جلسه بيستم

 بسم الله الرحمن الرحيم

قضيلت قرائت سوره قدر

 انا انزلنا فى ليلة القدر و ما ادراك ما ليلة القدر ليلة القدر خير من الف شهر تنزل الملائكة و الروح فيها باذن ربهم من كل امر سلام هى حتى مطلع الفجر (۲۸۸) .

به درستى كه ما قرآن را در شب قدر فرستاديم، و تو چه مى دانى كه شب قدر چيست؟ شب قدر، بهتر از هزار ماه است. ملايكه و روح در آن شب، به اذن پروردگار نازل مى شوند، براى هر امر و موضوعى. شبى است همراه با سلامت و رحمت تا طلوع صبح ( به برادران گفتم سوره را با من بخوانيد، تا ثواب ختم قرآن ببريد)

ابتدا چند روايت در فضيلت قرائت سوره قدر بيان كنيم، و بعد، سه موضوع اصلى را مورد بحث قرار مى دهيم:

۱ - شب قدر چه وقت است؟ ۲ - مراد از نزول قرآن چيست؟ ۳ - آيا ملايكه بر كسى غير از حضرت رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ نازل مى شدند؟

در تفسير مجمع البيان، از ابى بن كعب از رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ روايت شده است كه حضرت فرمودند:

من قراءها اعطى من الاجر كمن صام رمضان و احيا ليلة القدر (۲۸۹) .

هر كس سوره قدر را بخواند، پاداش كسى را دارد كه ماه رمضان، را روزه گرفته و شب قدر را احيا كرده است.

و از حسين بن ابى العلاء، از ابى عبداللهعليه‌السلام چنين نقل شده است كه حضرت فرمود:

من قراء انا انزلناه فى فريضة من الرائض، نادى مناد ياعبدالله! قد غفرلك ما مضى فاستاءنف العمل (۲۹۰) .

امام صادقعليه‌السلام فرمود: هر كس سوره قدر را در نماز واجب بخواند، منادى صدا مى زند: اى بنده خدا! گناهان گذشته ات آمرزيده شد، اكنون زندگى را از نو شروع كن.

و همچنين از ابى جعفرعليه‌السلام چنين نقل شده كه:

قال: من قرء انا انزلناه بجهر، كان كشاهر سيفه فى سبيل الله و من قراءها سرا كان كالمتشحط بدمه فى سبيل الله و من قراءها عشر و مرات مرت على نحو الف ذنب من ذنوبه (۲۹۱) .

امام باقرعليه‌السلام فرمود: هر كس سوره قدر را بلند بخواند، مانند كسى است كه شمشير كشيده و در راه خدا جهاد ميكند. و كسى كه آهسته بخواند، مانند كسى است كه در راه خدا به خون خود آغشته شود و هر كس آن را ده مرتبه بخواند، هزار گناه از او آمرزيده مى شود.

برادران در اين ثواب ها هيچ شك نكنيد به شرطها و شروطها بخوانيد، و لطف و كرم خدا را ببينيد چون ثواب دادن خدا از باب تفضل و كرم است نه استحقاق و معادله.

شب قدر چه شبى است؟

 اين كه شب قدر چه وقت است؟ در بين دانشمندان سنى، در اين باره، خيلى اختلاف است بعضى گفته اند: شب بيست و هفتم است - كه مشهور بين آنها است بعضى گفته اند: اصلا شب معينى در سال نيست، بلكه خدا مى داند و در هر سال دور مى زند.

بعضى گفته اند: معين است ولى، ما نمى دانيم، چه وقت است.

ولى در بين دانشمندان شيعه، شكى نيست كه شب قدر، يكى از سه شب است ؛ شب نوزده، بيست و يك يا بيست و سه ماه رمضان، و احتمال قوى، شب بيست و سوم است. در هر صورت، بنابر آيات قرآن، شب قدر يكى از شب هاى ماه رمضان است. چون در اين سوره، مى فرمايد: ما آن را در شب قدر نازل كرديم. كه منظور از آن، قرآن، است و به خاطر عظمت قرآن، نام آن ذكر نشده، و ضمير آورده شده است و در سوره بقره آيه ۱۸۵.

