หลักฐาน การทำเมาลิดนบี ในช่วงร่อบิอุลเอาวัล
หลักฐาน การทำเมาลิดนบี ในช่วงร่อบิอุลเอาวัล
بَيَانُ الأدِلَّةِ القَاطِعَةِ عَلَى جَوَازِ الاحْتِفَالِ بِالمَوْلِدِ النّبوي الشّريف
[โดยเชคอันซอร เหล็มปาน]
อัลอลอฮ์ ซ.บ. ตรัสไว้ในอัลกุรอ่านว่า :
فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِىْ شَيْءٍ فَرُدُّوْهُ إِلَى اللَّـهِ وَالرَّسُوْلِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُوْنَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيْلاً
“แล้วเมื่อพวกเจ้าขัดแย้งกันในสิ่งใด ดังนั้น จงนำสิ่งนั้นกลับไปหาอัลลอฮ์ (คัมภีร์อัล-กุรฺอ่าน) และรอซู้ล(ซุนนะห์) หากพวกเจ้าศรัทธาต่ออัลลอฮ์และวันอาคิเราะฮ์จริง, นั่นคือ สิ่งที่ดีที่สุด และเป็นการกลับ (คือทางออก)ที่ดีที่สุดด้วย” ...
(จากซูเราะฮ์ อัน-นิซาอ์ โองการที่ 59) ...
งานเมาลิดที่จัดขึ้นมีเป้าหมายเพื่อเป็นการแสดงความรักและให้เกียรติตัวท่านศาสดาศ. เพียงแต่มา “กำหนด” จัดงานแสดงความรักขึ้นในวันที่ตรงกับวันเกิดของท่านเท่านั้น เพราะถือว่า วันเกิดของท่านเป็นวันที่มุสลิมทุกคนควรจะปลาบปลื้มยินดีในความโปรดปรานที่พระองค์อัลลอฮ์ ซ.บ. ทรงให้ท่านศาสดาถือกำเนิดมาในวันนั้น ..
และสิ่งที่มีการปฏิบัติกันในงานเมาลิด ก็ล้วนเป็นสิ่งที่ศาสนาส่งเสริมทั้งสิ้น อาทิเช่น การอ่านหนังสือชีวประวัติของท่าน, การบรรยายธรรมว่าด้วยความประเสริฐของท่านศาสดา ศ. การอ่านอัล-กุรอ่าน, การซิกรุ้ลลอฮ์ การเลี้ยงอาหาร เป็นต้น ...
ซึ่งกิจกรรมทั้งหมดที่จัดขึ้นมีเป้าหมายเพียงเพื่อการแสดงความรักและให้เกียรติในตัวท่านศาสดา ศ.
ท่านศาสดา มุฮัมมัด ศ. ได้กล่าวว่า :
لاَيُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى أَكُوْنَ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِنْ وَالِدِهِ وَوَلَدِهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِيْنَ
คนใดจากพวกท่านจะยังไม่เป็นผู้ศรัทธาแท้จริง จนกว่าฉัน (หมายถึงท่านนบีย์) จะเป็นที่รักของเขายิ่งกว่าพ่อแม่ของเขา, ลูกๆของเขา, และยิ่งกว่ามนุษย์ทั้งมวล” ..
[บันทึกโดยท่านบุคอรีย์ หะดีษที่ 15, และท่านมุสลิม หะดีษที่ 70/44]
ฉะนั้นเมื่อเรารักท่านนบี ศ. แล้ว มุสลิมถือว่า กิจกรรมในช่วงเมาลิด คือ “วิธีการ” ที่จะแสดงออกถึงความรักและให้เกียรติในตัวท่านตามบทบัญญัติที่อัลกุรอ่าน และวจนะของท่านนบี ให้แสดงออก…
คำถาม. มีปรากฏหลักฐานทางบทบัญญัติหรือไม่ว่ามีการสรรเสริญ สดุดี เนื่องในวันเกิด….?!!!
