มุสลิม บิน อะกีล: ชะฮีดคนแรกจากเหล่าสหายของอิมามฮุเซน (อ.)

 

มุสลิม บิน อะกีล เป็นหนึ่งในบุคคลผู้ศรัทธา กล้าหาญ ฉลาดหลักแหลม และเป็นที่ไว้วางใจอย่างสูง ซึ่งถือเป็นผู้เสียสละคนแรกในหมู่สาวกของท่านอิมามฮุเซน (อ.)

ท่านอิมามฮุเซน (อ.) มีเหล่าสหายที่จงรักภักดีและเสียสละ แม้จำนวนน้อยนิด แต่ล้วนเป็นผู้ยิ่งใหญ่ในประวัติศาสตร์ และยังคงมีชื่อเสียงตราบจนปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม เราไม่ควรจำกัดคำว่า "สหายของอิมามฮุเซน (อ.)" ไว้เพียง 72 ชะฮีดในสมรภูมิกัรบะลา เพราะบุคคลอย่าง มุสลิม บิน อะกีล และ ฮานีย์ บิน อะรูเราะฮ์ ก็เป็นผู้ที่สละชีวิตเพื่อปกป้องหลักการของการเป็นผู้นำและการเป็นอิมามเช่นกัน และควรได้รับการยกย่องว่าเป็น ผู้เสียสละคนแรก ในเส้นทางของท่านอิมามฮุเซน (อ.)

แม้มุสลิมจะเป็นลูกพี่ลูกน้องกับอิมามฮุเซน (อ.) แต่เขาก็ไม่เคยถือสิทธิ์เหนือกว่า และยังคงรักษามารยาทของผู้เป็นบริวารต่อผู้นำของตนเสมอ เขาเป็นผู้ปฏิบัติตามคำสั่งของอิมามในทุกช่วงชีวิตอย่างซื่อสัตย์ และด้วยคุณสมบัตินี้เองทำให้เขาได้รับเลือกจากท่านอิมามอาลี (อ.), อิมามฮะซัน (อ.) และอิมามฮุเซน (อ.) ให้เป็นทั้งผู้แทนพิเศษและแม่ทัพที่ไว้วางใจในภารกิจต่าง ๆ หลายต่อหลายครั้ง

มุสลิม บิน อะกีล เป็นผู้ศรัทธาอย่างแท้จริงและเปี่ยมล้นด้วยความจงรักภักดีต่ออะฮ์ลุลบัยต์ (อ.) ตั้งแต่วัยเยาว์ เขาได้รับความสนใจเป็นพิเศษจากอิมามอะลี (อ.) เมื่อเติบโตขึ้น เขาก็เป็นหนึ่งในแม่ทัพของอิมาม

ในยุคของอิมามฮะซัน (อ.) เขาก็ยังคงเป็นผู้สนับสนุนที่มั่นคงของอะฮ์ลุลบัยต์

หลังจากอิมามฮะซัน (อ.) เสียชีวิต และอิมามฮุเซน (อ.) ขึ้นดำรงตำแหน่งอิมาม มุสลิมก็ยังยืนหยัดเคียงข้างอิมาม

เขาร่วมเดินทางกับอิมามฮุเซน (อ.) ไปยังนครมักกะฮ์ และจากนั้นได้รับแต่งตั้งให้เป็น ตัวแทนพิเศษ เพื่อเดินทางไปยังกูฟะฮ์ ซึ่งแสดงถึงความไว้วางใจที่ไม่มีข้อสงสัยจากอิมามฮุเซน (อ.)

ความซื่อสัตย์และจงรักภักดีอันเป็นแบบอย่าง:

ความซื่อสัตย์และความจงรักภักดีของมุสลิมต่ออิมามฮุเซน (อ.) เป็นสิ่งที่ชัดเจนมาก ท่านอิมามทราบดีว่ากำลังส่งใครไปยังกูฟะฮ์  บุคคลที่เป็นชิอะห์ผู้แท้จริง ผู้พร้อมจะเสียสละแม้กระทั่งชีวิตเพื่อปกป้องความจริง และที่สำคัญคือเขาเป็นผู้ซื่อสัตย์ต่อหน้าที่ จะถ่ายทอดสารของชาวกูฟะฮ์ต่ออิมามโดยไม่บิดเบือนแม้แต่น้อย

จากคุณลักษณะเหล่านี้ มุสลิม บิน อะกีลจึงถือเป็นหนึ่งในบุคคลผู้ยิ่งใหญ่ของโลกอิสลาม ซึ่งมีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าชะฮีดในสมรภูมิกัรบาลาเลยแม้แต่น้อย

เชื้อสายและภูมิหลังของท่านมุสลิม บิน อะกีล:

ข้อมูลส่วนใหญ่ที่เราทราบเกี่ยวกับท่านมุสลิม บิน อะกีล มักเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่ท่านถูกส่งไปยังเมืองกูฟะฮ์ เพื่อรวบรวมคำสัตย์ปฏิญาณจากประชาชนให้กับอิมามฮุเซน (อ.) อย่างไรก็ตาม ชีวิตของท่านก่อนเหตุการณ์นั้นก็มีความสำคัญและน่าสนใจไม่น้อย

ท่านมุสลิม บิน อะกีล เป็นบุตรของอะกีล และเป็นหลานของท่านอบูฏอลิบ จึงถือเป็นหลานชายของท่านอิมามอะลี (อ.) ทำให้ท่านมุสลิมเป็นหนึ่งในสมาชิกของตระกูลอันทรงเกียรติแห่งเผ่าบนีฮาชิม ซึ่งเป็นตระกูลของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ด้วย พ่อของท่านคืออะกีล เป็นลูกพี่ลูกน้องของท่านศาสดา และตระกูลนี้ล้วนเป็นผู้ศรัทธาในพระเจ้าอย่างมั่นคง มีคุณธรรม กล้าหาญ และเปี่ยมด้วยคุณงามความดี ซึ่งคุณลักษณะเหล่านี้ก็ปรากฏชัดในตัวท่านมุสลิมเช่นกัน โดยเฉพาะความจงรักภักดีและการเสียสละเพื่ออิมามฮูเซน (อ.) ซึ่งในที่สุดนำไปสู่การพลีชีพอย่างกล้าหาญของท่าน

ท่านมุสลิมเติบโตภายใต้การดูแลของอาของท่านคือ อิมามอะลี (อ.) และมักจะอยู่ใกล้ชิดกับอิมามฮะซันและอิมามฮูเซน (อ.) ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของท่าน นับตั้งแต่วัยเยาว์ ท่านจึงได้รับการอบรมจากแหล่งแห่งความรู้ คุณธรรม ความศรัทธา และจริยธรรมที่สูงส่ง ทำให้ท่านกลายเป็นบุคคลหนึ่งที่สะท้อนคุณค่าและจิตวิญญาณของตระกูลผู้ทรงเกียรตินี้อย่างแท้จริง

คำกล่าวของศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) เกี่ยวกับท่านมุสลิม บิน อะกีล:

ท่านเชคซอดูก ได้เล่าว่า วันหนึ่งอิมามอะลี (อ.) ได้ถามท่านศาสดามุฮัมมัด (ศ็อลฯ) ว่า: "ท่านรักอะกีลหรือไม่?"
ศาสดาตอบว่า: "ใช่ แน่นอน ข้ารักอะกีลด้วยสองเหตุผล หนึ่งคือเพราะตัวของเขาเอง และอีกหนึ่งคือเพราะลุงของข้า คืออบูฏอลิบก็รักเขาเช่นกัน"

จากนั้นท่านศาสดาได้กล่าวต่อว่า:
"บุตรของอะกีล (คือ มุสลิม) จะถูกสังหารในหนทางแห่งความรักต่อบุตรของเจ้า (คือ อิมามฮูเซน อ.) ดวงตาของผู้ศรัทธาจะร่ำไห้ให้เขา และเหล่ามลาอิกะฮ์จะส่งพรแด่เขา"

ชีวิตครอบครัว: การแต่งงานกับธิดาของอิมามอะลี (อ.):

ในวัยหนุ่ม ท่านมุสลิม บิน อะกีล เป็นบุคคลที่เปี่ยมด้วยศรัทธา ความดีงาม และความน่าไว้วางใจ จนอิมามอะลี (อ.) ยอมรับให้เขาแต่งงานกับธิดาของท่าน คือท่านหญิงรุกัยยะ ซึ่งการแต่งงานครั้งนี้ยังทำให้สายสัมพันธ์ระหว่างเขากับครอบครัวอันทรงเกียรติของท่านยิ่งแน่นแฟ้นยิ่งขึ้น หลักฐานทางประวัติศาสตร์ยืนยันว่า ท่านมุสลิมอยู่เคียงข้างอิมามฮะซันและอิมามฮูเซน (อ.) อยู่เสมอ และปฏิบัติตามพวกท่านด้วยความภักดีอย่างจริงใจ เขานับเป็นหนึ่งในผู้สนับสนุนที่แท้จริงของอะฮ์ลุลบัยต์ (อ.) ในช่วงเวลาที่พวกท่านต้องเผชิญกับความอยุติธรรมและการถูกกดขี่

นักรบผู้กล้าหาญและมีสติปัญญาแห่งสนามรบ:

ในช่วงเวลาที่อิมามอะลี (อ.) ดำรงตำแหน่งผู้นำของประชาคมอิสลาม ได้เกิดสงครามกลางเมืองขึ้นถึงสามครั้ง และท่านมุสลิม บิน อะกีล ก็เข้าร่วมอย่างกล้าหาญในสมรภูมิเหล่านี้

