2 - محبت ، محبت می آورد
(( بالتودد تتاکد المحبة ))
با دوستی ، محبت محکم می شود ،
یعنی برای پیدا کردن دوست ، و دوست کردن همسر و دیگران از خودتان شروع کنید ، سعی کنید دوستی کنید تا او هم با شما دوست شود .
3 - توجه و حضور قلب به خدا
امام صادق علیه السلام فرمود : هر که در نماز ، دل به خدا دهد ، خداوند روبه او کند ، دلهای مؤ منین را هم به دوستی با او می گرداند ، بعد از آنکه خدا او را دوست می دارد
4 - احسان و نیکی محبت می آورد
(( بالاحسان تملک القلواب ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : با احسان و خدمت ، دلها را می شود مالک شد ، و در حدیث دیگری فرمود : با احسان و نیکی می شود افراد را خرید و بنده کرد
آری فطرت و سرشت انسان به گونه ای است که وقتی به او احسان شود ، مجذوب می شود و انس می گیرد .
5 - سلام کنید و محبت ایجاد نمائید .
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : سوگند به آنکه جانم به دست اوست ، به بهشت وارد نمی شوید تا ایمان بیاورید و ایمان نمی آورید تا با یکدیگر دوست باشید ، آیا نمی خواهید شما را به کاری راهنمائی کنم که اگر انجام دهید ، با هم دوست شوید ؟ (برای ایجاد محبت ) به یکدیگر آشکارا سلام کنید
و حضرت علی علیه السلام فرمود : زبانت را به سخن ملایم و سلام کردن عادت بده تا دوستانت زیاد شوند و دشمنانت اندک گردد
6 - اظهار محبت ، محبت می آورد .
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : مرد وقتی به زنش بگوید دوستت دارم ، این سخن هرگز از دل او بیرون نمی رود
مردی به امام باقر عرض کرد : من فلانی را دوست دارم ، حضرت فرمود : او را از این دوستی آگاه کن ، که برای دوام مؤ ثرتر و در الفت بهتر است
7 - صورت گشاده و خندان
(( حسن البشر اول العطاء و اسهل السخاء ))
حضرت علی علیه السلام می فرماید : رخسار نیکو اولین هدیه و راحت ترین بخشش است و فرمود :
صورت گشاده و باز تو اول نیکی تو است ، و دلالت بر بزرگواری تو می کند
و فرمود : صورت باز آتش دشمنی را خاموش می کند ، و فرمود : صورت باز و گشاده ریسمان محبت است ، و فرمود : کار نیک و صورت باز ، محبت می آورد و انسان را به بهشت می رساند
و فرمود : صورت گشاده ، روش هر آزاده است
8 - خوش آمد گوئی و محبت
حضرت علی علیه السلام فرمود : روی باز و گشاده و بخشش و نیکی و خوش آمد گفتن ، موجب دوستی مردم است
9 - دست دادن ، محبت می آورد
(( تصافحوا فان المصافحة تزید فی المودة ))
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : به یکدیگر دست بدهید که محبت را زیاد می کند
حضرت صادق علیه السلام فرمود : به یکدیگر دست بدهید که کینه را از بین می برد
10 - هدیه دادن ، دوستی آفرین است
(( تهادوا تحابوا ))
امام صادق علیه السلام فرمود : به یکدیگر هدیه دهید ، تا دوست هم باشید ، چرا که هدیه کینه را از بین می برد
و حضرت علی علیه السلام فرمود : هدیه محبت می آورد ، و فرمود : هیچ چیز مثل هدیه ، فرمانروا را ملایم و خشم را بیرون و رانده شده را متمایل و کارهای سخت را آسان و بدیها را دور ، نمی کند
نکته مهم در هدیه و اهمیت آن به اظهار محبت و دوستی است ، نه ارزش مادی آن ، بنابراین در هدیه توقعات را کنار بگذارید و ارزش واقعی آن را در نظر بگیرید تا دوستان شما و خود شما بتوانید همواره به یکدیگر هدیه ای هر چند اندک به نشان دوستی تقدیم کنید ، متاءسفانه این ابراز دوستی ، در نزد بعضی به خاطر توقعات نابجا تبدیل به وسیله کدورت می شود و بجای تشکر و دریافت پیام هدیه ، بخاطر مسائل مادی از یکدیگر دلخور می شوند .
