۱۱- آنجا كجاست؟
و اقيموا وجوهكم عند كل مسجد و ادعوه مخلصين له الدين.
در هر مسجدى روى خود را مستقيم (به سوى قبله) كنيد و در حالى كه دين خود را براى خدا خالص گردانيده ايد وى را بخوانيد.
آنجا كجاست؟
«پايگاه مقاومت» در برابر هوى و هوس، شيطان و اهرمن،
«ميعاد» پيامبران، امامان و پاكان عالم.
«مجمع عمومى» مسلمانان و مستضعفان،
«ميدان» نمايش وحدت مسلمان عليه دشمنان اسلام،
«بازار» تقوا و ايمان، صلح و صفا، همدلى و همراهى،
فرشتگان چشم اميد به آنجا دوخته اند، و اهريمنان از رونق آن نگرانند.
و به راستى آنجا كجاست؟
آنجا، مسجد است، خانه خدا، محل ارتباط خاك با افلاك، حلقه اتصال هيچ با همه چيز، و چه زيباست كه به آنجا بشتابيم، زياد به آنجا برويم، زودتر از همه برويم و ديرتر از همه برگرديم، با لباسهاى تميز و خوشبو به آنجا وارد شويم، در نظافت آن بكوشيم، و در برنامه هاى فرهنگى آن شركت فعال داشته باشيم.
بنيانگذار جمهورى اسلامى حضرت امام خمينى قدس سره درباره اهميت مساجد مى فرمايد:
«مساجد را پر كنيد كه مساجد سنگرند و محراب يعنى جايى كه حرب (جنگ و مبارزه) از آنجا آغاز مى شود و محل حرب است. شيطانها از مساجد و نماز مى ترسند، آنها مى خواهند از نماز جلوگيرى كنند و بعد از خالى كردن سنگرها، حمله كنند. »
نماز جماعت
اينان چه مى كنند!
با هم مى ايستند، با هم به ركوع مى روند، با هم سر بر خاك مى گذارند، با هم برمى خيزند، نظم و انضباط، وحدت و انسجام، صلح و صفا و يكدلى و يكرنگى از اجتماعشان پيداست. گويى در دلهايشان كينه و حسادتى نيست، قلبهاشان با هم پيوند خورده، همه با هم برادرند، اينان چه مى كنند!
همه با هم در صف هاى منظم و پشت سر هم، از يك نفر كه پيشاپيش آنها قرار گرفته پيروى مى كنند.
اينان، همه مسلمانند و با هم نماز را به جماعت مى خوانند و شكوه خود را به نمايش مى گذارند. اينان خار چشم دشمنان اسلام هستند.
نداى اذان كه به گوش تو مى رسد تو را به اين جمع باشكوه دعوت مى كند، منادى حق را لبيك بگو. هر چه جمعيت نمازگزار بيشتر شود، ثوابش افزون تر است.
اگر عدد آنها از ده بگذرد پاداشى نصيب آنان مى شود كه قابل بيان و شمارش نيست.
اگر دنبال دوست خوب مى گردى، و يا خواهان فردى دلسوز براى حل مشكلاتت هستى، اگر مى خواهى با ديگران آشنا شوى، در حل مشكلات ديگران دخيل باشى، و از فردگرايى و خود خواهى به ديگر گرايى و خدا خواهى روى آورى، در جماعت برادران دينى خود به ويژه در نماز جماعت شركت كن و اگر مى خواهى تبعيت از رهبرى را تمرين كنى، باز هم در نماز جماعت حاضر شو!
بر پايى نماز جماعت
يك نفر به عنوان «امام جماعت» جلو مى ايستد، و حداقل يك نفر هم پشت سر او به عنوان «ماءموم» مى ايستد و به او اقتدا مى كند نماز جماعت شكل مى گيرد.
احكام نماز جماعت
۱. جايگاه امام جماعت نبايد از جايگاه ماءمومين بالاتر باشد.
۲. ماءمومين مى توانند در مكانى بالاتر از امام بايستند. مثلا امام در صحن مسجد و ماءمومين پشت بام بايستند ولى اگر ساختمان چند طبقه باشد، اشكال دارد.
۳. اگر نماز همه كسانى كه در صف جلو هستند تمام شود يا همه آنها نيت فراداى نمايند. اگر فاصله به اندازه يك قدم بزرگ نباشد. نماز صف بعد به طور جماعت صحيح است و اگر بيشتر از اين مقدار باشد، فرادى مى شود و صحيح است.
شرايط امام جماعت
۱. امام جماعت بايد بالغ و عادل باشد و نماز را صحيح بخواند.
۲. اگر ماءموم، مرد است امام جماعت نيز بايد مرد باشد.
۳. و اگر ماءموم، زن است بنابر فتواى حضرت امام قدس سره احتياط واجب آن است كه امام جماعت او، مرد باشد.
استفتاء از مقام معظم رهبرى
س - چه وقت زن مى تواند امام جماعت باشد؟
ج - اگر ماءمومين تنها زنان باشند، امام جماعت مى تواند زن باشد.
وظيفه ماءموم در نماز جماعت
۱. احتياط واجب آن است كه تا تكبير امام تمام نشده، ماءموم تكبير نگويد.
۲. ماءموم بايد غير از حمد و سوره، همه چيز را خودش بخواند، ولى اگر ركعت اول يا دوم او، ركعت سوم يا چهارم امام باشد، بايد حمد و سوره را (آهسته) بخواند.
