شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

پی نوشت ها:

۱- دارالندوة خانه قصى بن كلاب بود كه براى مشورت در آن اجتماع مى كردند. سپس به پسرش عبدالدار به ارث رسيد و اكنون جزءمسجدالحرام است. مراصد الاطلاع

۲- در اعلام الورى ص ۶۱ و مجمع البيان ذيل آيه ۳۰ از سوره انفال آمده كه شيطان به صورت پيرمردى از اهل نجد داخل آن جمع شد و راءى چهار را به تصويب رسانيد و در اعلام الوارى آمده كه راءى چهارم از خود ابليس بود در اين سخن ترديدى نيست كه شيطان وشياطين مى توانند به شكل انسان درآيند و از جمله آنان كه حاضر به اين كار شدند عبارت بودند از: ابوجهل، حكم ابن ابى العاص، عقبة بن ابى معيط، نضربن حارث، امية بن خلف، ابن غيطله، زمعة بن اسود، طعة بن عدى، ابولهب، نبيه بن حجاج، مبنبه بن حجاج،

۳- سوره انفال، آيه ۳۰، ترجمه: و (ياد كن) هنگامى را كه كافران درباره تو نيرنگ مى كردند تا تو رابه بند كشند يا بكشند يا (از مكه) اخراج كنند و نيرنگ مى زدند، و خدا تدبير مى كرد و خدا بهترين تدبير كنندگان است

۴- سوره ياسين، آيه ۹؛ ترجمه: پرده اى بر (چشمان) آنان فرو گسترديم در نتيجه نمى توانند ببينند

۵- عامربن فهيره غلام ابوبكر و مسلمان بود

۶- قديد مصغر قد محلى است نزديك مكه مراصد الاطلاع

۷- و آنها فاطمه زهرا، فاطمه بن اسد دختر زبير، ام ايمن و ابو واقد بودند

۸- جريان هجرت از كتاب اعلام الورى تألیف مرحوم طبرسى ص ۶۱ - ۶۸ به طور اختصار نقل شده است

۹- در مجمع البيان در تفسير سوره جمعه نيز چنين نقل شده است

۱۰- مكاتيب الرسول ج ۱، ص ۲۳۹ مرحوم طبسى نيز در مجمع البيان در تفسير سوره جمعه تصريح كرده كه نماز جمعه قبل از قدوم آن حضرت در مدينه خوانده شده است

۱۱- عن ابى جعفرعليه‌السلام : قال اذا كان يوم الجمعة نزل الملائكة المقربون معهم قراطيس من فضة و اقلام من ذهب فيجلسون على ابواب على كراسى من نور فيكتبون الناس على منازلهم الاول والثانى حتى يخرج الامام فاذا خرج الامام طووا صحفهم و لايهبطون فى شى ءمن الايام الافى اليوم الجمعة... الكافى ج ۳ ص ۴۱۳

۱۲- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۲۱

۱۳- تاريخ يعقوبى ج ۲ ص ۲۱؛ ياعم ربيت صغيرا و كفلت يتيما و نصرت كبيرا فجزاك الله عنى خيرا... ايمان ابوطالبعليه‌السلام از ضروريات شيعه و مورد تاءييد روايات اهل سنت است، مشترك از دنيا رفتن آن بزرگوار از ساخته هاى بنى عباس لعنهم الله ميباشد

۱۴- كافى، ج ۳ ص ۱۸۱، حديث ۴

۱۵- كافى ج ۳ ص ۱۸۱، حديث ۴

۱۶- تاريخ الخفاء، ص ۱۳۷ اوليات يعنى چيزهايى كه اولين بار عمر به وجود آورد

۱۷- النص والاجتهاد، ص ۱۵۳

۱۸- من لا يحضره الفقيه، ج ۱ ص ۱۶۱، حديث ۴۵۱

۱۹- حره بيابان، و سنگلاخى بود در كنار مدينه، پر از سنگهاى سياه، واقعه حره كه توسط يزيد بن معاويه مردم مدينه قتل عام شدند در آنجا به وجود آمد.

۲۰- اعلام الورى، ص ۷

۲۱- بحارالانوار، ج ۱۹ ص ۱۱۹ از كافى، و گفته اند: آن در زمان رسول الله سى وپنج متر در سى متر بوده است

۲۲- تنها در فرانسه كه دين رسمى مسيحيت است و مسلمانان دراقليت هستند هزار مسجد وجود دارد، (سال ۱۴۱۰ قمرى)

۲۳- كافى، ج ۳ ص ۳۶۸

۲۴- اعلام الورى، ص ۷۰

۲۵- سوره بقره آيه ۲۲۲

۲۶- خصال صدوق، ج ۱، ص ۱۹۲

۲۷- اعلام الورى، ص ۶۹، بحارالانوار ج ۱۹، ص ۱۱۰

۲۸- سفينة البحار، ماده خرق و حوط

۲۹- ميثب به فتح ميم و سكون ياء و بعد از آن ثاءاست برقه به ضم باء و سكون راءاست

۳۰- نام اين ملك در مغازى واقدى ج ۱ ص ۳۷۸ و فتوح البلدان ص ۳۱ نيز آمده است. ۳۱- كافى، ج ۷، ص ۴۷ و ۴۸؛ كتاب الوصايا

۳۲- رجوع شود به النص والاجتهاد شرف الدين ص ۳۵ - ۴۳

۳۳- رجوع شود به مكاتيب الرسول ج ۲ ص ۵۷۸ - ۵۹۹ كه بحث بسيار عالى و مستدلى دارد.

۳۴- سوره آل عمران آيه ۱۱۸؛ ترجمه: از غير خودتان (دوست) و همراز مگيريد. (آنان) از هيچ نابكارى در حق شما كوتاهى نمى ورزند، آرزو دارند كه در رنج بيفتيد...

۳۵- بحارالانوار، ج ۱۹ ص ۱۳۰

۳۶- تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۱۳

۳۷- سيره ابن هشام، ج ۱ ص ۲۶۰؛ ناگفته نماند بن اسحاق بنا به تصريح مرحوم سيد صدر در تاءسيس الشيعه شيعه بوده، برخلاف ابن هشام و سخن فوق در سيره ابن هشام از ابن اسحاق شيعه است

۳۸- كافى، ج ۳، ص ۲۷۱، ص ۱۹۶

۳۹- سوره اسراء آيه ۷۸؛ و (نيز) نماز صبح را، زيرا نماز صبح همواره (مقرون با) حضور (فرشتگان) است

۴۰- روضة كافى، ص ۲۷۹ -۲۸۲ حديث ۵۳۶ مرحوم مجلسى نيز در بحار ج ۱۹، ص ۱۱۵ - ۱۱۷ از روضة نقل كرده است.

۴۱- فروع كافى، ج ۳، ص ۲۷۳، باب فرض الصلوة

۴۲- فقيه، ج ۱، ص ۲۰۱، حديث ۶۰۵

۴۳- اصول كافى، ج ۱، ص ۲۶۶، باب التفويض الى رسول الله... حديث ۴

۴۴- فقيه ج، ۱، ص ۴۵۴، حديث ۱۳۱۷

۴۵- علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۲۴، باب ۱۵

۴۶- بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۲۵۸

۴۷- بحارالانوار ج ۱۹، ص ۱۲۲

۴۸- سيره ابن هشام، ج ۲ ص ۱۵۰ چنان كه درگذشته گفتيم: متن سيره ابن هشام از ابن اسحاق است و او شيعه بود

۴۹- بحارالانوار، ج ۱۹ ص ۱۳۰

۵۰- مناقب، ج ۲ ص ۱۸۵

۵۱- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۳۰

۵۲- سوره انفال، آيه ۷۵؛ وخويشاوندان نسبت به يكديگر (از ديگران) در كتاب خدا سزاوارترند

۵۳- الصحيح من سيرة النبى، ج ۳، ص ۵۸، به نقل از بحارالانوار

۵۴- من لايحضره الفقيه، ج ۴، ص ۳۰۴، باب ميراث ذوى الارحام مع الموالى

۵۵- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۲۲

۵۶- كافى، ج ۳، ص ۳۰۲، باب بدء الاذان؛ نيز وسائل الشيعه، چاپ مؤ سسه آل البيت، ج ۵ ص ۳۶۹ حديث ۶۸۱۵؛ من لايحضر الفقيه، ج ۱، ص ۱۸۳،؛ تهذيب الاحكام، ج ۲، ص ۲۷۷، حديث ۱۰۹۹؛ اين حديث را آورده اند.

۵۷- سنن دارمى، ج ۱، ص ۲۶۸

۵۸- وسائل الشيعه ج ۴، ص ۶۱۲؛ ابواب الاذان باب اول

۵۹- كافى، ج ۳، ص ۳۰۷ باب بدء الاذان حديث ۳۱ نيز نگاه شود وسائل الشيعه، ج ۵ چاپ موسسه آل البيت ص ۳۷۱ (باب دوم كتاب الصلاة)

۶۰- مقاتل الطالبين، ص ۴۴۶، مقتل حسين صاحب فخ

۶۱- سيره حلبيه، ج ۲ ص ۳۰۵

۶۲- النص و الاجتهاد، ص ۱۴۲، ص ۲۲۸، المورد (۲۴) اسقاط، (حى على خير العمل) من الاذان

۶۳- سيره حلبيه، ج ۲ ص ۳۰۵، باب بدء الاذان

۶۴- جاهلانه و مغرضانه است كه بگوييم: اين عمل از زمان صفويه بوده است

۶۵- مستمسك عروة، ج ۵، ص ۴۳۸، مصباح الفقيه كتاب الصلوة، ص ۲۲۱، احتجاج طبرسى، ج ۱ ص ۱۵۸؛ صمن احتجاجات اميرالمؤمنينعليه‌السلام ناگفته نماند: قاسم بن بريد بن معاوى راوى حديث ثقه است.

