ฮะดิษ มันซิละฮ์ (حديث منزلة)

ในช่วงฤดูร้อนของต้นเดือนชะบานของปีฮิจเราะห์ศักราชที่ 9 มีข่าวแจ้งถึงมุฮัมมัด ศาสนทูตแห่งพระเจ้าว่า ได้มีกองทัพโรมันกำลังระดมพลอยู่ที่เขตแดนซีเรีย เพื่อการรุกรานแผ่นดินฮิญาซ ศาสดาแห่งพระเจ้าได้ตัดสินใจที่จะดำเนินการป้องกัน เพื่อรักษานครมะดีนะฮ์เอาไว้ จึงมีบัญชาให้บรรดาสาวกของท่านเตรียมตัว เพื่อการเดินทัพระยะไกลไปยังภาคเหนือ

ท่านศาสดาแต่งตั้งให้ท่านอิมามอะลี เป็นผู้ทำหน้าแทนท่านในนครมะดีนะฮ์ ในระหว่างที่ตัวท่านไม่อยู่

สำหรับพวกมุนาฟิกย่อมไม่มีอะไรที่พวกเขาจะไม่เห็นด้วยมากไปว่าการที่ได้เห็นอิมามอะลี อ. มีอำนาจเหนือพวกเขา เมื่อกองทัพออกจากนครมะดีนะฮ์ไปแล้ว พวกเขาเริ่มกระซิบกระซาบกันว่า ท่านศาสดาได้ละทิ้งอาลีไว้ที่นครมะดีนะฮ์ เพราะเหตุว่าท่านไม่เห็นความสำคัญของเขาแล้วอีกยังต้องการจะกำจัดเขา

อิมามอะลี อ. รู้สึกไม่สบายใจต่อข่าวลือดังกล่าว และต้องการลบกระแสข่าวลือดังกล่าวท่านจึงตัดสินใจติดตามกองทัพไป และไปทันกันที่ “ญุรฟ์” ท่านศาสดาประหลาดใจที่ได้เห็นเขา แต่เมื่ออิมามอะลี อ. ได้อธิบายที่ว่าทำไมเขาจึงมาที่นี้ ท่านศาสดาจึงกล่าวขึ้นว่า

قَالَ النَّبيُّ صَلَّى اللهُ عليه وسلَّمَ لِعَلِيٍّ: أمَا تَرْضَى أنْ تَكُونَ مِنِّي بمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِن مُوسَى ؟ إِلَّا أنَّهُ لا نَبِيَّ بَعْدِي
الراوي : سعد بن أبي وقاص | المحدث : مسلم | المصدر : صحيح مسلم | الصفحة أو الرقم : 2404 | خلاصة حكم المحدث : [صحيح]

“เจ้าไม่พอใจดอกหรือที่ตำแหน่งของเจ้าที่มีต่อฉันเสมือนฮารูนที่มีต่อมูซา ยกเว้นแต่ว่าจะไม่มีนบีใดมาภายหลังจากฉันอีก ”

อิมามอะลี อ. พึงพอใจกับคำยืนยันรับรองที่ท่านศาสดา ศ. ได้มอบให้กับเขา จึงกลับคืนสู่นครมะดีนะฮ์เพื่อปฏิบัติหน้าที่ที่เขาได้รับมอบหมายในฐานะผู้ปฏิบัติการแทน

อัลลอฮ์ได้กล่าวถึงตำแหน่งและสถานภาพ(มันซิละฮ์)ของนบีฮารูนที่มีต่อนบี มูซา ถึง 5 สถานภาพแต่เราจะขอกล่าวเพียง 4 ตำแหน่งที่สำคัญมากที่สุด ก็คือ

    ตำแหน่งการเป็น “นบี”

พระองค์ทรงตรัสไว้ในซูเราะห์มัรยัมโองการที่ 53 ว่า

وَوَهَبْنَا لَهُ مِن رَّحْمَتِنَا أَخَاهُ هَارُونَ نَبِيًّا

“และเราได้มอบแก่เขา(มูซา)จากความเมตตาของเราให้พี่ชายของเขาคือฮารูนเป็นนบี”

