۱۴. آنجا كجاست؟
و اقيموا و جوهكم عند كل مسجد و ادعوه مخلصين له الدين.
در هر مسجدى روى خود را مستقيم (به سوى قبله) كنيد و در حالى دين خود را براى خدا خالص گردانيده ايد وى را بخوانيد.
آنجا كجاست؟
«پايگاه مقاومت» در برابر هوى و هوس، شيطان و اهرمن،
«ميعاد» پيامبران، امامان و پاكان عالم،
«مجمع عمومى» مسلمانان و مستضعفان،
«ميدان» نمايش وحدت مسلمانان عليه دشمنان اسلام،
«بازار» تقوا و ايمان، صلح و صفا، همدلى و همراهى،
فرشتگان چشم اميد به آنجا دوخته اند،
و اهريمنان از رونق آن نگرانند.
و به راستى آنجا كجاست؟
آنجا مسجد است، خانه خدا، محل ارتباط خاك و افلاك، حلقه ارتباط هيچ با همه چيز، و چه زيباست كه به آنجا بشتابيم، زياد به آنجا برويم زودتر از همه برويم، و ديرتر از همه برگرديم، با لباس هاى تميز به آنجا برويم، در نظافت آن بكوشيم، و در برنامه هاى فرهنگى آن شركت فعال داشته باشيم.
بنيانگذار جمهورى اسلامى حضرت امام خمينى قدس سره درباره اهميت مسجد مى فرمايد:
«مساجد را پر كنيد كه سنگرند و محراب جايى كه حرب (جنگ و مبارزه) از آنجا آغاز مى شود و محل حرب است. شيطانها از مساجد و نماز مى ترسند، آنها مى خواهند از نماز جلوگيرى كنند و بعد از خالى كردن سنگرها حمله كنند.»
نماز جماعت
اينان چه مى كنند!
با هم مى ايستند با هم ركوع مى روند، با هم سر بر خاك مى گذارند، با هم برمى خيزند، نظم و انظباط، وحدت و انسجام، صلح و صفا يكدلى و يكرنگى از اجتماعشان پيداست. گويى در دلهايشان كينه و حسادتى نيست، قلبهايشان با هم پيوند خورده همه با هم برادرند، اينان چه مى كنند! همه با هم در صف هاى منظم و پشت سر هم، از يك نفر كه پيشاپش آنان قرار گرفته پيروى مى كنند.
اينان همه مسلمانند و با هم نماز را به جماعت مى خوانند و شكوه خود را به نمايش مى گذارند. اينان خار چشم دشمنان اسلام هستند.
نداى اذان كه به گوش تو مى رسد تو را به اين جمع با شكوه دعوت مى كند، منادى حق را لبيك بگو. هر چه جمعيت نمازگزار بيشتر باشد ثوابش افزون تر است. اگر عده آنان از ده بگذرد پاداشى نصيب آنان مى شود كه قابل بيان و شمارش نيست.
اگر دنبال دلسوزى خوب مى گردى، و يا خواهان فردى دلسوز براى حل مشكلاتت هستى، اگر مى خواهى با ديگران آشنا شوى، در حل مشكلات ديگران دخيل باشى، و از فردگرايى و خود خواهى و به خداخواهى و ديگر گرايى روى آورى، در جماعت خواهران دينى خود به ويژه در نماز جماعت شركت كن و اگر مى خواهى تبعيت از رهبرى را تمرين كنى، باز هم در نماز جماعت حاضر شو!
برپايى نماز جماعت
يك نفر به عنوان «امام جماعت» جلو مى ايستد، و حداقل يك نفر هم پشت سر او به عنوان «ماموم» مى ايستد و به او اقتدا مى كند و نماز جماعت شكل مى گيرد.
احكام نماز جماعت
۱. جايگاه امام جماعت نبايد از جايگاه مامومين بالاتر باشد.
۲. مامومين مى توانند در مكانى بالاتر از امام بايستند، مثلا امام در صحن مسجد و مامومين در پشت بام بايستند ولى اگر ساختمان چند طبقه باشد، اشكال دارد.
۳. اگر نماز همه كسانى كه در صف جلو هستند تمام شوند يا همه آنها نيت فرادا نمايند، اگر فاصله به اندازه يك قدم بزرگ نباشد، نماز صف بعد به طور جماعت صحيح است و اگر بيشتر از اين مقدار باشد، فرادى مى شود و صحيح است.
شرايط امام جماعت
۱. امام جماعت بايد بالغ و عادل باشد و نماز را صحيح بخواند.
۲. اگر ماموم، مرد است امام جماعت نيز بايد مرد باشد.
۳. و اگر ماموم، زن است بنابر فتواى حضرت امام قدس سره احتياط واجب آن است كه امام جماعت او، مرد باشد.
استفأاز مقام معظم رهبرى
س - چه وقت زن مى تواند امام جماعت باشد؟
ج - اگر مامومين تنها زنان باشندت امام جماعت مى تواند زن باشد.
وظيفه ماموم در نماز جماعت
۱. احتياط واجب آن است كه تا تكبير امام تمام نشده، ماموم تكبير نگويد.
۲. ماموم بايد غير از حمد و سوره، همه چيز را خودش بخواند، ولى اگر ركعت اول يا دوم او، ركعت سوم يا چهارم امام باشد، بايد حمد و سوره را (آهسته)بخواند.
