شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

حكايت چهل وهفتم: ابو القاسم حاسمى

عالم دانشمند، آگاه، ميرزا عبد الله اصفهانى، شاگرد علامه مجلسى در فصل دوم از آخر قسمت اوّل كتاب (رياض العلماء) فرموده است كه:

شيخ ابو القاسم بن محمّد بن ابى القاسم حاسمى، دانشمند عالم كامل معروف به حاسمى است و از بزرگان مشايخ اصحاب ما است وظاهر آن است كه او از اصحاب قديم است و امير سيّد حسين عاملى معروف به مجتهد، هم دوره (معاصر) سلطان شاه عباس صفوى در پايان رساله ى خود فرموده:

در مورد حالات اهل خلاف در دنيا و آخرت در مقام ذكر بعضى از گفتگوهاى اتّفاق افتاده ميان شيعه و اهل سنّت تأليف كرده به اين عبارت كه دوّم از آنها حكايت غريبه اى است كه در شهر همدان اتّفاق افتاده بين شيعه اثنى عشرى و شخصى سنّى كه آنرا در كتاب قديمى ديدم كه محتمل است به حساب عادت، تاريخ كتابت آن سيصد سال قبل از اين باشد و متن آن كتاب اين گونه بود كه:

ميان يكى از علماى شيعه كه اسم او، ابو القاسم بن محمّد بن ابى القاسم حاسمى است و ميان يكى از علماى اهل سنت كه اسم او رفيع الدين حسين است، در دوستى و مصاحبت و شراكت در اموال و رفاقت در اكثر سفرها، رابطه ى گرمى برقرار شد. و هر يك از اين دو، مذهب و عقيده خود را از ديگرى پنهان نمى كردند. ابو القاسم، رفيع الدين را به نصب نسبت مى داد يعنى به او ناصبى مى گفت و رفيع الدين هم ابو القاسم را به رفض نسبت مى داد. (البته به شوخى وخنده) و در اين صحبت ها بحث در مورد مذهب اتّفاق نمى افتاد.

تا آنكه در مسجد شهر همدان كه به آن مسجد عتيق مى گفتند، بحثى ميان آنها اتّفاق افتاد و در ميان صحبت رفيع الدين حسين، فلان و فلان را بر امير المؤمنين علىعليه‌السلام برترى داد و ابو القاسم رفيع الدين اين مطلب را رد كرد و امير المؤمنين علىعليه‌السلام را برترى داد و ابو القاسم براى مذهب خود به آيات و احاديث زيادى استدلال كرد و مقامات و كرامات و معجزه هاى زيادى را كه از آن جناب صادر شده، ذكر نمود و رفيع الدين قضيه را برعكس نمود و براى برترى دادن ابو بكر بر علىعليه‌السلام ، استدلال نمود به همنشينى و هم صحبتى او در غار و خطاب شدن او به صدّيق اكبر در بين مهاجرين وانصار. همچنين گفت: در ميان مهاجرين وانصار، خلافت و امامت و داماد پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله بودن به ابو بكر اختصاص داشت.

وهمچنين گفت: از پيغمبر دو حديث است كه در شأن ابو بكر صادر شده، يكى آنكه: «تو به منزله پيراهن من هستى... الخ« ودومى: «از دو نفر كه بعد از من هستند پيروى كنيد: ابو بكر وعمر».

ابو القاسم شيعى بعد از شنيدن اين گفته ها به رفيع الدين گفت: به چه دليلى ابو بكر را بر سيد وصيّين و سند اولياء و حامل لواء و امام جنّ و انس و قسمت كننده ى جهنم و بهشت ترجيح مى دهى؟

در حاليكه تو مى دانى كه آن جناب صديق اكبر و فاروق ازهر برادر رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله و همسر بتول است و همچنين مى دانى آنجناب وقت فرار رسول خدا از ظلم و ستم كافران به سوى غار در جاى آن حضرت خوابيد و با آن حضرت در حال سختى و فقر و ندارى شريك وهمراه بود. و حضرت پيامبرصلى‌الله‌عليه‌وآله درب خانه صحابه را كه در مسجد باز مى شد همه را بست غير از درب خانه علىعليه‌السلام . و حضرتصلى‌الله‌عليه‌وآله ، علىعليه‌السلام را روى شانه خود گذاشت در هنگام ورود به كعبه و شكستن بتها در اوائل اسلام و خداوند عزيز و بلند مرتبه در مقام اعلى، على و فاطمه (سلام الله عليها) را با يكديگر تزويج نمود. وحضرت علىعليه‌السلام جنگ و مقاتله كرد با عمرو بن عبدود و خيبر را فتح كرد و براى خداى تعالى شريك قائل نشد حتى به اندازه يك چشم به هم زدن بر خلاف آن سه خليفه.