خداوند متعال مى فرمايد: (شهر رمضان، الذى انزل فيه القرآن )(۲۹۲) ماه رمضان، همان ماهى است كه قرآن در آن نازل شده است.

مراد از نزول قرآن در شب قدر

 بعضى فرموده اند شروع نزول در شب قدر بوده است - كه اين خلاف ظاهر (انا انزلناه) است.

بعضى فرموده اند كه: تمام قرآن، در شب قدر از لوح محفوظ بر آسمان، اول نازل شده است بعضى فرموده اند: در آن شب بر بيت المعمور نازل شده است كه بنابر مشهور خانه اى است در آسمان ها، محاذى خانه كعبه كه با عبادت فرشتگان و به خاطر طواف آنان معمور و آباد است. خيلى از اهل تحقيق فرموده اند كه: تمام قرآن در شب قدر بر قلب مطهر رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ يك دفعه نازل شده و بعد تدريجا در عرض بيست و سه سال بر آن حضرت نازل شده است. پس قرآن دو نزول دارد؛ نزول دفعى و نزول تدريجى(۲۹۳) .

نزول ملايكه بر غير پيامبر

 سوال: آيا ملايكه بر غير از حضرت رسولصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ نازل مى شوند؟ يا آن كه نزول آنان مخصوص به خود حضرت و زمان حيات او است و بعد از رحلت آن بزرگوار، ديگر بر كسى نازل نمى شوند (مثل نزول وحى كه با فوت، حضرت قطع شده است)

در اين باره در زيارت روز شنبه مى خوانيم: اصبنابك يا حبيب قلوبنا فما اعظم المصيبة بك حيث انقطع عنا الوحى و حيث فقدناك فانا للله و انا اليه راجعون يا رسول الله به سوگ تو گرفتار شديم اى محبوب دل هاى ما پس چه مصيبتى بالاتر از اين كه ارتباط وحى از مخلوق قطع شد (زيرا خاتم پيامبرانى) ولى چه بايد كرد همه از آن خداييم، و به سوى او خواهيم رفت.

پاسخ اين است كه ظاهر (تنزل الملائكة) كه فعل مستقبل است و دلالت بر استمرار و دوام دارد، دلالت دارد بر اينكه نزول ملايكه در شب قدر، دوام دارد، و در تمام سال ها تا آخر عالم ادامه دارد. همچنين ظاهر جمله اسميه (سالم هى حتى مطلع الفجر)(۲۹۴) اين است كه آوردن سلام و رحمت فرشته ها براى هميشه تاريخ در شب قدر هر سال است اگر چه وحى قطع شده است.

سوال ديگر اين كه فرشتگان بر چه كسى نازل مى شوند و سلامتى و درود و تحيت مى آورند.

مسلما بر جانشين به حق رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ يعنى اميرالمؤمنين و يازده فرزند طاهرينش تا امام زمان - روحى ارواحنا العالمين له الفداء - كه در زمان ما فرشتگان بر آن حضرت نازل مى شوند و مقدرات عالم را به آن حضرت، خبر مى دهند. برادران ارجمند به چند روايت در اين زمينه گوش كنيد.

در بحارالانوار از بصائرالدرجات از حسن بن عباس بن جريش نقل شده كه او گفت:

اين حديث را بر امام باقرعليه‌السلام عرضه داشتم، حضرت اقرار به آن فرمود آن حديث اين است:

قال ابوعبدالله عليه‌السلام قال على عليه‌السلام فى صبح اول ليلة القدر التى كانت بعد رسول الله فاساءلونى فوالله لاخبرنكم بما يكون الى ثلاثمائة و ستين يوما من القدر فما دونها فما فوقها ثم لااخبرنكم بشى ء من ذلك بتكلف و لابراءى و لابدعاء فى علم الا من علم الله و تعليمه و الله لايساءلنى اهل التوراة و لااهل الانجيل و الااهل الزبور و لااهل الفرقان الافرقت بين كل اهل كتاب بحكم ما فى كتابهم ؛ (۲۹۵) .

