• شروع
  • قبلی
  • 30 /
  • بعدی
  • پایان
  •  
  • دانلود HTML
  • دانلود Word
  • دانلود PDF
  • مشاهدات: 6904 / دانلود: 3245
اندازه اندازه اندازه
خوردنیها و آشامیدنیها از نظر پیشوایان علم و دین

خوردنیها و آشامیدنیها از نظر پیشوایان علم و دین

نویسنده:
فارسی

این کتاب در موسسه الحسنین علیهما السلام تصحیح و مقابله شده است.

نام کتاب: خوردنیها و آشامیدنیها از نظر پیشوایان علم و دین

نویسنده:محمدتقی حکیم‌‏

مقدمه

اکـنـون کـه بـه بـرکـت انـقلاب شکوهمند اسلامی ، دست دشمنان را از کشور خود کوتاه نموده ایم می بایست برای قطع کامل وابستگی ، وضع اقتصاد خود را سر و سامان داده با تـوسـعـه کشاورزی و صنایع به مرحله (خود کفائی) برسیم بدیهی است که برای نـیـل بـه این هدف باید از رشد جسمی و روانی برخوردار باشیم و هنگامی این رشد میسر مـی گـردد کـه اصـول بـهـداشـتـی را رعـایـت کـرده و بـا آگـاهـی از مسائل غذاشناسی مواد لازم جهت سلامت جسم و نتیجا سلامت روح را تاءمین و از مواد زیاد بخش پرهیز نمائیم و در عین حال صرفه جوئی و میانه روی در امر خوراک را که خود یکی از عـوامـل تـنـدرسـتـی و ضـمـنـا یـکی از راههای مبارزه با وابستگی است از نظر دور نداشته باشیم .

چگونه ؟

مروری بر سر گذشت جوامع دربند کشیده نشان می دهد که روزی که استعمار برای اولین بـار بـه سراغ آنان رفت از بازوان نیرومند آنها سیلی خورد پس به فکر چاره افتاد تا بـا شـیـوه هـای گوناگون تندرستی را از آنان بگیرد این بود که با غذاهای مصنوعی و ظـاهـر فـریـب در لبـاس دروغـین بهداشت - و از یاد بردن غذاهای پر انرژی و مغذی سالم سـنـتـی سـلامـت جـسم و فکر را از مردم زایل و با سست نمودن ایمان مردم روحشان را بیمار کرد .

عقل سالم در بدن سالم است

شـکـی نـیـسـت کـه اگـر جـسـمـهـا بـه عـلت سـوء تـغـذیـه رنـجـور شـود قـدرت تـفـکر و تعقل از انسان سلم می گردد اراده اش ضعیف می شود سوء تغذیه چهره های شاداب را زرد و جـسـمـهـای نـیـرومـنـد را نـاتوان می کند مردمی که جسم ، فکر و روحشان بیمار شد آماده پذیرش هر گونه تسلط بیگانگان و چ پ اولگران از خدا بی خبر می شوند .

امـروز دیـگـر مطالعه مواد غذایی منحصر به کتاب های کلاسیک پزشکی نیست و کتاب های فراوانی در این زمینه به چاپ رسیده و مطالعات ارزنده ای درباره مواد غذایی شده است ، زیـرا مـطـالعـه ایـن مـطـالب ، برای دانستن این که (چه بخوریم و چگونه بخوریم تا شاداب تر و سالمتر باشیم)برای هر فردی ضروری است .

خـوشـبـختانه اخیرا توجه مردم به این موضوع جلب شده و تا حدودی با اهمیت تلقی شده است امید است با فراهم آمدن امکانات و بکار بستن دستورهای بهداشتی و در نظر گرفتن خواص خوردنیها و آشامیدنیها ، همه بدنی سالم و روانی سرشار از نشاط داشته باشند .

این کتاب

در کـتـاب حاضر ، مختصری از مطالب بی شمار در زمینه خوراکیها و آشامیدنیها جمع آوری شده و اینک به خواست خدا ، در دسترس خوانندگان عزیز قرار می گیرد البته به اندک مـطـالعـه ای مـتـوجـه خـواهـیـد شـد کـه ایـن کـتاب بر سایر کتابهایی که در این موضوع نـگـاشـتـه شده ، امتیاز دارد ، و آن امتیاز این است که نخست درباره هر خوراکی ، سخنانی از پـیـامـبـر اکـرم صـلی الله عـلیـه و آله ، و ائمه اطهار ذکر شده و بعد آخرین تحقیقات علم غذاشناسی به زبانی ساده در پیرامون آن خوراک ، نوشته شده است .