وحضرت رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله ، علىعليه‌السلام را به چهار پيغمبر تشبيه نمود در آنجا كه فرمود: «هر كه مى خواهد به حضرت آدم در علمش نگاه كند و به نوح در فهمش بنگرد و به موسى در شدّتش و به عيسى در زهدش، پس به على بن ابي طالب نگاه كند».

و با وجود همه اين فضيلت ها و كمالات آشكار و نمايان و با وجود نزديكى و خويشى كه با حضرت رسول دارد و با معجزه برگرداندن آفتاب براى او، چگونه اين امر عاقلانه و جايز مى باشد كه ابو بكر بر علىعليه‌السلام برترى داشته باشد؟

وقتى رفيع الدين اين گفته ها را از ابى القاسم شنيد كه او علىعليه‌السلام را بر ابو بكر ترجيح مى دهد، ريشه صميميت او با ابو القاسم به نابودى منجر شد و از بين رفت و بعد از گفتگوئى چند رفيع الدين به ابو القاسم گفت: هر مردى كه به مسجد بيايد، هر چه از مذهب من يا مذهب تو حكم كند اطاعت مى كنيم.

چون عقيده اهل همدان بر ابو القاسم پيدا و مشهود بود، يعنى مى دانست كه آنها از اهل سنّتند و از اين شرطى كه ميان او ورفيع الدين بسته شد، مى ترسيد ولى به خاطر بحث و جدل زياد، ابو القاسم آنرا پذيرفت و با كراهت راضى شد. بعد از اينكه شرط بستند بدون فاصله جوانى وارد شد كه از چهره اش آثار بزرگوارى و نجابت پيدا بود و از احوالش معلوم بود كه از سفر مى آيد و در مسجد وارد شد و در اطراف مسجد دورى زد ونزد آنها آمد.

رفيع الدين از جايش بلند شد در حاليكه بسيار اضطراب داشت و بعد از سلام به آن جوان در مورد بحثى كه ميان او وابو القاسم درگرفته بود سؤال كرد و آن مسئله را برايش گفت و در اظهار عقيده خود براى آن جوان بسيار مبالغه كرد و قسم مؤكّد خورد و او را قسم داد كه عقيده خود را به همان طورى كه در باطن دارد آشكار نمايد وآن جوان بدون هيچ معطّلى اين دو بيت را فرمود:

متى اقل مولاى افضل منهما

الم تر انّ السّيف يزرى بحده اكن للّذى فضلته متنقصاً

مقالك هذا السّيف احد من العصا

وقتى جوان اين دو بيت را خواند، رفيع الدين وابو القاسم از فصاحت و بلاغت بيان او در تحيّر و تعجب بودند و مى خواستند كه در مورد زندگى و تحصيلات آن جوان جستجو كنند كه آن جوان از نظر غايب شد و اثرى از او نيافتند.

وقتى رفيع الدين اين كار عجيب وغريب را مشاهده كرد مذهب باطل خود را كنار گذاشت و مذهب حقّ اثنى عشرى را برگزيد وبه آن اعتقاد پيدا كرد.

صاحب رياض بعد از گفتن اين قصه از كتاب مذكور فرموده كه: ظاهراً آن جوان حضرت مهدىعليه‌السلام بوده است وآنچه كه اين گفته را تأييد مى كند چيزى است كه در باب نهم خواهيم گفت وامّا دو بيت مذكور با تفسير وبه طور زياد در كتاب هاى علما به اين نحو موجود است كه:

يقولون لى فضل علياً عليهم

اذا انا فضلت الامام عليهم

الم ترا ان السّيف يزرى بحده فلست اقول التبرا على من الحصا

اكن بالّذى فضلته متنقصاً

مقالة هذا السّيف اعلى من العصا

ودر رياض فرموده كه: آن دو بيت ريشه اين بيت ها است يعنى نويسنده آنرا از آن حكايت گرفته است.

حكايت چهل و هشتم: ملا زين العابدين سلماسى

عالم صالح پرهيزكار، ميرزا محمّد باقر سلماسى، خلف صاحب مقامات عاليه، ملا زين العابدين سلماسى براى من تعريف كرد كه جناب ميرزا محمّد على قزوينى مردى زاهد وعابد و مورد اطمينان بود. او ميل زيادى به علم جفر و حروف داشت و به خاطر به دست آوردن آنها سفرهاى زيادى كرده و به شهرها رفته و بين او و پدرش دوستى بود. آنگاه در آن وقت ها كه مشغول آباد كردن و ساختن ساختمان حرم و قلعه عسكريين بوديم به سامره آمد و در پيش ما اقامت گزيد تا آنكه به وطن خود كاظمين برگشتيم و سه سال مهمان ما بود. و روزى به من گفت: دلم تنگ شده و صبرم به پايان رسيده و نزد تو حاجتى دارم و پيغامى هم براى پدر بزرگوار تو.