۶۶- النص و الاجتهاد، ص ۲۴۴

۶۷- مصباح الفقيه كتاب الصلوة، ص ۲۲۱

۶۸- مستمسك عروة، ج ۵، ص ۴۳۸

۶۹- به نقل بعضى: صلاح الدين برادرزاده شيركوه بود.

۷۰- الازهر، فى الف عام، ج ۱ ص ۵۸

۷۱- بحارالانوار، ج ۱۹ ص ۱۳۰

۷۲- فقيه، ج ۴ ص ۱۴۶، حديث ۴

۷۳- فقيه، ج ۲، ص ۸۵ حديث ۱۸۰۰

۷۴- مصباح المتهجد، ص ۵۳۸

۷۵- سوره بقره آيه ۲۸۱

۷۶- سوره بقره، آيه ۲۲۱

۷۷- سوره ممتحنه، آيه ۱۰

۷۸- المنار، مجمع البيان

۷۹- سوره بقره آيه ۲۲۲

۸۰- سوره بقره، آيات ۲۲۷ و ۲۲۶

۸۱- بحارالانوار ج ۱۰۱ ص ۱۶۹

۸۲- سوره بقره آيه ۲۳۴

۸۳- تفسير عياشى، ج ۱ تص ۱۴۰ حديث ۳۸۷، (طبع بيروت اعلمى) وسايل چاپ آل البيت، ج ۲۲ ص ۲۳۸ حديث ۲۸۴۸۴

۸۴- وسائل الشيعه، ج ۱۵، ص ۴۵۱؛ وسائل چاپ آل البيت ج ۲۲ ص ۲۳۵ حديث ۲۸۴۷۷

۸۵- سوره بقره آيه ۲۲۸

۸۶- سوره بقره آيه ۲۳۰

۸۷- سوره بقره آيه ۲۳۳

۸۸- سوره بقره آيه ۲۳۷

۸۹- الميزان از الدرالمنثور.

۹۰- سوره بقره آيه ۲۳۴

۹۱- سوره طلاق، آيه ۱

۹۲- سوره طلاق آيه ۱

۹۳- سوره طلاق آيه ۱

۹۴- سوره طلاق آيه ۲

۹۵- سوره طلاق آيه ۲

۹۶- سوره طلاق آيه ۴

۹۷- سوره طلاق آيه ۴

۹۸- سوره طلاق آيه ۴

۹۹- سوره طلاق آيه ۴

۱۰۰- سوره طلاق آيه ۶

۱۰۱- تفسير مجمع البيان، ذيل سوره بقره آيه ۱۷۸

۱۰۲- سوره بقره، آيات ۱۷۸ و ۱۷۹

۱۰۳- سوره بقره آيه ۲۱۹

۱۰۴- سوره نساء، آيه ۴۳

۱۰۵- مقصود از (ابن كبشه) رسول خدا است.

۱۰۶- اهل جاهليت معتقد بودند كه روح انسان پس از مردن تبديل به يكى از دو نوع مرغ ميشود به نام (صدى) و(هامه) كه در گورستان زندگى مى كنند (ترجمه شعر و پاورقى ها) از ترجمه الميزان، ج ۹ ص ۱۹۵ - ۱۹۴، چاپ مدرسين - قم

۱۰۷- سوره مائده آيه ۹۱؛ تفسير الميزان، ذيل آيه فوق (ترجمه الميزان، ج ۶ ص ۱۹۴)

۱۰۸- سوره مائده، آيه ۹۰

۱۰۹- سوره بقره آيه ۱۸۹

۱۱۰- سوره توبه آيه ۳۶

۱۱۱- دسته اى از لشگر، گروهى از سپاهيان... (فرهنگ عميد) مقصود از (سريه) اعزام گروهها و يا گردانهايى بود

۱۱۲- سوره حج، آيه ۳۹

۱۱۳- بحارالانوار، ج ۱۹ ص ۱۷۲، به نقل از مناقب

۱۱۴- مغازى واقدى، ج ۱، ص ۲

۱۱۵- سوره بقره آيه ۲۱۶

۱۱۶- سوره بقره آيه ۱۹۰

۱۱۷- سوره بقره آيه ۲۱۷

۱۱۸- سوره بقره آيه ۱۸۰

۱۱۹- مجمع البيان ذيل آيه فوق

۱۲۰- سوره بقره، آيات ۲۸۲ و ۲۸۳

۱۲۱- سوره بقره آيه ۲۸۰

۱۲۲- سوره بقره، آيات ۲۷۵ - ۲۸۱

۱۲۳- ماجعل الله من بحيرة ولاسائبة ولاوصيلة ولاحام... خداوند (چيزهاى ممنوعى از قبيل:) بحيره و سائبه و وصيله وحام قرار نداده است.

۱۲۴- مجمع البيان ذيل آيه ۱۶۸ سوره بقره

۱۲۵- احصار: راغب گويد: حصر واحصار به معنى منع از طريق بيت (كعبه) است احصار در منع ظاهر مثل دشمن و منع باطن منثل مرض هر دو گفته مى شود. قاموس ‍ قرآن، ج ۲ حرف (حاء)

۱۲۶- بحارالانوار ج ۲۰، ص ۲۹۸

۱۲۷- بخشى از آيه ۱۹۶ سوره بقره

۱۲۸- مروج الذهب ج، ۲ ص ۲۸۰ و در مورد سرايا، ص ۲۸۲ و نيز فروغ ابديت، ج ۱، ص ۴۷۱ به بعد

۱۲۹- بحارالانوار ج ۱۹ ص ۱۷۳؛ اعلام الورى، ص ۷۲ فروغ ابديت، ج ۱ ص ۴۷۳

۱۳۰- سيف به كسير سين: ساحل.

۱۳۱- اعلام الورى، ص ۷۲؛ مغازى واقدى، ج ۱ ص ۹

۱۳۲- اعلام الورى، ج ۷۲، مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۰

۱۳۳- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۷۴؛ مغازى واقدى ج ۱، ص ۱۱

۱۳۴- بحارالانوار ج ۱۹، ص ۱۲۹؛ مروج الذهب، ج ۲ ص ۲۸۷

۱۳۵- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۲۳

۱۳۶- بواط بضم اول كوهى است از جبال جهينه درناحيه رضوى چنان كه در مراصد گفته است خشب بر وزن عنق است نيز مروج الذهب، ج ۲، ص ۲۸۱

۱۳۷- من لايحضر الفقيه، ج ۱ ص ۴۳۵؛ وسائل چاپ آل البيت، ج ۸، ص ۴۵۴، حديث ۱۱۱۵۰؛ وسايل ج ۵ تص ۴۹۱

۱۳۸- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۲

۱۳۹- اگر يقينى باشدكه وجوب روزه درماه پنج سال دوم بوده چنان كه خواهد آمد، ظاهرا روزه آن حضرت مستحبى بوده است

۱۴۰- سوه نساء آيه ۱۰۱

۱۴۱- خلاف، ج ۱، ص ۲۰۱ كتاب صلوة مسافر مساءله: ۲

۱۴۲- من لايحضره الفقيه، ج ۱ ص ۴۳۴، حديث ۱۲۶۵

۱۴۳- خلاف، ج ۱ ص ۲۰۱، كتاب الصلوة المسافر مساءله: ۲

۱۴۴- ميمونه دختر عبدالمطلب عمه آن حضرت با جحش ازدواج كرده و از او عبدالله به وجود آمد.

۱۴۵- نخله، وادى بستان ابن عامر در نزديكى مكه، نخله نام داشت

۱۴۶- اعلام الوارى، ص ۷۳ و ۷۴ بحار، ج ۱۹، ص ۱۸۹ و ۱۹۱، مجمع البيان ذيل آيه فوق.

۱۴۷- تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۲۵

۱۴۸- تفسير الميزان ج ۱، ص ۳۳۴، اينكه تحويل قبله در سال دوم بود، به مروج الذهب، ج ۲ ص ۲۲۸، رجوع شود.

۱۴۹- كافى، ج ۳، ص ۲۸۶، باب وقت الصلوة فى يوم الغيم، حديث ۱۲

۱۵۰- مجمع البيان ذيل آيه سيقول السفهاء و سوره بقره، آيه ۱۴۴

۱۵۱- فقيه ج ۱، ص ۲۷۵، باب القبلة

۱۵۲- سوره آل عمران آيه ۹۶

۱۵۳- سوره آل عمران، آيه ۹۷

۱۵۴- سوره حج، آيات ۲۶ و ۲۷

۱۵۵- سوره بقره آيه ۱۴۲

۱۵۶- سوره بقره آيه ۱۴۴

۱۵۷- سوره بقره آيه ۱۵۰

۱۵۸- من لايحضر الفقيه، ج ۱، ص ۲۷۲، باب القبلة.

