شبکه فرهنگی الحسنین (علیهما السلام)

فصل سوم : گفت و گوى نامحرم

گفت و گوى علمى با نامحرم

پرسش 76. آيا صحبت كردن زن با مرد نامحرم كه به نيت خير و يا براى درس باشد، اشكال دارد؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد. [142]

تبصره. گفت و گو با جنس مخالف اگر ادامه يابد، به طور معمول زمينه علاقه را ايجاد مى   كند. از اين رو لازم است كنترل شود.

 

گفت و گو به قصد ازدواج

پرسش 77. آيا صحبت كردن با كسى كه قصد داريم در آينده با او ازدواج كنيم، گناه است؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد. [143]

 

چت در اينترنت

پرسش 78. چت ( Chat ) در اينترنت به صورت گفتارى و يا نوشتارى با جنس مخالف ـ با اين شرط كه از حدود شرعى خارج نشويم (مثلاً براى تبادل نظر) ـ چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. [144]

  تبصره. اگر جنس مخالف زن جوان باشد، بهتر است گفت   وگو با او [هر چند بدون قصد لذت هم باشد] ترك شود.

 

چت با جنس مخالف

پرسش 79. چت كردن با جنس مخالف و رد و بدل كردن صحبت   هاى معمولى، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: در صورتى كه خوف فتنه و كشيده شدن به گناه وجود داشته باشد، جايز نيست. [145]

 

پرسش 80. حكم چت كردن با شخصى را كه از جنسيت او بى   اطلاعيم، بفرماييد؟

همه مراجع: اگر ترس افتادن به حرام باشد، جايز نيست. [146]

 

پرسش 81. چت كردن با اشخاص مختلف، به انگيزه پيدا كردن فرد مورد نظر براى ازدواج با او، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد و باعث مفسده نشود، اشكال ندارد. [147]

تبصره. فرض مسئله جايى است كه شخص براى ازدواج آمادگى داشته باشد.

 

چت با غير مسلمان

پرسش 82. چت كردن با زنان غير مسلمان و انجام صحبت   هاى تحريك   آميز با آنان، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: حرام است. [148]

 

داستان  هاى شهوانى

پرسش 83. آيا خواندن داستان   هاى تحريك كننده جنسى اشكال دارد؟

همه مراجع: اگر باعث تحريك شهوت گردد، خواندن آن جايز نيست. [149]

 

گفت و گو با نامحرم

پرسش 84. برخى از زنان هنگام صحبت كردن، با آب و تاب و صداى نازك سخن مى   گويند؛ آيا مرد نامحرم مى   تواند به سخنان او گوش دهد و با او صحبت كند؟

همه مراجع: اگر تلذّذ و يا ترس افتادن به گناه در ميان باشد، گوش دادن به سخنان آنان جايز نيست. [150]

 

پرسش 85. آيا زن در هنگام صحبت كردن با مرد نامحرم، حتما بايد صداى خود را تغيير دهد و مردانه صحبت كند؟

همه مراجع (به جز فاضل): خير، اين كار لازم نيست؛ ولى نبايد لحن صداى خود را نيز نازك نمايد، به طورى كه مرد را تحريك كند. [151]

آيه   اللّه   فاضل: خير، اين كار لازم نيست؛ ولى بنابر احتياط واجب نبايد صداى خود را نيز نازك نمايد، به طورى كه مرد را تحريك كند. [152]

 

سلام كردن به نامحرم

پرسش 86. آيا سلام كردن مرد به زن نامحرم و زن به مرد نامحرم، جايز است؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. [153]

تبصره. اگر جنس مخالف دختر جوان باشد، بهتر است به او سلام نكند تا از لغزش در گناه در امان باشد.

 

نامه نگارى با نامحرم

پرسش 87. نامه نگارى با نامحرم و طرح مسائل شهوانى از طريق ايميل و يا چت، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: طرح مسايلى كه باعث ايجاد فتنه و فراهم آمدن زمينه فساد است، اشكال دارد. [154]

 

گفت و گوى تلفنى

پرسش 88. آيا در گفت   وگوى زن و مرد نامحرم، فرقى بين گفت   وگوى مستقيم و از راه دور (مانند اينترنت و تلفن) هست؟

همه مراجع: خير، هيچ تفاوتى در حكم نمى   كند و در هر دو مورد، اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. [155]

 

شوخى با نامحرم

پرسش 89. شوخى كردن با نامحرم چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر با قصد لذت [جنسى] باشد يا بترسد كه به گناه بيفتد، جايز نيست.[156]