[..หลักฐานทางอัล-กุรอ่าน] الدَّليلُ مِنَ القُرءانِ الكَريمِ
อัลลอฮ์ ซ.บ. ทรงกล่าวสดุดีสรรเสริญ และมอบความศานติในวันเกิด[เมาลิด]ของท่านนบียะฮ์ยา อ. และนบีอีซา อ. ดังปรากฎในอัลกุรอ่าน ซูเราะห์อัลมัรยัม อายะที่ 15 และ 33 ว่า :
وَسَلَامٌ عَلَيْهِ يَوْمَ وُلِدَ
ความศานติจงประสบแก่เขา[นบียะฮ์ยา]เนื่องในวันที่เขาถือกำเนิด
وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ
ศานติพึงมีแก่ฉัน ในวันที่ฉันถือกำเนิดมา
รูปแบบการให้เหตุผล :
เมื่อพระผู้เป็นเจ้า อัลลอฮ์ ซ.บ. กล่าวไว้ในอัลกุรอ่าน และทรงเทิดเกียรติ และทรงสรรเสริญขอความศานติเนื่องในวันประสูติของท่านศาสดาอีซา อ. และศาสดายะห์ยา อ. แน่นอนว่า การให้เกียรติและการเฉลิมฉลองการประสูติของท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. เพื่อกล่าวสรรเสริญท่าน เอ๋ยถึงแบบฉบับอันดีงามของท่านที่มุสลิมควรต้องรู้ ย่อมให้ถือว่ายิ่งใหญ่และสำคัญกว่าศาสดาสองท่านอย่างมิต้องสงสัย
ฉะนั้นการสดุดี สรรเสริญเนื่องในวันเกิดมีปรากฏให้เห็นอย่างชัดเจนในอัลกุรอ่าน จึงไม่สามารถกล่าวได้ว่า "การจัดงานเมาลิดเพื่อสรรเสริญนบี" เป็นอุตริกรรม[บิดอะห์]ทางศาสนาตามที่กลุ่มสุดโต่งกล่าวไว้ แต่มิหนำซ้ำยังเป็นแบบอย่างที่อัลลอฮ์ทรงกล่าวไว้ในอัลกุรอ่าน ตามหลักฐานข้างต้น
[…หลักฐานทางริวายะฮ์] الدَّليلُ مِنَ السُّنةِ الْمُطَهَّرَةِ
มุสลิมได้บันทึกริวายะจากท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. ว่า ท่าน ศ. กล่าวว่า :
قَالَ: وَسُئِلَ عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الِاثْنَيْنِ ؟ قَالَ: ذَاكَ يَوْمٌ وُلِدْتُ فِيهِ، وَيَوْمٌ بُعِثْتُ - أَوْ أُنْزِلَ عَلَيَّ فِيهِ
ท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. ถูกถามเกี่ยวกับความประเสริฐของการถือศีลอดซุนนะห์ในวันจันทร์ ท่านศาสดา ศ. กล่าวตอบว่า เพราะวันดังกล่าว[วันจันทร์]คือวันที่ฉันถือกำเนิด ,วันที่ฉันถูกแต่งตั้งให้เป็นนบี และเป็นวันที่อัลกุรอ่านถูกประทานลงมา
เมื่อท่านศาสดา ศ. ถูกถามว่า ทำวันจันทร์อัลลอฮ์กำหนดให้การถือศีลอมุสตะฮับประเสริฐสุด ท่าน ศ. ตอบว่า
ذَاكَ يَوْمٌ وُلِدْتُ فِيهِ
เพราะฉันได้ถือกำเนิดในวันนั้น
อิบนุ ร่อยับ ฮัมบาลี ปราชญ์ชาวซุนนี่ห์เขียนว่า : คำกล่าวของท่านศาสดา อ. ในริวายะฮ์ระบุว่าเป็นการดีที่จะถือศีลอดในวันจันทร์ เพราะความโปรดปรานที่ว่า "อัลลอฮ์ให้ท่านถือกำเนิดในวันดังกล่าว"
หากวันเกิดของท่านนบี ศ. [เมาลิดนบี]ไม่มีความสำคัญหรือไม่ใช่วันพิเศษใดๆ วันๆนั้นพระองค์อัลลอฮ์ก็คงไม่กำหนดให้เป็นวันดีของมวลมุสลิมที่ให้ถือศีลอดหรอก
ฉะนั้น เป็นเรื่องที่สติปัญญาของคนมีปัญาที่จะเข้าใจได้ว่า เมื่อวันเกิดของนบี ศ. คือวันที่ประเสริฐ และมีเกียรติยิ่ง การจัดงานเพื่อระลึกถึงท่าน ทำอาหารบริจาคเพื่อท่าน ศ. ในวันเกิดของท่านจึงเป็นการงานที่ประเสริฐยิ่ง ที่มิอาจปฎิเสธได้ ดังที่ปรากฎในอัลกุรอ่านและวจนะของท่าน ศ.