چرا؟ مـمـکـن اسـت ایـن سـؤ ال پـیـش بـیـایـد کـه چرا پیامبر اسلام و ائمه گرامی ما که وظیفه و مـاءمـوریـت آنـان رسـانـیـده احکام خدا به مردم است ، گاهی به مناسبت ، خواص خوراکیها را بیان فرموده اند؟

جـواب ایـن سـؤ ال ایـن است که دین مقدس اسلام برای تاءمین سعادت مردم ، از جانب خداوند مـتـعـال آمـده اسـت و هـمـیـشه دنیا و آخرت را منظور داشته وامور مادی و معنوی را به موازات یکدیگر مورد توجه قرار داده است .

این کیش آسمانی ، دنیا را مقدمه و مادیات را وسیله رسیدن به معنویات می داند .

خوب دقت کنید که پیامبر بزرگوار ما درباره نان چه می فرماید :

اللهم بارک لنا فی الخبز و لا تفرق بیننا و بینه فلولا الخبز ما صمنا و لا صلینا و لا ادینا فرائض ربنا (1)

(خـدایـا بـرای مـا در نـان بـرکت قرار ده و میان ما و آن جدائی میانداز چه اگر نان نبود ، نیروی نماز خواندن ، روزه گرفتن و ادای واجبات پروردگارمان را نداشتیم) .

پـیـشـوایـان دیـنـی ما ، از یک طرف مردم را به عبادات و مراسم مذهبی و از سوی دیگر به بهره برداری و از لذایذ حلال و مشروع ، بهداشت ، نظافت ، موجبات تندرستی و آفات آن ، آشنا کرده اند .

روشن بودن و روشن کردند

پـیـشـوایـان مـذهـبـی ما در زمانی زندگی می کرده اند که علم پزشکی هیچگونه توسعه و تـرقی نداشته ، و اطلاعات طبی بسیار محدود و جزئی بوده است در آن روزگار ، صحبت از عـلمـی بـه نـام غـذاشـنـاسـی در مـیـان نبوده است با این همه ، پیشوایان ما با بینایی کـامـل ، خـواص غـذاها و داروها را بیان کرده و مردم را در این زمینه ، روشن کرده اند هنگامی کـه سـخـنـان آنـان را بـا تـحـقـیـقـات روز مـقـایـسـه کـنـیـم ، خـواهـیـم دیـد کـه تـطـابـق کـامـل بـیـن آنـهـا مـوجـود اسـت و تـضـادی مـیـان آنـهـا نـیـسـت روی هـمـیـن اصـل اسـت کـه عـقـیـده داریـم پیشوایان مذهبی ما عالم به همه علوم و آگاه از تمام فنون و رموز بوده اند .

مورد اطمینان

سـخـنـان پـیـغـمـبـر اکـرم و ائمـه مـا ، در کـتـاب هـای مـخـتـلف بـطـور پـراکـنـده نـقـل شـده اسـت کـه هـمـه مـعـتـبـرتـر هـمـان کـتاب اربعه (کتابهای چهار گانه) : تهذیب ، استبصار ، من لایحضره الفقیه و کافی است .

مـرحوم ملا محسن فیض کاشانی که از علمای بزرگ و مشهور شیعه است ، این چهار کتاب را در کـتـابـی بـه نـام وافـی گرد آورده است کتاب وافی در پانزده جزء تنظیم یافته و جزء یازدهم آن درباره ( المطاعم و المشارب) یعنی خوراکیها و آشامیدنیهاست .

نـویـسـنده ، کتاب وافی را مستند خود قرار داده و سخنان پیشوایان دینی را از جزء یازدهم آن انتخاب و ترجمه کرده است همچنین برای این که درباره خوراکیها کلمات جالب دیگری در مـعـرض مـطـالعـه خـوانـنـدگـان مـحـتـرم قـرار گیرد ، از کتاب سفینة البحار و بحار و بحارالانوار نیز استفاده شده است .

سخن پیشوایان

سخن پیشوایان دینی و یا با اصطلاح علمی ( اخبار و احادیث) بر دو گونه اند :

1- اخبار و احادیثی که امام در آنها مشخص باشد مانند :

عن ابی عبدالله ، قال لو یعلم الناس ما فی التفاح ماداووا مرضاهم الابه (2)

امام صادق علیه السلام فرمود : اگر مردم فواید سیب را بدانند ، بیماران خود را جز با آن معالجه نمی کنند .

2- اخبار و احادیثی که از پیامبر یا امام رسیده ولی گوینده آن معین نشده است و مانند :

و روی شرب الماء علی الدسم یهیج الداء (3)

و روایت شده است که نوشیدن آب بعد از غذای چرب ، بیماری می آورد .

بـنـابـر ایـن ، سـخـنـانـی که از پیشوایان ، راجع به خوراکیها و آشامیدنیها در این کتاب مـشـاهـده مـی نـمـایـیـد ، هـر کـدام گـویـنـده آن مـشـخـص بـاشـد ، در ذیـل آن حـدیـث قـیـد شـده ، و هـر کـدام کـه گـویـنـده آن مـعـلوم نـبـاشـد ، در ذیل آن اسمی برده نشده است .