 

شوخى با محارم

پرسش 90. آيا شوخى كردن با محارم خود جايز است؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت جنسى و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد.[157]

 

تقليد صدا

پرسش 91. آيا تقليد صداى مردان به وسيله زن و برعكس جايز است؟

همه مراجع: اگر باعث استهزا و هتك ديگرى نباشد، اشكال ندارد. [158]

 

 

 

فصل چهارم : ارتباط دختر و پسر

 

اختلاط دانشجويان

پرسش 92. آيا در محيط دانشگاهى اختلاط بين پسران و دختران، اشكالى دارد؟

همه مراجع (به جز بهجت و صافى): اگر نگاه گناه آلود انجام نشود و ترس افتادن به حرام نباشد، اشكال ندارد؛ ولى با وجود آن سزاوار است كه مسؤولان كشورهاى اسلامى، برنامه   اى براى جدا ساختن مراكز تحصيلى پسران و دختران تنظيم كنند. [159]

آيات عظام بهجت و صافى: با توجه به اينكه اختلاط دختر و پسر، در معرض فساد است، جايز نيست. [160]

 

جشن مختلط

پرسش 93. برگزارى جشن   ها و مراسم در دانشگاه كه در آن دختر و پسرها مختلط   اند، چه حكمى دارد؟

همه مراجع (به جز بهجت و صافى): اصل اجتماع دختر و پسرها در يك محيط فى نفسه اشكال ندارد؛ ولى اگر بانوان حجاب كامل را رعايت نكنند و آقايان نگاه گناه   آلود داشته باشند و محرمات ديگرى از قبيل موسيقى حرام و مانند آن انجام گيرد، اجتماع آنان در آن محل جايز نيست. [161]

آيات عظام بهجت و صافى: با توجه به اينكه اختلاط دختر و پسر، در اين گونه اجتماعات در معرض فساد است، جايز نيست. [162]

 

شركت در تشكل مذهبى

پرسش 94. در يك تشكل مذهبى فعاليت دارم كه دختران و پسران در آن مختلط هستند! در بعضى مواقع احساس مى   كنم كه ممكن است به گناه بيفتم، تكليف چيست؟

همه مراجع: اگر ترس افتادن به گناه و مفسده در بين باشد، حضور در اين تشكل   ها جايز نيست. [163]

 

اردوى دختر و پسر

پرسش 95. آيا دانشجويان دختر و پسر مى   توانند به طور مشترك، به اردوهاى تفريحى و سياحتى مسافرت كنند؟

همه مراجع: با توجه به اينكه اختلاط دختران و پسران باعث مفسده است، بايد از آن اجتناب شود. [164]

 

نشستن بر سر يك سفره

پرسش 96. آيا نشستن بر سر سفره   اى كه نامحرم وجود دارد، حرام است؟

همه مراجع: اگر كلمات مفسده انگيز رد و بدل نشود و از نگاه   هاى حرام خوددارى گردد و نيز ترس افتادن به گناه در كار نباشد، اشكال ندارد. [165]

 

حضور بانوان در ادارات

پرسش 97. آيا كار خانم   ها در ادارات كه با نامحرم روبه   رو مى   شوند و گفت   وگو مى   كنند، اشكال دارد؟

همه مراجع: اگر حجاب شرعى رعايت شود و قصد لذت و يا ترس افتادن به گناه نباشد، اشكال ندارد. [166]

تبصره. اگر زنان بخواهند در اين گونه اجتماعات فعاليت و خدمت كنند، بايد علاوه بر حفظ حجاب، از آرايش چهره خود بپرهيزند.

 

خلوت زن و مرد

پرسش 98. آيا خلوت كردن دو نفر نامحرم در يك مكان جايز است؟ به طور مثال آيا دختر و پسرى كه مى   خواهند با يكديگر ازدواج كنند، مى   توانند در اتاق دربسته و خلوت با يكديگر در مورد مسائل آينده صحبت كنند؟

آيات عظام امام، خامنه   اى و نورى: اگر كسى نمى   تواند وارد آن مكان شود و آنان بترسند كه به حرام بيفتند، ماندنشان در آنجا حرام است. [167]

آيات عظام بهجت، سيستانى و وحيد: اگر احتمال فساد برود، ماندن آنها در آنجا حرام است؛ هر چند طورى باشد كه كس ديگر بتواند وارد شود. [168]

آيات عظام تبريزى و فاضل: اگر كسى نمى   تواند وارد آن مكان شود؛ در صورتى كه احتمال فساد برود، ماندنشان در آنجا حرام است. [169]