امام صادقعليه‌السلام فرمود: اميرالمؤمنينعليه‌السلام در اولين صبح شب قدرى كه بعد از رحلت رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ بود (همان زمانى كه خانه نشين بوده و خلافتش را غصب و حضرت زهرا را شهيد كرده بودند) فرمود: هر چه مى خواهيد از من سوال كنيد به خدا قسم! هرچه در عرض سيصد و شصت روز سال اتفاق افتاده (حال چه به اندازه ذره اى باشد و يا بيشتر يا كمتر از آن) همه را براى شما بيان مى كنم.

تذكر: (نمى دانم اميرالمؤمنينعليه‌السلام در اين كلام اشاره به اتم نموده است كه فرمود: كمتر از ذره) توجه داشته باشيد، هرچه به شما خبر دهم با زور و راءى خودم، و ادعاى دانش نيست ؛ مگر آنكه از علم خداى تعالى سرچشمه گرفته و او به ياد من موضوعى از من سوال نمى كنند؛ مگر آنكه من كاملا بنابركتاب خود آنها پاسخ خواهم گفت و به دستور خود آن كتاب حكم خواهم كرد.

روايت دوم: در تفسير قمى مى فرمايد:قيل لابى جعفر عليه‌السلام تعرفون ليلية القدر؟ قال: و كيف لانعرف ليلة القدر و الملائكة يطوفون بنافيها؛ (۲۹۶) .

از امام باقرعليه‌السلام سوال شد؛ آيا شما مى دانيد شب قدر چه شبى است؟ حضرت فرمود: چگونه ندانيم، در حالى كه فرشتگان در آن شب در گرد ما دور مى زنند و طواف مى كنند؟!

و در تفسير برهان در حديثى از ابوذر غفارى - رضى الله عنه - چنين نقل شده كه: قال: قلت: يا رسول الله؟ ليلة القدر، شى ء يكون على عهد الانبياء ينزل عليهم فيها الامر فاذا مضوا رفعت؟ قال: لابل هى الى يوم القيمة ؛(۲۹۷) .

ابوذر مى گويد: سوال كردم از رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ كه آيا شب قدر، فقط در زمان پيامبران است كه در آن شب امور دنيا برايشان نازل مى شود؟ و وقتى آنان در گذشتند ديگر شب قدر برداشته ميشود؟ فرمود: هرگز، بلكه شب قدر تا روز قيامت باقى است.

و همچنين در همان تفسير حديثى نقل مى كند از امام صادقعليه‌السلام در تفسير اين كه شب قدر بهتر از هزار ماه است(۲۹۸) .

مى فرمايد: يعنى بهتر از هزار ماهى است كه بنى اميه حكومت كردند و درباره نازل شدن ملايكه و روح در آن شب مى گويد: آرى، از طرف پروردگار نازل مى شود بر محمد و آل محمد (من كل امر سلام) يعنى هر امرى را با تحيت و سلام مى آورند.

و در روايتى از امام صادقعليه‌السلام چنين نقل مى كند كه پيغمبر اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ در خواب ديد كه بعد از او بنى اميه بر منبرش بالا مى روند و مردم را به گمراهى و برگشت و از دين وادار مى كنند. در صبح آن شب، پيغمبر خيلى محزن و گرفته بود پس جبرئيل و عرض كرد: يا رسول الله! چرا گرفته و محزونيد؟ فرمود: ديشب خواب ديدم. كه بنى اميه بر منبرم بعد از من بالا مى روند و مردم را گمراه مى كنند و در بعضى روايات آمده است كه حضرت آنها را به شكل بوزينه ديد. پس جبرئيل به آسمان عروج كرد و سپس نازل شد و آياتى از قرآن را آورد و سبب سرور حضرت شد و آن آيه اين است:

اءفراءيت ان متعناهم سنينثم جاءهم ما كانوا يوعدونما اغنى عنهم ما كانوا يمتعون (۲۹۹) .