همکاری

بـرای هـر یـک از خـوراکیها و آشامیدنیها در این کتاب ، پس از آن که سخنان پیشوایان دین آورده شـده اسـت ، مـطـالبـی پـیـرامون فواید و احیانا زیانهای آن خوراکی و آشامیدنی از نـظـر عـلم پـزشـکـی روز ذکر شده و تحقیقات اخیری که به وسیله دانشمندان و محققان غذا شـنـاس بـعـمـل آمـده توضیح داده شده است این مطالب و تحقیقات به قلم نویسنده ارجمند آقـای دکـتـر احـمـد رهـنـمـا چـیـت سـاز اسـت کـه جـوانـی اهـل قـلم و مـطـالعـه ، پـژوهـشـهـای وی در زمـیـنـه هـای مـخـتـلف قابل استفاده است .

امید

امید است خوانندگان گرامی دو جهت از این کتاب استفاده کنند :

1-ایـمـان آنـان بـه پـیـشوایان دینی زیادتر شود و بدانند که آن بزرگواران ، مردمی عادی نبوده اند و اطلاعات ایشان مختصر و منحصر به رشته های مخصوصی نبوده است از کـسـی استفاده نکرده اند مکتب نرفته اند و معلم ندیده اند ، بلکه آنان افرادی فوق العاده بـوده انـد کـه خـداونـد دلهـای آنـان را روشـن کـرده و بـه آنـان عـلم و فـضـل ، عـنـایـت فـرمـوده است از این موضوع تعجب نکنید ، زیرا خدایی که به بشر قوه بـیـنـایـی ، شـنـوائی ، بـویـائی و سـایـر قـوا را مـرحـمـت فـرمـوده ، بـه افراد منتخب و مـخـصـوصـی ، بدون واسطه نیز نیروی علم و دانش داده است تا آنان راهبر مورد گردند و اجتماع از پرتو فضیلت آنان بهره مند شود .

2-دسـتـورهـای پـیـشـوایـان را در مـورد خوراکیها بکار بندند و متوجه شوند که هر خوراکی خـاصـیـتـی دارد ، هـر غـذائی بـرای بـعـضـی سـودمـنـد و برای برخی زیان آور است یک خوردنی یا آشامیدنی که بطور کلی مفید و پر خاصیت است ، امکان دارد برای شخصی که دستگاه هاضمه او دچار اختلال و ناتوانی است ، ضرر داشته باشد و او را ناراحت کند به هـر جـهـت خـوانـنـدگـان محترم باید وضع خود را در نظر بگیرند ، از این نعمتهای بیشمار خوراکی بهره مند شوند و سپاس خدا را بجای آورند .

مسلمان بر سر سفره

هنگامی که مشغول نوشتن قسمتهای مختلف پیشگفتار این کتاب بودم ، به دستورهائی که از پـیـشـوایـان مـا راجـع بـه کـیـفـیـت غـذا خـوردن و سـر سفره نشستن در کتاب وافی آمده است برخوردم و متوجه شدم که پاره ای از آنها جنبه بهداشتی دارد و پیغمبر یا امام که آنها را فرموده اند ، مسلما منظور آنان رعایت آن جنبه بوده است و برخی از آنها جنبه معنوی دارد که بـه مـنـظـور تـقـویـت روح ایـمـان و خـداشـنـاسـی در افـراد ، بـیـان شـده اسـت بـه هـر حـال خـوش نـداشـتم که از آنها چشم پوشی کنم و آنها را ناگفته بگذارم و بگذارم اینک فـهـرسـت وار بـه آنـهـا اشـاره مـی کـنـم و تـوفـیـق هـمـگـان را در عمل کردن به آنها از خداوند متعال مسئلت می نمایم :

1-پیش از غذا خوردن دستها را بشویید .

2- پس از غذا خوردن دستها را بشویید .

3- هنگامی شروع به غذا نام خدا را ببرید و (بسم الله) بگویید .

4-مـوقـعـی کـه بـر سر سفره نشستید ، دعا کنید که خداوند نعمتهایش را بر شما و سایر مسلمانان بیشتر و پایدار گرداند .

5- در پایان غذا خوردن ، خدا را بر نعمتهایش سپاس گویید .

6- میوه ها را پیش از خوردن بشوئید .

7- میوه را با پوست بخورید .

8- بر سر سفره شما سبزی خوردن باشد .

9- غذای داغ مخورید و بگذارید تا خنک شود .

10- هنگامی که سیر هستید و اشتها به غذا ندارید ، غذا مخورید .

11- هنوز اشتها به غذا دارید ، از غذا خوردن دست بکشید .

12- پرخوری مکنید .

13- شب حتما غذای سبکی بخورید .

14- در حال راه رفتن غذا مخورید .