پيوستن به نماز جماعت
اگر در بين نماز جماعت خواستيم اقتدا كنيم بايد توجه داشته باشيم كه فقط در دو حالت مى توان به جماعت پيوست:
۱. وقتى كه امام در حال قيام است و مشغول قرائت حمد و سوره يا تسبيحات اربعه و يا قنوت است.
۲. وقتى كه امام در ركوع است.
چگونه اقتدا كنيم؟
اقتدا كردن و پيوستن به نماز جماعت حالت هاى مختلفى دارد كه با كمى دقت مى توان آنها را فرا گرفت.
اگر امام جماعت ركعت اول نماز را بخواند اقتدا كردن به او تا دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره است.
براى اقتدا كردن به او نيت مى كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم، حمد و سوره را نمى خوانيم و بقيه اعمال را همراه او انجام مى دهيم.
ب: امام جماعت در ركوع است.
براى اقتدا كردن به او نيت مى كنيم آنگاه تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آن را يك ركعت به حساب مى آوريم و بقيه نماز را همراه امام جماعت انجام مى دهيم.
اگر امام جماعت ركعت دوم نماز را مى خواند باز هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت، ايستاده و مشغول خواندن حمد و سوره و يا قنوت است.
براى اقتدا كردن، ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم ؛ اگر امام جماعت حمد و سوره را مى خواند، ساكت مى مانيم آنگاه قنوت را همراه امام مى خوانيم و ركوع و دو سجده را با او به جاى مى آوريم سپس وقتى امام، تشهد مى خواند، بنابر احتياط واجب به صورت نيم خيز مى نشينيم.
(تا اينجا يك ركعت نماز خوانده ايم)
حال چنين عمل مى كنيم:
اگر نماز امام جماعت، دو ركعتى است بر مى خيزيم و بقيه نماز را خودمان مى خوانيم.
اگر نماز امام جماعت، سه يا چهار ركعتى است همراه او بر مى خيزيم وقتى امام، مشغول خواندن تسبيحات اربعه است، آهسته حمد و سوره و اگر وقت محدودتر بود فقط سوره حمد) را مى خوانيم، آنگاه همراه با امام جماعت به ركوع و سجده مى رويم.
(تا اينجا يك ركعت نماز خوانده ايم)
اگر نماز امام جماعت، سه ركعتى است همراه او تشهد را مى خوانيم آنگاه:
الف: اگر نماز ما دو ركعتى بود همراه با امام جماعت سلام نماز را مى خوانيم و نماز را به پايان مى بريم.
ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتى بود بر مى خيزيم و بقيه نماز را خودمان مى خوانيم.
اگر نماز امام جماعت، چهار ركعتى بود، امام جماعت پس از سجده براى انجام ركعت چهارم بر مى خيزد ولى ما مى نشينيم و تشهد نماز را مى خوانيم.
آنگاه:
الف: اگر نماز ما دو ركعتى بود، سلام نماز را هم مى خوانيم و نماز را به پايان مى بريم.
ب: اگر نماز ما سه يا چهار ركعتى بود بر مى خيزيم، تسبيحات اربعه را مثل هميشه سه بار (و اگر وقت، كافى نبود يك بار) مى خوانيم آنگاه با امام، ركوع و سجود را انجام مى دهيم.
(تا اينجا سه ركعت نماز خوانده ايم)
اگر نماز ما سه ركعتى بود همراه امام، تشهد و سلام را مى خوانيم و نمازمان را به پايان مى بريم.
اگر نماز ما چهار ركعتى بود مى توانيم نيم خيز بنشينيم پس از تمام شدن تشهد و سلام برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم و اگر نخواستيم مى توانيم پس از به جا آوردن سجده بلافاصله برخيزيم و نمازمان را ادامه دهيم.
ب: امام جماعت در حال انجام ركوع ركعت دوم است:
براى اقتدا به او ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه به ركوع مى رويم، ذكر ركوع را نيز با آرامش مى گوييم آن را يك ركعت به حساب مى آوريم و بقيه نماز را (به همان شيوه اى كه در قسمت الف گفتيم) به جا مى آوريم.
اگر امام جماعت ركعت سوم يا چهارم نماز را به جا مى آورد در اينجا هم اقتدا كردن به او دو صورت پيدا مى كند:
الف: امام جماعت ايستاده و مشغول خواندن تسبيحات اربعه است.
براى اقتدا كردن بايد ابتدا وقت را بسنجيم چنانچه براى خواندن حمد و سوره (و يا حمد تنها) وقت داريم مى توانيم اقتدا كنيم.
اگر وقت، كافى بود براى اقتدا كردن ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه حمد و سوره (و اگر وقت، كم بود حمد را) آهسته مى خوانيم سپس همراه با امام جماعت به ركوع مى رويم و نماز را ادامه مى دهيم (ادامه نماز را مى توان از آنچه كه قبلا گفته شد به دست آورد و يا به توضيح المسائل مراجعه كرد. )
ب: امام جماعت در حال ركوع ركعت سوم يا چهارم است.
براى اقتدا كردن ابتدا نيت مى كنيم سپس تكبيرة الاحرام را با آرامش بدن مى گوييم آنگاه به ركوع مى رويم و ذكر ركوع را نيز با آرامش مى گوييم، آن را يك ركعت به حساب مى آوريم و نماز را با امام جماعت ادامه مى دهيم. (كيفيت ادامه نماز مثل قسمت الف مى باشد. )
0%
نویسنده: علی حسن زاده