آيا نمى بينى كسانى را كه ساليان دراز آن ها را از زندگى بهرمند ساختيم ؛ سپس عذابى كه به آنان وعده داده شده بود، به سراغشان آمد و هيچ چيزى براى آنها سودى نخواهد داشت؟ و نيز سوره قدر را جبرئيل نازل كرد كه خداوند تبارك و تعالى، شب قدر را براى نبى اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ بهتر از هزار ماه، حكومت بنى اميه قرار داد(۳۰۰) .

و در تفسير نمونه از تفسير فخر رازى چنين نقل مى كند: در داستان حضرت ابراهيمعليه‌السلام آمده است كه چند نفر از فرشتگان الهى، نزد او آمدند و بشارت تولد فرزند براى او آوردند و بر او سلام كردند(۳۰۱) مى گويند: لذتى كه ابراهيمعليه‌السلام از سلام اين فرشتگان برد، با تمام دنيا برابرى نداشت. اكنون بايد پى برد كه وقتى گروه گروه فرشتگان در شب قدر نازل مى شوند و بر مؤمنان سلام مى كنند، چه لذت و لطف و بركتى دارد!)(۳۰۲) .

همچنين وقتى ابراهيمعليه‌السلام را در آتش نمرودى افكندند، فرشتگان آمدند و بر او سلام كردند؛ در اين هنگام آتش بر او گلستان شد آيا در شب قدر، به بركت سلام فرشتگان آتش دوزخ سرد نمى شود؟!

آرى اين نشانه عظمت امت محمدصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ است كه در آن جا بر خليلعليه‌السلام نازل مى شوند و در اينجا بر اين امت اسلام.

نكته: اگر مقصود فخر رازى از نزول فرشتگان نزول بر تمام امت اسلامى است، كه مسلما در شب قدر، فرشتگان بر تمام امت اسلامى نازل نمى شوند، و اگر مقصود، بعض امت است (كه قطعا همان بعض مى باشد) منظور اهل بيت اطهارعليهم‌السلام و جانشينان به حق رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ قدر، فرشتگان بر امام زمانعليه‌السلام نازل مى شوند و مقدرات عالم و مردم را در آن سال ؛ از خوبى ها و شادى ها، و بدى ها گرفتارى ها و صلح و جنگ و... براى آن حضرت اعلام مى كنند.

لازم به ياد آورى است كه آن دو روايت كه از امام باقر و امام صادقعليه‌السلام نقل شد، هر دو در تفسير مجمع البيان و صافى در ذيل اين آيه شريفه آمده است:

و ما جعلنا الرؤ يا التى اريناك الافتنة للناس و الشجرة الملعونة فى القرآن و نخوفهم فميا يزيدهم الا طغيانا كبيرا (۳۰۳) .

اى پيامبر! ما آن رؤ يايى را كه به تو نشان داديم، براى امتحان مردم بود و همچنين شجره ملعونه را كه در قرآن ذكر كرديم، ما به وسيله آن آنان را انذار كرديم و ترسانيديم، اما جز بر طغيانشان افزوده نمى شود.