این هم هدیه است
امام صادق علیه السلام فرمود : محبوبترین برادرانم ، کسی است که عیبهای مرا به من هدیه ای دهد
، و حضرت علی علیه السلام فرمود : چه خوب هدیه ای است ، موعظه
و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود : هیچ مسلمانی برای برادرش ، هدیه بهتر از سخن حکیمانه که یا هدایتش را زیاد کند ، یا از هلاکت دورش کند ، نداده است
11 - معاشرت نیکو
(( حسن العشرة تستدیم المودة ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : معاشرت نیکو ، دوستی را دوام می بخشد
، البته تاءثیر معاشرت نیکو و رعایت اخلاق در خانواده و برخورد دوستانه ، مساءله ای کاملا روشن است .
12 - خوش اخلاق باشید .
(( حسن الخلق یورث المحبة ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : خوش اخلاق بودن ، دوستی می آورد
، و فرمود : سه چیز محبت می آورد ، خوش اخلاقی ملایمت نیکو و تواضع
13 - خوش گمانی ، محبت می آورد .
(( من حسن ظنه بالناس حاز منهم المحبة ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : هر کس به مردم خوش کمان باشد ، به محبت آنها دست می یابد
14 - ملایمت و نرم خوئی
(( بالرفق و التودد یحببک القواب ))
امام باقر علیه السلام فرمود : با ملایمت و دوستی ، دلها تو را دوست دارد
15 - بی نیازی از دیگران ، و محبت
حضرت علی علیه السلام فرمود : خود را محبوب مردم کن ، با بی رغبتی به آنچه در دست آنهاست ، تا به محبت آنها برسی
مردی نزد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمد و از حضرت سؤ الاتی کرد از جمله پرسید : چه کنم تا مردم مرا دوست بدارند ، حضرت فرمود : به مردم نیکی کن و چشم به داشته آنها نداشت باش و به آن طمع مکن تا تو را دوست بدارند
(بنابراین همسرانی که بی جهت و بدون تناسب ، در فکر کندن مال از شوهر خود هستند و پی در پی تقاضای نابجا دارند ، از محبت آنها کاسته خواهد شد )
16 - سخاوت ، محبت آور است
(( السخاء یزرع المحبة ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : سخاوت ، محبت را می رویاند
و امام صادق علیه السلام به علی فرمود : خودت را با رسیدگی به برادرانت محبوب گردان ، همانا خداوند محبت را در بخشش و دشمنی را در امساک و ندادن قرار داده است
17 - سکوت و محبت
(( ان الصمت یکسب المحبه ))
امام هفتم یا هشتم فرمود : سکوت محبت می آورد ، سکوت راهنمای هر چیزی است
(زیرا بیشترین اسباب دشمنی از سخن گفتن است و از آنجا که حرکت دادن زبان کاری آسان است ، بسیاری با سخنان سبک و نسنجیده آبروی خود را می برند و خود را نزد مردم و خدا سبک می کنند) .
18 - سخن زیبا و محبت
امام چهارم حضرت سجاد علیه السلام فرمود : سخن زیبا ، دارائی را زیاد و روزی را افزایش می دهد ، اجل را به عقب می اندازد و انسان را نزد خانواده محبوب و وارد بهشت می کند
19 - تواضع ، محبت می آورد .
(( ثمره التواضع المحبه ))
حضرت علی علیه السلام فرمود : نتیجه تواضع و فروتنی ، دوستی است
و فرمود : سه چیز محبت می آورد خوش اخلاقی ، ملایمت نیکو و تواضع
20 - سه عامل محبت
امام باقر علیه السلام فرمود : سه چیز محبت می آورد ، قرض و تواضع و بخشش
اینها نمونه ای بود از آنچه در روایات اسلامی بعنوان عامل محبت معرفی شده است ، که زن و شوهر می توانند به تناسب حال خود برای دوام محبت و زیاد شدن آن ، از اینها بهره مند شوند و در این میان باید از عوامل مهمی مثل ایمان ، محبت ، احسان ، صورت باز و خندان ، هدیه دادن اخلاق خوب ، شیرین زبانی و بی نیازی و کم توقعی و تواضع ، بیشتر استفاده نمود و گذشته از این امور ، زن و شوهر می بایست همواره به تمیزی و زیبائی خود و خانه و فرزندان ، و احترام متقابل بسیار اهمیت بدهند که در جلب محبت بسیار مؤ ثر می باشد .