มีริวายะฮ์แปลกๆ บทหนึ่งที่มีบันทึกไว้ในตำราชาวซุนนี่ห์ เกี่ยวกับ อบูละฮับ
البخاري عن عروة: « قَالَ عُرْوَةُ : وثُوَيْبَةُ مَوْلاةٌ لأبِي لَهَبٍ كَانَ أَبُو لَهَبٍ أَعْتَقَهَا فَأَرْضَعَتْ النَّبِيَّ صلى الله عليه وسلم
อุรวะฮ์ กล่าวว่า สุวัยบะฮ์เป็นทาสในเรือนเบี้ยของอบูละฮับ เขาได้ปล่อยให้นางเป็นอิสระในวันที่มารดารของท่านศาสดา ศ. ให้กำเนิดท่านนบี เพราะความดีใจ[ที่เห็นอามีนะห์ได้กำเนิดบุตรชาย]
قَدْ رُؤِيَ أبو لهب بَعْدَ مَوْتِهِ فِي النَّوْمِ، فَقِيلَ لَهُ
ในฮะดิษบทนี้ได้เล่าต่อว่า หลังจากที่อบูละฮับ ได้เสียชีวิตลง มีคนได้ฝันเห็นอบูละฮับ จึงได้ถามสภาพของเขาว่า
مَا حَالُكَ، فَقَالَ: فِي النَّارِ،
อบูละฮับ สภาพท่านเป็นอย่างไรบ้าง ? อบูละฮับ ตอบว่า ฉันกำลังตกอยู่ในนรก[บัรซัก]
إِلَّا أَنَّهُ يُخَفَّفُ عَنِّي كُلَّ لَيْلَةِ اثْنَيْنِ وَأَمُصُّ مِنْ بَيْنِ أُصْبُعَيَّ مَاءً بِقَدْرِ هَذَا - وَأَشَارَ لِرَأْسِ أُصْبُعِهِ -
แต่ฉันจะถูกลดโทษลงในทุกๆคืนวันจันทร์[และได้รับความโปรดปราณ]ด้วยการดื่มนำ้เย็นๆที่ไหลออกมาจากปลายนิ้วมือของฉัน!!
เพราะอะไรอบูละฮับ กาเฟรศัตรูของอิสลามจึงได้รับความโปรดปรานเช่นนั้นในทุกๆคืนวันจันทร์ เขาได้บอกสาเหตุของเรื่องนี้ไว้ว่า
وَأَنَّ ذَلِكَ بِإِعْتَاقِي لثويبة عِنْدَمَا بَشَّرَتْنِي بِوِلَادَةِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَبِإِرْضَاعِهَا لَهُ
เพราะฉันได้ทำการปล่อย สุวัยบะฮ์ ให้เป็นไท เมื่อมีการเเจ้งข่าวแกฉันว่า ‘นบีได้ถือกำเนิดแล้วในวันนี้’
ปราชญ์ชาวซุนนี่ห์ ได้นำเสนอไว้น่าสนใจต่อว่า
کان هذا أبو لهب الکافر، الذی نزل القرآن بذمه»
อบูละฮับ เป็นกาเฟร เป็นบุคคลที่อัลกุรอ่านลงมากล่าวสาปแช่ง
«جوزی فی النار بفرحه لیلة مولد النبی- صلی الله علیه وسلم- به»
อัลลอฮ์ให้เขาสุขสบาย[หนึ่งคืน]ในไฟนรก อันเนื่องด้วยเขาแสดงความยินดีในคืนที่ท่านนบีถือกำเนิด
«فما حال المسلم الموحد من أمته- علیه السّلام- الذی یسر بمولده، ویبذل ما تصل إلیه قدرته فی محبته صلی الله علیه وسلم»
ฉะนั้น ลองคิดดูซิว่า มุสลิมที่ศรัทธาในอัลลอฮ์องเดียวที่เขาได้แสดงความรัก และออกค่าใช้จ่ายในค่ำคืนประสูติท่านนบี ศ. ว่าอัลลออฮ์จะให้มรรคผลเขาคนนั้นแค่ไหน!!