15- بعد از غذا خوردن با خلال لای دندانهای خود را تمیز کنید .

16- بعد از غذا خوردن دهانتان را بشویید .

یاد خدا و نعمتهای او

انـسـان مـؤ مـن و خـدا پرست حقیقی ، در قبال مواهب بی شمار پروردگار ، از آن جمله غذاهای گـونـاگـون و خـوراکی های لذیذ ، وظیفه دارد همیشه خدا و نعمتهای او را یاد کند و الطاف پروردگار را فراموش ننماید تفکر کند که حقیقتا مقصود از آفرینش جهان هستی چیست ، و این همه نعمت ها که خداوند آفریده و در اختیار انسان قرار داده است برای چیست ؟

در قرآن خداوند متعال می فرماید :

یا ایها الناس اذکروا نعمة الله علیکم هل من خالق غیر الله یرزقکم من السماء و الارض (4)

ای مردم ! نعمت هایی که خدا به شما مرحمت فرموده به یاد آورید ، آیا آفریدگاری غیر از خداوند هست که شما را از آسمان و زمین روزی دهد؟

و نیز خداوند می فرماید :

فـلیـنظر الانسان الی طعامه انا صببنا الماء صبا ثم شققناالارض شقا فانبتنا فیها حـبـا و عـنـبا و قضبا و زیتونا و نخلا و حدائق غلبا و فاکهة و ابا متاعا لکم و لانعامکم (5)

بـاید انسان به غذای خود بیندیشد ما باران را فرو ریختیم پس از آن زمین را شکافتیم ، و حـبـوبـات ، انـگـور ، سـبـزی ، درخـت هـای زیـتون و خرما ، باغ های پر از درخت بزرگ و تنومند ، سایر میوه ها و گیاه زار را رویانیدیم تا شما از آن ها استفاده کنید و چهار پایان شما بهره مند شوند .

ولی افـسوس که همیشه مؤ منان و مردان خدا کم بوده اند و در هر دوره و زمانه کوشیده اند که مردم را از یاد خدا غافل کنند و هنگامی که توجه به خدا کم شد و خدا فراموش گردید معنویت رو به زوال می رود .

شکر خدا

انسان غرق در نعمت های الهی است موجودیت او نعمت است استفاده او از مواهب الهی نعمت است رزقـی کـه خداوند به او عنایت می فرماید نعمت است خلاصه به هر سو که رو آورد و بـه هـر چـه بـنـگـرد ، نـعـمـت مـی بـیـنـد از ایـن جـهـت خـداونـد متعال در قرآن کریم فرموده است .

وان تعدوا نعمة الله لا تحصوها . (6)

اگر بخواهید نعمتهای خدا را بشمارید ، نخواهید توانست .

شـخـص بـاایـمـان و حـق شـنـاس بـا توجه به این مسائل ، باید شکر پروردگار را بجا بـیـاورد بـه ایـن تـرتـیـب کـه هر نعمتی را در جایی که خداوند فرموده بکار ببرد و در موردی که آن را نهی فرموده است صرف ننماید .

در قرآن کریم آمده است :

فکلوا مما رزقکم الله حلالا طیبا واشکروا نعمة الله ان کنتم ایاه (7) تعبدون .

آنـچـه را کـه خـداونـد بـه شـمـا روزی داده و بـرای شـمـا حـلال و پـاکـیـزه گـردانـیـده اسـت بـخـورید و شکر نعمت خدا را بجا بیاورید ، اگر او را پرستش می کنید .

و در جای دیگر قرآن آمده است :

کلوا من رزق ربکم و اشکروا له (8)

روزی پروردگارتان را بخورید و شکر او را بجا بیاورید .

حلال

شـخـص مـسـلمان باید کسب حلال داشته باشد ، و در آمدی که از راه کار و پیشه خود بدست می آورد مشروع باشد تا خوراک و پوشاک و سایر لوازم و احتیاجاتی که از در آمد خویش تهیه می کند حلال ، و استفاده از آنها برای او روا باشد .

خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید .

و کلوا مما رزقکم الله حلالا طیبا (9)

از آنچه خداوند به شما روزی داد و حلال و پاکیزه است ، بخورید پیامبر اکرم فرمود :

من اکل من الحال القوت صفا قلبه و رق و دمعت عیناه ولم یکن لدعوته حجاب (10)

کسی که خوراکش حلال باشد ، قلبش با صفا و نازک می شود .

چشمهای او از خوف خدا اشکبار می گردد و دعای او به اجابت می رسد .

اسراف

انـسـان بـایـد در زنـدگـی و مـخـارج خـویش حد اعتدال را رعایت کند ، و پا از دایره اقتصاد بیرون ننهد اشخاصی که میانه رو باشند ، هیچگاه مشکلات مالی برای آنان پیش نمی آید و بـر عـکـس کسانی که زیاده روی کنند ، خود را در زحمت می اندازند و سرانجام به فقر و ناداری دچار خواهند شد .

