فصل يازدهم : آفتاب آزادى
در قرآن ، نام شيطان ذكر شده از اين موجود به زشتى سخن به ميان آمده و همواره ، مسلمان را به پرهيز از وسوسه هاى شيطانى تشويق نموده است
شيطان ، اين دشمن ديرينه انسان ، از همان موقعى كه از درگاه الهى رانده شد، سوگند ياد كرد كه تمام انسانها را گمراه كند، مگر بندگان مخلص را. او براى گمراه كردن انسان - به شكلهاى گوناگون - در همه جا حاضر است و كمى غفلت باعث مى شود كه آدمى را در معصيت الهى بيندازد.
با ايمان و تقوى و عمل به فرامين الهى ، موجبات دورى و رهايى از دامهاى شيطان ، فراهم مى آيد و در اين ميان نماز، اين قلعه محكم ، مانع و رادع بزرگى در مقابل دسايس شيطان است و يكى از پاداشهاى بزرگ نماز، رهايى از دامهاى شيطان مى باشد.
پيامبر عظيم الشان اسلام فرمود:
لا يزال الشيطان هائبا لابن آدم ذعرا منه ما صلى الصلوات الخمس لوقهن ، فاذا ضيعهن اجترا عليه ، فادخلى فى العظام
شيطان تا موقعى كه فرزند آدم نمازهاى پنجگانه را در وقت خودشان بپا مى دارد، از او ترسان و خائف است ، ولى وقتى نمازها را ضايع نمود، شيطان بر او جرات يافته و او را در گناهان بزرگ مى اندازد.
حضرت امام صادقعليهالسلام
فرمود: و عليكم بطول الركوع و السجود فان احدكم اذا طال الركوع و السجود هتف ، ابليس من خلفه فقال يا ويله اطاع و عصيت و سجد و ابيت
بر شما باد به طول ركوع و سجود، كه هر گاه يكى از شما ركوع و سجودش طول بكشد شيطان بدنبال او فرياد مى زند، واى بر من ، او اطاعت كرد من معصيت كردم ، او سجده كرد من سرباز زدم
شيخ طوسى در تهذيب و ديگران از شخصى بنام يسع بن عبدالله روايت كرده اند كه گفت : به امام صادقعليهالسلام
عرض كردم : من گاهى براى خواسته ام كه دارم سه بار استخاره مى كنم و بر طبق ميل من نيست و من مى خواهم تصميم بگيرم انجام دهم يا رها كنم ؟ فرمود:
انظر اذا قمت الى الله ، فان الشيطان ابعد ما يكون من الانسان اذا قام الى الصلاه ، اى شى يقع فى قبلك فخدبه ، وافتح المصحف فانظر ماترى فخدبه
بنگر آنگاه كه به درگاه خدا (براى نماز) مى ايستى ، زيرا شيطان هيچ گاه از انسان دورتر از آن وقتى كه به نماز مى ايستد نيست ، بنگر كه چه در دلت مى افتد پس همان بگير و قرآن را بگشا و هر چه در آن مى بينى همان را بگير (و عمل كن)
قال رسول اللهصلىاللهعليهوآلهوسلم
: الصلاه كراهه للشيطان
پيامبر اكرمصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: نماز... كراهت و ناراحتى شيطان مى باشد.
حضرت امام زمان عج فرمود: فما ارغم انف الشيطان شى ء مثل الصلاه ، فصلها و ارغم انف الشيطان
هيچ چيزى مانند نماز، بينى و دماغ شيطان را به خاك نمى مالد، پس نمازگزار و بينى شيطان را به خاك بمال
حضرت علىعليهالسلام
فرمود: الصلاه حصن من سطوات الشيطان
- نماز قلعه و دژى است محكم در برابر خطرات و ناراحتيهاى شيطان
پيامبر اكرمصلىاللهعليهوآلهوسلم
: الصلاه تسود وجه الشطان
فصل دوازدهم : پرواز با بال ملائك
فرشته يا ملك عبارت از موجودى لطيف و فعال است ، طبقات و افراد آن در سراسر عالم وجود منتشرند، و هر يك در تدبير اين عالم و ساير عوالم ، به امر الهى ، وظيفه اى را به عهده دارند.
پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: فرشتگان ، خدمتگزاران ما و خدمتگزاران دوستان ما هستند. ملائكه طاعات و عبادتهاى سختى انجام مى دهند، و خدا را شب و روز تسبيح مى گويند و هر كارى را كه خدا فرموده است بدون كوچكترين معصيتى انجام مى دهند، و هر يك از طائفه ملائكه ماءمور شخصى كه برايشان معين شده انجام مى دهند. عده اى از ملائكه ماءمور ثبت و ضبط اعمال و كردارهاى آدميان مى باشند و با بررسى احاديث و رواياتى كه در اين فصل آورده ايم مشخص خواهد شد كه ملائكه الهى (يك طائفه از آنها) ماءمورند كه همراه نمازگزاران باشند، برايشان دعا نموده و طلب خير و مغفرت بنمايند و ثواب و پاداشهاى نمازگزاران را بنويسند.
امام صادقعليهالسلام
فرمود: ما من عبد من شيعتنا يقوم الى الصلاة الا اكتنفه بعدد من خالفه ، ملائكه يصلون خلفه يدعون اللّه عز وجل له حتى يفرغ من صلاته
هيچ بنده اى از شيعيان ما به نماز نمى ايستد، مگر آنكه به شماره مخالفينش ، فرشتگان در پشت سر او به نماز مى ايستند و براى او دعاى خير مى كنند تا از نماز فارغ شود.