کدورت چگونه به وجود می آید ؟
هر کس که به محبت و دوستی میان خود و دیگری اهمیت می دهد ، مخصوصا زن و شوهری که می دانند پایه های اصلی زندگی مشترک را محبت تشکیل می دهد ، می یابد برای دوام این محبت ، اموری را که موجب کدورت و یا کمرنگ شدن محبت می دانند بشناسند و از آنها اجتناب کنند .
بطور کلی آنچه با روح انسان ناسازگار باشد ، روح را مکدر می کند ، این عوامل اگر تکرار شود و بصورت دائمی درآید ، انسان را از انجام دهنده آن مکدر و نسبت به او بی رغبت می کند و اگر شدید و عمیق باشد تبدیل به دشمنی نیز خواهد شد .
نکته مهم در این مساءله که باید نورد توجه باشد این است که : عوامل کدورت بصورت تدریجی و آرام آرام همانند موریانه ، ریشه های محبت را خشک ، و پایه آن را سست می کنند .
نگاه نکنید که همسر شما نسبت به فلان مساله بی اهمیت است و اعتراضی نمی کند ، آری اعتراض نمی کند اما دلش هم نسبت به شما خالی می شود و از علاقه وی نیز کاسته می شود ، و می دانید که محبت و علاقه اگر برود ، بر گرداندن آن به این زودی ممکن نخواهد بود .
عوامل مهم کدورت که باید از آن اجتناب شود
1- مخالفتهای پی در پی
صرف نظر از مخالفتهائی که شرعا و عقلا واجب است ، و باید انجام پذیرد اصولا مخالفت پی
ϘѠ
پی در سخن ، یا عمل ، زمینه کدورت و جدائی را فراهم می کند ، مخالفت اگر پی در پی باشد ، طرفین را در مقابل هم قرار می دهد ، و مخالفتهای پی در پی در امور جزئی ، همچون موریانه ای بی خبر و آرام آرام ، کار را به کدورت می کشد و ریشه های محبت را خشک می کند ، و زن و شوهر را بصورت دو رقیب در می آورد .
زن شوهری که به زندگی علاقه مند هستند ، باید شهامت تحمل برخی سخنها یا اعمالی را که مخالف سلیقه یا نظر آنهاست داشته باشند و برای سعادت و خوشبختی خود و خانواده از انجام کارهائی که مخالفت همسر را بر می انگیزد اجتناب کنند .
معمولا به هنگام برخورد آراء ، هر کس شخصیت خود را در گرو ثابت کردن سخن خویش می داند و شکست را هر چند از همسر و یا دوست خود ، نشان تحقیر می داند و از آن متنفر است ، در اینگونه موارد عاقل باشید ، اگر در زندگی بر همسر خود اینگونه پیروز شوید ، تیشه خود زده اید ، و به اساس زندگی مشترک که محبت است لطمه زده اید .
سکوت و عدم مخالفت شما نه تنها نشان شکست و تحقیر نیست که علامت متانت و علاقه شما به زندگی می باشد و همسر شما هم آن را درک و این هوش و اخلاق شما را تحسین می کند .
2- تحقیر عامل کدورت
فکر نمی کنم شخصی یافت شود که از تحقیر و اهانت متاءثر نشود ، همه می خواهند در نظر دیگران بزرگ و محترم باشند ، آدمی از تحقیر متنفر است و طبعا از هر کسی که او را تحقیر کند نیز ناراحت می شود و احساس کینه می نماید ، تا چه رسد به کسی که از او انتظار محبت می رود .
نکته مهم این است که بسیاری از همسران جوان ، بطور ناخاسته و به بهانه دوستی و یکرنگی و صمیمیت و شوخی ، همسر خود را تحقیر می کنند و این اظهار محبت تلقی می کنند ، این کار بسیار اشتباه است .