امام صادق علیه السلام فرمود :

ضمن لمن اقتصد ان لا یفتقر (11)

مـن ضـامـن می شوم که اگر کسی میانه روی کند ، فقیر نشود در امر خوردن و آشامیدن نیز انسان باید حد وسط را نگاه دارد و و زیاده روی ننماید .

خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید :

کلوا و اشرابوا و لاتسرفوا انه لا یحب المسرفین . (12) بخورید و بیا شامید و زیاده روی مکنید ، زیرا خداوند افرادی را که زیاده روی می کنند دوست ندارد .

انفاق

انـسـان طـبـعـا مـایـل است :

1-مال و دارایی داشته باشد تا به وسیله آن به آرزوهای خود بـرسـد .

2-وسـایل زندگی او کامل باشد .

3-غذاهای لذیذ و متنوع برای او فراهم شود .

4-زندگی راحت و خاطری آسوده داشته باشد .

ولی شـخـص مـسلمان نباید اینها را فقط برای خود و خانواده اش بخواهد ، بلکه باید به فـکـر برادران دینی خود نیز باشد و بیندیشد که دیگران نیز مانند او مزایای نامبرده را خواهانند و اگر آنها را نداشته باشند ناراحت هستند .

بنابر این اگر می تواند و قدرت مالی دارد باید به نیازمندان کمک کند تا از این رهگذر شکر نعمتهای الهی را بجا آورده باشد .

خداوند متعال در قرآن مجید می فرماید :

یا ایها الذین آمنوا انفقوا مما رزقناکم (13)

ای کسانی که ایمان آورده اید ، از آنچه به شما روزی داده ایم انفاق کنید .

و نیز خداوند در جای دیگر می فرماید :

الذیـن یـنـفـقـون امـوالهـم فی سبیل الله ثم لایتبعون ما انفقوا منا و لا اذی لهم اجرهم عند ربهم (14)

کـسـانـی کـه امـوال خـود را در راه خـدا مـی بـخـشـنـد و بـه دنـبـال بـخـشـش خـود ، مـنـتـی نـمـی گـذارنـد و آزاری نـمـی رسـانـنـد ، پاداش آنان در نزد پروردگارشان خواهد بود .

جـالب ایـن جـا اسـت کـه خـداونـد وعـده فـرمـوده است : اگر انسان چیزی در راه خدا بخشید ، پروردگار عوض آن را به او کرامت فرماید این آیه را ملاحظه بفرمائید :

و ما انفقتم من شی ء فهو یخلقه و هو خیر الرازقین . (15)

و هـر چـه انفاق کردید او ( خداوند) عوض آن را خواهد داد ، و او(خدا) بهترین روزی دهندگان است .

اطعام

یکی از راههای شکر نعمت خداوند ، اطعام ، یعنی غذا دادن به مؤ منان و مستمندان است خداوند متعال در قرآن مجید در ستایش حضرت علی و فاطمه و امام حسن و امام حسین علیهم السلام و فضه خدمتکار آنان ، هنگامی که برای شفای امام حسن و امام حسین سه روز روزه گرفتند ، و مـوقـع غروب و افطار ، نانی که تهیه کرده بودند در آن سه روز به ترتیب به مستمند یتیم و اسیر دادند (16) چنین می فرماید :

و یـطـعـمـون الطعام علی حبه مسکینا و یتیما و اسیرا انما نطعمکم لوجه الله لانرید منکم جزاء و لاشکورا (17)

غـذای را بـا آنـکـه دوسـت دارنـد ، بـه مـسـتـمـنـد و یـتـیـم و اسـیـر مـی دهـنـد و بـه زبـان حـال می گویند ما به خاطر خدا شما را طعام کردیم نه از شما پاداشی می خواهیم و نه انتظار سپاسگزاری داریم پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله) فرمود :

ما من مسلم اطعم مسلما علی جوع الا اطعمه الله من ثمارالجنة (18)

هـر مـسـلمـانـی کـه مـسـلمان گرسنه ای را طعام دهد و سیر کند ، خداوند از میوه های بهشت به او بخوراند .

امام صادق علیه السلام فرمود :

من اطعم مؤ منا حتی یشبعه لم یدر احد من خلق الله ماله من الا جرفی الاخرة لامللک مقرب و لا نبی مرسل الاالله رب العالمین (19)

کسی که مؤ منی را طعام کند تا سیر نماید ، هیچیک از مخلوقات خدا ، نه فرشته مقرب و نه پـیـامـبـر مـرسـلی ، اجـر اخـروی آن را نمی داند و تنها خدا پروردگار جهانیان است که از پاداش آن آگاه است .