گفتم: چيست؟

گفت: در آن روزها كه در سامره بودم، حضرت حجّتعليه‌السلام را در خواب ديدم. پس از او خواستم كه براى من علمى را كه عمر خود را براى آن صرف كردم كشف كند. آنگاه فرمود: «آن در پيش همنشين تو است». واشاره كرد به پدر تو. من گفتم: او راز خود را از من پنهان مى كند. فرمود: «چنين نيست از او بخواه، از تو دريغ نخواهد كرد». آنگاه بيدار شدم و برخاستم كه پيش او بروم. ديدم كه در طرفى از صحن مقدس به سوى من مى آيد.

وقتى مرا ديد قبل از آنكه حرفى بزنم فرمود: چرا از من در پيش حضرت حجّتعليه‌السلام شكايت كردى؟ تو چه وقت از من چيزى خواستى وآن در نزد من بود ومن به تو ندادم؟

پس من خجالت كشيدم و سر به زير انداختم و اكنون سه سال است كه همراه وهمنشين او شدم نه او حرفى از اين علم را به من فرموده ونه من توانايى سؤال كردن از او را دارم وتا اكنون به كسى ابراز نكردم، اگر مى توانى اين مشكل را از من برطرف كن. من از صبر او تعجب كردم و پيش پدر رفتم و آنچه شنيدم گفتم و پرسيدم كه از كجا فهميدى كه او از تو نزد امام شكايت كرده گفت: آن جناب در خواب به من فرمود. وخواب را تعريف نكرد.

حكايت چهل ونهم: شيخ حرّ عاملى

محدث گرانقدر، شيخ حرّ عاملى در كتاب (اثبات الهداة بالنّصوص والمعجزات) فرموده: بدرستى كه گروهى از اصحاب مورد اطمينان ما به من خبر دادند كه آنها صاحب الامرعليه‌السلام را در بيدارى ديدند و از آن جناب معجزات متعددى را ديدند كه آنها را به غيب هايى خبر مى داد و از براى آنها دعاهايى كرد كه مستجاب شده بود و آنها را از خطرهايى كه به هلاكت منجر مى شدند نجات داد.

فرمود: ما در شهر خودمان در روستاى مشغرا در روز عيدى نشسته بوديم و ما گروهى از طلاب علم و صالحان بوديم. آنگاه من به آنها گفتم: كاش مى دانستم كه در عيد آينده كدام يك از اين گروه زنده است و كدام مرده؟ پس مردى كه نام او شيخ محمّد بود و در درس، شريك ما بود گفت: من مى دانم كه در عيد ديگر زنده ام و عيد ديگر و عيد ديگر تا بيست و شش سال و معلوم شد كه او در اين ادعا استوار است و شوخى نمى كند. پس به او گفتم: تو علم غيب مى دانى؟ گفت: نه، ولى من حضرت مهدىعليه‌السلام را در خواب ديدم در حاليكه به مرض سختى دچار بودم و مى ترسيدم كه بميرم چون عمل خوبى براى ملاقات با پروردگارم نداشتم.

آنگاه به من فرمود: «نترس، چرا كه خداوند تو را شفا مى دهد واز اين بيمارى رها مى شوى وبه واسطه آن نمى ميرى بلكه بيست وشش سال زندگى مى كنى». آنگاه جامى را كه در دستش بود به من بخشيد و من از آن آشاميدم و آن مريضى از من برطرف شد و شفا پيدا كردم و مى دانم كه اين، كار شيطان نيست. ومن وقتى حرف آن مرد را شنيدم، تاريخ آنرا يادداشت كردم كه آن در سال ١٠٤٩ بود ومدّتى از آن گذشت ومن به مشهد مقدس در سال ١٠٧٢ آمدم. ووقتى سال آخر شد در دلم افتاد كه مدّت گذشت. پس برگشتم و به آن تاريخ رجوع كردم و حساب كردم ديدم كه از آن زمان بيست وشش سال گذشت وگفتم كه بايد آن مرد، مُرده باشد ومدّت يك ماه نگذشت يا دو ماه كه نامه اى از برادرم رسيد واو در آن شهر بود وبه من خبر داد كه آن مرد وفات كرد.

حكايت پنجاهم: شيخ حرّ عاملى

همچنين شيخ مذكور در همان كتاب فرموده: من زمانى كه كودكى ده ساله بودم به مريضى سختى دچار شدم بطوريكه خانواده و نزديكان من جمع شدند وگريه مى كردند و براى عزادارى آماده مى شدند و يقين كردند كه من در آن شب خواهم مُرد.