۱۵۹- سوره بقره، آيه ۱۴۳

۱۶۰- سوره بقره، آيه ۱۴۳

۱۶۱- تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۲۵؛ نيز مروج الذهب، تشريع روزه را درسال دوم ذكر كرده است، ج ۲ ص ۲۸۸.

۱۶۲- بحارالانوار ج ۱۹، ص ۱۳۹

۱۶۳- كافى، ج ۴ ص ۶۷ باب فضل، شهر رمضان.

۱۶۴- سوره بقره، آيه ۱۸۳

۱۶۵- سوره مريم، آيه ۲۶

۱۶۶- كافى، ج ۴ ص ۹۵، باب صوم الوصال وصوم الدهر

۱۶۷- وسائل الشيعه، ج ۴، ص ۶۲۵

۱۶۸- سوره بقره آيه ۱۸۴

۱۶۹- سوره بقره آيه ۱۸۴

۱۷۰- كافى ج ۴، ص ۶۴ و ۶۵، باب ما جاء فى فضل الصوم و الصائم، احاديث ۹، ۱۲، ۱۵،

۱۷۱- كافى، ج ۴، ص ۶۴ و ۶۵ باب ما جاء فى فضل الصوم و الصائم، احاديث ۹، ۱۲، ۱۵

۱۷۲- همان مدرك

۱۷۳- سوره بقره آيه ۱۸۷

۱۷۴- جواهر الكلام، ج ۱۷، ص ۱۷۰ - ۱۷۳، امام خمينى مدظله در تحرير در غير مساجد اربعه را بقصد رجاء اجازه داده اند.

۱۷۵- كافى ج، ۴، ص ۱۷۵

۱۷۶- كافى ج ۴، ص ۱۷۵

۱۷۷- بحارالانوار، ج ۹۴ ص ۱۲۹؛ جواهر، ج ۱۷، ص ۱۷۷

۱۷۸- بحارالانوار ج ۹۴، ص ۱۲۹؛ جواهر ج ۱۷، ص ۱۷۷

۱۷۹- كافى، ج ۴، ص ۱۲۷، ۱۲۸ فقيه ج ۲، ص ۱۴۱؛ كراع الغميم نام محلى است مابين مكه و مدينه، غميم بفتح اول بيابانى است در حجاز مقابل عسفان.

۱۸۰- كافى، ج ۴، ص ۱۲۷، ۱۲۸؛ فقيه، ج ۲ ص ۱۴۱؛ كراع الغميم نام محلى است مابين مكه و مدينه، غميم بفتح اول بيابانى است در حجاز مقابل عسفان

۱۸۱- اعلام الورى، ص ۷۲

۱۸۲- مجمع البيان، ج ۴، ص ۵۲۱، سوره انفال؛ يعنى شايد خدا كاروان را به شما اعطا فرمايد. پ

۱۸۳- مغازى واقدى، ج ۱، ص ۲۷

۱۸۴- سوره انفال آيات ۵ و ۶

۱۸۵- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۱، ابن هاشم، ۸ رمضان، واقدى، ۱۲ رمضان؛ ابن كثير در كامل، ۳

رمضان گفته است.

۱۸۶- اعلام الورى، ص ۷۵

۱۸۷- مجمع البيان، ج ۴ ص ۵۲۲، سوره انفال

۱۸۸- يعقوبى، ج ۲، ص ۲۷؛ اعلام الورى، ص ۷۵

۱۸۹- سوره مائده آيه ۲۴، تو و پروردگارت برو(يد) و جنگ كنيد كه ما همين جا مى نشينيم.

۱۹۰- تفسير مجمع البيان، ج ۴، ص ۵۲۲، سوره انفال

۱۹۱- مغازى واقدى ج ۱، ص ۴۸

۱۹۲- سوره انفال آيه ۷

۱۹۳- مجمع البيان، ج ۴ ص ۵۲۳، سوره انفال

۱۹۴- اعلام الورى، ص ۷۵

۱۹۵- مجمع البيان ج ۴، ص ۵۲۳، سوره انفال

۱۹۶- سوره انفال، آيه ۴۲

۱۹۷- سوره انفال، آيه ۹

۱۹۸- مجمع البيان، ج ۴ ص ۵۲۵

۱۹۹- عبارت عربى انتفخ سحرك است

۲۰۰- مجمع البيان ج ۴، ص ۵۲۸ سوره انفال

۲۰۱- الصحيح من السيرة، ج ۳، ص ۱۹۲

۲۰۲- سوره انفال آيه ۱۷

۲۰۳- مجمع البيان، ج ۴ ص ۵۳۰

۲۰۴- سوره آل عمران، آيه ۱۵۱، به زودى در دلهاى كسانى كه كفر ورزيده اند بيم خواهيم افكند...

۲۰۵- شرح ابن ابى الحديد، ج ۱، ص ۲۵۷،؛ تو نيفكندى وقتى كه افكندى بلكه شيطان بود كه افكند

۲۰۶- سوره انفال آيه ۹

۲۰۷- سوره آل عمران، آيه ۱۲۴

۲۰۸- سوره انفال آيه ۱۲

۲۰۹- از ائمهعليهم‌السلام درباره جنگيدن ملائكه روايتى نيافتم

۲۱۰- سوره آل عمران، آيه ۱۲۵

۲۱۱- تفسير عياشى، ج ۱، ص ۲۲۰، حديث ۱۳۷

۲۱۲- سوره توبه، آيه ۴۰

۲۱۳- سوره توبه آيه ۲۶

۲۱۴- سوره احزاب آيه ۹

۲۱۵- سوره انفال، آيه ۴۸

۲۱۶- عبارت عربى جعاسيس يثرت است جعسوس آدم ليثم و بدقيافه را گويند.

۲۱۷- سوره هود، آيه ۸۱

۲۱۸- كافى ج، ۱، ص ۳۹۴

۲۱۹- ارشاد، ج ۱ چاپ، آل البيت، ص ۲ - ۷۰؛ ۳۵ نفر را نامبرده كه در اين ميان رديف ۶ درارشاد نيامده بود

۲۲۰- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۱۱، بحار، ج ۱۹، ص ۳۴۶

۲۲۱- شرح اعتقادات صدوق از مرحوم مفيد، ۴۱، باب النفوس و الارواح

۲۲۲- شرح اعتقادات صدوق از مفيد، ص ۴۲ ايضا ارشاد مفيد، ج ۱، ص ۷ - ۲۵۶ چاپ آب البيت

۲۲۳- سوره انفال، آيات ۶۷، ۶۸

۲۲۴- النص و الاجتهاد، ص ۱۸۲ - ۱۸۵؛ النص و الاجتهاد، چاپ قم ۱۴۰۴ ص ۲۱ - ۳۱۹؛ الورد (۴۸)

۲۲۵- مجمع البيان ذيل ايات ۶۷، ۶۸ و ۶۹، از سوره انفال

۲۲۶- تاريخ يعقوبى ج ۲، ص ۲۷

۲۲۷- سيره حلبيه، ج ۲ ص ۴۳۷، الصحيح من السيرة، ج ۳، ص ۲۲۷؛ سى عدد بودن اسبان نقل ابن اثير است ديگران ده رأس گفته اند

۲۲۸- سيره ابن هشام، ج ۲، ص ۲۹۵

۲۲۹- سوره انفال آيه ۱

۲۳۰- سيره ابن هشام، ج ۲، ص ۲۹۷، مجمع البيان ذيل ايه يسئلونك عن الانفال

۲۳۱- الميزان، اول سوره انفال

۲۳۲- سوره انفال، آيه ۴۱

۲۳۳- سوره نساء آيه ۹۴

۲۳۴- كتاب الخمس و الانفال، ۹؛ سوره انفال آيه ۹

۲۳۵- وسائل الشيعه ج ۶، ص ۳۳۹ و ۳۴۸

۲۳۶- وسائل الشيعه ج ۶، ص ۳۳۹، ۳۴۸

۲۳۷- سوره مائده آيه ۳۳

۲۳۸- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۷۲، بحار، ج ۲۰، خلاصه آن را نقل كرده است

۲۳۹- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۹۴

۲۴۰- كافى، ج ۴، ص ۱۷۱ و ۱۷۴

۲۴۱- كافى، ج ۴ ص ۱۷۱ و ۱۷۴

۲۴۲- فقيه ج ۱ ص ۵۱۱، حديث ۱۴۷۸

۲۴۳- بحارالانوار ج ۴، ص ۱۱۰ - ۱۱۹، در آنجا روايات زيادى در اين زمينه نقل شده است.

۲۴۴- بحارالانوار ج ۹۴، ص ۱۱۰ - ۱۱۹، در آنجا روايات زيادى در اين زمينه نقل شده است.

۲۴۵- تاريخ طبرى ج ۲ ص ۱۷۷

۲۴۶- تاريخ كامل ابن اثير، ج ۲، ص ۹۹

۲۴۷- عيون اخبار الرضا، ج ۲ ص ۴۰؛ نيز وسائل چاپ آل البيت، ج ۲۹، ص ۲۳، حديث ۳۵۰۵۷، به نقل از عيون الاخبار، وسائل الشيعه ج ۱۹، ص ۱۲، باب تحريم الضرب نصير الحق از عيون الاخبار نقل كرده.