نتیجه

در پـایـان پـیـشـگـفـتـار یـاد آوری مـی شـود کـه مـطـالب گـرد آمـده در پـیـشـگـفـتـار و اصل این کتاب ، تنها گوشه بسیار کوچکی از دستورهای حیات بخش اسلام و خاصیت آنها ایـجـاد زنـدگـی سـعادتمندانه برای انسان است انسانی که ایمان داشته باشد ، گوش فرا دهد ، آنها را خوب درک کند و بکار بندد .

چـنـانـچـه اجـتـمـاعی در برابر این دستورهای سازنده تسلیم شود و آنها را ملاک کار خود قرار دهد ، دیری نپاید که بی عدالتی ها و نابرابری ها از میان آن اجتماع رخت بربندد و مواساتی که اسلام بدان سفارش و تاءکید کرده است در آن حکم فرما شود .

از خداوند بزرگ ، توفیق همگان را در راه عمل به تعالیم خوشبختی آفرین اسلام آرزو دارم .

نویسنده: سید محمد تقی حکیم

با همکاری دکتر رهنما چیت ساز

خوردنی ها و آشامیدنی ها

آب

آب جوشیده سودمند است و ضرری ندارد امام موسی کاظم (ع) آب بـاران (کـه مـسـتقیما از آسمان گرفته شود) بدن را پاک و بیماری ها را برطرف می کند حضرت رضا (ع) از آشامیدن آب زیاد بپرهیزید زیرا ریشه هر بیماری است امام صادق (ع) نوشیدن آب ، بعد از غذای چرب ، بیماری می آورد .

پـیـغـمـبـر اکرم (ص) هر وقت غذای چربی می خورد ، کمتر آب می نوشید ، و می فرمود : در چنین حالی ، غذا گواراتر است (و بهتر جذب می شود) .

آب کـه از دو عنصر اکسیژن و هیدرژن تشکیل شده است ، یکی از ضروری ترین مواد برای بدن است انسان مدت چند روز می تواند بدون غذا بسر برد ، و از چربیهای ذخیره شده در بدن استفاده کند ، ولی آب موجود در بدن فقط برای مدت 24 ساعت کافی است .

در اسـهـالهـای شـدیـد کـه اغـلب در تابستان رخ می دهد آب بدن به سرعت کم می شود و شـخـص زود نـحـیـف و لاغر می گردد ، به طوری که هر گونه حرکتی برایش غیر ممکن می شـود در ایـن مـورد باید به بیمار از طریق مختلف آب رسانید که اگر کوتاهی شود در معرض خطر مرگ قرار می گیرد برای اهمیت آب همین بس که در قدیم یکی از چهار عنصر اصلی محسوب می شود .

آلو

یـکـی از اصـحـاب مـی گـویـد : خدمت امام موسی کاظم (ع) رسیدم ، دیدم ظرف آبی جلو حـضـرت اسـت و در آن آلوی سـیـاه است که فصلش هم رسیده بود حضرت فرمود : گرمیم کرده است .

آلوی تازه ، حرارت را فرو می نشاند و صفرا را تسکین می دهد .

آلوی خشک ، خون را طبیعی می کند و درد مهلک را از بین می برد .

آلوی خشک بخورید؛ زیرا ضرر آن از بین رفته و فایده آن باقی مانده است .

هنگامی که می خواهید آلو بخورید پوست آن را بکنید آلو برای هر نوع صفرا و حرارتی سودمند است .

آلوی تازه در تمام مواردی که پرهیز از موارد پروتئینی در کار باشد ، مانند مبتلایان به رومـاتـیـسم ، نقرس و تصلب شرائین ، می تواند بسیار مفید باشد ، به ویژه که انرژی زیادی نیز از آن حاصل می شود بعلاوه میوه ای است ادرار آور مصرف آلو هنگام صبح به نـاشـتـا ، در رفع یبوستها و تقویت اعمال کلیه ها بسیار مؤ ثر است ، و لی اشخاصی از مـعـده ای ضعیف دارند نباید از آن زیاد مصرف کنند آلوی پخته با سهولت بیشتری هضم می شود و عوارض آلوی تازه را نیز ندارد .

دکـتر لو کلر ( Lecierc H ) آلوی خشک را غذایی مناسب و ملین ذکر کرده است و آن را برای مـبتلایان به بواسیر و یبوست توصیه می کند مصرف آلوی خشک برخلاف سایر ملینها مـوجـب مـی شـود کـه ضـمـن ایجاد لینت ، عمل دفع بدون آنکه ضرری داشته باشد ، وضع منظمی پیدا کند .

عـده ای از پـزشـکـان مـانـنـد دکـتر کارتن ( Carton P ) معتقدند که اگر قند آلوی تازه را بـوسـیله چندین مرتبه جوشانیدن با آب نیم گرم کاهش دهند ، لینت و دفع صفرا به نحو بهتری انجام خواهد گرفت در 100 گرم آلوی تازه مواد زیر یافت می شود :

پروتید 1 گرم ، گلوسید 5/17 گرم ، لیپید 5/0 گرم ، و مقداری ویتامینهای A B C

100 گرم آلوی تازه تولید 76 کالری حرارت می کند .