آنگاه من در ميان خواب و بيدارى پيغمبر و دوازده امامعليهم‌السلام را ديدم ومن به آنها سلام كردم و با يك يك آنها دست دادم و بين من وحضرت صادقعليه‌السلام سخنى گذشت كه در ذهنم نماند به جز آنكه آن حضرت در حقّم دعا كرد و بر حضرت صاحبعليه‌السلام سلام كردم و با آن جناب دست دادم و گريه كردم و گفتم: اى مولاى من! مى ترسم كه با اين بيمارى بميرم و مقصد خود را از علم وعمل بدست نياورم.

حضرت فرمود: «نترس، زيرا تو در اين مرض نمى ميرى بلكه خداوند تو را شفا مى دهد وتو عمرى طولانى خواهى داشت».

آنگاه كاسه اى كه در دست مباركش بود بدست من داد. من از آن نوشيدم وسالم شدم وبيمارى از من رفع شد ونشستم. دوستان وخويشانم تعجب كردند ومن از آنچه ديده بودم به آنها چيزى نگفتم مگر بعد از چند روز.

حكايت پنجاه ويكم: شيخ ابو الحسن شريف عاملى

دانشمند گرانقدر، شيخ ابو الحسن شريف عاملى در كتاب (ضياء العالمين) از حافظ ابو نعيم وابو العلاء همدانى كه هر دو به سند خود روايت كرده اند از ابن عمر كه گفت:

رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله فرمود: «مهدىعليه‌السلام از روستايى كه به آن كرعه مى گويند بيرون مى آيد و بر سر او ابرى است كه در آن ابر منادى، ندا مى كند اين مهدى، خليفه ى خداوند است. پس از او پيروى كنيد». وجماعتى از محمّد بن احمد روايت كردند كه گفت: پدرم مرتب در مورد كرعه سؤال مى كرد و من نمى دانستم كه كرعه كجاست؟

پس شيخ تاجرى با مال و حشم زياد پيش ما آمد و ما در مورد آن روستا از او پرسيديم. گفت: شما از كجا آن روستا را مى شناسيد؟ پدرم گفت: در كتاب هاى حديث آن را ديده ام وماجراى آنرا شنيده ام.

وقتى ظهر شد جوانى را ديدم كه زيباتر و با ابهّت تر و گرانقدرتر از او هرگز نديده بودم بطوريكه ما از نگاه كردن به او سير نمى شديم. آنگاه با آنها نماز ظهر را با دست هاى رها شده، مثل نماز اهل عراق خواند. (نه مثل اهل سنّت كه كتف بسته مى خوانند). وقتى نمازش تمام شد، پدرم به او سلام كرد وبراى او قضيه ما را تعريف كرد. آنگاه ما چند روز در آنجا مانديم و هيچ مردمى مانند آنها نديديم و از آنها هيچ حرف بيهوده و لغوى نشنيديم. آنگاه از او خواهش كرديم كه ما را به راه برساند. او شخصى را همراه ما فرستاد و او با ما تا چاشتگاهى آمد ناگهان ديديم در همان جايى هستيم كه مى خواستيم. پدرم از آن شخص سؤال كرد كه آن مرد چه كسى بود؟

او گفت: او حضرت مهدىعليه‌السلام بود م ح م د بن الحسن وجايى كه آن جناب در آنجا است، نامش كرعه مى باشد كه از شهرهاى يمن است و از طرفى كه متصل به شهر حبشه است، ده روز راه است در بيابانى كه آبى در آن نيست. عالم متقدم بعد از گفتن اين قصه فرموده: بين آنچه ذكر شده يعنى خروج مهدىعليه‌السلام از كرعه و آنچه ثابت شده كه آن جناب ظاهر مى شود در اوّل ظهورش از مكّه، هيچ منافاتى وجود ندارد زيرا آن جناب از جايى كه در آن اقامت دارد بيرون مى آيد تا اين كه به مكّه مى آيد و او خود را در آنجا ظاهر مى كند.

حكايت پنجاه ودوّم: مقدس اردبيلى

و همچنين شيخ مذكور بعد از گفتن اين حكايت و حكايت امير اسحاق استر آبادى و مختصرى از قصه ى جزيره خضراء گفته كه: نقل هاى معتبر درباره ديدن حضرت مهدىعليه‌السلام به جز آنچه ذكر كرديم بسيار مى باشد حتى در زمان هاى اخير. پس، بدرستى كه من از افراد مورد اطمينان شنيدم كه، مولانا احمد اردبيلى آن جناب را در جامع كوفه ديد و از او مسائلى را سؤال كرد وهمچنين والد ما مولانا محمّد تقى شيخ، آن جناب را در جامع عتيق اصفهان ديده است.

