ماساژ و ورزش بالاتنه در کوهنوردی
از کمر به بالا به مدت نیم ساعت ورزش و نرمش و ماساژ انجام میشود.
ورزش و ماساژ در بالاترین نقطه صعود و قبل از آنکه بدن سرد شود انجام میشود.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 41
در این صورت ما بین نیم تنه پایین و نیم تنه بالای بدن تعادل نسبی برقرار میشود.
خون با نشاط به سوی مغز و قلب و ریهها هجوم میآورد و آثار و برکات ورزش کوهنوردی را برای انسان دوچندان میکند.
قایق سواری و پاروزنی
پاروزنی برای عضلات قلب، سینه، کتف، بازوها و ساعد دست بسیار مفید است. این ورزش نیز از نظر تأثیری که همزمان بر جسم و روح میگذارد با کوهنوردی تشابه دارد. حضور در طبیعت اولین تأثیر روحی را بر انسان و بخصوص بر افراد مسن میگذارد. هوای لطیف و نسیم فرح بخش و امواج زیبای آب رودخانه یا دریاچه انسان را از تنگنای خانه به وسعت طبیعت میکشاند و انگیزههای فراوان ایجاد میکند. تأثیر این ورزش بر دفع سموم ماهیچهها بسیار مطلوب است. هفتهای یک بار برای سنین بالا بسیار مناسب است. با توجه به تأثیرات گستردهای که این ورزش مانند ورزش کوهنوردی بر انسان دارد میتوان آن را به جای کوهنوردی انجام داد. شاید ورزشکار مسن و دانشمند بخواهد به تناوب هربار از یکی از آن دو ورزش کوهنوردی یا قایق سواری و پاروزنی استفاده کند.
ماهیگیری
این ورزش دارای ارزشهای زیادی است. به میزان زیادی صبر و حوصله انسان را تقویت میکند. اگر چه مانند دو ورزش قبلی تحرک عضلانی ندارد اما در مجموع برای دانشمندان در سنین بالا بسیار مفید است. نیروی تحقیق و پژوهشگری را به مراتب تقویت میکند. به افرادی که در محیط خانه و در میان کتابها و نوشتارها دچار خستگی بسیار میشوند روحیهای مضاعف میبخشد. چنانچه ماهیگیری به نوعی نیاز به قایق سواری نیز داشته باشد برای تقویت عضلات بسیار مفیدتر خواهد بود.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 42
اسب سواری
ورزش مذکور در تحرک بخشیدن به همه عضلات بدن و نیروی هدایت و مدیریت و شجاعت و اعتماد به نفس نقش بزرگی ایفا میکند. قدرت مدیریت سوارکار در حال حرکت با اسب تقویت میشود. این ورزش از آنجا که انسان را از نشستن بر روی زمین و یا پشت میز تحقیق به تحرک در فضایی بالاتر توأم با حرکت وادار میکند در تقویت نیروهای بدن بسیار مفید واقع میشود. در هر هفته حد اقل 4 ساعت وقت برای انجام اسب سواری در کنار کارهای تدارکاتی و آماده کردن اسب در نظر گرفته میشود. رسیدگی به اسب و پرورش این حیوان نجیب برای تقویت روحیه انسان مفید است.
ورزش رزمی
ورزشهای رزمی بطور واضح قدرت و سرعت را در ماهیچهها و عضلات بدن تقویت میکند و شجاعت و بیباکی را در جان دانشمندان مسن میدمد. ورزشی کاملا متضاد با نشستن و نوشتن و خواندن، بنابراین بدن را از فرسودگی و افسردگی نجات میبخشد. این ورزش با شدت کمتر برای سالمندان بسیار مفید است. شدت و سختی آن را برای سنین بالا با کمال احتیاط در نظر میگیریم و با توجه به سن و قدرت و ضعف بدنی ورزشکار، آن را هفتهای یک بار به اجرا درمیآوریم.