۲۴۸- مكاتيب الرسول، ج ۱ ص ۶۷

۲۴۹- صحيح بخارى، ج ۱ ص ۳۸، باب كتابة العلم؛ باب فكاك الاسير، ج ۴، ص ۸۴

۲۵۰- من لايحضر الفقيه، ج ۴، ص ۷۵ حديث ۵۱۵۰، به بعد كتاب الديات، باب دية جوارح الانسان

۲۵۱- تهذيب الاحكام ج ۱۰، ص ۲۹۵، باب ديات الشجاج، حديث ۲۶

۲۵۲- كافى، ج ۷، ص ۳۳۰، وافى ج ۹، ص ۱۱۴

۲۵۳- كتاب ارشاد، ۲۵۷، ارشاد مفيد، چاپ آل البيت، ج ۳ ص ۱۸۶

۲۵۴- اعلام الورى، ص ۲۷۷

۲۵۵- كافى، ج ۷، ص ۱۱۲ و ۱۱۳، كتاب المواريث باب (ابن اخ و جد)

۲۵۶- ارشاد مفيد، چاپ آل البيت ج ۲ ص ۱۸۶

۲۵۷- مكاتيب الرسول، ج ۱ ص ۷۲ - ۸۸

۲۵۸- تاريخ الخلفاء صمن قضاياى عمر، ص ۱۳۸

۲۵۹- الغدير، ج ۶ ص ۲۹۷

۲۶۰- الغدير، ج ۶، ص ۲۹۵؛ سنن ابن جامه، ج ۱ ص ۱۲، حديث ۲۸

۲۶۱- سنن دارمى، ج ۱، ص ۱۱۹

۲۶۲- صحيح، ج ۱ ج ص ۳۵ باب كتاب العلم

۲۶۳- تدريب الراوى، ص ۴۰ و ۴۱، طبع مدينه منوره

۲۶۴- موطاء مالك مقدمه، ص ۸

۲۶۵- دربعضى از اين اعداد اختلاف است.

۲۶۶- الامام الصادق، ج ۲ ص ۵۴۵؛ اسد حيرد از ضحى الاسلام.

۲۶۷- الامام الصادق و المذاهب الاربعة، ج ۲، ص ۵۴۵؛ به نقل از احياءالعلوم ج ۲ ص ۱۴۳

۲۶۸- اعلام الورى، ص ۸۰ بحار، ج ۲۰، ص ۵؛ مغازى واقدى، ج ۱، ص ۱۷۶؛ قينقاع به فتح قاف و سكون ياء و ضم نون، نام جد اول آن گروه بود

۲۶۹- سوره آل عمران، آيات ۲۱ و ۱۳

۲۷۰- اعلام الورى، ص ۸۰؛ بحارالانوار ج ۲۰ ص ۵ به بعد؛ مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۷۶ - ۲۸۰؛ سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۵۰؛ سيره حلبيه ج ۲، ص ۴۷۴ به بعد.

۲۷۱- سوره بقره آيه ۹۴

۲۷۲- سوره مائده آيه ۱۸

۲۷۳- سوره جمعه آيه ۶

۲۷۴- سوره بقره، آيه ۱۱۱

۲۷۵- سوره آل عمران، آيه ۷۵

۲۷۶- سوره بقره آيه ۸۰

۲۷۷- سوره اعراف آيه ۱۶۹

۲۷۸- سوره اعراف، آيه ۹۶

۲۷۹- سوره اعراف آيه ۱۴۱

۲۸۰- سوره مائده آيه ۲۴

۲۸۱- سوره مائده آى ۲۶

۲۸۲- سوره بقره آيه ۲۴۶

۲۸۳- سوره آل عمران، آيه ۷۲

۲۸۴- سوره نساء آيه ۱۵۳

۲۸۵- سوره اسراء، آيه ۸۵

۲۸۶- سوره آل عمران، آيه ۱۰۰

۲۸۷- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۷۴

۲۸۸- بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۱۱

۲۸۹- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۱۳، به نقل از كامل ابن اثير

۲۹۰- سوره مائده آيه ۳۳

۲۹۱- بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۷،؛ ولى واقدى، ج ۱ ص ۱۸، مغازى اولين خمس را در غنائم عبدالله بن جحش گفته است.

۲۹۲- سوره حشر آيه ۶

۲۹۳- بحارالانوار، ج ۲ ص ۸، از كامل ابن اثير

۲۹۴- تاريخ كامل، ج ۲ ص ۹۷

۲۹۵- تاريخ، ج ۲ ص ۲۸

۲۹۶- وفاءالوفاء، ج ۱، ص ۲۷۹

۲۹۷- كافى ج ۳، ص ۴۶۰

۲۹۸- وسائل الشيعه، ج ۱۴، ص ۲۱۰، حديث ۱۹۰۰۲

۲۹۹- وسائل الشيعه، ج ۱۰، ص ۱۷۴؛ چاپ آل البيت، ج ۱۴، ص ۲۰۵، حديث ۱۸۹۹۱

۳۰۰- وسائل الشيعه، ج ۱۰، ص ۱۷۴؛ چاپ آل البيت، ج ۱۴، ص ۲۰۶، حديث ۱۸۹۹۲

۳۰۱- وسائل الشيعه، ج ۱۰ ص ۱۷۴، ج ۱۴ ص ۲۰۶؛ حديث ۱۸۹۹۴

۳۰۲- وسائل الشيعه، ج ۱۰، ص ۱۷۴ حديث ۱۸۹۹۵

۳۰۳- وسائل الشيعه، ج ۱، ص ۱۷۵ - ۱۷۷،؛ ج ۱۴، ص ۲۰۸ حديث ۱۸۹۹۸

۳۰۴- وسائل الشيعه ج ۱۰، ص ۱۷۵ - ۱۷۷، ج ۱۴ ص ۲۱۰ حديث ۱۹۰۰۴

۳۰۵- وسائل الشيعه ج ۱۰، ص ۱۷۵ - ۱۷۷، ج ۱۴ ص ۲۱۰، حديث ۱۹۰۰۳ از علل الشرايع

۳۰۶- مصباح، ص ۴۶۵

۳۰۷- بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۹۳، از امالى مرحوم شيخ طوسى

۳۰۸- عبارت عربى: فراشين من خيش مصر است، خيش بافته ضخيمى از كتان است و نيز الفراش ما يفرش و ينام عليه

۳۰۹- هجر بر وزن شرف از شهرهاى يمن است

۳۱۰- دحيه كلبى از ياران رسول خدا بود، جبرئيل در شكل او محضر حضرت مى آمد، مردم فكر مى كردند كه دحيه با آن حضرت صحبت مى كند.

۳۱۱- امالى شيخ طوسى، ج ۱، ص ۳۸ و ۳۹؛ مرحوم مجلسى نيز آن را در بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۹۵، از امالى نقل كرده است

۳۱۲- مشحب چوبهايى است كه سر آن ها را به هم پيوسته و پايين آن ها را بازگذاشته و به صورت دكه درمى آورد گويى اطاق كوچكى از چوب است

۳۱۳- كافى، ج ۳ ص ۱۳۶، كتاب الجنائز باب المساءلة فى القبر

۳۱۴- كافى، ج ۳ ص ۱۳۶ كتاب الجنائز، باب المساءلة فى القبر

۳۱۵- الغدير، ج ۸، ص ۲۳۱ - ۲۳۳

۳۱۶- مستدرك، ج ۴، ص ۴۷

۳۱۷- صحيح بخارى ج، ۲ ص ۹۵، باب يعذب الميت ببكاء اهله و ص ۱۰۹، باب من يدخل قبر المراءة

۳۱۸- الغدير، ج ۸، ص ۲۳۲

۳۱۹- بحارالانوار، ج ۴۳ ص ۱۲۶

۳۲۰- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۱۲؛ مغازى واقدى، ج ۱ ص ۱۸۹

۳۲۱- جريان بريدن سر كعب در مغازى واقدى است

۳۲۲- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۱۰ و ۱۱

۳۲۳- سوره نساء، آيه ۱۵۷

۳۲۴- بحارالانوار، ج ۲ ص ۱۲

۳۲۵- اعلام الورى، ص ۲۰۵، ص ارشاد مفيد، ج ۲، ص ۵

۳۲۶- كافى، ج ص ۳۳

۳۲۷- بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۲۳۷ - ۲۴۱

۳۲۸- كافى، ج ۶ ص ۳۴

۳۲۹- نهايه ابن اثير عقيق

۳۳۰- كافى، ج ۶، ص ۲۴؛ كتاب العقيقة

۳۳۱- كافى، ج ۶ ص ۲۵ و ۲۸

۳۳۲- كافى، ج ۶ ص ۲۴ - ۳۴

۳۳۳- كافى، ج ۶ ص ۲۴

۳۳۴- عيون اخبار الرضا،عليه‌السلام ، ج ۱ ص ۲۰

۳۳۵- بحارالانوار، ج ۱۹، ۱۹۴

۳۳۶- سوره توبه، آيه ۱۰۴

۳۳۷- كافى، ج ۳، ص ۴۹۷؛ كتاب الزكاة، حديث دوم،؛ كتاب الزكاة باب الاحناف التى تجب الزكاة؛ فقيه، ج ۲، ص ۱۳ و ۱۴

۳۳۸- كافى، ج ۱ ص ۲۶۵

۳۳۹- كافى، ج ۳ ص ۴۹۸، باب فرض الزكاة

۳۴۰- كافى، ج ۳ ص ۵۰۹

۳۴۱- امروزه احد در اثر توسعه شهر مدينه در كنار آن واقع شده است، طبرسى در مجمع البيان ج ۲ ص ۴۹۷ روز جنگ را ۱۵ شوال فرموده است.