پس سيّد محدث جزايرى، سيّد نعمت اللَّه در (انوار النعمانيّه) فرمود: مورد اطمينان ترين شيخ هاى من در علم وعمل نقل كرد كه: مولاى اردبيلى شاگردى داشت اهل تفرش كه نامش مير علاّم و بسيار بافضيلت و پرهيزكار بود و او تعريف مى كرد كه:

من در مدرسه حجره اى داشتم كه مشرف بود به قبّه شريفه. برايم اتّفاق افتاد كه من مطالعه خود را در حاليكه بيشتر شب گذشته بود به پايان رسانيدم و آنگاه از حجره بيرون آمدم و در اطراف حضرت شريفه نگاه مى كردم و آن شب، بسيار تاريك بود. مردى را ديدم كه مقابل حرم مطهر ايستاده و دارد مى آيد. گفتم: شايد اين دزد است، آمده كه از قنديل ها بدزدد. آنگاه از منزل خود خارج شدم و رفتم به نزديكش و او مرا نمى ديد. رفت و نزديك در حرم مطهر ايستاد، قفل را ديدم كه باز شد و افتاد. به همين ترتيب در دوم وسوم و بر قبر شريف مشرّف شد. سلام كرد و از كنار قبر مطهر رد شد و من صداى او را شنيدم كه با امامعليه‌السلام در مورد مسئله ى علمى صحبت مى كرد. سپس به سوى مسجد كوفه از شهر بيرون رفت. من به دنبال او مى رفتم و او مرا نمى ديد.

وقتى به محراب مسجد رسيد، شنيدم كه او با شخصى ديگر در مورد همان مسأله صحبت مى كند. برگشت و من از عقب او برگشتم و او مرا نمى ديد. وقتى به دروازه شهر رسيد صبح شده و هوا روشن بود. خود را به او نشان دادم و گفتم: اى مولاى ما. من با تو از اوّل تا آخر بودم. به من بگو كه شخص اوّلى چه كسى بود كه در قبه شريفه با او صحبت مى كردى و شخص دوّم چه كسى بود كه در مسجد كوفه با او صحبت مى كردى؟

آنگاه از من پيمان ها گرفت كه تا زمان مرگش كسى را از آن راز با خبر نكنم. بعد به من فرمود: اى فرزند من بعضى از مسائل براى من مشتبه مى شود و چه بسيار مى شود كه من در شب بيرون مى روم نزد قبر امير المؤمنينعليه‌السلام و در مورد آن مسأله با آن جناب صحبت مى كنم و جواب مى شنوم و در اين شب مرا به سوى صاحب الزّمانعليه‌السلام فرستاد وفرمود: «فرزندم مهدىعليه‌السلام امشب در مسجد كوفه است. پيش او برو واين مسأله را از او بپرس». وآن شخص حضرت مهدىعليه‌السلام بود.

شيخ ابو على در حاشيه رجال خود از استاد خود علامه بهبهانى، كه مير علام مذكور جد سيّد سند، سيّد ميرزاست نقل كرده واو از بزرگان نجف اشرف بود وهمچنين جزء عالمانى بود كه از مريضى طاعون كه در بغداد وحوالى آن در سال ١١٨٦ پيش آمده بود فوت كرده بودند. علامه مجلسى در بحار فرموده: گروهى از سيّد فاضل، مير علاّم خبر دادند كه او گفت... الخ)

با مقدارى اختلاف در آخر آن اينچنين است: من در پشت سر او بودم تا آنكه در مسجد حنّانه مرا سرفه گرفت به طورى كه نتوانستم جلوى خود را بگيرم، وقتى سرفه مرا شنيد متوجه من شد، مرا شناخت وگفت: تو مير علاّمى؟ گفتم: بله. گفت: اينجا چه مى كنى؟ گفتم: من از وقتى كه تو داخل روضه ى مقدسه شدى تا اكنون با تو بودم وتو را به حق صاحب اين قبر قسم مى دهم كه از آنچه در اين شب براى تو اتّفاق افتاده مرا از اول تا آخر باخبر كنى.

گفت: براى تو مى گويم به شرطى كه تا زمانى كه من زنده هستم به كسى نگويى. ووقتى از من پيمان گرفت، گفت: من در مورد بعضى از مسائل فكر مى كردم وآن مسائل برايم سخت شده بود. پس به دلم افتاد كه پيش امير المؤمنينعليه‌السلام بروم ومسأله را از او بپرسم ووقتى به پيش در رسيدم در بدون كليد باز شد. چنانچه ديدى واز خداوند تعالى خواستم كه امير المؤمنينعليه‌السلام جواب مرا بدهد. آنگاه از قبر صدايى شنيده شد كه: «به مسجد كوفه برو واز حضرت قائمعليه‌السلام در آنجا بپرس زيرا كه او امام زمان تو است».