مزرعهداری و باغچهبانی
ورزشی است که بسیاری از سران و حکام و دولتمردان در املاک شخصی خود ایجاد کرده و به آن میپردازند. باید تلاش شود به میزان توان جسمی، کارهای مربوط به امور مزرعه یا باغچه بصورت یدی انجام پذیرد تا به میزان لازم عضلات
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 43
شخص، همراه با توجه به نیروی مدیریت و برنامهریزی تقویت شود. هفتهای یک روز به این ورزش اختصاص داده میشود.
شنا در استخر و آبهای طبیعی
شنا در دریا در فصول گرم سال برای سالمندان دانشمند و محقق توصیه میشود. آب دریا بدن را تمیز و پوست را صلابت میبخشد. روح دریا وسعت و عظمت هستی را در ذهن انسان بیشتر جلوهگر میکند. بزرگی خداوند را چگونه تصور کنیم هنگامی که بزرگی و عظمت یک مخلوق کوچک به اسم دریا ما را شگفتزده میکند. آب دریا دارای خواص متعددی برای پوست است. شنا کردن بطور کلی عضلات خشک و پژمرده را به حرکت وامیدارد و ماهیچهها را بشکلی موزون و هماهنگ تقویت میکند و تناسب زیادی برای اندام و عضلات بوجود میآورد.
شنا در استخر گرچه ویژگیهای دریا و آبهای طبیعی را ندارد اما برای تمامی عضلات بدن مفید است. این ورزش حد اقل هفتهای یک بار انجام میشود و حد اقل یک ساعت به ورزش شنا اختصاص داده میشود. در بخش کم عمق برای کسانی که به شنا آشنا نیستند، هر 5 دقیقه شنا یک دقیقه استراحت لازم دارد. البته توان هر شخصی را باید در نظر گرفت. در بخش عمیق استخر آنان که به فن شنا آشنا هستند حد اقل نیم ساعت شنا کنند و زمان بیشتر از آن بستگی به توان شناگر دارد.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 44
بخش مالش
اشاره
* امام هشتم شیعیان (ع) میفرمایند:
«اگر به من بگویند کسی پس از مردن با ماساژ درمانی زنده شد، انکار نمیکنم.»
* حضرت علی (ع):
«روغن پوست را نرم میکند، بر توان مغز میافزاید، مجاری آب را در بدن میگشاید، کثافات پوست را از میان میبرد و رنگ را روشن میکند.»
* امام صادق (ع):
«روغن بدی را از بین میبرد.»
* امام رضا (ع):
«هرکس میخواهد که لبهایش نترکد و از آن ناسور
بیرون نزند به ابروهای خود روغن بمالد.»
* امام حسین (ع):
«پیامبر خدا (ص) به من فرمود: فرزندم یک روز در میان روغن بمال تا به سنت پیامبران عمل کرده باشی.»
* امام باقر (ع):
* پیامبر خدا (ص):
«با روغن بنفشه بدن خود را چرب کنید؛ چرا که آن در تابستان سرد و در زمستان گرم است.»
* امام صادق (ع):
«بنفشه مهتر همه روغنهای شماست.»
* امام صادق (ع): «
حکایت بنفشه در میان روغنها، حکایت ما در میان مردم است.»
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 45
* امام صادق (ع):
«برتری بنفشه بر دیگر روغنها به سان برتری اسلام بر دیگر ادیان است. بنفشه خوب روغنی است؛ درد را از سر و چشمان میبرد.»
* امام رضا (ع):
«اگر میخواهی که در بدنت جوش و جز آن رخ ننماید، هنگام در آمدن به حمام، چرب کردن بدن خود را با روغن بنفشه آغاز کن.»
* پیامبر خدا (ص):
«زیتون بخورید و خود را با روغن زیتون چرب کنید؛ چرا که آن از درختی خجسته است.
»
ماساژ با روغنهای زیتون و کرچک و بادام تلخ و سقز پس از حمام سونا و در محیط سونا انجام میشود.