เขาจึงกล่าวต่อว่า ‘ฉันขอกำชับให้ทุกๆท่านได้รณรงค์เพื่อนพ้องญาติมิตรให้ร่วมกันจัดงานระลึกถึงท่านศาสดาเนื่องในวันประสูติของท่าน แล้วกล่าวว่า :
«لعمری إنما یکون جزاؤه من الله الکریم أن یدخله بفضله العمیم جنات النعیم»
ขอสาบานด้วยชีวิตฉัน อัลลอฮ์จะประทานรางวัลด้วยเกียรติของพระองค์ให้เขาผู้นั้นได้เข้าสู่สรวงสวรค์ที่เต็มไปด้วยความโปรดปราน
المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة، المؤلف: أحمد بن محمد بن أبی بکر القسطلانی،
(المتوفی: 923 هـ)، الناشر: المکتبة التوفیقیة، القاهرة- مصر، ج 1، ص 89، باب ذکر رضاعه
[…หลักฐานจากคำพูดของปราชญ์] الدَّليلُ مِنَ أقْوالِ عُلَمَاءِ
ท่านอัส-สะยูฏีย์ ปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ของชาวซุนนี่ห์ได้กล่าวไว้ในหนังสือ “อัล-หาวีย์ ลิ้ล ฟะตาวีย์” เล่มที่ 1 หน้า 292 ในการตอบคำถามเกี่ยวกับเรื่องการทำเมาลิดว่า ...
وَالْجَوَابُ عِنْدِىْ : أَنَّ أَصْلَ عَمَلِ الْمَوْلِدِ الَّذِىْ هُوَ اجْتِمَاعُ النَّاسِ وَقِرَاءَةُ مَاتَيَسَّرَمِنَ الْقُرْآنِ وَرِوَايَةُ اْلأَخْبَارِالْوَارِدَةِ فِىْ مَبْدَأِ أَمْرِ النَّبِىِّ صَلَّى اللَّـهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَمَا وَقَعَ فِىْ مَوْلِدِهِ مِنَ اْلآيَاتِ، ثُمَّ يُمَدُّ لَهُمْ سِمَاطٌ يَأْكُلُوْنَهُ وَيَنْصَرِفُوْنَ مِنْ غَيْرِ زِيَادَةٍ عَلَى ذَلِكَ هُوَ مِنَ الْبِدَعِ الْحَسَنَةِ الَّتِىْ يُثَابُ عَلَيْهَا صَاحِبُهَا، لِمَا فِيْهِ مِنْ تَعْظِيْمِ قَدْرِ النَّبِىِّ صَلَّى اللَّـهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَإِظْهَارِ الْفَرَحِ وَاْلإسْتِبْشَارِ بِمَوْلِدِهِ الشَّرِيْفِ ...
“คำตอบตามทัศนะของฉันก็คือ : พื้นฐานของงานเมาลิด อันได้แก่การที่ประชาชนมาชุมนุมกัน, มีการอ่านอัล-กุรฺอ่าน, มีการอ่านชีวประวัติที่รายงานมาของท่านนบี ศ. และเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นในวันถือกำเนิดของท่าน หลังจากนั้น ก็มีการเลี้ยงอาหารกันแล้วแยกย้ายกันกลับ โดยไม่มีอะไรเกินเลยไปกว่านั้น ถือว่า เป็นหนึ่งจากการริเริ่มที่ดี ซึ่งผู้กระทำจะได้รับผลบุญ ทั้งนี้เพราะงานเมาลิดเป็นการยกย่องให้เกียรติต่อสถานภาพของท่านนบีย์ ศ. และเป็นการแสดงออกถึงความปลาบปลื้มยินดีต่อวันเกิดของท่าน”
บทความโดย เชคอันซอร เหล็มปาน