حكايت پنجاه وسوّم: متوكل بن عمير

ماجراى عالم ربانى، آخوند ملا محمّد تقى مجلسى است كه در صحبت هاى علامه شيخ ابو الحسن شريف به آن اشاره شده وتفصيل آن را نگفت وظاهر آن اين گونه است كه مقصود حكايتى است كه آن مرحوم در جلد چهارم شرح (من لا يحضره الفقيه) در ضمن متوكل بن عمير كه روايت كنند صحيفه كامله سجاديّه است، ذكر نموده وآن اين است كه فرمود: من در آغاز دوران بلوغ، رضاى خدا را طلب مى كردم وسعى وتلاش مى كردم كه رضاى او را بدست آورم واز ياد خدا غافل نمى شدم تا اينكه در بين خواب وبيدارى، حضرت صاحب الزّمانعليه‌السلام را ديدم كه در مسجد جامع قديم اصفهان ايستاده، نزديك جايى كه الان مدرسه من است.

پس بر آن جناب سلام كردم و خواستم كه پاى مباركش را ببوسم، او نگذاشت و مرا گرفت. پس من دستش را بوسيدم و از آن جناب در مورد مسائلى كه برايم مشكل شده بود پرسيدم كه يكى از آنها اين بود كه من در نماز خود، وسوسه داشتم و مى گفتم كه آنها را آن طورى كه از من خواسته اند به جاى نمى آورم و به قضاى آنها مشغول بودم و امكان اينكه بتوانم نماز شب را بخوانم نداشتم و در اين مورد از شيخ خود، شيخ بهايى سؤال كردم. او گفت: يك نماز ظهر و عصر و مغرب به قصد نماز شب بجا بياور و من اينگونه مى كردم. آنگاه از حضرت حجّتعليه‌السلام سؤال كردم كه: من نماز شب بخوانم؟

فرمود: «نماز شب بخوان وآن نماز مصنوعى را كه بجا مى آوردى، ديگر بجاى نياور». واز اين قبيل سؤالات كه در خاطرم نمانده است.

آنگاه گفتم: اى مولاى من! براى من اين سعادت فراهم نمى شود كه به خدمت جناب تو در هر زمانى برسم، پس به من كتابى بده كه هميشه طبق آن عمل كنم.

آنگاه فرمود: «من براى تو كتابى به مولا محمّد تاج دادم». ومن در خواب او را مى شناختم. بعد فرمود: «برو وآن كتاب را از او بگير». ومن از در مسجدى كه مقابل روى آن جناب بود به سمت دار بطّيخ كه محلّه اى از اصفهان است بيرون رفتم.

وقتى به آن شخص رسيدم و مرا ديد گفت: تو را صاحب الامرعليه‌السلام پيش من فرستاده؟ گفتم: بله. آنگاه از بغل خود كتاب كهنه اى را بيرون آورد. وقتى آنرا باز كردم فهميدم كتاب دعا مى باشد. پس آنرا بوسيدم و بر چشم خود گذاشتم و برگشتم و متوجه حضرت صاحب الامرعليه‌السلام شدم كه بيدار شدم و آن كتاب با من نبود. آنگاه شروع به گريه وناله وزارى كردم تا طلوع فجر، چرا كه آن كتاب ديگر پيش من نبود. وقتى نمازم و تعقيبات آن به پايان رسيد در دلم اينگونه افتاد كه مولانا محمّد همان شيخ بهايى است و اينكه حضرت به او تاج گفته اند به دليل شهرتى است كه در ميان عالمان پيدا كرده است.

پس وقتى به محل درس او كه در كنار مسجد جامع است رفتم، ديدم كه او به مقابله با صحيفه ى كامله مشغول است و خواننده سيد صالح امير ذوالفقار گلپايگانى بود. من يك ساعتى نشستم تا اينكه كارش تمام (مقابله: هنگامى كه مى خواهند صحت مطلب يا كتابى را تحقيق كنند، آنرا با اصلش تطبيق مى كنند كه به اين كار مقابله مى گويند).

شد و ظاهراً صحبت ميان آنها در مورد سند صحيفه بود ولى به خاطر غمى كه بر من چيره شده بود سخن ايشان را نفهميدم و گريه مى كردم. با همين حال پيش شيخ رفتم و خوابم را براى او تعريف كردم و در ضمن به خاطر گم شدن كتاب، گريه مى كردم. شيخ گفت: بشارت بر تو باد كه به آنچه مى خواستى از علوم الهيّه ومعارف يقينه خواهى رسيد.