در مورد نحوه ماساژ دادن توضیحاتی داریم که توجه خوانندگان را به آن جلب میکنیم:
روش ماساژ
توجه داشته باشیم که ماساژ روشی برای تسریع و تنظیم سیستم گردش خون و از بین بردن دردهاست که در نهایت اهمیت میباشد و شایسته نیست از آن غافل شویم، بویژه در سنین بالا مالش اندامان تن به طول عمر کمک شایانی میکند، مشروط بر اینکه بدون توقف و با برنامههای منظم ادامه داشته باشد. هرچه روش ماساژ بهتر باشد نتیجهگیری بهتر خواهد بود. این روش نیز حاوی اصولی علمی است که مورد توجه ما هواداران طب ایرانی- اسلامی است.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 46
شناسایی نقاط مهم بدن که در ماساژ باید به آن توجه نمود ضروری است. در این مقال ما بطور اجمال به برخی از نکات فنی در اعمال ماساژ اشاره میکنیم چرا که به اندازه ضروری باید اکتفا کنیم و کسانی که میخواهند با نگرش محققانه وارد بخش ماساژ درمانی در طب ایرانی- اسلامی شوند را به کتب تخصصی که در این زمینه وجود دارد و کتابی که از مجموعه پیک شفا منتشر خواهد شد ارجاع میدهیم.
ماساژی که براساس اصول علمی و فنی باشد برای پیشگیری و درمان مناسبتر است. سیستمهای عصبی در نقاط مهم بدن گرههایی تشکیل میدهند که جریانهای الکتریکی از آنها عبور میکنند. این امواج به اصطلاح طب سنتی ارواح و قوا نام دارند. این امواج در ایستگاههایی تقویت میشوند و در بخشهایی بصورت گرههای درهم پیچیده به مسیرهای متعددی تقسیم میشوند. این نقطهها شناسایی شده است. بهعنوان مثال کف پا یک مرکز پیچیده از عصبهایی است که با تمام سلسله اعصاب بدن مرتبط میباشد. در اینجا تنها به چند موضع بدن که در ارتباط با بحث طول عمر در سنین کهنسالی است اکتفا کردیم.
بطور کلی وضعیت پاها نشاندهنده وضعیت رگها و خون میباشد و علامتی هم در مورد سایر اندامهای بدن در خود دارد. بنابراین شناسایی مشخصات کف پاها ضروری است. رنگ پاها اگر قرمز روشن باشد نشاندهنده شدت جریان خون در عروق پاست. رنگ سفید نشان از عدم خونرسانی قوی و شاید کم خونی و شاید رسوب سودا باشد که رسوب سودا خود باعث انسداد و ایجاد اختلال در مویرگها میشود. رنگ ارغوانی میتواند حکایت از غلظت خون و تراکم و رسوب باشد. منشأ بوجود آمدن رنگ میتواند راهنمای تشخیص اعضای بدن باشد.
ترک کف پا علامتی از رسوب سودا در پاشنه پا است. اگر عضو خاصی مسئول رسوب سودا در پاشنه شده باید شناسایی گردد. اگر تمام بدن سودایی باشد در
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 47
حقیقت رسوب سودا در پاشنه پا مزاج کلی شخص را به ما نشان میدهد. ورم پا حکایت از کم کاری قلب، کلیهها، کبد، واریس و غیرو میتواند باشد. گشادی سیاهرگها و نوع ورم نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
بوی پایی که مانند بوی پنیر مانده باشد میتواند نشان از سوء مزاج کلیه و عفونت مجاری ادرار و غلظت و کثیفی خون باشد. وجود سودای عفونی و بیماریهای پوستی مانند اگزمای منتشر و کورک و دمل هم از عوامل بوی بد پاست.
برخی از افراد از غلبه 2 تا 3 خلط غیر طبیعی و آلوده سودا و صفرا و خون باهم دچار گندیدگی خون در عروق پا میشوند. اگر در ناحیه انگشت شست پا خون قرمز تیره و جگری رنگ تجمع کرده باشد و با فشار دست بسرعت به رنگ زرد تغییر رنگ داده و با برداشتن فشار انگشت فورا به وضع قبلی برگردد نشان از غلبه نوعی صفرای شدیدا فاسد است که زمینه و بستر بیماری نقرس نیز از آن محتمل میباشد.
