقعليه‌السلام
در حديثى به اين مطلب اشاره كرده و شرط دست يافتن به چنين اثر پر بارى را زياد استغفار كردن معرفى مى فرمايند :
إِذا اَكْثَرَ الْعَبْدُ مِنَ الإِسْتِغْفارِ ، رُفِعَتْ صَحيفَتُه وَ هِىَ تَلاَْ لاَُ
هر گاه بنده اى زياد استغفار گويد و از خدا آمرزش طلبد، نامه عملش در حالى كه نور افشانى كرده ، و مى درخشد ، بالا مى رود
٩ - زمين خوردن شيطان و خنثى شدن وسوسه هاى او
شيطان دشمن درجه يك بشر ، و عامل تمام انحرافات و لغزش هاى فكرى و عملى انسان است و پيوسته دنبال گمراه نمودن مؤمنين و دوستان اميرالمؤمنينعليه‌السلام
است.
تنها بندگان خاصّ خدايند كه در اثر اخلاص در ايمان و عمل ، از شرّ او در امانند. روزى كه خداوند او را از درگاه خويش راند ، قسم ياد كرد كه به جز بندگان مخلَص خدا ، همه بندگان را گمراه خواهم نمود :
(
فَبِعِزَّتِكَ لاَُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعينَ إِلاّ عِبادَكَ مِنْهُم المُخْلَصينَ
)
به عزّتت سوگند همه آنان را گمراه خواهم كرد ، مگر از ميان آن ها بندگان خالص شده تو ، را
مخلَصين در ديدگاه روايات ، ائمه طاهرينعليهم‌السلام
هستند ، كه راه هاى
مبارزه با شيطان را از خداى خويش آموخته اند ، و براى رهايى از چنگال شيطان ، مؤمنان را به پيمودن آن سفارش كرده اند
كسى كه طالب كمال و رهايى از دام شيطان است ، بايد اين ارشادات را در زندگى خود به كار گيرد و بدين وسائل ، با شيطان و مريدانش مبارزه كند.
يكى از مهمترين عوامل مبارزه با شيطان كه در روايات اهل بيتعليهم‌السلام
از آن ياد شده است، زياد استغفار كردن ، و مرتّب از خدا عذرخواستن است.
روزى رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
به اصحاب خويش فرمودند:
أَلا أُخْبِرُكُمْ بِشَىْء إِنْ أَنْتُمْ فَعَلْتُمُوهُ تَباعَدَ الشَّيْطانُ مِنْكُمْ كَما تَباعَدَ الْمَشْرِقُ مِنَ الْمَغْرِبِ
آيا به شما خبر دهم آنچه را كه اگر انجام دهيد شيطان از شما دور شود ، همان گونه كه مشرق از مغرب فاصله دارد؟
اصحاب عرض كردند : آرى (بفرماييد)
پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
فرمودند:
الصَّومُ يَسْوَدُّ وَجْهَه ، وَالصَّدَقَةُ تُكْسِرُ ظَهْرَهُ ، وَالحُبُّ فِى اللهِ وَالمُوازَرَةُ عَلَى العَمَلِ الصّالِحِ يَقْطَعُ دابِرَه ، وَالإِسْتِغْفارُ يَقْطَعُ وَتينَهُ
روزه چهره او را سياه مى كند، صدقه پشت او را مى شكند ، محبّت ورزيدن در راه خدا و مواظبت بر عمل نيك ريشه او را بَركَند و استغفار رگ حياتى او را مى بُرّد
بنابر اين يكى از آثار و بركات استغفار ، به زمين خوردن شيطان و خنثى شدن تلاش هاى بى وقفه اوست ، كه با توجّه به گستره فعاليت هاى او در گمراه نمودن مردم، عظمت و اهميّت اين خاصيّت بيشتر روشن مى شود.
0%
نویسنده: محمد حسين يوسفى