آيه   اللّه   صافى: اگر كسى نمى   تواند وارد آن مكان شود، ماندن آنان در آنجا حرام است؛ هر چند احتمال فساد ندهند و به گفت   وگوهاى علمى و ضرورى مانند آن بپردازند. [170]

آيه   اللّه   مكارم: اگر كسى نمى   تواند وارد آن مكان شود، بنابر احتياط واجب ماندن آنان در آنجا حرام ا ست؛ هر چند احتمال فساد ندهند و به گفت   وگوهاى علمى و ضرورى و مانند آن بپردازند. [171]

 

پرسش 99. تنها بودن زن و مرد نامحرم در برخى مكان   هاى عمومى (مانند كتابخانه   ها و وسايل نقليه) چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر احتمال فساد ندهند، ماندنشان در آنجا اشكال ندارد. [172]

تبصره. در مكان   هاى ياد شده، نوعا تردد انجام مى   گيرد.

 

ارتباط شغلى

پرسش 100. آيا ارتباط صميمى بين دختر و پسر در هنگام همكارى و يا ميهمانى، اشكال دارد؟

همه مراجع (به جز بهجت و صافى): دوستى بين دختر و پسر جايز نيست؛ چون ترس افتادن به گناه در ميان است. اما ارتباط شغلى اگر باعث مفسده نشود و موازين شرع در آن رعايت گردد، اشكال ندارد. [173]

آيات عظام بهجت و صافى: آرى، جايز نيست. [174]

 

پرسش 101. كار كردن در محيطى كه يك مرد و زن وجود دارد و گاهى در بسته و باز مى   شود، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر به هيچ وجه احتمال فساد ندهند، اشكال ندارد. [175]

تبصره. ميان فقيهان اختلاف نظر است كه   آيا صرف اجتماع زن و مرد نامحرم، در مكان خلوت ـ به طورى كه كس ديگرى وارد نشود ـ حرام است يا آنكه در كنار آن شرط ديگرى (احتمال ارتكاب فساد) نيز لازم است؟ بسيارى از آنان قيد دوم را لازم شمرده   اند؛ ولى همگى در اين اتفاق دار ند كه اگر در آن محيط تردد و رفت و آمد است؛ ولى باز احتمال فساد وجود دارد؛ در اين صورت ماندنشان در آنجا جايز نيست. البته به طور معمول اگر در باز و بسته مى   شود و رفت و آمد انجام مى   شود، احتمال فساد كم مى   باشد.

 

تدريس خصوصى

پرسش 102. آيا براى تدريس خصوصى در منزل، مى   توان براى دانش   آموزان دختر، معلم مرد و براى پسر معلم زن استخدام كرد؛ در حالى كه هر دو در اتاق بسر مى   برند و كس ديگرى در آنجا نيست؟

آيات عظام امام، خامنه   اى و نورى: اگر كسى نمى   تواند وارد اتاق شود و آنان بترسند كه به حرام بيفتند، ماندنشان در آنجا حرام است.

آيات عظام بهجت، سيستانى و وحيد: اگر احتمال فساد برود، ماندن آنان در آنجا حرام است؛ هر چند طورى باشد كه كسى ديگر بتواند وارد شود.

آيات عظام تبريزى و فاضل: اگر كسى نمى   تواند وارد آن مكان شود؛ در صورتى كه احتمال فساد برود، ماندنشان در آنجا حرام است.[176]

آيه   اللّه   صافى: اگر كسى نمى   تواند وارد اتاق شود، ماندن آنان در آنجا حرام است؛ هر چند احتمال فساد ندهند.

آيه   اللّه   مكارم: اگر كسى نمى   تواند وارد اتاق شود، بنابر احتياط واجب ماندن آن ان در آنجا جايز نيست.