اگر بوی پا شبیه به پای کسی باشد که ماده شیمیایی شبیه استون به آن مالیده باشند باید به وضع کلیهها و مجاری ادرار شک کرد. داغ شدن کف پا و سوزش آن شاید از غلبه صفرای شدید و حار باشد که به عللی خون برگشتی از طریق وریدها به موقع نتوانسته بازگشت کند و در نتیجه زمان بیشتری در عروق کف پا مانده و غلیظ و رسوب گذار شده است. دریچههای لانه کبوتری از مواد رسوبی و املاح زائد پر شده و نمیتواند به موقع خون کثیف را در رگهای بزرگتر به جریان اندازد تا به اندامهای دفعی برسند و تصفیه شوند.
خشکی عروق سطح بیرونی پا بویژه در محل انگشتها در افراد مسن میتواند نشان از بیماریهای گوناگون از جمله فشار خون باشد. بههرحال باید شخص مذکور مورد بررسی کامل قرار گیرد و خشکی عروق که قطعا خشکی مفاصل را نیز شامل خواهد شد با روشهای مطمئن طب سنتی برطرف شود. سردی کف و روی پا نشان از
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 48
کم خونی یا انسداد و خشکی و غلظت خون است که مانع جریان خون سریع شده و گرمای لازم توسط خون برای اندامهای پا فراهم نشده است. سودا و کمخونی هم رو و کف پا علامتی از سردی مزاج شخص میتواند باشد. همانطور که داغی میتواند نشان از دیابت و نقرس و غلبه صفرا و استسقای گرم کبد و غیرو باشد.
کفشهای نوکتیز و پاشنهبلند بر اعصاب پا فشار وارد میکنند و موجب ناراحتیهای گوناگون میشوند که تأثیرات مخرب آن بر قلب، مغز و اندامهای مهم دیگر بر همه اهل علم پوشیده نیست و در افراد کهنسال بیشتر از جوانان اثرگذار است.
رنگ کفش تأثیر بسزایی بر اعصاب و خلق و خوی انسان دارد. در طب اسلامی بر پوشیدن کفش زرد تأکید شده و از رنگهای باز مشابه رنگ زرد هم حمایت شده است. اما بشدت از پوشیدن کفش سیاه رنگ که اغلب مردم میپوشند مذمت شده است. خوب است که حد اقل هر هفته انسان پای را برهنه کرده و بر روی خاک راه برود و همان موقع احساس نشاط ناشی از آن را حس خواهد کرد. این کار طبق روایات طبی برای تقویت نیروی بینایی بسیار مفید است.
پاها نشانههای زیادی از وضع درونی انسان را در خود بصورت اختصار و علامت دارند که پی بردن به آنها میتواند در پیشگیری از بیماریها مفید باشد.
پاها فرمهای مختلفی در افراد مختلف دارند و علم شناسایی بدن از ظواهر بدن مانند علم قیافهشناسی که سابقه چند هزارساله در علوم پزشکی دارد میتواند راهگشای بسیاری از مجهولات باشد. این علم هنوز در راه پیشرفت است. آنچه در این مبحث به میان میآوریم کلیاتی است برای شناسایی اوضاع داخلی بدن، آنقدر که
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 49
مردم عادی نیز بتوانند به میزان نیاز برای شناسایی استفاده کنند. پاها از تغییرات داخلی بدن متأثر شده و علامتهای آن تغییرات را منعکس میکند.
ضخیم شدن پوست پاها گرچه تا حدود زیادی ناشی از فشارهای خارجی است اما در موارد زیادی نیز انعکاسی از سخت شدن برخی از اندامهای داخلیست.
بوجود آمدن میخچه از آن موارد است. محل ایجاد میخچه در تعیین اندام مربوطه حائز اهمیت است. عصبهای پا آنچنان در انعکاس حالات بدن قوی هستند که حتی پس از قطع پا احساس درد باقیست. این دردها موسوم به دردهای خیالیست. هر عضوی در بدن یک محل انعکاسی در کف پا دارد. پاها اغلب در نشان دادن دردهای عضوی توانگرند و تفاوت آن با علم قیافهشناسی آن است که صورت، شخصیت آدمها و خصوصیات اخلاقی و عاطفی را هم از خود نشان میدهد. بنابراین ما به نشان دادن نقاط عکس العمل خیز کف پاها همراه با تصویر اکتفا میکنیم. در حقیقت همه اعضای بدن میتوانند مانند پا نشانههای واضحی از حالات درونی داشته باشند. مانند:
چشم، کف و پشت دست، ناحیه بین دو کتف، دستگاه جنسی و غیرو!