و 100 گرم آلوی خشک 302 کالری حرارت دارد .

انار

انار بخورید ، زیرا انار برای آدم گرسنه غذایی کافی و برای آدم سیر میوه ای است گوارا امام صادق (ع)

یـکـصـد و بـیـست نوع (اشاره به گوناگونی و زیاد بودن انواع) میوه هست که سرور و بهترین آن ها انار است .

امام صادق (ع)

میوه ای در روی زمین محبوبتر از انار نزد پیغمبر (ص) نبود امام باقر و امام صادق (ع)

هـرکـس در حـال گـرسـنـگـی (و نـاشـتـا) انـار بـخـورد تـا چهل روزقلب او روشن می ماند امام صادق (ع)

انار را با پیه آن (پوست نازکی که میان دانه ها قرار دارد) بخورید زیرا معده را دباغی و ذهن را زیاد می کند .

امام صادق (ع)

انار ملس (ترش و شیرین) برای معده بهتر است امام صادق (ع)

خوردن انار شیرین ، آب (نطفه) مرد را زیاد و فرزند را نیکو می سازد حضرت رضا (ع)

دود ساقه درخت انار ، حشرات را از بین می برد امام موسی کاظم (ع)

از گـرد دانه انار برای بند آمدن خون قاعدگی استفاده می شود ، التیام دهنده زخمها نیز هـست آب انار بسیار مفرح و مدر است در بیماری های مجاری ادرار ، و در موارد عدم ترشح کافی مجاری صفراوی بسیار مفید است پوست ریشه آن نیز به واسطه داشتن ماده ای به نـام پـل له تـیـریـن peiietierine یـک ضـد کـرم بـسیار قوی است پس از مصرف پوست ریـشـه انـار ، کـرم کـدو و انـگـلهـای دیـگـر بـی حـس و بـی حـرکـت شـده بـا مـصـرف مـسـهـل بـه سـهولت دفع می شوند برای استفاده از پوست ریشه انار می توان از روش زیر استفاده کرد :

حـدود 80 گـرم پـوسـت خشک شده انار را مدت 24 ساعت در مقدار دو لیوان آب بخیسانید و سـپـس آن را حـرارت بـدهـیـد تـا حـجـم آن بـه لیـوان کـاهـش یـابـد مـایـع حـاصـل بـایـد در دو تا سه نوبت مصرف شود در بعضی موارد بعد از مصرف جوشانده ریـشـه انـار ، عـوارضـی نـظـیـر تـهـوع ، سـرگـیـجـه ، اسهال و دل پیچه دیده شده است .

در انار مقدار زیادی ویتامین های C B B B PP موجود است .

انجیر

ابـاذر مـی گـویـد طـبـق انـجیری برای پیامبر اکرم (ص) هدیه آوردند آن حضرت به اصـحـاب خـود فـرمـود : بـخـوریـد اگـر بـگـویـم مـیـوه ای از بـهـشـت نـازل شـده هـمـین انجیر است زیرا انجیر میوه ای است که هسته ندارد بواسیر را قطع می کند و برای نقرس مفید است .

انـجیر تر و خشک را بخورید چه انجیر قوای جنسی را زیاد می کند و رطوبت و سردی را که موجب ضعف قوای آمیزش است برطرف می نماید پیامبر اکرم (ص)

انـجـیـر سـده هـا را نرم می کند و برای باد قولنج مفید است در روز از آن زیاد بخورید ولی در شب کم بخورید امام علی (ع)

بر کبد ( حزقیل) پیامبر زخمی ظاهر شد که او را آزار می داد خداوند به او وحی کرد که شیر انجیر را بگیر و بر سینه خود بمال این کار را کرد و بهبودی یافت امام محمد باقر (ع)

انجیر بوی دهان را از بین می برد ، استخوان را محکم می سازد ، مو را می رویاند و درد را بر طرف می کند و با بودن انجیر دیگر احتیاج به دارو نیست حضرت رضا (ع)

انجیره میوه ای است بسیار مغذی و سهل الهضم که مصرف آن برای بچه ها واشخاصی که از بـسـتر بیماری برخاسته اند و دوره نقاهت را طی می کنند ، بسیار مفید است انجیر یکی از مـیـوه هـای خـیـلی معروف برای نرم کردن سینه و روده هاست که برای زکامهای شدید و تـورم حـنجره و برونشیت مزمن نیز مفید است به علاوه به علت داشتن دانه های ریز باعث تقویت معده و روده می شود .

انجیر برای بدن مقوی است و محرک قوای جنسی نیز می باشد در رفع بواسیر و صرع و جنون وسواس اثرات بسیار نیکویی دارد انجیر برای کبدهای ضعیف زیان آور است .

