۵- هميشه پاك
الحمدلله الذى جعل الماء طهورا و لم يجعله نجسا
حضرت علىعليه‌السلام
مى فرمايد: ستايش خداى را كه آب را پاك و پاك كننده آفريد، نه نجس (و آلوده كننده).
غير از اين هر گونه كه بود زيبا نبود؛
اگر همه زشت بودند و يا همه زيبا،
اگر همه استعدادها يكسان بودند،
اگر همه مردم خوب بودند و يا همه بد؛
و اگر جهان آميزه اى از گوناگون ها نبود، هيچ چيز معنا نداشت.
پاكى و ناپاكى نيز در كنار هم معنا مى دهند.
زندگى زيباست چون بعضى چيزها ناپاك و نجس اند و بيشتر چيزها پاك.
پاك ها اگر با نجس ها ارتباط برقرار كنند آلوده مى شوند، آلوده ها قابل تطهير و پاك سازى هستند. از اينها كه بگذريم اخلاق پاك داريم و اخلاق ناپاك و آلوده، و همچنين عقايد پاك و عقايد ناپاك و آلوده، و از همه بالاتر جان هاى پاك و جان هاى ناپاك و آلوده.
كمال انسان در آن است كه بكوشد آلوده نشود و اگر مبتلا به آلودگى شد، خود را پاك كند.
پاك ها و نجس ها
پاك و نجس غير از تميز و كثيف است. ممكن است چيزى از نگاه ما تميز باشد ولى در واقع نجس باشد و يا چيزى از نگاه ما كثيف باشد ولى در واقع پاك باشد.
نجس ها
نجس ها عبارتند از:
۱. ادرار و مدفوع انسان و حيوان حرام گوشتى كه خون جهنده دارند يعنى اگر رگ آنها را ببريم خون بيرون مى جهد مانند: گربه، موش و روباه.
۲. منى، مردار و خون انسان و حيوان هايى كه خون جهنده دارند مانند گوسفند و گربه.
۳. سگ و خوكى كه در خشكى زندگى مى كنند.
۴. شراب و هر مايع مست كننده ديگر.
۵. آبجو غير طبى.
۶. عرق شتر نجاست خوار.
۷. كافر.
برخى نجاست هاى ديگر نيز هست كه براى اطلاع بيشتر مى توانيد به رساله توضيح المسائل رجوع كنيد.
نجاست مسرى
نجس ها گرچه اندكند ولى مى توانند چيزهاى پاك را نجس كنند. از طريق زير نجاست به چيز پاك سرايت مى كند و آن را نجس مى كند.
پاك با نجس تماس برقرار كند.
يكى از آنها يا هر دو، مرطوب باشد.
رطوبت يكى به ديگرى سرايت كند.
بنابراين اگر نجاست، خشك باشد و چيزى كه با آن تماس برقرار مى كند آن هم خشك باشد، نجاست سرايت نمى كند.
البته بايد به فراتر از اينها هم انديشيد: آيا اگر يك جوان پاك با جوان آلوده اى به گونه اى گرم و صميمى ارتباط برقرار كرد آلوده نمى شود؟
احكام نجس ها
۱- خوردن و آشاميدن چيز نجس حرام است.
۲- با بدن يا لباس نماز نخوانيم كه اگر عمدى باشد باطل است.
۳- بر نجس تيمم نكنيم كه باطل است.
۴- بر نجس سجده نكنيم كه باطل است.
پاك كننده ها
اگر بعضى چيزها نجس اند و اگر پاك ها در معرض آلودگى هستند و نجس مى شوند، خداوند نيز راههايى قرار داده است كه نجس ها نيز پاك شوند.
آب در راءس همه پاك كننده هاست و بيشتر چيزهاى نجس را پاك مى كند.
آب گاهى از آسمان فرود مى بارد (آب باران)، گاهى از زمين مى جوشد ولى جريان ندارد (آب چاه)، گاهى از زمين مى جوشد و در جوى و جويبار روان است (آب جارى)، گاهى هم مثلا در بركه و يا حوضچه اى راكد و آرام نشسته است (آب راكد) و آب راكد هم گاهى كمتر از اندازه مخصوص است (آب قليل) و گاهى به اندازه مخصوص و يا بيشتر از آن است (آب كر).
آب كر
اگر حوضچه اى داشتيم باشيم كه ۳۸۵ ليتر آب در دماى معمولى را در خود جاى داده باشد، مطمئن هستيم كه اين مقدار آب، كر است ؛
البته حضرت امام خمينى قدس سره كمتر از اين مقدار را نيز كر مى دانند يعنى ۴۱۹/۳۷۷ ليتر آب.
آبى كه از مقدار كر كمتر باشد «آب قليل» ناميده مى شود.
آب لوله ها
آب لوله ها كه به منبع بزرگ متصل است و آب هر لوله اى كه به آب كر متصل باشد، حكم آب كر را دارد البته تا آن لحظه كه آب از لوله مى آيد و منبع آن، كمتر از كر نشده است. ولى آب لوله هاى حمام كه از شيرها و دوشها مى ريزد اگر متصل به كر باشد در حكم آب جارى است.
آب مطلق و مضاف
آب اگر خالص باشد و با چيزى مخلوط نشده باشد مطلق است و پاك كننده ولى آبى كه با چيزى مخلوط شده مثل شربت، يا آبى كه با گل مخلوط شده به مقدارى كه به آن آب گفته نمى شود، و همچنين آبى كه از چيزى بگيرند مثل آب ميوه، مضاف است و پاك كننده نمى باشد.