۳۴۲- اين ارقام، از مغازى واقدى، ج ۱، ص ۲۰۴ است

۳۴۳- سوره آل عمران، ۱۲۲

۳۴۴- طبرسى در مجمع البيان ذيل آيه ۱۲۱، از سوره آل عمران واذ غدوت من اهلك تصريح كرده كه خالد در حمله اول كارى از پيش نبرد.

۳۴۵- سوره آل عمران، آيه ۱۵۳

۳۴۶- جنگ احد به طور خلاصه از مجمع البيان، ج ۲ ص ۴۹۵، به بعد نقل مى گرديد

۳۴۷- سوره عنكبوت، آيه ۱۱

۳۴۸- سوره مدثر، آيه ۳۱

۳۴۹- احتجاج طبرسى، ج ۲، ص ۴۶۱

۳۵۰- سوره انفال آيه ۴۹

۳۵۱- مجمع البيان، ج ۲، ص ۴۹۷

۳۵۲- مجمع البيان، ج ۲ ص ۴۹۷

۳۵۳- مجمع البيان، ج ۲ ص ۴۹۶، سوره آل عمران،

۳۵۴- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۳

۳۵۵- بحارالانوار ج ۲۰ ص ۵۶

۳۵۶- ارشاد مفيد، ص ۳۹، ج ۱، ص ۸۶

۳۵۷- ارشاد مفيد، ص ۴۱؛ طبع بيروت مؤ سسه آل البيت، ج ۱ ص ۸۹

۳۵۸- ارشاد مفيد، ص ۴۱، طبع بيروت مؤ سسه آل البيت ج ۱ ص ۸۹ - ۹۰

۳۵۹- سوره توبه، آيه ۶۲

۳۶۰- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۵۷

۳۶۱- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۷۴

۳۶۲- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۵۸

۳۶۳- بحارالانوار ج ۲۰، ص ۵۵، ارشاد مفيد، طبع بيروت، ج ۱ ص ۸۳

۳۶۴- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۸۶

۳۶۵- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۶۲

۳۶۶- مغازى واقدى، ج ۱، ص ۲۹۰

۳۶۷- سيره حلبيه، ج ۲ ص ۵۴۶

۳۶۸- تهذيب، ج ۶ ص ۳۱۱

۳۶۹- سوره توبه، آيه ۱۰۶

۳۷۰- اسدالغابة، ج ۵، وحشى - مغازى واقدى ج ۱ ص ۲۷۶

۳۷۱- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۶۲؛ مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۹۲؛ اسدالغابه، ج ۲ سعدبن ربيع

۳۷۲- سوره نساء آيه ۱۱

۳۷۳- بحارالانوار ج ۲۰، ص ۱۳۲ و ۱۳۳؛ مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۶۵ به بعد.

۳۷۴- بحارالانوار ج ۲۰ ص ۱۳۰ - ۱۳۲

۳۷۵- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۶۸؛ بحارالانوار ج ۲، ص ۱۳۲؛ آن را از واقدى نقل كرده است.

۳۷۶- ابن ابى الحديد، ج ۱۵ ص ۲۴

۳۷۷- مستدرك حاكم، ج ۳ ص ۲۷

۳۷۸- ابن ابى الحديد، ج ۱۵، ص ۲۱

۳۷۹- مغازى واقدى ج ۱، ص ۳۱۵

۳۸۰- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۲۹۲

۳۸۱- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۵۶، اسدالغابه، عمروبن ثابت

۳۸۲- بحارالانوار، ج ۲ ص ۷۹، مغازلى واقدى، ج ۱ ص ۳۰۹

۳۸۳- تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۲۹، مغازى واقدى ج ۱ ص ۲۸۸

۳۸۴- ارشاد مفيد، ص ۱۱۶؛ طبع بيروت ج ۱ ص ۱۷۷

۳۸۵- كافى ج ۳، ص ۲۱۰

۳۸۶- صحيح بخارى، ج ۲، ص ۱۰۹

۳۸۷- سنن نسايى، ج ۴ ص ۷۸

۳۸۸- بداية المجتهد، ج ۱، ص ۲۱۹

۳۸۹- خلاف، ج ۱، ص ۲۶۰

۳۹۰- سوره فرقان آيه ۲۷

۳۹۱- مجمع البيان، ج ۷، ص ۱۶۶

۳۹۲- الغدير، ج ۱، ص ۸۳

۳۹۳- سوره آل عمران آيه ۱۴۰ و ۱۴۱

۳۹۴- سوره آل عمران، آيه ۱۵۲

۳۹۵- سوره آل عمران آيه ۱۵۳

۳۹۶- سوره آل عمران، آيه ۱۵۵

۳۹۷- سوره آل عمران آيه ۱۶۵

۳۹۸- مجمع البيان ج ۲ ص ذيل آيه عمران آيه ۱۷۲

۳۹۹- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۳۳۸

۴۰۰- دثنه با ثاءبر وزن اجنه

۴۰۱- بددكشرف: متفرقين.

۴۰۲- اعلام الورى، ص ۸۷ سيره ابن هشام، ص ۱۷۸

۴۰۳- سوره آل عمران آيه ۱۶۹

۴۰۴- يعنى: بازى كننده با نيزه ها

۴۰۵- به قولى چهل نفر بودند

۴۰۶- چون جريان در ماه صفر بود، پس سال سوم بوده است نه چهارم

۴۰۷- ايضا آن را در اعلام الورى، ص ۷۸، نقل كرده و مجلسى در بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۱۴۷ از مجمع البيان نقل كرده است.

۴۰۸- بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۱۶۴؛ مغازى واقدى ج ۱، ص ۳۶۳

۴۰۹- سوره بقره، آيه ۱۴۶؛ و با اندكى تفاوت و در سوره انعام، آيه ۲۰

۴۱۰- سوره اعراف آيه ۱۵۸

۴۱۱- ر. ش بحارالانوار ج ۲ ص ۱۵۷ - ۱۷۳، مجع البيان تفسير سوره حشر؛ اعلام الاورى، ص ۸، تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۲۹، مغازى واقدى، ج ۱ ص ۳۶۳، به بعد، سيره ابن هشام، ج ۳ ص ۱۹۹ به بعد.

۴۱۲- تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۲۹، نامهاى آن دو متفاوت نقل شده است

۴۱۳- سوره حشر آيه ۲

۴۱۴- سوره حشر، آيه ۵

۴۱۵- سوره حشر آيه ۱۱

۴۱۶- سوره حشر آيه ۶

۴۱۷- تهذيب، ج ۴ ص ۱۳۳، حديث ۳۷۱

۴۱۸- مجمع البيان، سوره حشر، آيه ۹

۴۱۹- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۸۰؛ تفسير برهان، ج ۴ ص ۳۱۳

۴۲۰- بحارالانوار، ج ۱۹، ص ۱۱۳

۴۲۱- مغازى واقدى ج ۱، ص ۳۷۸ - ۳۸۹، غزوه بنى النضير

۴۲۲- راجع به تعيين محلهاى اين اراضى چيزى در مراصد الاطلاع جاهاى ديگر به دست نيامد، ولى معلوم است كه آنها قطعاتى مخصوص از زمينها بوده اند، با وجود اينها فقط، فدك را علم كرده اند، چنان كه در جريان خيبر خواهد آمد، معلوم مى شود به ده ها نفر امثال فدك داده شده است

۴۲۳- ارشاد مفيد، ص ۴۲

۴۲۴- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۱۷۳

۴۲۵- اين كار قبل از واگذارى فدك به فاطهعليها‌السلام بود و يا بعد از واگذارى از عايدات آن مصرف مى كرد

۴۲۶- آن حضرت راضى خيبر را به نصف عايدات آن، در اختيار يهود گذاشته بود كه در سه راه مصرف مى شد.

۴۲۷- مغازى واقدى، ج ۱ ص ۳۷۷

۴۲۸- مخيريق از اخبار يهود بود كه اسلام آورد و در احد شهيد شد واموال خويش را به حضرت وصيت نمود رحمة الله عليه

۴۲۹- سوره حشر، آيه ۷

۴۳۰- كافى، ج ۷ ص ۴۷، كتاب الوصايا باب صدقات النبى

۴۳۱- تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۳۰

۴۳۲- سيره ابن هشام ج ۳، ص ۲۰۰

۴۳۳- بحارالانوار، ج ۲، ص ۱۲۷

۴۳۴- كافى، ج ۶، ص ۳۹۵، باب ان الخمر لم تزل محرمة

۴۳۵- سوره نحل، آيه ۶۷

۴۳۶- يعنى منع صريح نشده بودند.

۴۳۷- معاذبن جبل نزد حضرت آمده گفتند: نظرتان درباره خمر وقمار بفرماييد يكى عقل را مى برد و ديگرى مال را، آيه در جواب آنها نازل گرديد.

