شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

پی نوشت ها :

۱ - [این جزوه ها به صورت جلد اول این كتاب منتشر شده است].

۲ - بینه /. ۵

۳ - شمس /. ۹

۴ - اسراء /. ۲۳

۵ - ایشان این [حكایت] را به نادرشاه نسبت می دهند.

۶ - آن وقتها كسی سیاستمدار بود كه بهتر از دیگران خودش را تحمیل می كرد و از مردم زهر چشم می گرفت.

۷ - درباره زن بیوه این بحث هم نیست.

۸ - نه از روی هواهای نفسانی، اگر از روی هوا باشد از اساس غلط است.

۹ - من از این كلمه «مقتضیات» خیلی خوشم نمی آید، باید بگوییم «نیازهای زمان» چون مقتضیات ممكن است با هواهای نفسانی یا با پسند زمان اشتباه شود ما طرفدار انطباق اسلام با پسند زمان نیستیم، پسند زمان باید خودش را با اسلام منطبق كند، ولی طرفدار انطباق اسلام با نیازمندیهای واقعی زمان هستیم، یعنی خود اسلام طرفدار این مطلب است.

۱۰ - این را مرحوم آقای نائینی در كتاب تنبیه الامة و آقای طباطبایی در مقاله «حكومت و ولایت» بیان كرده اند، دیگران هم ذكر كرده اند. اكرم بسیاری از كارها را به حكم اختیاراتی كه به او - به عنوان صاحب مسلمین - داده شده، انجام می داد و لهذا خیلی چیزها را در فواصل مختلف نهی می كرد، امر می كرد، باز نهی می كرد و باز امر می كرد، اختیار داشت، هیچكس هم نمی گفت كه این «نسخ» است مثل مساله متعه به اتفاق شیعه و سنی پیغمبر در زمان خودش متعه را یك جا اجازه داد، یك جا منع كرد، باز یك جا اجازه داد، یك جا منع كرد سنی ها هم این را قبول دارند دلیلش این است كه اصل این كار جایز است ولی حاكم یك جا می تواند اجازه بدهد كه انجام بدهید، یك جا هم بگوید انجام ندهید یك جا مورد احتیاج بوده، اجازه داده، جای دیگر احتیاج نبوده، صرف شهوترانی بوده، پیغمبر اجازه نداده است.

۱۱ - مؤمنون /. ۷۱