و در تفسير نمونه آمده است كه فخر رازى در تفسير كبير و وقرطبيط در تفسير الجامع نيز اين موضوع را نقل كرده اند(۳۰۴)

همچنين مرحوم فيض در تفسير صافى مى فرمايد: اين خبر معروف و مستفيض بين خاصه و عامه است، پس منظور از خواب در آيه شريفه همان خوابى است كه رسول خداصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ ديد كه ميمونهايى بعد از او از منبرش بالا مى روند و پايين مى آيند و حضرت خيلى غمگين شد كه بعد از آن، كمتر مى خنديد. و منظور از شجره ملعونه هم، شجره خبيثه بنى اميه است كه در سوره ابراهيم آيه ۲۶ نيز از آنها تعبير به شجره خبيثه شده است آرى آنها يكى پس از ديگرى (معاويه كه اولى آنان بود تا مروان حمار كه نوزدهمين و آخرين بود) همانند ميمونهايى برجاى پيغمبر نشستند، و از هم تقليد كردند و چون افرادى بى دين و فاقد شخصيت بودند، حكومت اسلامى را هشتاد و سه سال - يعنى هزار ماه تمام - به فساد كشيدند و بر سر اسلام و مسلمين و اولاد رسول الله هرچه بد بود، وارد نمودند و روى خود و تاريخ را سياه كردند.

حكومت بنى اميه هزار ماه بود

 و عجيب اين است كه، مسعودى در كتاب تاريخش - مروج الذهب - مى نويسد:(۳۰۵) حكومت بنى اميه، درست هزار ماه بوده است ؛ بدون هيچ كم و زياد. زيرا آن ها نود سال و يازده ماه و سيزده روز حكومت كردند. هنگامى كه از اين مدت، زمان خلافت ظاهرى امام حسن مجتبىعليه‌السلام كه پنج ماه و ده روز بوده است و همچنين مدت خلافت عبدالله بن زبير - كه از آنان نبود - را كم كنيم كه هفت سال و ده ماه و سه روز بوده است، باقى مانده، درست هشتاد و سه سال و چهار ماه است كه همان هزار ماه تمام باشد، نه كم و نه زياد سبحان الله(۳۰۶) .

اللهم العن اول ظالم ظلم حق محمد و آل و آخر تابع له على ذلك

اول بنا نبود به عالم كه عاشق كشد كسى

آتش به جان شمع فتد كه او اين بنا نهاد

جالب توجه است كه مرحوم حاج شيخ عباس قمى، در كتاب شيرين و خواندنى و تاريخى تتمه المنتهى بعد از نقل تفاسير و روايات مربوط به آيه شريفهو الشجرة الملعونة فى القرآن و نخوفهم فما يزيدهم الا طغيانا كبيرا (۳۰۷) از تفاسير سنى و شيعه و تطبيق آن بر بنى اميه مى فرمايد:

از محاسن اين تفسير و بدايع اين تاءويل، جمله (فما يزيدهم الا طغيانا كبيرا) است كه احتمال دارد، يزيد اسم باشد نه فعل، و اشاره باشد به همان قاتل امام حسينعليه‌السلام و حمل طغيان بر او، از جهت مبالغه باشد، مثل زيد عدل به دعوى آن كه او چندان طاغى است كه، گويا از افراد حقيقت طغيان شده و ذكر خصوص آن لعين، به جهت آن گناه بزرگ و داهيه عظما واقعه كربلا باشد، به اضافه جريان حرة و سوزاندن بيت الله الحرام و قتل عام اهل مدينه (كه گفته اند: بيش از ده هزار نفر كشته شدند، و هزار فرزند از زنا متولد گرديد) و ساير اعمال زشت آن بدبخت(۳۰۸) .

در كتابهاى تاريخ و از جمله همان كتاب تتمه المنتهى، اين اعمال ذكر شده است، آرى، به خدا ياد مسلمانان براى اين تاريخ سياه و ننگين بنى اميه و همچنين بنى عباس به جاى اشك، خون گريه كنند، و بر عاملان اصلى آنها لعن و نفرين ابدى فرستند.