۴۳۸- سوره بقره، آيه ۲۱۹

۴۳۹- سوره نساء آيه ۴۳

۴۴۰- سوره مائده، آيه ۹۰

۴۴۱- صحيح مسلم، ج ۲، ص ۱۸۹، كاب الاشربة

۴۴۲- كافى، ج ۶، ص ۳۹۶

۴۴۳- كافى، ج ۶، ص ۳۹۸

۴۴۴- كافى، ج ۷، ص ۲۱۴، هشتاد ضربه در سنن ترمذى نيز نقل شده است.

۴۴۵- كافى، ج ۷ ص ۲۱۸

۴۴۶- كافى ج ۷ ص ۲۱۹

۴۴۷- كامل ابن اثير، ج ۲ ص ۱۱۹

۴۴۸- اعلام الورى، ص ۸۹، بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۱۷۶

۴۴۹- سوره نساء آيه ۱۰۲

۴۵۰- كافى، ج ۳، ص ۴۵۴

۴۵۱- بحار، ۴۳، ص ۲۴۰، شبير بفتح اول و باء مشدد است.

۴۵۲- بحارالانوار، ج ۴۳، ص ۲۴۰

۴۵۳- بحارالانوار، ج ۲ ص ۱۸۳

۴۵۴- مجمع البيان ذيل آيه ۴۱ از سوره مائده

۴۵۵- كافى، ج ۷، ص ۱۷۷

۴۵۶- جواهر الكلام، ج ۴۱ ص ۲۸۰

۴۵۷- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۶۶

۴۵۸- بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۱۸۴

۴۵۹- سوره مائده آيه ۴۴

۴۶۰- سوره نساء، آيه ۱۰۶

۴۶۱- خلاف، ج ۳، ص ۲۰۱

۴۶۲- كافى، ج ۷، ص ۲۲۷

۴۶۳- تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۶

۴۶۴- بحارالانوار، ج ۲ ص ۱۸۵

۴۶۵- امالى صدوق، ۲۵۸، مجلس ۱۵، حديث ۱۴

۴۶۶- بحارالانوار، ج ۶، ص ۲۴۱

۴۶۷- روضة الواعظين، مجلس ۹۳، و نيز نگاه كنيد به كافى ج ۳، ص ۲۳۵ كتاب الجنائز باب المسئلة فى القبر

۴۶۸- يعنى (داناترند به آنچه در خانه است) منظور اين است كه اهل بيتعليهم‌السلام به احكام دين داناترند

۴۶۹- كافى، ج ۳، ص ۴۶۳، باب صلوة الكسوف

۴۷۰- كافى، ج ۳، ص باب غسل الطفال

۴۷۱- كافى، ج ۳، ص ۴۶۴ باب صلوة الكسوف

۴۷۲- وسائل الشيعه، ج ۵، ص ۱۴۵، باب وجوب الصلوة للزلزلة

۴۷۳- مغازى واقدى،، ج ۱، ص ۴۰۴

۴۷۴- مغازى واقدى ج ۲، ص ۴۴۰

۴۷۵- رجوع شود به بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۹۵؛ اعلام الورى، ص ۹۴، تاريخ كامل، ج ۲ ص ۱۳۱

۴۷۶- سوره منافقون، آيه ۵

۴۷۷- مجمع البيان سوره منافقون، مرحوم مجلسى، در بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۸۱ به بعد آن را از مجمع و تفسير قمى نقل كرده است

۴۷۸- سوره نور ايه ۱۱

۴۷۹- سوره نور آيه ۱۵

۴۸۰- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۴۳۱

۴۸۱- سوره نور، آيه ۱۱

۴۸۲- سوره احزاب آيه ۳۳

۴۸۳- مقاتل الطالبين، ص ۴۳

۴۸۴- صحيح بخارى، ج ۴ ص ۱۰۰ كتاب الجهاد، باب ما جاءفى بيوت ازواج النبى، رجوع شود به مراجعه ۷۴ از المراجعات.

۴۸۵- رجوع شود به مقدمه تفسير احسن الحديث

۴۸۶- سوره نور آيه ۲

۴۸۷- سوره نور، آيه ۴

۴۸۸- سوره نور آيات ۶ -۹

۴۸۹- سوره نور، آيات ۲۷، ۲۸

۴۹۰- سوره نور آيه ۲۹

۴۹۱- سوره نور آيه ۳۰

۴۹۲- سوره نور آيه ۳۱

۴۹۳- سوره نور آيه ۵۸

۴۹۴- سوره نور، آيه ۶۰

۴۹۵- سوره نور، آيه ۶۱

۴۹۶- سوره نور آيه ۶۲

۴۹۷- سوره احزاب آيه ۴

۴۹۸- سوره احزاب آيه ۳۷

۴۹۹- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۴۴۵؛ وفاء الوفاء، ج ۲ ص ۳۷۰، گويد: مذاذ نام قلعه بنى حرام بود و در ص ۳۱۰ گويد: راتج كوهى است در جنب كوه بنى عبيد.

۵۰۰- سوره ابراهيم، آيه ۳۶

۵۰۱- اختصاص مفيد، ص ۸۵ تحفة الاحباب (سعدالخير)

۵۰۲- مجمع البيان، سوره احزاب؛ سيره ابن هشام، ج ۳ ص ۲۳۰ بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۴۱ آن را از خصال و امالى صدوق نقل كرده است

۵۰۳- سوره بقره، آيه ۱۸۷؛ بحارالانوار ج ۲ ص ۲۴۱

۵۰۴- سوره حج آيه ۷۸

۵۰۵- سوره بقره، آيه ۱۰۶

۵۰۶- مجمع البيان، ص ۲۹۶، از تفسير برهان

۵۰۷- سوره نور، آهى ۲

۵۰۸- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۴۵۳ - ۴۵۴؛ ولى حلبى در سيره، ج ۲ ص ۶۳۶، از نودى پانزده روز نقل كرده است

۵۰۹- اين جريانها نوعا از تفسير مجمع البيان سوره احزاب ترجمه ميشود

۵۱۰- سوره احزاب آيات ۱۰ و ۱۱

۵۱۱- سوره احزاب آيات ۱۲ و ۱۳

۵۱۲- سيره حلبى، ج ۲ ص ۶۳۷؛ مسند احمد، ج ۱ ص ۲۷۱، بفديه اشاره رفته است

۵۱۳- مجمع البيان سوره احزاب

۵۱۴- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۴۷۰ طبع اكسفورد

۵۱۵- قال رسول اللهصلى‌الله‌عليه‌وآله لمبارزة على بن ابيطالبعليه‌السلام لعمروبن عبدود يوم الخندق افضل من اعمال امتى الى يوم القيامة مستدرك حاكم، ج ۳، ص ۳۲

۵۱۶- سوره احزاب آيه ۹

۵۱۷- سوره بقره آيه ۱۴۶

۵۱۸- بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۲۷۵، تفسير قمى ذيل آيه ۱۰۲ از سوره توبه؛ مغازى واقدى، ج ۲ ص ۵۰۷ - ۵۰۹

۵۱۹- تفسير قمى، ذيل ايه ۱۰۲، سوره توبه

۵۲۰- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۵۱۰

۵۲۱- بنى قريظه، بدون قيد و شرط تسليم شده بودند احتياج به اجازه آنها نبود، لذا واقدى آن را نقل نكرده است

۵۲۲- ترجمه آزاد قول، ابن حواس را آورده ايم

۵۲۳- تفسير قمى، سوره احزاب آيات ۲۶ و ۲۷

۵۲۴- مجمع البيان، سوره احزاب

۵۲۵- سوره احزاب آيه ۲۶ و ۲۷

۵۲۶- سوره مائده آيه ۳۳

۵۲۷- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۵۰۳

۵۲۸- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۵۱۲

۵۲۹- مجمع البيان، ج ۸، ص ۳۵۲ سوره احزاب

۵۳۰- اسباب النزول، ص ۸۸، ذيل آيه ۴۳، از سوره نساء

۵۳۱- تاريخ يعقوبى، ج ۲ ص ۶

۵۳۲- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۲۹، كامل، ج ۲، ص ۴۳؛ وفاءالوفاء، ج ۱ ص ۳۱۰

۵۳۳- غيث: باران، حى: باران، جد: باران عمومى، طبق: همه گير، غدق: باران درشت دانه، مريع: عمومى، وابل: باران تند، مسبل: باران، مجلجل: ابر پرباران و با رعد، درر: ابر با ريزش، رائث: بطى ء، بلاغ: كافى، سكن: قوت و خوراك، باد: آنكه در باديه و صحراست

۵۳۴- بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۲۹۹؛ الغدير، ج ۲ ص ۴، به طور اختصار

۵۳۵- در سيره ابن هشام، ص ۲۹۱ - ۲۹۹ آمده است

۵۳۶- سوره مائده، آيه ۳۳

۵۳۷- در مراصد الاطلاع گويد: عرينه محلى است كه در آن رستاست گويا در نواحى شام باشد

۵۳۸- مجمع البيان، سوره مائده، آيه ۳۳

۵۳۹- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۵۶۸

۵۴۰- بحارالانوار ج ۲۰، ص ۳۰۴

۵۴۱- معازى واقدى، ج ۲، ص ۵۶۲

۵۴۲- مجمع البيان، سوره مجادله،

۵۴۳- سوره مجادله، آيات ۴ - ۱

۵۴۴- حديبيه روستايى است در نزديكى مكه كه پيمان صلح در آنجا بسته شد.