طريقه پيوستن به نماز جماعت
اگر در بين نماز جماعت خواستيم اقتدا كنيم بايد توجه داشته باشيم كه فقط در دو حالت مى توان به جماعت پيوست:
۱. وقتى كه امام در حال قيام است و مشغول قرائت حمد و سوره يا تسبيحات اربعه يا قنوت است.
۲. وقتى كه امام در ركوع است.
چگونه اقتدا كنيم؟
اقتدا كردن و پيوستن به نماز جماعت حالت هاى مختلفى دارد كه با كمى دقت مى توان آنها را فرا گرفت.
اگر امام جماعت ركعت اول نماز را مى خواند اقتدا كردن به او تا دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره است.
براى اقتدا كردن به او ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم، حمد و سوره را نمى خوانيم و بقيه اعمال را همراه با او انجام مى دهيم.
ب: امام جماعت در ركوع است.
براى اقتدا كردن به او ابتدا نيت مى كنيم آنگاه تكبيره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم سپس به ركوع مى رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مى گوييم آن را يك رمعت به حساب مى آوريم و بقيه نماز را همراه با امام جماعت انجام مى دهيم.
اگر امام جماعت ركعت دوم نماز را مى خواند باز هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره يا قنوت است.
براى اقتدا كردن ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم ؛ اگر امام جماعت حمد و سوره را مى خواند، ساكت مى مانيم آنگاه قنوت را همراه با امام مى خوانيم و ركوع و دو سجده را همراه با او به جاى مى آوريم و سپس وقتى امام، تشهد مى خواند، بنابر احتياط واجب نيم خيز مى نشينيم.
(تا اينجا يك ركعت نماز خوانده ايم)
حال چنين عمل مى كنيم:
اگر نماز امام جماعت دو ركعتى است برمى خيزيم و بقيه نماز را خودمان مى خوانيم.
اگر نماز امام جماعت سه يا چهار ركعتى بود همراه او برمى خيزيم وقتى امام مشغول خواندن تسبيحات اربعه است، آهسته حمد و سوره و قنوت (و اگر وقت كافى نبود حمد و سوره و اگر وقت محدودتر بود فقط سوره حمد) را مى خوانيم، آنگاه با امام جماعت به ركوع و سجده مى رويم.
(تا اينجا يك ركعت نماز خوانده ايم)
از اين جا به بعد چنين انجام مى دهيم:
اگر نماز امام جماعت سه ركعتى است همراه او تشهد را مى خوانيم آنگاه:
الف: اگر نماز ما دو ركعتى بود همراه با امام جماعت سلام نماز را مى خوانيم و نماز را به پايان مى بريم.
ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتى بود برمى خيزيم و بقيه نماز را خودمان مى خوانيم.
اگر نماز امام جماعت، چهار ركعتى بود، امام جماعت پس از انجام سجده براى ركعت چهارم برمى خيزد ولى ما مى نشينيم و تشهد نماز را مى خوانيم.
آنگاه:
الف: اگر نماز ما دو ركعتى بود، سلام نماز را هم مى خوانيم و نماز را به پايان مى بريم.
ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتى بود برمى خيزيم، تسبيحات اربعه را مثل هميشه سه بار (و اگر وقت، كافى نبود يك بار) مى خوانيم آنگاه با امام جماعت ركوع و سجود را انجام مى دهيم.
(تا اينجا سه ركعت نماز خوانده ايم)
اگر نماز ما سه ركعتى بود همراه امام، تشهد و سلام را مى خوانيم و نمازمان را به پايان مى بريم.
اگر نماز ما چهار ركعتى بود مى توانيم نيم خيز بنشينيم و پس از تمام شدن تشهد و سلام برمى خيزيم و نمازمان را ادامه مى دهيم و اگر خواستيم مى توانيم پس از به جا آوردن سجده بلافاصله برمى خيزيم و نمازمان را ادامه مى دهيم.
ب: امام جماعت در حال انجام ركوع ركعت دوم است:
براى اقتدا به او ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه به ركوع مى رويم، ذكر ركوع را نيز با آرامش مى گوييم آن را يك ركعت به حساب مى آوريم و بقيه نماز را (به همان شيوه اى كه در قسمت الف گفتيم) به جا مى آوريم.
اگر امام جماعت ركعت سوم و يا ركعت چهارم نماز را به جا مى آورد در اين جا هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن تسبيحات اربعه است.
براى اقتدا كردن ابتدا بايد وقت را بسنجيم چنانچه براى خواندن حمد و سوره (و يا حمد تنها) وقت داريم مى توانيم اقتدا كنيم ولى اگر وقت، كافى نيست بنابر احتياط واجب بايد صبر كنيم تا امام جماعت به ركوع رود آنگاه به او اقتدا كنيم.
اگر وقت كافى بود براى اقتدا كردن ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه حمد و سوره (و اگر وقت كم بود حمد را) آهسته مى خوانيم و سپس همراه با امام جماعت به ركوع مى رويم و نماز را ادامه مى دهيم (ادامه نماز را مى توان از آنچه كه قبلا گفته شد به دست آورد و يا به توضيح المسائل مراجعه كرد. )
ب: امام جماعت در حال ركوع ركعت سوم يا چهارم است.
براى اقتدا كردن ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبره الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه به ركوع مى رويم و ذكر ركوع را با آرامش مى گوييم، آن را يك ركعت به حساب مى آوريم و نماز را با امام جماعت ادامه مى دهيم. (كيفيت ادامه نماز مثل قسمت الف مى باشد. )
0%
نویسنده: علی حسن زاده