نكته: موضوع ديگرى كه امروز بايد عرض كنم اين است كه جزء اعمال شب قدر قرآن به سرگرفتن است كه قرآن مجيد را بر سر بگيريم و خدا را به چهارده معصومعليهم‌السلام قسم دهيم و بعد حاجات خود را از او بخواهيم، هيچ توجه به فلسفه اين كار داشته ايد؟

به نظر مى رسد كه حكمت قرآن، به سر گرفتن و توسل به چهارده معصوم، اين باشد كه بهترين قانون و يگانه معجزه جاويدان رسول اكرمصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ تا روز قيامت قرآن است كه سبب هدايت و سعادت دنيا و آخرت بشر است) (عدى للناس و بينات من الهدى و الفرقان)(۳۰۹) .

همچنين بهترين مجرى اين قانون، و عدل آن، همان چهارده نور پاك، هستند كه اگر اين دو با هم بودند و مسلمانان قدر هر دو را مى دانستند، و به دستوراتشان عمل مى كردند، در دنيا، و آخرت سعادتمند، و هيچ كمبود و نقصى نداشتند و سراسر عالم را تسخير مى كردند، و بهشت را در همين دنيا پيش از آخرت، مى ديدند. خدا گواه است دنيا به تمام معنا گلستان مى شد مگر نه اين است كه رسول اكرم فرموده است:

انى تارك فيكم الثقلين: كتاب الله و عترتى ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا بعدى ابدا

من دو چيز گرانبها و پر ارزش سنگين قيمت، ميان شما مى گذارم ؛ اول كتاب خدا و دوم، عترت و اهل بيتم ؛ تا زمانى كه به آن دو تمسك و متصل باشيد، هرگز گمراه نخواهيد شد.

مفهوم قضيه شرطيه در حديث شريف اين است كه اگر از آن دو فاصله گرفتيد و به دستوراتشان عمل نكرديد، در گمراهى و ضلالت و بدبختى خواهيد بود. اين حديث شريف كه حتى الفاظ آن متواتر است از دو لب مبارك حضرت رسول، نقل شده از طرف دانشمندان، شيعه، به هشتاد سه طريق و از طرف علماى عامه به سى و نه طريق روايت شده است.

حضرت آيت الله خويى رحمة الله(۳۱۰) در تفسير البيان بعضى از آن ها را نقل فرموده اند، و در اكثر آنها، اين جمله اضافه شده است: انهما لن يفترقا حتى يرداد على الحوض ؛ آن دو چيز سنگين، هرگز از هم جدا نخواهند شد تا روز قيامت بر حوض كوثر بر من وارد شوند(۳۱۱) .

رهبر خوب و عالم و قانون متعالى

 در بين فلاسفه جهان و جامعه شناسان كنونى، بر سر اين موضوع اختلاف است كه آيا براى اداره نظام اجتماع و تربيت صحيح افراد بشر و اجتماع در امور سياسى و فرهنگى و اجتماعى و اقتصادى و غيره، رهبر لايق و عامل و مدير و مدبر و عالم ودانا لازم است؟ و يا آن كه فقط قوانين مترقيه و عالى كه با روح اجتماع سازش داشته باشد، كافى است؟

بعضى عقيده دارند، كه اگر رهبر مردم، عاقل و مدبر و دنيا ديده و مردمدار و دانشمند و هوشيار باشد، مى تواند بر اجتماع، حكومت كند و با زيركى و فطانت مردم را داره كند و بر آنها حكومت كند.

گروه ديگر مى گويند:

خير، بايد قوانين اجتماع، با روح مردم، سازش داشته باشد، و بتواند پاسخگوى نياز و احتياج جامعه باشد؛ و الا اگر قوانين خوب نباشد، هرچه هم رهبر عالم و عاقل و مدبر باشد، باز نمى تواند اجتماع را اداره و رهبرى كند برادران به نازم اسلام كه در چهارده قرن پيش فرموده است هر دو، هر دو يعنى: دين اسلام، معتقد است كه براى اداره نظام جامعه و تربيت بشر، بايد هم رهبرى عالم و لايق داشت و هم قوانينى كامل و عالى آن جا كه مى فرمايد: كتاب الله و عترتى و اهل بيتى.