۵۴۵- چنانكه در مجمع البيان نقل شده است

۵۴۶- تفسير على بن ابراهيم قمى از امام صادق صلوات الله عليه

۵۴۷- سوره فتح آيه ۱۸

۵۴۸- تفسير مجمع البيان، ج ۹ص ۱۱۷ - ۱۱۸، سوره فتح

۵۴۹- اعلام الورى، ص ۹۷

۵۵۰- كراع الغميم محلى است مابين مكه و مدينه نزديك عسفان

۵۵۱- سوره فتح، آيات ۷ - ۱

۵۵۲- مجمع البيان، سوره فتح

۵۵۳- سوره عنكبوت آيه ۴۸

۵۵۴- بحارالانوار، ج ۱۶ ص ۱۳۵

۵۵۵- سيرالائمه، سيد محسن ايمن، ج ۲ ص ۲۰۱

۵۵۶- مجمع البيان، ج ۹ص ۲۷۳، سوره ممتحنه

۵۵۷- سوره حج، آيه ۲۵

۵۵۸- سوره آل عمران، آيه ۹۷

۵۵۹- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۱

۵۶۰- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۱

۵۶۱- مكاتيب الرسول، ج ۱، ص ۹۳

۵۶۲- بحارالانوار ج ۲۰ ص ۳۹۸، به بعد، سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۰

۵۶۳- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۳

۵۶۴- به توضيح ذيل درباره اين دو جمله توجه فرماييد

۵۶۵- به توضيح ذيل درباره اين دو جمله توجه فرماييد

۵۶۶- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۳

۵۶۷- اصحمه بر وزن اربعه

۵۶۸- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۹۳؛ اعلام الورى، ص ۴۶، بحارالانوار، ج ۲۰ ص ۳۹۲

۵۶۹- مكاتيب الرسول، ج ۱، ص ۱۳۰

۵۷۰- مكاتيب الرسول، ج ص ۱۳۰

۵۷۱- به نقل مكاتيب الرسول در سيره ذينى دحلان من محمد رسول الله آمده گرچه در كتب ديگر من محمدبن عبدالله است

۵۷۲- سيره حلبيه ج ۳، ص ۲۹۵

۵۷۳- سيره حلبيه، ج ۳ ص ۲۹۵ به بعد؛ مكاتيب الرسول، ص ۹۷ به بعد

۵۷۴- بحارالانوار ج ۲۰، ص ۳۸۶، سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۸۷؛ صحيح مسلم، ج ۲ ص ۹۱

۵۷۵- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۲۸۴ ببعد

۵۷۶- اسدالغابه، ج ۳ ص ۴۱، در كلمه ضغاطر

۵۷۷- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۳۰۳

۵۷۸- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۳۰۳ و ۳۰۴

۵۷۹- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۳۰۳ و ۳۰۴

۵۸۰- سيره حلبيه، ج ۳، ص ۳۰۴ و ۳۰۵؛ مكاتيب الرسول، ج ۱، ص ۱۳۴

۵۸۱- تاريخ نامه ۱۱ / ۱۰ / ۶۷ / شمسى است

۵۸۲- تاريخ يعقوبى ج ۲ ص ۳۴

۵۸۳- سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۳۴۴، - ۳۵۲، كامل ابن اثير، ج ۲ ص ۱۴۸ - ۱۵۰، بعضى كتيبه با ثاء خوانده اند.

۵۸۴- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۶۳۷

۵۸۵- مجمع البيان، سوره فتح، آيات ۸۱ - ۲۰.

۵۸۶- بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۶۶۵

۵۸۷- سيره ابن الحاق، ج ۳، ص ۳۴۶

۵۸۸- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۶۴۶

۵۸۹- مغازى واقدى، ج ۲ ص ۶۴۷

۵۹۰- سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۳۵۲

۵۹۱- اعلام الورى ص ۹۹

۵۹۲- ارشاد مفيد، ص ۵۸

۵۹۳- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۲

۵۹۴- رجوع شود به: اعلام الورى، ص ۹۹ارشاد مفيد، ص ۵۷، تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۳۴؛ صحيح بخارى، ج ۵؛ ص ۱۷۱، باب غزوه خيبر؛ صحيح مسلم، ج ۲ ص ۳۶۱؛ باب من فضائل على بن ابيطالب،؛ سنن بيهقى، ج ۶ ص ۳۶۲، باب ماجاء فى عقدالالوية، و ج ۹ ص ۱۳۱، باب المبارزة.

۵۹۵- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۱۰، به نقل از امالى طوسى

۵۹۶- سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۳۵۷، بنابر نقل واقدى، ج ۲، ص ۷۰۰

۵۹۷- الاصابه، ج ۷، ص ۱۹۹

۵۹۸- مستدرك، ج ۳، ص ۵۰۶

۵۹۹- صحيح مسلم، ج ۲، باب فضائل ابوهريره

۶۰۰- صحيح بخارى، كتاب اصعمه، باب ۳۱

۶۰۱- صحيح بخارى، كتاب رقاق

۶۰۲- كتاب اعتصام، باب ۱۷

۶۰۳- سفينة البحار، ج ۲، ص ۷۱۳، ذيل هرر

۶۰۴- رجوع كنيد به عقدالفريد ابن عبدربه، ج ۱، ص ۱۴

۶۰۵- صحيح، ج ۱، ص ۳۴، باب من لقى الله بالايمان

۶۰۶- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۴۲

۶۰۷- بحارالانوار، ج ۱۷، ص ۱۰۷

۶۰۸- اعلام الورى، ص ۱۰۱

۶۰۹- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۴، از تهذيب شيخ

۶۱۰- مغازى واقدى، ج ۲، ص ۷۰۶

۶۱۱- سوره حشر آيه ۶

۶۱۲- سوره اسراء، آيه ۱۶

۶۱۳- اعلام الورى، ص ۱۰۰

۶۱۴- نامه ۴۵، نهج البلاغه

۶۱۵- اسدالغابه، ج ۴، ص ۱۷۵

۶۱۶- اسدالغابه، ج ۱، ص ۴۶

۶۱۷- سنن بيهقى، ج ۶، ص ۱۴۵

۶۱۸- شرح ابن ابى الحديد، جزء ۱۶، ذيل نامه ۴۵

۶۱۹- اين اشعار مختلف نقل شده ما نقل اعلام الورى را انتخاب كرديم

۶۲۰- سوره بقره، آيه ۱۵۸

۶۲۱- رجوع شود به اعلام الورى، ص ۱۰۲؛ بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۶؛ مغازى واقدى، ج ۲ ص ۷۳۱ به بعد؛ سيره ابن هشام، ج ۴، ص ۱۲ - ۱۴،؛ مجمع البيان، ذيل آيه ۲۷ از سوره فتح

۶۲۲- سوره فتح، آيه ۲۷

۶۲۳- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۷

۶۲۴- سوره اسراء، آيه ۴۴

۶۲۵- طالبان تفصيل به مجمع البيان و بحارالانوار، ج ۱۷، ص ۶۹، به بعد و كتب اهل سنت رجوع كنند.

۶۲۶- مغازى واقدى، ج ۲، ص ۷۵۵

۶۲۷- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۵۰

۶۲۸- اعلام الورى، ص ۱۰۲

۶۲۹- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۵۹

۶۳۰- واقدى، ج ۲، ص ۷۵۷

۶۳۱- واقدى ج ۲، ص ۲۵۸، مرحوم مجلسى نيز آن را در بحارالانور، ج ۲۱، ص ۶۰، از واقدى نقل كرده است.

۶۳۲- رجوع شود به بحارالانوار ج ۲۱، ص ۵۰ به بعد؛ مغازى واقدى، ج ۲، ص ۷۵۵ به بعد؛ سيره ابن هشام ج ۴ ص ۱۵ به بعد

۶۳۳- سيره ابن هشام، ج ۴، ص ۳۰

۶۳۴- محاسن برقى، ج ۲، ص ۴۲۰

۶۳۵- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۵۵

۶۳۶- محاسن برقى، ج ۲، ص ۴۱۹

۶۳۷- رجوع شود به بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۵۳، مغازى واقدى ج ۲، ص ۷۶۲ و كتب ديگر

۶۳۸- روضه كافى، ص ۳۷۶، حديث ۵۶۵

۶۳۹- ارشاد مفيد، ص ۵۲

۶۴۰- رجوع شود به اعلام الورى، ص ۱۰۵؛ بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۱۰۱

۶۴۱- اعلام الورى، ص ۱۰۵

۶۴۲- در گذشته خوانده ايم كه افطار روزه در جنگ بدر بوده است بنابراين شايد منظور از اين روزه گرفتن، اتمام روزه روز جمعه بوده كه حضرت بعد از ظهر خارج شد.