روش ماساژ دادن متفاوت است؛ ماساژ نرم برای آدمهای عصبی مناسبتر است تا آرامش بیشتری به آنان بدهد و برعکس ماساژ تند برای آدمهای بلغمیمزاج و تنبل بهتر است. برخی از ماساژ شوندگان روزهای اول با ماساژ دادن دچار درد میشوند که اگر تحمل داشته باشند چند روز بعد دردها بکلی از بین خواهد رفت. هرجا که هنگام ماساژ دچار درد شدید یا ملایم شود باید بررسی گردد تا علت درد از میان برداشته شود.
ماساژها بهتر است همراه با ماده روغنی مناسب پوست انجام شود. برای مزاجهای گرم روغنهای سردمزاج مانند: روغن کدو و نیلوفر و امثال آن استعمال میشود. برای مزاجهای سرد روغنهای گرممزاج مانند: روغن دارچین و بابونه و امثال
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 50
آن و در هر دو مورد میتوان روغنهای معتدل المزاج بکار برد. روغنهایی مانند:
روغن کرچک، زیتون، سقز و بادام تلخ یا شیرین که در گرمی و سردی چندان شدید نیستند مناسبتر است. در حالت تب بهتر است از ماساژ دادن صرفنظر کرد! اگر نقاط رفلکس مربوط به هر عضو شناخته شود بهتر است ماساژ روی آن بیشتر داده شود تا نتیجه بیشتری عاید گردد.
برای تسکین درد در قسمتهای مختلف سر در سالمندان و علمای سالمند ماساژ نقاط رفلکسی کف پا میباشد که محل آن انگشت بزرگ، چهار انگشت کوچک و نوار باریک زیر چهار انگشت کوچک است.
ناحیه سر
1- برآمدگی کاسه سر؛ 2- گیجگاه؛ 3- تریژمینوس (عصب)؛ 4- استخوان پشت گوش؛ (شبیه به نوک پستان)؛ 5- غده هیپوفیز؛ 6- کرتکس مخ؛ 7- مخچه؛ 8- خط مو/ کف جمجمه؛ 9- عضلات گردن؛ 10- مهرهها.
این ماساژ برای تقویت حافظه و کاهش کندی ذهن و آثار پس از عمل بیهوشی و سکته مغزی و فلج مناسب است.[12]
برای سالمندان ماساژ بین دو کتف با ماساژ کف پا و بغل پا و روی پا باید هماهنگ باشد. به این ترتیب:
ترکیب ماساژ کف پا با انتخاب نقطه رفلکس منطقه بین دو کتف
بین دو کتف را شخص ماساژور با کف دست آنقدر با روغن مالش دهد تا گرم شود، سپس خلاف عقربه ساعت مالش را ادامه دهد تا فضای کتفها و منطقه بین
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 51
دو کتف کاملا داغ شود. همزمان کف پاها مالش داده شود. اگر همزمان از دستگاه ویبره بر کف و روی پا استفاده شود برای به جریان انداختن سیستم گردش خون خوب است. در زیر انگشت شصت پا یک برآمدگی وجود دارد که طول آن حدود 2 بند انگشت است. ماساژور با انگشت آنجا را به شدت فشار دهد تا درد نسبتا شدیدی ایجاد شود. درحالیکه بین دو کتف در حال مالش است ایجاد این درد تمام سیستم ایمنی و سیستمهای تقویتکننده غرایز طبیعی را برمیانگیزانند. دو سه بار این فشار با درد را همزمان با مالش بین کتفها تکرار کنند و پس از آنکه کف و روی پا گرم شد مالش را به سمت بالاتر ادامه دهند و مالش پشت و کمر را از شانهها تا مهرههای باسن از بالا به پایین انجام دهند.