همسرانی که در رعایت احترام متقابل را نمی کنند وی یکدیگر را سبک صدا می کنند و مخصوصا در مقابل دیگران سبک و دارای شوخیهای ناهنجار هستند ، در حقیقت بذر کدورت را در دل همسر خود می پاشند .
رعایت احترام در عین محبت ، موجب زیاد شدن علاقه به یکدیگر است اظهار علاقه با سخنان و رفتار سبک و ناهنجار نتیجه معکوس در بر دارد ، آری درست است که صمیمی شدن مهابت را می برد ، و عروس و داماد هرگز نباید همانند دو نفر غریبه با هم جملات ادیبانه صحبت کنند ، اما این به معنای اهانت و تحقیر و تعبیراتی سبک ، مثل تو به جای شما ، و یا امر نهی های سبک نیست .
محبت خود را با احترام زیاد و اخلاق خوش و گذشت و خدمت نشان دهید ، حفظ شخصیت در مقابل دیگران ، شما را نزد او بالا می برد و این احساس که شما موجب سرفرازی او شده اند بیش از هر چیزی او را به شما علاقه مند می کند .
خلاصه آنکه : هرگز انتظار نداشته باشید ، حقیقت و شخصیت و کسی را تحقیر کنید و به بازی بگیرید ، با این عمل حال او از شما مکدر نشود .
3- کثافت و زشتی عامل کدورت
روانکاوان معتقدند غریزه زیبائی یکی از چهار غریزه فطری انسان است ، و هر انسانی فطرتا زیبائی را دوست دارد ، و از زشتی و کثافت گریزان است .
اگر شما به خود حق می دهید تا از بوی گند و کثافات متنفر باشید ، پس باید به همسر خود حق بدهید ، تا از سر و وضع ناهنجار شما ، از بوی بد یا سرو صورت و یا لباس نامرتب بودن اوضاع زشت شما و یا نامرتب بودن اوضاع زندگی ناراحت باشد .
اگر صفا می خواهید ، محبت می خواهید باید به زیبائی و آراستگی و تمیزی اهمیت دهید ، مرد به تمیز کردن لباس و بدن و امور مربوط به خود اهمیت دهد ، بانوان به سر و وضع خود ، و خانه و اهمیت دهند ، تنبلی را کنار گذارند ، و همواره سعی کنند ، خانه را همچون گلستانی با صفا و تمیز جلوه دهند ، خانه ای که هر گوشه آن اشغال ریخته است ، وضع لباسها و کفشها و اثاث نامنظم است و یا بچه ها ژولیده و کثیف و نامرتب هستند ، و یا بوی گند از فرش و رختخواب و لباسها بر می آید ، ، برای هیچکس خوشایند نیست و نشان از نالایقی همسر می دهد ، تمیزی و زیبائی و نظم و تربیت ، می تواند عامل خوبی جهت تحکیم تو صفا بخشیدن به کانون خانواده باشد ، و این مهم برای بانوان خود را مرتب کنید ، مسواک را فراموش نکنید ، هرگز نباید دهان و دندانهایتان بد جلو باشد و ما در فصل آینده نسبت به نظافت و پاکیزگ صحبت خواهیم کرد .
4- صفات زشت عامل کدورت است .
راجع به زیبائی و مذمت زشتی و کثیف بودن صحبت شد ، اما زیبائی باطن همان اخلاق حمیده است ، که اگر تبدیل به صفات به صفات رذیله شود عامل مهم کدورت خواهد بود اگر باور دارید که یک انسان حق دارد با استشمام بوی گند و لجن صورت ترش کند و بینی خود را بگیرد ، باور کنید که همسر شما حق دارد که اگر گند و بوی برخواسته از بد دهنی شما موجب اذیت او شد رخ کند و مشمئز شود ، کج خلقی ، حسد تنبلی ، کینه توزی ، بد دهنی و درشتگوئی ، بی حیائی ، زشتیها هستند که صاحبان آنها هرگز نباید توقع محبت از دیگران داشته باشند .
وقتی کسی با دیدن این صفات آگاه شود که همسرش شخص پستی است و از اخلاق انسانی بی بهره است و صفات حیوانی بر او غلبه دارد ، حق دارد که احساس ناکامی و حقارت کند و بر حکم فطرت خویش که طلب کمال و خیر است از پلیدی و زشتی بیزار باشد .