۶۴۳- دهان بند، پارچه اى كه صورت را تا زير چشم ها مى پوشاند

۶۴۴- نام او در اعلام الورى عبدالله بن حنظل و در قرب الاسناد عبدالله بن خطل است

۶۴۵- منسوب به غالب بن قهر، يكى از اجداد رسول الله، ظاهرا درجاهليت قريش را گاهى به اين كتيبه مى خوانده اند

۶۴۶- رجوع شود به تفسير مجمع البيان سوره نصر؛ اعلام الورى، صو ۱۰۶ به بعد؛ بحارالانوار ج ۲۱، ص ۱۰۰ به بعد

۶۴۷- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۱۳۲

۶۴۸- مجمع البيان، تفسير سوره نصر

۶۴۹- اعلام الورى، ص ۱۱۱

۶۵۰- اعلام الورى، ص ۱۱۲؛ بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۱۳۳

۶۵۱- رجوع شود به كتاب الاصنام، كلبى، ص ۱۷ - ۲۷؛ بحارالانوار ج ۲۱ ص ۱۴۵؛ مغازى واقدى، ج ۳ ص ۸۷۳؛ قاموس قرآن كلمه عزى

۶۵۲- سوره نجم، آيه ۱۹ - ۲۳

۶۵۳- رجوع شود به بحارالانوار ج ۲۱، ص ۱۴۵؛ قاموس قرآن (سواع) ، الاصنام ابن كلبى، ص ۵۸

۶۵۴- رجوع شود به قاموس قرآن باب ميم

۶۵۵- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۱۴۵

۶۵۶- سوره توبه آيات ۲۵ و ۲۶

۶۵۷- در مراصد الاطلاع گويد: جعرانه به كسر جيم و تشديد راء و سكون آن هر دو صحيح اند

۶۵۸- رجوع شود به بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۱۴۶ به بعد؛ اعلام الورى، ص ۱۱۳ به بعد؛ ارشاد مفيد، ص ۶۴ وقعة حنين؛ مغازى واقدى، ج ۳، ص ۸۸۵ به بعد

۶۵۹- واقدى، ج ۳، ص ۹۲۲

۶۶۰- درباره دبابه در جنگ خيبر توضيح داده ايم، و نيز در جنگ زبون كردن خصم به هر وجه جايز است حتى با قطع اشجار و القاء سم در آنها

۶۶۱- اعلام الورى، ص ۱۱۶ به بعد

۶۶۲- اعلام الورى، ص ۱۱۸

۶۶۳- اعلام الورى، ص ۱۱۹؛ مغازى، واقدى، ج ۳ ص ۹۵۶ به بعد

۶۶۴- اعلام الورى، ص ۱۲۱؛ مغازى واقدى، ج ۳، ص ۹۴۸

۶۶۵- سفينة البحار، باب ثاء

۶۶۶- حظيره: محوطه اى كه براى خشك كردن خرما و يا حفظ چارپايان از باد و باران درست مى كنند

۶۶۷- مغازى واقدى ج ۳ ص ۹۵۳ به بعد

۶۶۸- در مكاتيب الرسول، ص ۱۴۲ از طبقات ابن سعد نقل كرده: آن حضرت در سال هشتم در وقت برگشتن از جعرانه به بحرين نامه نوشت

۶۶۹- مكاتيب الرسول، ج ۱ ص ۱۴۱

۶۷۰- فتوح البلدان، ص ۸۹

۶۷۱- بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۴۵؛ كامل، ج ۲ ص ۱۸۶

۶۷۲- مغازى واقدى ج ۳ ص ۹۷۳

۶۷۳- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۹۸۰ مجمع البيان، سوره حجرات

۶۷۴- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۹۴۸

۶۷۵- سيره حلبى، ج ۳ ص ۲۲۳؛ مغازى واقدى ج ۳، ص ۹۸۴ به بعد

۶۷۶- تحفة الاحباب، ص ۲۱۱

۶۷۷- مراصد الاطلاع، ج ۱ ص ۲۵۳

۶۷۸- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۱۰۰۲؛ مجمع البيان، ج ۵، ص ۶۰

۶۷۹- سوره توبه آيه ۸۱

۶۸۰- سوره توبه آيه ۵۴

۶۸۱- سوره توبه آيه ۹۲ - ۹۱

۶۸۲- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۹۹۵

۶۸۳- ارشاد مفيد، ص ۷۹، ۸۱؛ اعلام الورى، ص ۱۲۳

۶۸۴- تاريخ كامل، ج ۲ ص ۱۹۱؛ بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۱۵، از تفسير قمى،

۶۸۵- بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۲۴۹، از المنتقى

۶۸۶- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۵۰، از المنتقى

۶۸۷- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۲۵۰ از المنتقى

۶۸۸- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۱۰۱۹

۶۸۹- مغازى واقدى، ج ۳ ص ۱۰۲۱ ظاهرا منظور خواستن بهشت است واقدى با آن كه عطيه ها را پنج تا گفته ولى چهار تا را نقل كرده است

۶۹۰- بحارالانوار ج ۲۱ ص ۲۴۷؛ مغازى واقدى ص ۱۰۴۲

۶۹۱- سوره توبه آيه ۶۴

۶۹۲- بحارالانوار ج ۲۱ ص ۱۹۶؛ مغازى واقدى ج ۳ ص ۱۰۴۴

۶۹۳- سوره توبه آيه ۱۱۸

۶۹۴- مصباح الحرمين، ص ۳۴۷

۶۹۵- سوره توبه آيه ۱۰۷ - ۱۰۸

۶۹۶- مجمع البيان، سوره توبه آيه ۱۰۷

۶۹۷- سوره توبه آيه ۸۴

۶۹۸- سوره احزاب آيه ۲۸

۶۹۹- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۶۶

۷۰۰- جواهرالكلام ج ۴۱ ص ۲۸۰

۷۰۱- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۶۷

۷۰۲- عبارت عربى تا حدى مشوش است؛ ولى منظور از ترجمه فوق مى باشد

۷۰۳- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۶۸ و ۳۶۹

۷۰۴- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۶۸ و ۳۶۹

۷۰۵- ارشاد مفيد، به نقل بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۲۷۵

۷۰۶- سوره توبه آيه ۱-۲

۷۰۷- سوره آل عمران، آيه ۶۴

۷۰۸- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۲۸۶، به بعد، به طور اختصار

۷۰۹- تفسير قمى، سوره آل عمران

۷۱۰- سوره آل عمران، آيات ۵۹ - ۶۱؛ بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۳۷

۷۱۱- تفسير على بن ابراهيم، سوره ال عمران

۷۱۲- مجمع البيان، سوره آل عمران

۷۱۳- تاريخ يعقوبى، ج ۲، ص ۵۴

۷۱۴- سيره، ج ۴، ص ۲۰۵

۷۱۵- تاريخ يعقوبى ج ۲، ص ۵۱

۷۱۶- بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۳۶۳، به نقل از ارشاد مفيد

۷۱۷- تاريخ كامل، ج ۲، ص ۲۰۵

۷۱۸- بحارالانوار ج ۲۱، ص ۳۷۳، از كامل ابن اثير

۷۱۹- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۰۹، از المنتقى

۷۲۰- تحف العقول، ص ۳۶

۷۲۱- ترديد از راوى است

۷۲۲- سوره بقره آيه ۱۸۵

۷۲۳- او عمربن الخطاب بود كه هرگز به آن حكم ايمان نياورد و در زمان خلافت خود گفت: حج تمتع و متعه زنان در زمان رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله حلال بود من آن دو را تحريم مى كنم

۷۲۴- سوره بقره آيه ۱۹۶

۷۲۵- سوره بقره، آيه ۱۹۹

۷۲۶- كافى، ج ۴، ص ۲۴۵ - ۲۴۸، باب حج النبىصلى‌الله‌عليه‌وآله ؛ مجلسى نيز آن را در ج ۲۱، ص ۳۹۰ - ۳۹۳ از كافى نقل كرده است

۷۲۷- عبارت عربى چنين است: ان النساء عوان بينكم...

۷۲۸- ناگفته نماند به چند محل از كتب شيعه و اهل سنت مراجعه شد در اين جا فقط كتاب الله نقل شده نه اهل بيتعليهم‌السلام

۷۲۹- خصال صدوق، ص ۴۸۶، ابواب الاثنى عشر، حديث ۶۲؛ مجلسى در بحارالانوار، ج ۲۱ ص ۳۸۱ از خصال نقل كرده است.

۷۳۰- ارشاد مفيد، ص ۸۲ - ۸۳

۷۳۱- سوره مائده آيه ۶۷

۷۳۲- سوره مائده آيه ۳

۷۳۳- براى مزيد توضيح به الغدير، ج ۱، ص ۲۱۴ - ۲۳۸ رجوع فرماييد

۷۳۴- بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۴۰۷

۷۳۵- اصحاب صحيفه: در اصطلاح علم رجال به چهارده تن از اصحاب عقبه و بيست تن از ديگر اصحاب گفته مى شود كه صحيفه اى در منع خلافت علىعليه‌السلام نوشتند و بر سر آن موضوع با يكديگر پيمان بستند.

۷۳۶- سيره حلبى، ج ۳ ص ۲۲۸

۷۳۷- ارشاد مفيد، ص ۸۵

۷۳۸- ارشاد مفيد، ص ۸۵ - ۸۹

۷۳۹- روضة الواعظين، ص ۹۲

۷۴۰- انوار البهيه، ص ۱۱

۷۴۱- بحارالانوار، ج ۲، ص ۵۰۵

۷۴۲- از عجايب روزگار آن بود كه ابوعبيدة گور كن بعد از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله از كارگردانان معركه خلافت بود، و عمربن الخطاب به وقت مردن مى گفت: اى كاش ابوعبيده زنده بود و خليفه مى كرديم، اف بر تو اى روزگار

۷۴۳- بنابرآن كه سال هجرى را از اول محرم بگيريم.

۷۴۴- ارشاد مفيد، ص ۸۸ - ۹۰