پس بنابر دين اسلام، بهترين قانون، كتاب خدا است (هدى للناس و بينات من الهدى و الفرقان) و بهترين مجرى نيز اهلبيت پيامبر هستند.

آرى، اگر اسلام و قرآن از مجراى طبيعى خود عبور مى كرد، و به كف با كفايت اميرالمؤمنينعليه‌السلام اداره مى شد، اگر زعامت و خلافت مسلمين، گرفتار آن بدبختى ها و ظلم ها و حق كشى ها و غصب خلافت نمى شد، اگر اميرالمؤمنينعليه‌السلام بيست و پنج سال خانه نشين نمى شد، اگر حتى در همان پنج سال خلافت ظاهرى حضرت گذاشته بودند قرآن و اسلام ناب محمدىصلى‌الله‌عليه‌وآله‌‌ اجرا گردد و جنگ جمل و صفين و نهروانى پيش نيامده بود و حضرت مى توانست بدعت ها را بردارد، و اگر معاويه چهل ودو سال در شام، حكومت نكرده بود، و اگر بنى اميه هزار ماه، حكومت ظالمانه و صد اسلام و قرآن نداشتند، و اگر بنى عباس بدتر از بنى اميه، روى تاريخ را سياه نكرده بودند، و اگر ائمه مظلوم ما را يكى پس از ديگرى زجر وشكنجه و زندان نكرده بودند و بالاخره به شهادت نرسانده بودند و هزار اگر ديگر، اگر در تاريخ اتفاق نيفتاده بود، آن وقت مى فهميديم اسلام يعنى چه؟ و سراسر كره زمين هم گويند لااله الاالله محمد رسول الله بودند و جز قرآن سعادت بخش آن، قانونى نبود اميدواريم و منتظريم كه ان شاء الله در زمان ظهور امام زمان - ارواحنا فداه - اين امر صورت پذيرد. چنان كه بحار از خصال صدوق نقل مى كند كه اميرالمؤمنينعليه‌السلام مى فرمايد:(۳۱۲) ما فرياد رس مردميم در هنگام گرفتارى آنها و وقتى كه درها به روى آنان بسته شود، ما درب سلامتيم و گره گشاييم. هر كس به ما رو آورد، اهل نجات و هر كه از ما سرپيچى كند، بدبخت مى شود خداى متعال به وسيله ما آغاز فرموده و به ما ختم خواهد كرد و به ما هرچه بخواهد، محو مى كند و به ما هرچه بخواهد اثبات مى كند و به وسيله ما خداوند، زمان، سخت و پرمشقت را برطرف مى كند و باران مى فرستد (ولايغرنكم بالله الغرور)(۳۱۳) شيطان شما را گول نزند. از وقتى كه خداى عزوجل درهاى آسمان را بسته است، هيچ باران رحمت نباريده است ولى هنگامى كه قائم ما قيام كند، آسمان بارانهاى رحمتش را مى فرستد و زمين، گياه و سبزه خود را مى روياند، و كينه ها از دل مردم برطرف مى شود حيوانات درنده با هم صلح مى كنند(گرگ و ميش با هم آب مى خورند) و چنان مى شود كه اگر زنى، از عراق تا شام پياده برود، تمام روى سبزه و علف راه مى رود(همه جا آباد و خرم) و اگر اسباب و وسايل روى سر داشته باشد، به او هيچ آسيبى نمى رسد(نه از حيوانات درنده و نه از مردم) و دنيا در امن و امان است به تمام معنا)