 

پرسش 103. معاشرت با دختر عمو در حد استادى و تقويت درس، چه حكمى دارد؟

همه مراجع (به جز بهجت و صافى): دختر عمو مانند ساير زنان بر شما نامحرم است. پس اگر ترس افتادن به گناه و مفسده در بين باشد، ارتباط و معاشرت با او جايز نيست؛ (هر چند براى تقويت درسى باشد).[177]

آيات عظام بهجت و صافى: جايز نيست.[178]

 

نمايش و بازيگرى

پرسش 104. آيا اختلاط زن و مرد نامحرم به منظور نمايش تئاتر و بازيگرى ـ كه گاهى با مكالمات عاشقانه و مهيج شهوت همراه مى   باشد ـ جايز است؟

همه مراجع: اصل بازيگرى در تئاتر و سينما اشكال ندارد؛ ولى بايد از كارهاى خلاف شرع و مكالمات شهوت   انگيز خوددارى كرد. [179]

 

پرسش 105. آيا بازى افراد در نمايش و فيلم   ها در نقش زن و شوهر و يا خواهر و برادر و... جايز است؟

همه مراجع (به جز صافى): اگر باعث فساد (از قبيل مكالمات شهوت   انگيز، خلوت با اجنبى و...) نشود، اشكال ندارد. [180]

آيه   اللّه   صافى: جايز نيست. [181]

 

دوست داشتن جنس مخالف

پرسش 106. اظهار دوستى به جنس مخالف در اين حد كه بگويد من تو را دوست دارم، چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اين كار جايز نيست؛ چون ترس افتادن به گناه در ميان است. [182]

 

دوست داشتن شخصيت   هاى معنوى

پرسش 107. عشق ورزيدن به شخصيت   هاى معنوى و دينى جنس مخالف و دوست داشتن آنها از روى محبت الهى چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر باعث مفسده نشود، اشكال ندارد. [183]

 

تماس در تاكسى و بازار

پرسش 108. گاهى در بازار، نمايشگاه و وسايل نقليه، زن و مرد به يكديگر برخورد مى   كند، در اينجا تكليف چيست؟

همه مراجع: اصل تردد در مكان   هاى ياد شده و يا تماس بدن زن و مرد با يكديگر از روى لباس حرام نيست؛ ولى اگر ترس افتادن به گناه باشد و يا باعث تحريك شهوت و فساد گردد، جايز نيست. [184]

تبصره. اگر در تماس بدنى، فشار و اتكا پيدا شود، بايد از آن پرهيز شود.

 

تماس جنسى با نامحرم

پرسش 109. آيا تماس   هاى جنسى با نامحرم ـ غير از دخول ـ حكم زنا را دارد؟

همه مراجع: خير، زنا محسوب نمى   شود؛ ولى حرام است. [185]

 

دست دادن با نامحرم

پرسش 110. حكم دقيق مصافحه و دست دادن با زن نامحرم ـ به ويژه فاميل مثل دختر خاله، دختر عمو و... ـ چيست؟

همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم حرام است؛ خواه فاميل باشد و يافاميل و خواه با قصد لذت باشد و يا بدون آن. [186]

 

پرسش 111. اگر در منطقه   اى رسم بر اين باشد كه هنگام برخورد با يكديگر مصافحه مى   كنند (حتى زنان با مردان) و ترك اين كار، اهانت و اسائه ادب نسبت به طرف مقابل محسوب مى   شود؛ حكم دست دادن زن و مرد با اين فرض چيست؟

همه مراجع: دست دادن با زن نامحرم جايز نيست و شعائر دينى بايد حفظ شود و با تفهيم حكم شرعى، حمل بر اسائه ادب از بين مى   رود. [187]

 

پرسش 112. دست دادن با زن نامحرم به وسيله دستكش و مانند آن، چه حكمى دارد؟

آيات عظام امام و خامنه   اى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد،  اشكال ندارد؛ ولى بنابر احتياط و اجب، نبايد دست را بر دست فشار دهند. [188]

آيات عظام بهجت، تبريزى، سيستانى، صافى، مكارم و وحيد: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد. [189]

آيه   اللّه   فاضل: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد؛ ولى بهتر است دست را به د ست فشار ندهند.[190]

آيه   اللّه   نورى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد؛ ولى نبايد دست را به دست فشار دهند. [191]

 

دست دادن با پيرزن

پرسش 113. آيا دست دادن با زنان كهنسال نامحرم ـ كه دست خود را براى مصافحه دراز مى   كنند ـ گناه است؟

همه مراجع (به جز بهجت): آرى، دست دادن با آنان جايز نيست. [192]

آيه   اللّه   بهجت: بدون قصد لذت، اشكال ندارد. [193]

 

دست دادن با محارم

پرسش 114. آيا مى   توان با زنان محرم دست داد؟

همه مراجع: آرى، اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به حرام باشد، اشكال ندارد. [194]

 

دست دادن با غير مسلمان

پرسش 115. دست دادن با زنان غير مسلمان چه حكمى دارد؟

همه مراجع: دست دادن با زنان غير مسلمان هم جايز نيست؛ خواه كافر حربى باشد يا كتابى (مانند يهود و نصارا). [195]