واکنشهای ماساژ در افراد کهنسال
1. عرق کردن بدن نشانه واکنش بدن نسبت به سرعت گرفتن و توزیع گردش خون در عروق سطحی با توجه به مواد زائد خلطی است. در این حالت بهتر است ماساژ متوقف شده و با پوشاندن شخص تا زمانی که عرق خشک شود بدن در یک گرمای معتدل باقی بماند تا از بروز سرماخوردگی عضوی و کوفتگی جلوگیری به عمل آید. در ماساژهای بعدی زمان ماساژ در همین حدی است که عرق کردن شروع شود و ماساژ متوقف گردد.
2. اگر عرق کردن در سراسر بدن نیست مانند عرق کردن دستها و موضعی که دارای رفلکس متناسب با کف پاست، تنها باید از شدت ماساژ کاسته شود و مالش به نرمی ادامه یابد تا از سرماخوردگی و چائیدگی عضوی نیز جلوگیری به عمل آورده شود.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 52
3. چنانچه احساس سرما و مورمور شدن هنگام ماساژ بطور آشکار احساس شود ماساژ را متوقف و بدن را گرم نگه دارند تا نوبت بعدی! بهتر است پاها گرم نگه داشته شود.
4. چنانچه در بانوان ماساژ باعث خروج مواد خلطی از واژن گردد لازم است از حقنه ضد ترشحات زهدان استفاده گردد
5. ممکن است هنگام ماساژ روی پوست جوشهای چرکین بروز کند. این هم با کمک شوینده سدر و مورد و حنا و سرکه یا آب لیموترش برطرف میشود.
6. اگر حرارت بدن هنگام ماساژ در کهنسالان بهطور آشکاری بالا رفت لازم است در مورد کسانی که دارای مزاج گرم و حار هستند و احیانا مبتلا به فشار خون میباشند احتیاط لازم به عمل آید. یک راه آن توقف ماساژ است.
راه دیگر استفاده از خنککنندههایی مانند ایجاد یک نسیم ملایم بوسیله بادزن دستی یا برقی است. اگر فشار خون نگرانی بوجود میآورد کف پا را با مخلوطی از حنا و آبغوره یا سدر و آبغوره اندود میکنند تا فشار خون از بالا رفتن منع گردد. مصرف شربتی خنک از خاکشیر یا آبغوره خانگی رقیق شده با آب یا تراشیده ته پوست هندوانه یا آب گوجه درختی یا آب مرکبات و هر میوه خنک دیگر مناسب است.
7. ظاهر شدن هر نوع عارضه نهفته در پوست. مثلا ورم یا دملی چرکین سر برآورد یا دردی در استخوان یا اندامها بوده که اکنون بروز میکند؛ به هر حال هرچه که هست بهتر است که خود را نشان دهد تا تدبیری برای آن اندیشیده گردد.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 53
8. چنانچه کسی که مالش میبیند بسیار عصبیمزاج بوده و یا در حالت عصبی مبادرت به ماساژ کلی در سراسر بدن شده است، بهتر است ماساژ متوقف گردد و بررسی شود که آیا با حجامت یا زالو درمانی خون وی پاکسازی شود و یا با مسهل به دفع گرمای بدن پرداخته شود. افزایش گرما حالات عصبی را تشدید میکند.
9. بیماری که مبتلا به ناراحتیهای فکری مانند مالیخولیا و مشکلات روحی دیگر است هنگام ماساژ شاید مبادرت به زدن حرفهایی احساسی گردد. باید به وی اجازه داد تا در مورد هرچه میخواهد سخن بگوید. گاه دیده شده که به بیمار حالت گریه دست داده است، شاید برعکس خنده و شوخی راه بیاندازد.
واضح است که هیچ شخصی نمیتواند خودش را ماساژ بدهد. وجود شخص دیگری برای ماساژ دادن مناسب است.