    ตำแหน่งการเป็น “วะฮ์ซีร” หมายถึง ผู้สำเร็จราชการแทน

พระองค์ทรงตรัสไว้ในซูเราะห์ อัลฟูรกอน อายะที่ 35 ว่า

وَاجْعَل لِّي وَزِيرًا مِّنْ أَهْلِي

“และทรงโปรดให้คนในครอบครัวของข้าพระองค์ เป็นผู้ช่วยแก่ข้าพระองค์ด้วย”

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِيرًا سوره الفرقان ۳۵

“และแน่นอน เราได้ประทานคัมภีร์(เตารอดฮ์) แก่มูซา และเราได้ให้พี่ชายของเขาคือฮารูนเป็นผู้ช่วยเหลือ”

    ตำแหน่งผู้อยู่เคียงข้างที่คอยให้กำลังใจและสร้างความเข้มแข็ง

พระองค์อัลลอฮ์ทรงตรัสไว้ในซูเราะห์ฏอฮา อายะฮ์ที่ 29 ว่า

هارُونَ أَخی اشْدُدْ بِهِ أَزْری وَ أَشْرِکْهُ فی أَمْری

“ฮารูนพี่น้องของข้าพระองค์ ได้โปรดให้เขาเพิ่มความเข้มแข็งแก่ข้าพระองค์ด้วย และให้เขามีส่วนร่วมในกิจการของข้าพระองค์ด้วย”

    ตำแหน่ง “คอลิฟะฮ์” พระองค์ทรงตรัสไว้ว่า

وَقَالَ مُوسَى لأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي سوره الأعراف ۱۴۲

“และมูซาได้กล่าวแก่ฮารูนพี่ชายของเขาว่า เจ้าจงทำหน้าที่คอลิฟะฮ์(ต่อจาก)ฉันในหมู่ชนของฉัน”

หากลองพิจารณาฮะดิษข้างต้นอย่างเป็นกลางก็จะสามารถได้บทสรุปที่ว่า ท่านนบีฮารูน อ. มีฐานะเดียวกับท่านนบีมูซา อ. ในทุกด้านสำหรับชาวบนีอิสรออีล เช่นเดียวกับฐานะภาพของท่านอิมามอะลี อ. ที่มีเหมือนท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. เว้นเสียแต่ว่าท่านอิมามอะลี อ. มิได้เป็นศาสดา เพราะตัวบทของฮะดิษถูกกล่าวอย่างชัดเจน ฉะนั้นจึงสรุปได้ว่า

    อิมามอะลี อ. ประเสริฐสุดในหมู่ประชาชาติรองลงมาจากท่านศาสดา ศ. เพราะนบีฮารูนก็อยู่ในตำแหน่งเดียวกันนี้
    อิมามอะลี อ. คือตัวแทนและเป็นผู้ช่วยที่ทรงเกียรติของท่านศาสดา ศ. เพราะนบีฮารูนก็อยู่ในตำแหน่งเดียวกันนี้ (ซูเราะห์ ฏอฮา โองการ 29-32 )
    อิมามอะลี อ. คือผู้แทนและเป็นคอลีฟะฮ์แห่งศาสดา ศ. และตราบใดที่ยังมีท่านอยู่ จะไม่มีผู้ใดเหมาะสมไปกว่าอิมาม อ. สำหรับการรับมอบหมาย และดำรงตำแหน่งนี้เช่นเดียวกับการเป็นตัวแทนของนบีฮารูน อ. ที่มีต่อนบีมูซา อ.
    อิมามอะลี อ. มีสิทธิเหนือมุสลิมทุกๆคนต่อจากนบี ศ. เสมือนนบีฮารูนมีสิทธินั้นในหมู่ชนบนีอิสรออีลในยุคนบีมูซา

علي مني بمنزلة هارون من موسى