در 100 گرم انجیر خشک مواد زیر یافته می شود .

پروتید 3/4 گرم ، گلوسید 70 گرم ، لیپید 8/1 گرم ، سلولز 7 گرم ، مواد معدنی 5/5 گرم

و نیز ویتامین های B C

این مقدار انجیر خشک ، تولید 276 کالری حرارت می کند .

انگور

بهار امت (پیروان) من انگور و خربزه است پیامبر اکرم (ص)

چهار میوه از میوه های بهشتی هستند : انگور ، رطب (خرمای تازه) انار و سیب امام محمد باقر (ع)

پس از طوفان نوح که آب زمین را شست و حضرت نوح در قبرستان ها استخوان مردگان را دیـد ، بـی تـابـی شـدیـدی را آغـاز نـمـود و بـسـیـار انـدوهـنـاک گـشـت خـداونـد متعال به او وحی کرد که : ( انگور سیاه بخور تا غم تو از بین برود) امام صادق (ع)

یـکـی از اصـحـاب مـی گـویـد : دیـدم : امـیـرالمـؤ مـنـیـن (ع) نـان بـا انـگـور میل می فرمود .

هشام می گوید : امام سجاد (ع) از انگور خوششان می آمد .

یکی از اصحاب خدمت حضرت امام محمد باقر (ع) رسید ، دید برای آن حضرت انگور آورده انـد حـضـرت بـه او فرمود : پیرمرد مسن و کودک ، دانه دانه انگور را می خورند ، و کسی کـه گمان می کند سیر نمی شود ، سه تا سه تا و چهار تا چهارتا؛ و من دو دانه دو دانه می خورم ، زیرا مستحب است .

دو میوه است که با دست خورده می شود : انگور و انار امام صادق (ع)

بـرگ مـو مـقـوی ، قـابـض و مدر است در اسهالهای خونی ، خونریزیها ، عدم دفع ادرار ، نـقـرس ، اسـتفراغ ، اختلالات گردش خون در موقع بلوغ و یائسگی و واریس ، مصرف می شـود در خـونـریـزی از بـیـنـی مـی تـوان گـرد بـرگـهـای مـو را بـه داخل حفرات بینی کشید تا خونریزی قطع شود .

آب انگور ملین و مقوی است ، و غذای خوبی برای مبتلایان به بیماری اوره خون و اسیدوز است مصرف آن برای مبتلایان به ورم کلیه که از نمک پرهیز داده می شوند ، بسیار مفید اسـت از نـظـر تـولیـد حـرارت ، هـر کـیـلو انـگـور معادل 2 کیلو گوشت است .

چـنـیـن مشهور است که هر کس زیاد چاق است ، علاجش خوردن انگور است ، و هر کس زیاد لاغر است ، درمانش خوردن انگور است .

باید در نظر داشت که که مصرف زیاد آب انگور ایجاد سنگ کلیه و رسوبات در دستگاه دفع ادرار می کند از نظر استعمال خارجی آب انگور پوست بدن را نرم می کند و افزودن آن به ماسکهای زیبایی فواید بسیاری دارد .

بادنجان

بادنجان بخورید زیرا بادنجان مرض را از بین می برد و مرضی در آن نیست امام صادق (ع)

یـکی از اصحاب می گوید امام علی نقی (ع) ، به یکی از پیشکاران خود فرمود : برای ما بادنجان تهیه کن ؛ زیرا بادنجان در وقت احتیاج بدن به مواد گرمی ، گرم ، و در موقع نـیـاز بدن به مواد سردی ، سرد (20) است ، و بطور کلی در همه اوقات و در هر حالی معتدل است .

هنگامی که رطب رسید و انگور پخته شد ، بادنجان ضرری ندارد امام صادق (ع)

بادنجان برای سودا مفید است و ضرری برای صفرا ندارد امام صادق (ع)

بادنجان بخورید ، زیرا بادنجان از مرض برص (پیسی) بدن را ایمن می کند امام صادق (ع)

هـنـگـامـی کـه مـیـوه درخت خرما رسید ، بادنجان بخورید؛ زیرا بادنجان در آن موقع ، نور صورت را زیاد و رگها را ظاهر و آب پشت (نطفه) را بسیار می کند امام صادق (ع)

مشهور است که اصل بادنجان از هند است خاصیت غذایی بادنجان کم ، ولی ملین و مدر است و مـصـرف آن بـرای بـیـمـاران مبتلا به خنازیر و زخم معده توصیه شده است میوه نارس بـادنـجـان بـه عـلت داشـتـن ماده ای به نام (سولانین) سمی است و نباید آن را مصرف کـرد بـه بـادنجان خام خاصیت کرم کشی نسبت داده می شود تخم بادنجان برای نزله و تنگی نفس بسیار مفید است .