بهترین حالت پس از ماساژ، خوابی موقت و کوتاه است که انسان را با لذتی زائد الوصف مواجه میکند. خواب کوتاه و استراحت پس از انجام عملیات فوق مناسب است.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 54
بخش پاکسازی جمجمه
اشاره
هفتهای 2 بار استفاده از داروی عطسهآور (انفیه) و هر دفعه بیش از 20 بار عطسه کردن ضروری است. عطوس که همان داروهای عطسهآور باشد عبارت است از:
کندش، تخم گشنیز و بنفشه که بصورت پودر باهم مخلوط و هنگام مصرف به میزان بسیار کم در بینی دمیده میشود تا در تماس با سطح مرطوب داخل پرّههای بینی موجب تحریک شدید شده و عطسه عارض گردد. عطسه در فنون پیشگیری و درمان حائز اهمیت فراوان است. از جمله از فن عطسه میتوان برای جلوگیری از بروز سکتهها استفاده نمود.
این دارو باید در جعبه داروهای خانگی همیشه حضور داشته باشد. به محض احساس ناراحتی در سینه یا سر و احساس خفگی و تنگی سینه بوسیله آن با ایجاد عطسههای فراوان جریان خون را در قلب یا مغز از لختگی منحرف نموده و خطر را رفع کنند. اکنون که قرصهای زیرزبانی برای احیای حالت تنفس و افت غیر عادی فشار به افراد داده میشود شاید مردم از اثرات داروی عطسهآور غفلت بورزند.
داروهای عطسهآور اگر برای پیشگیری هر شب یا یک شب در میان یا هفتهای یک بار کمتر یا بیشتر استفاده شود و حد اقل 15 بار عطسه ایجاد کند از هر نوع بیماری خطرناک پیشگیری به عمل میآورد. عطسه جریان خون را در سر تسریع و عروق و جریانهای درونبافتی را جارو میکند. چشم را تقویت و حس بینایی را قوی و خستگی را از تمام بدن میزداید. قلب و ریهها و حنجره و حجاب سینه را از هر نوع رسوب پاک مینماید.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 55
عفونت سینوسی
یک بیماری عفونی رایج در مردم از کودک گرفته تا کهنسال که اغلب بصورت مزمن درآمده و موجب ترشح اخلاط چرکی میگردد همواره با تجویر آنتی بیوتیکهای گوناگون سرکوب میگردد اما این روش درمانی نادرستی است که یک سینوزیت ساده را به مزمن تبدیل میکند. مواد چرکین توسط آنتیبیوتیکها خشک شده و دیواره عروق و گدارهای بافتی را میبندد و نتیجه آن بیماری حساسیتی آبریزش فصلی میشود. آبریزش فصلی آزار فراوانی بوجود میآورد که در طب غربی متأسفانه مانند اکثر بیماریها علاج قطعی و ریشهای ندارد.
راه صحیح آن تخلیه است نه سرکوب بوسیله آنتیبیوتیکها و اسپریها و ضد حساسیتها! بخور شامل تخم گشنیز و آویشن و امثال آن و سپس عطسه کردن با داروی عطسهآور هر شب قبل از خواب و استنشاق با آب
نمک ولرم و رقیق هر روز پس از برخاستن از خواب درمان بسیار مؤثری است که مذکور افتاد.
ترکیبات دیگری برای شستشوی بینی وجود دارد که همگی بهتر از مصرف داروهای شیمیایی هستند اما در خواص مفید هرگز به پای روش تخلیه با داروی بخور و عطسهآور و روغن بنفشه و استنشاق هنگام برخاستن از خواب نمیشود.
توجه کنید:
مقداری کره با عسل خوب هم بزنید و یکی دو قطره آن را در بینی بچکانید.
صبر کنید تا خروج اخلاط را از بینی مشاهده نمائید.
داروهای استنشاقی
بابونه، گل بنفشه، مرزنجوش، تخم گشنیز یا سبزی گشنیز که مقدار ناچیزی از آن در 2 استکان آب جوشانده شود تا به یک استکان برسد. صاف کرده و استنشاق میکنند.
مجموعه پیک شفا، ج14، ص: 56
شستشوی بینی هر روز در چند نوبت میتواند بسیاری از حساسیتها را از میان ببرد و مواد عفونی و یا خارشآور را پاک کند.