امام خمينى كمى از درد دل جدش اميرالمؤمنينعليه‌السلام با خبر شد

 نكته: ما در زمان خودمان، به چشم ديديم كه پس از هزار سال با هزاران دعا و نيايش، و دل خونى و گرفتارى و هزاران كشته و زخمى، انقلاب اسلامى به رهبرى آگاهانه و معجزه آساى مرحوم امام قدس سره به ثمر رسيد، و پيروز شد، و حكومت اسلامى و جمهورى اسلامى ايران برپا شد، و تمام دنيا مى دانست كه امام غير از خدا و اسلام و قرآن و پياده شدن احكام آن، هدفى ندارد؛ ولى ديديد كه چه فتنه ها كه نكردند! و چه بدبختى ها كه به بار نياوردند؛ يك روز در كردستان، يك روز در خوزستان، يك روز در گنبد، مسؤ ولين جانسوز و دانشمند و متدين را يكى پس از ديگرى به شهادت رساندند. از مطهرى ها و بهشتى ها و مدنى ها و اشرفى اصفهانى و دستغيب گرفته تا رجايى و باهنر و هفتاد و دو شهيد در دفتر حزب جمهورى اسلامى اسلامى كه هر كدام به نوبه خود اگر بودند، حال و وضع ما جور ديگرى بود. تا آن كه بالاخره جنگ ناخواسته حمله عراق به ايران شروع شد و صدام و صدامى هاى از خدا بى خبر هشت سال جنگ را بر ما تحميل نمودند و كردند آنچه كردند و كشتند و نه فقط رژيم عراق بلكه همه دنيا با ايران جنگيد و نه فقط جبهه ها بلكه تمام شهرها مورد هجوم بمباران هوايى و موشكى قرار گرفت و غير از جبهه ها كه مكرر از بمب هاى شيميايى و خوشه اى استفاده شد، كم كم تهديد به زدن بمب شيميايى به شهرها نيز نمودند تا بالاخره مرحوم امام قدس سره تصميم به پذيرش آتش بس گرفت و به تعبير خودشان كاسه زهر را نوشيد مى خواهم عرض كنم كه آرى، تا اندازه اى از درد دل جدش - اميرالمؤمنينعليه‌السلام - خبردار شد آن جا كه حضرت فرمود:

والله لابن ابى طالب آنس بالموت من الطفل بثدى امه ؛ به خدا قسم پسر ابى طالب علاقه اش به مرگ بيشتر از علاقه كودك به پستان مادر است.

آيا شما مثالى بهتر از اين پيدا مى كنيد كه محبت انسان را به چيزى بيان كند؟!

ذكر توسل

 امام حسينعليه‌السلام در نزديكى كربلا، براى اصحاب خطبه خواند، از آن جمله فرمود:

الا و ان الدنيا قد تغيرت و تنكرت و ادبر معروفها و استمرت حذاء و لم تبق منها الا صبابة كصبابة الاناء و خسيس عيش كالمرعى الوبيل الاترون الى الحلق لايعمل به و الى المنكر لايتناهى عنه؟ ليرغب المؤمن فى لقاء ربه محقا فانى لاارى الموت الاسعادة و الحيوة مع الظالمين الا برما (۳۱۵) .

ياران من! آگاه باشيد، دنيا تغيير پيدا كرده و وارونه شده، خوبى ها پشت نموده و جاى خود را به زشتى ها داده است. از صفات حسنه و خدا پسند چيزى باقى نمانده، جز به مقدار رطوبت ظرف، پس از ريخته شدن آب و از زراعت كشتزار خوبى ها، جز زمين سيل زده، چيزى نمانده است آيا نمى بينيد دستورات حقه اسلامى عمل نمى شود، اما منكرات و گناهان، آشكارا انجام داده مى شود و هيچ منعى نيست در چنين شرايطى اگر مؤمن مرگ خود را از خدا بخواهد، خيلى به جا است. راستى من شهادت را جز سعادت و زندگى با ستمكاران را جز ننگ و عار نمى بينم.

الالعنة الله على القوم الظالمين.

لاحول ولاقوة الابالله العلى العظيم.