قلبم آرام نشد و با گريه و تفكّر بيرون رفتم. در دلم افتاد كه به آن سمتى كه در خواب به آنجا رفتم بروم.

وقتى به محله دار بطّيخ رسيدم مرد پرهيز كارى را ديدم كه اسمش آقا حسن و لقبش تاج بود. وقتى به او رسيدم، سلام كردم.

گفت: اى فلان! كتب وقفيّه اى در پيش من است و هر طلبه اى كه آنرا مى گيرد به شروط وقف آن عمل نمى كند و تو به آن عمل مى كنى. بيا واين كتاب ها را نگاه كن و به هر كدام كه احتياج دارى آنرا بردار. با او به كتابخانه اش رفتم و اوّلين كتابى كه به من داد همان بود كه در خواب ديدم. پس شروع به گريه وناله كردم و گفتم اين براى من كافى است و يادم نيست كه خواب را براى او گفتم يا نه و نزد شيخ آمدم و شروع كردم به مقابله ى نسخه او كه جدّ پدرش نوشته بود از نسخه ى شهيد و شهيد نسخه خود را از نسخه عميد الرؤساء و ابن سكون نوشته بود و مقابله كرده بود با نسخه ى ابن ادريس بدون واسطه يا به يك واسطه ونسخه اى كه حضرت صاحب الامرعليه‌السلام به من بخشيد، به خط شهيد نوشته شده بود وكاملاً منطبق بود با آن نسخه.

حتى در نسخه هايى كه در حاشيه آن نوشته شده بود وبعد از آنكه مقابله كردن با آن به پايان رسيد، مردم شروع به مقابله پيش من كردند وبه بركت لطف وعطاى حضرت حجّتعليه‌السلام صحيفه ى كامله در شهرها ودر هر خانه مانند آفتاب، طالع شد ومخصوصاً در اصفهان. زيرا كه بيشتر مردم داراى صحيفه اند واكثر آنها از صالحان واهل دعا شدند وبسيارى هم، مستجاب الدّعوة. واين همان آثار معجزه ى حضرت صاحبعليه‌السلام است وآنچه خداوند بواسطه ى اين صحيفه به من عطا فرمود كه قابل شمارش نيست.

مؤلف گويد: علامه مجلسى در بحار صورت اجازه مختصرى از پدر خود را در مورد صحيفه ى كامله ذكر كرده ودر آنجا گفته: من صحيفه ى كامله را كه ملقّب به زبور آل محمّد، انجيل اهل بيت: ودعاى كامل با سندهاى بسيار وطريقه هاى مختلف است روايت مى كنم.

حكايت پنجاه وچهارم: ميرزا محمد استر آبادى

علامه ى مجلسى در بحار فرموده: گروهى از سيّد سند، ميرزا محمّد استر آبادى به من خبر دادند كه گفت: شبى در اطراف بيت اللَّه الحرام مشغول طواف بودم، ناگهان جوان خوشرويى را ديدم كه مشغول طواف بود.

وقتى نزديك من رسيد دسته گل سرخى به من داد وآن وقت، فصل گل نبود. آنرا گرفتم و بوييدم وگفتم: اى سيّد من اين از كجا است؟ فرمود: «از خرابات براى من آورده اند». آنگاه از نظرم غايب شد واو را نديدم.

حكايت پنجاه وپنجم: شهيد ثانى

شيخ فاضل گرانقدر، محمّد بن على بن حسن عودتى شاگرد شهيد ثانى در رساله ى (بغية المريد) در احوالات شهيد، استاد خود والطافى كه به ايشان شده آورده است كه:

شب چهارشنبه دهم ربيع الاول سال ٩٠٦ كه او در منزل رمله، تنها به مسجد معروف به جامع ابيض رفت كه زيارت كند انبيايى را كه در غار آنجا است و ديد كه در قفل شده است و كسى در مسجد نيست.آنگاه دست خود را روى قفل گذاشت و كشيد، قفل در باز شد. در غار پايين رفت و به نماز ودعا مشغول شد و غرق در راز و نياز شد به طورى كه فراموش كرد كه قافله حركت كرده، آنگاه مدّتى نشست. پس از آن داخل شهر شد و به سوى مكان قافله رفت و فهميد كه آنها رفته اند و كسى از آنها نمانده. آنگاه در كار خود سرگردان شد و بسيار فكر كرد در اينكه به آنها بپيوندد با اينكه پياده راه رفتن براى او بسيار مشكل بود چرا كه اسباب و وسايل او را نيز با خود برده بودند. پس در همان راهى كه رفته بودند شروع به حركت كرد ولى به آنها نرسيد و از دور هم آنها را نديد و بسيار خسته شد.