احكام آب مطلق
به جز آب قليل، همه انواع آبهاى مطلق تا زمانى كه بو يا رنگ يا مزه نجاست به خود نگرفته باشند، پاك اند.
البته آب قليل، به محض تماس با نجاست، نجس مى شود و ديگر نمى تواند پاك كننده باشد.
تطهير و پاكسازى
تطهير و پاكسازى نجس آداب خاصى دارد كه مى توان به آسانى آن را فرا گرفت.
قبل از تطهير، عين نجاست را از چيز نجس بر طرف مى كنيم آن گاه آن را با آب به روشى كه خواهيم گرفت تطهير مى كنيم.
تطهير ظروف
َبا آب كر، جارى و چاه: يك بار در آب فرو مى بريم و بيرون مى آوريم.
َبا آب لوله: (وصل به كر يا جارى): آن را زير شير آب مى گيريم تا آب به همه جاى آن برسد و از ظرف جدا شود.
َبا آب قليل: آن را سه مرتبه پر از آب كرده خالى مى كنيم و يا سه مرتبه مقدارى آب داخل آن مى گردانيم كه به جاهاى نجس برسد و بيرون مى ريزيم.
البته ظرفى را كه سگ آن را ليسيده و يا از آن مايعى نوشيده است بايد قبل از تطهير با خاك پاك، خاكمالى كرد آنگاه بنابر احتياط واجب دو مرتبه آب كشيد.
تطهير غير ظروف
غير ظروف مانند لباس و فرش را به روش زير تطهير مى كنيم:
َبا آب كر، جارى و چاه: يك مرتبه در آب فرو مى بريم و بيرون مى آوريم و اگر آب را به خود مى گيرد و قابل فشردن است بنابر احتياط آب را داخل آن مى رسانيم و آن را خارج مى كنيم.
َبا آب لوله (وصل به كر يا جارى): يك مرتبه زير شير آب مى گيريم و يا شلنگ آب را روى آن مى گيريم و اگر آب را به خود مى گيرد و قابل فشردن است بنابر احتياط واجب آب را داخل آن مى رسانيم و خارج مى كنيم.
َبا آب قليل: اگر با بول نجس شده آن را دو مرتبه و اگر با چيز ديگر نجس شده آن را يك مرتبه مى شوئيم. و در هر صورت اگر آب را به خود مى گيرد و قابل فشردن است بايد بعد از هر بار شستن آن را بفشاريم تا آبهاى داخلش بيرون بيايد و يا به گونه اى ديگر آب را بگيريم.
لباسشويى ها
ابتدا عين نجاست را از لباسها بر طرف مى كنيم، آنگاه لباسها را داخل لباسشويى مى ريزيم. اگر لباسشويى پس از جمع شدن مقدارى آب در مخزن، آبش قطع مى شود و شروع به شستن مى كند بايد دوبار آن را بشويد و هر دفعه آب آن خارج گردد و اگر آب لباسشويى قطع نمى شود يك بار شستن كافى است.
درباره لباسشويى هاى عمومى به اين دو نكته توجه كنيم:
۱. اگر لباس را پاك تحويل داده ايم ولى شك داريم كه نجس شده است يا نه، پاك است.
۲. اگر لباسمان نجس بوده و متصدى شستن كه مسلمان است بگويد آن را تطهير كرده ام، حكم لباس پاك را دارد.
خشك شويى ها
لباسى را كه نجس است نبايد داخل خشك شويى انداخت. بايد ابتدا خودمان يا متصدى خشك شويى آن را تطهير كند و داخل دستگاه بيندازد. چون خشك شويى با مواد شيميايى مانند: بنزين و ساير مواد پاك كننده، لباسها را تميز مى كند و با آب و شستن سر و كار ندارد، بنابراين:
۱. اگر لباس پاك خود را تحويل خشك شويى داديم و شك كرديم كه آيا در دستگاه نجس شده است يا نه، آن لباس پاك است.
۲. اگر يقين پيدا كنيم كه لباس ما با لباسهاى نجس مخلوط شده، لباس ما نجس است.
۳. اگر لباس ما نجس بوده و فراموش كرده ايم كه به متصدى خشك شويى تذكر دهيم بايد از او بپرسيم چنانچه آن را تطهير نكرده باشد، نجس است.
تطهير جامدات
اگر گندم، برنج، گوشت، صابون و چيزهاى جامد ديگر نجس شوند:
۱. اگر فقط ظاهر آنها نجس شده باشد، تطهير آنها همانند ظروف نجس انجام مى پذيرد.
۲. اگر نجاست به درون آنها هم رسيده باشد، قابل تطهير نيستند.
۳. اگر شك داريم نجاست به باطن آنها رسيده است يا نه، تطهير ظاهر آنها كافى است.
تطهير زمين نجس
َبا آب كر، جارى و لوله: ابتدا عين نجاست را بر طرف مى كنيم آنگاه آب را روى آن مى گيريم تا تمام جاهاى نجس را فرا گيرد.
َبا آب قليل: اگر زمين سخت و محكم نيست و آب را فرو مى گيرد قابل تطهير نيست ولى اگر آب بر آن جارى مى شود، آب قليل را روى محل نجس مى ريزيم تا آب، جارى شود، آن گاه آب را به داخل چاه و فاضلاب هدايت مى كنيم.
زمينى كه روى آن شن يا ريگ است با آب قليل پاك مى شود ولى زير شن ها و ريگ ها نجس مى ماند.
0%
نویسنده: علی حسن زاده