امام صادقعليهالسلام
فرمود: للمصلى ثلاث خصال ، اذا قام فى صلاته يتناثر عليه البر من اعناق السماء الى مفرق راءسه و تحف به الملائكه من تحت قدميه الى اعنان السماء و ملك ينادى : ايها المصلى لو تعلم من تناجى ما انتفلت
نمازگزار را سه خصلت است : آن گاه كه در نماز مى ايستد مدالهاى نيكى از آغوش آسمان تا فرق سر او ستاره باران مى كنند، و فرشتگان از زير پا و سجاده نمازگزار گرفته تا آغوش آسمان او را در بر مى گيرند و ندا در مى دهند: اى نمازگزار اگر بدانى با كه مناجات مى كنى هيچ گاه التفات و توجهى به سوى ديگران نخواهى كرد.
اسحاق بن عمار گويد، به امام جعفر صادق گفتم : يا ابا عبداللّه خبر ده مرا از با فضيلت ترين وقت براى نماز صبح فرمود: هنگام طلوع فجر چون خداوند مى فرمايد:(
إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا
)
بدين معنى كه نماز صبح را فرشته روز و فرشته شب هر دو مشاهده مى كنند، پس هر گاه بنده ، نماز صبح را هنگام طلوع فجر بخواند، دو مرتبه براى او نوشته مى شود، هم فرشته صبح مى نويسد و هم فرشته شب
پيامبر اكرمصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: ان العبد اذا قام فى الصلاة ، رفع اللّه الحجاب بينه و بنى عبده وواجهه بوجهه و قامت الملائكه من لدن منكبيه الى الهواء يصلون بصلاته و يومنون على دعائه
چون بنده (مؤ من) به نماز مى ايستد، حجاب ميان خدا و او رفع مى شود و خدا رو به او مى نمايد و ملائكه از كتفهاى او تا آسمان صف مى كشند و با نماز او نماز مى كنند، و بر دعاى او آمين ميگويند.
پيامبرصلىاللهعليهوآلهوسلم
فرمود: هر كه از شما از خانه خود با وضو بيرون آيد و نماز را مسجد با مسلمانان به جماعت اداء نمايد و انتظار نماز ديگر برد ملائكه براى او دعا كنند، كه خداوند!! او را بيامرز، خداوندا! بر او رحم كن و بر او رحمت كن و بر او رحمت بفرست
امام صادقعليهالسلام
فرمود: روزى اميرالمؤ منين با فرزندش محمد حنفيه نشسته بود، فرمود اى محمد ظرف آبى براى من حاضر ساز تا براى نماز وضو گيرم ، محمد ظرف آبى آورد و حضرت مشغول وضوء گرفتن شد و آنرا با آداب و مستحبات و دعاهاى وضو، به پايان رساند، پس از آن فرمود: يا محمد، من توضا مثل وضوئى و قال مثل قولى ، خلق اللّه عز و جل ، من كل قطرة ملكا يقدسه و يسبحه و يكبره و يكتب اللّه تعالى ثواب ذلك الى يوم القيامة
اى محمد! هركس وضو بگيرد مانند اين وضويى كه من گرفتم و بگويد مانند گفتارى كه من گفتم ، خداوند متعال از هر قطره آب وضويش فرشته اى خلق مى كند كه تقديس و تسبيح و تكبير كند خدا را و ثواب آنرا براى وضو گيرنده ، مى نويسند تا روز رستاخيز. پيامبر خداصلىاللهعليهوآلهوسلم
به ابوذر فرمود: يا اباذر! اذا كان فى ارض قفر فتوضا او تيمم ثم اذن و اقام و صلى امر اللّه عزوجل الملائكه فصفوا خلفه صفا لما يرى طرفاه يركعون بركوعه و يسجدون بسجوده و يومنون على دعائه
اى ابوذر! هرگاه بنده اى در بيابانى تنها باشد و وضو بسازد يا تيمم كند، سپس اذان و اقامه بگويد و نماز بخواند خداى عزيز و جليل فرشتگان را امر كند كه پشت سر او صفى تشكيل دهند كه دو طرف آن ديده نشود و به نماز او اقتدا نمايند و به دعايا و آمين گويند.
حضرت علىعليهالسلام
مى فرمايد: ان الانسان اذا كان فى الصلاة فان جسده و ثيابه و كل شى ء حوله يسبح
به راستى كه انسان مؤ من ، وقتيكه به نماز مى ايستد بدن و لباسش و هر چه در كنار او قرار گرفته تسبيح مى گويند.
امام صادقعليهالسلام
فرمود: من مشى الى المسجد لم يضع رجله على رطب و لا يابس الا سبحت له الارض الى لارضين السابعة
هر كسى به سوى مسجد روانه شود، پاى خود را به هيچ خشك وترى نمى گذارد، مگر آنكه تا زمين هفتم او را تسبيح كند.
خداوند متعال به داود نبى خطاب كرده فرمود: اى داود! هر كه نماز بخواند بخاطر من در حالى كه مردمان به خواب هستند، امر مى كنم ملائكه را براى او استغفار كنند، بلكه هر تر و خشكى كه در عالم است برايش طلب عفو كنند و بهشت مشتاق او مى گردد.