 

دست دادن با دختر

پرسش 116. آيا دست دادن با دختران نابالغ جايز است؟

همه مراجع (به جز تبريزى، سيستانى و مكارم): اگر خوب و بد را مى   فهمند، دست دادن با آنان جايز نيست. [196]

آيات عظام تبريزى، سيستانى: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد. [197]

آيه   اللّه   مكارم: اگر خوب و بد را مى   فهمند، دست دادن با آنان بنابر احتياط واجب جايز نيست. [198]

 

بوسيدن دختر مميز

پرسش 117. آيا بوسيدن و بغل كردن دختر بچه جايز است؟

همه مراجع (به جز سيستانى): اگر به شش سالگى رسيده باشد، بنابر احتياط واجب بوسيدن او ـ هر چند بدون قصد لذت ـ جايز نيست. [199]

آيه   اللّه   سيستانى: بدون قصد لذت اشكال ندارد؛ ولى احتياط مستحب آن است كه از بوسيدن او خوددارى شود. [200]

 

بوسيدن محارم

پرسش 118. آيا بوسيدن محارم خود جايز است؟

همه مراجع: اگر بدون قصد لذت و ترس افتادن به گناه باشد، اشكال ندارد. [201]

 

پرستار نامحرم

پرسش 119. پرستار براى گرفتن نبض و فشار خون و...بايد به بدن زن نامحرم نگاه كند و به بدن او دست بزند، تكليف چيست؟

همه مراجع (به جز تبريزى و سيستانى): با وجود زن پرستار، اين كار براى مرد پرستار جايز نيست؛ ولى اگر ضرورت باشد، اشكال ندارد. [202]

آيات عظام تبريزى و سيستانى: اگر براى انجام اين امور پرستار زن در دسترس نباشد و يا مهارت مرد در اين زمينه بيشتر باشد، اشكال ندارد. [203]

تبصره 1. پرستار در نگاه و لمس، تنها بايد به همان قسمت از بدن كه معاينه به آن ارتباط دارد، اكتفا كند.

تبصره 2. اگر معاينه با نگاه يا لمس محقق مى   شود، بايد به همان اكتفا كند.

 

تزريقات

پرسش 120. آمپول زدن زن به وسيله نامحرم چگونه است؟

همه مراجع (به جز تبريزى و سيستانى): اگر آمپول زدن توسط هم جنس در دسترس نباشد و ضرورت اقتضا كند، اشكال ندارد.[204]

آيات عظام تبريزى و سيستانى: اگر آمپول زدن هم جنس در دسترس نباشد، يا غير هم جنس مهارتش در تزريق بيشتر باشد، اشكال ندارد.[205]

 

دندان  پزشك نامحرم

پرسش 121. رجوع بيمار به دندان پزشك نامحرم، چه حكمى دارد؟

همه مراجع (به جز تبريزى و سيستانى): در صورتى كه دندان پزشك هم جنس در دسترس نباشد و مراجعه ضرورت داشته باشد، اشكال ندارد. [206]

آيات عظام تبريزى و سيستانى: اگر دندان پزشك همجنس در دسترس نباشد، يا دندان پزشك نامحرم مهارتش بيشتر باشد، اشكال ندارد. [207]

 

متخصص نامحرم

پرسش 122. در صورتى كه پزشك زن هم وجود دارد؛ ولى احتمال مى   رود كه متخصص مرد بيمارى را بهتر تشخيص دهد، تكليف چيست؟

همه مراجع (به جز سيستانى و تبريزى): تخصص بيشتر باعث نمى   شود كه زن به پزشك مرد مراجعه كند؛ مگر آنكه ضرورت و احتمال خطر در ميان باشد. [208]

آيات عظام تبريزى و سيستانى: اگر تخصص پزشك مرد در آن بيمارى بيشتر باشد، مراجعه به او اشكال ندارد. [209]

 

نجات نامحرم

پرسش 123. تماس با بدن نامحرم، براى نجات او چه حكمى دارد؟

همه مراجع: به مقدار ضرورت اشكال ندارد. [210]

 

مربى نامحرم

پرسش 124. در هنگام آموزش، دست مربى به دست و بدن من مى   خورد، اين چه حكمى دارد؟

همه مراجع: اگر به طور اتفاقى باشد، اشكال ندارد؛ ولى اگر از روى عمد باشد و يا مى   دانيد هنگام آموزش دست مربى با بدن شما تماس مى   يابد، بايد دست   كش به دست كنيد.[211]