آیا اگر همسر شما زیاده و پر توقع و ناشکر باشد شما ناراحت نمی شوید ، آیا اگر در مقابل زحمات طاقت فرسای شما نه تنها ارج ننهد بلکه توقع هم بکند شما از او مکدر نمی شوید .
زیرکی و چالاکی مطلوب انسان است ، آن بانویی که تنبلی پیشه می کند و از محبت همسر خویش سوء استفاده می کند و از کارهای روزمره زندگی در خانه شانه خالی می کند ، تیشه به ریشه خویش می زند برای موفقیت در زندگی تنها رفاه مادی کفایت نمیکند ، مال و جمال و مقام ، برای صفا بخشیدن به زندگی کافی نسبت همسر شما می خواهد که با انسان زندگی کند ، مبادا که با انجام کارهای ضد اخلاقی در جامعه ، مثل بی رحمی ، بی انصافی ، بخل و حسد و ظلم و ستم و بد دهنی و مانند اینها ، خود را نزد همسر خویش جانوری انسان نما معرفی کنید ، اجتماع دو انسان با صفات انسانی کمال می یابد ، انسان همیشه ارزشهای اخلاقی را ستایش می کند ، هر چند از آن بهر زیادی نداشته باشد .
پس سعی کنید ، باطن خود را مثل ظاهر خویش از صفات رذیله دور کنید تا در نظر همسر خود زیبا و دوست داشتنی جلوه کنید .
تن آدمی شریف است به جان آدمیت
نه همین لباس زیباست نشان آدمیت
خور و خواب و خشم و شهوت ، شغب است و جهل و ظلمت
حیوان خبر ندارند ز جهان آدمیت
به حقیقت آدمی باش وگرنه مرغ باشد
که همان سخن بگوید به زبان آدمیت
برنامه زندگی از موسی ابن جعفر علیه السلام
موسی ابن جعفر علیه السلام فرمود :
تلاش کنید که دوران خود را به چهار ساعت تقسیم کنید ، ساعتی برای مناجات با خدا ، ساعتی برای همنشینی با برادران و افراد مورد اعتماد ، آنها که عیب شما را به شما تذکر دهند ، و از دل برای شما دلسوز و خیرخواه هستند ، و ساعتی هم برای لذت و حلال باقی بگذارید ، که این ساعت کمک شما برای آن ساعت است .
هرگز با خود سخن از فقر و طول عمر به میان نیاورید ، چرا که هر کس به خود بازگو کند بخیل می شود و هر کس و طول عمر را به خود تلقین کند حریص می شود برای خودتان بهره ای از دنیا قرار دهید ، با برآوردن خواسته حلال نفس و از آنچه که به مروت شما لطمه نمی زند و اسراف هم نیست .
و کمک بگیرید با این کار - لذتهای حلال و تفریحات سالم - بر امور ، دین همانا روایت شده است که ما از نیست آنکه دنیایش راه بخاطر دینش و یا دینش را بخاطر دنیایش رها کند
با مروت باشید
مؤ لف گوید : این حدیث شریف نکات بسیار مهم و حساسی را تذکر می دهد ، نکته مورد غفلت که این حدیث به آن عنایت فرموده است این است که فرمود : در زندگی سعی کنید حتی کارهای حلال هم بگونه ای باشد که مروت و صفای اخلاقی را از شما نگیرد ، یعنی مبادا جوانان در اول زندگی فردی پاک و با مروت و جوانمرد باشند ، اما پس از چند سال بخاطر گرفتاریهای گوناگون ، مروت آنها را از بین برود ، دیگر رحم و انصاف نداشته باشند ، بخیل و محافظه کار با دروغگو و بی حیا و سنگدل بشود ، هرگز بخاطر منافع ، مروت و اخلاق را از دست ندهید ، هیچ معامله و درخواستی وقتی به صفات اخلاقی شما لطمه می زند سودمند نیست .
زیان می کند مرد تفسیردان
که علم و ادب می فروشد به نان
کجا عقل ، یا شرع فتوی دهد
که اهل خرد دین به دنیا دهد
0%
نویسنده: سيد محمد نجفى يزدى