آنگاه در اين حالت كه در سختى ورنج افتاده بود، ناگهان مردى را ديد كه بر استرى سوار است و رو به او كرده وبه آن طرف مى آيد. وقتى به او رسيد فرمود: «در پشت من سوار شو». او را سوار كرد و مثل برق عبور كرد. كمى نگذشت كه او را به كاروان رساند و از استر او را به پايين آورد وبه او فرمود: «به پيش رفقاى خود برو». و او وارد كاروان شد. شهيد فرمود: بسيار جستجو كردم كه در بين راه او را ببينم واصلاً او را نديدم و قبل از آن هم نديده بودم.

حكايت پنجاه وششم: سيّد عليخان موسوى

سيّد دانشمند استاد، سيّد عليخان، خلف عالم گرانقدر سيّد خلف بن سيّد عبد المطلب موسوى مشعشى حويزى در كتاب (خير المقال) در مورد حكايات آنان كه در عصر غيبت امام عصرعليه‌السلام را ديدند گفته كه: از جمله آن حكايت ها حكايتى است كه مردى مؤمن از كسانى كه من به آنها اطمينان دارم ما را از آن آگاه كرده و او با گروهى اندك در كاروان حج كرد.

هنگام برگشت مردى با آنها بود كه گاهى پياده مى رفت وگاهى سواره. اتفّاقاً در يكى از منزل ها كاروان با سرعت و شتاب حركت مى كرد و براى آن مرد، سوارى فراهم نشد. پس براى استراحت و كمى خواب پايين آمدند، آنگاه از آنجا كوچ كردند و آن مرد از شدّت خستگى و رنجى كه به او رسيده بود بيدار نشد. آن گروه هم به جستجوى او نپرداختند و او همچنان خواب بود تا آنكه به وسيله حرارت آفتاب بيدار شد و كسى را نديد. پس پياده به راه افتاد و مطمئن بود كه هلاك مى شود. به همين دليل به حضرت مهدىعليه‌السلام استغاثه نمود و در آن حال بود كه مردى را ديد كه در شكل و قيافه اهل باديه مى باشد و سوار بر شترى است. آن مرد گفت: «اى فلان! تو از كاروان عقب ماندى؟» گفتم: بله. گفت: «آيا دوست دارى كه تو را به دوستانت برسانم؟» گفتم: به خدا اين خواسته من است و غير از اين چيزى نيست. فرمود: «پس نزديك بيا». وشتر خود را خوابانيد و مرا در رديف خود سوار كرد و به راه افتاد. پس چند قدمى نرفته بوديم كه به كاروان رسيديم. وقتى نزديك آنها رسيديم گفت: «اينها دوستان تو هستند» آنگاه مرا گذاشت ورفت.

حكايت پنجاه وهفتم: شيخ قاسم

وهمچنين در آن كتاب گفته: مردى از اهل ايمان، از اهل شهر ما كه به او شيخ قاسم مى گويند و او بسيار به حج مى رفت به من خبر داد و گفت: روزى از راه رفتن خسته شدم. پس در زير درختى خوابيدم وخواب من طولانى شد و حاجيان از كنار من عبور كردند و بسيار از من دور شدند. وقتى بيدار شدم، متوجه شدم كه خوابم طولانى شده است و حاجيان از من دور شدند و نمى دانستم كه به كدام طرف بروم. آنگاه متوجه سمتى شدم و با صداى بلند فرياد مى كردم: يا صالح! و منظورم حضرت مهدىعليه‌السلام بود. چنانكه ابن طاووس در كتاب (امان) در بيان آنچه در وقت گم شدن راه گفته مى شود، ذكر كرده است. پس در همين حال كه فرياد مى كردم ناگهان سوارى را ديدم كه بر شترى سوار است به شكل عرب هاى بدوى (عربهاى باديه نشين). وقتى مرا ديد به من فرمود: «تو از حاجيان دور شدى؟» گفتم: آرى. فرمود: «در عقب من سوار شو كه تو را به آنها برسانم».

آنگاه در پشت او سوار شدم و زمانى نگذشت كه به قافله رسيديم. وقتى نزديك شديم مرا پايين آورد وفرمود: «بدنبال كار خود برو». به او گفتم: تشنگى هوا مرا اذيّت كرده است.

آنگاه از زين شتر خود مشكى بيرون آورد كه در آن آب بود و مرا از آن سيراب نمود. قسم به خداوند كه آن لذيذترين و گواراترين آبى بود كه آشاميدم.

آنگاه رفتم تا وارد جمع حاجيان شدم وبه ياد او افتادم واو را نديدم و بعد از آن هم او را در بين حاجيان نديدم تا زمانى كه برگشتيم.