หนึ่งในสงครามสำคัญที่มีบันทึกชัดเจนถึงการมีส่วนร่วมของเขาคือ สงครามศิฟฟีน สงครามยืดเยื้อที่เกิดขึ้นระหว่างกองทัพของอิมามอะลี (อ.) และกองกำลังของมุอาวียะฮ์ ผู้ปกครองแห่งชาม ในสงครามนี้ ท่านมุสลิมได้รับมอบหมายให้เป็นผู้บัญชาการปีกขวาของกองทัพ ซึ่งเป็นตำแหน่งสำคัญ และเขาก็ทำหน้าที่ได้อย่างองอาจ มีไหวพริบ และกล้าหาญเป็นอย่างยิ่ง

ผู้แทนพิเศษแห่งอิมามผู้เที่ยงธรรม:

ท่านมุสลิม ถูกแต่งตั้งเป็นตัวแทนและผู้บัญชาการจากทั้งอิมามอะลี (อ.) อิมามฮะซัน และอิมามฮุเซน (อ.) แสดงถึงความไว้วางใจอย่างยิ่ง ท่านติดตามอิมามฮะซัน (อ.) อย่างใกล้ชิด เป็นหนึ่งในแผ่นดินคนสนิท ก่อนจะพร้อมเดินทางกับอิมามฮุเซน (อ.) จากมะดีนะฮ์สู่มักกะฮ์ และถูกส่งไปเป็นผู้แทนที่กูฟะฮ์

คุณสมบัติสำคัญของท่านที่ทำให้อิมามไว้วางใจ คือ
ความซื่อสัตย์และพร้อมเสียสละ ไม่ลังเลที่จะยอมสละชีวิตในทางสัจธรรม
ความตัดสินใจบนพื้นฐานศรัทธา สามารถรับรู้และยืนหยัดเพื่อความยุติธรรม
ความรับผิดชอบในการส่งสาร ถ่ายทอดเสียงของชาวคุฟะฮ์อย่างซื่อสัตย์ ไม่มาก-ไม่น้อย

สรุป: ท่านมุสลิม บิน อะกีล เป็นบุคคลผู้เปี่ยมไปด้วยคุณธรรม ความกล้าหาญ และความจงรักภักดี เป็นทั้งนักรบ ผู้แทน และนักปราชญ์ที่ได้รับความไว้วางใจจากอิมามทั้งสาม ท่านจึงเป็นบุคคลผู้ทรงเกียรติและโดดเด่นในประวัติศาสตร์ศาสนาอิสลาม

สถานะและคุณงามความดีของมุสลิม บิน อะกีล ในนัยน์ตาของท่านอิมามฮุเซน (อ.)

คุณธรรม ความซื่อสัตย์ ความกล้าหาญ และความรู้ความสามารถของมุสลิม บิน อะกีล เป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้ท่านอิมามฮุเซน (อ.) เลือกเขาเป็นผู้แทนและทูตพิเศษ ส่งไปยังเมืองกูฟะฮ์เพื่อประเมินสถานการณ์ของชาวเมือง

ในจดหมายที่อิมามฮุเซน (อ.) เขียนถึงชาวกูฟะฮ์ ท่านได้กล่าวไว้ว่า:

“ด้วยพระนามของอัลลอฮ์ ผู้ทรงกรุณาและปรานี จากฮุเซน บิน อะลี ถึงพี่น้องมุอ์มินและชาวมุสลิมทั้งหลาย  ข้าพเจ้าได้รับจดหมายของท่านผ่านฮานีย์และซะอีด ซึ่งเป็นคนสุดท้ายที่มาพบข้าพเจ้า ข้าพเจ้าเข้าใจความต้องการของพวกท่านว่าไม่มีผู้นำ และต้องการให้ข้าพเจ้าเดินทางมายังพวกท่าน เพื่อที่อัลลอฮ์จะทรงรวมพวกท่านไว้ภายใต้ธงแห่งความจริง ข้าพเจ้าได้ส่งพี่ชาย ลูกพี่ลูกน้อง และผู้ที่ครอบครัวข้าพเจ้าวางใจ คือมุสลิม บิน อะกีล ไปยังท่าน เพื่อรายงานความเป็นจริงและความคิดเห็นของพวกท่านให้ข้าพเจ้าทราบ หากเขายืนยันว่าความต้องการของพวกท่านเป็นเช่นที่ได้แจ้งไว้ ข้าพเจ้าจะรีบเดินทางไปหาพวกท่าน อินชาอัลลอฮ์ ข้าพเจ้าขอสาบานว่า ผู้นำที่แท้จริงคือผู้ที่ปฏิบัติตามอัลกุรอาน ดำเนินตามความยุติธรรม และยึดมั่นในความจริง ทั้งยังควบคุมตนเองให้อยู่ภายใต้พระประสงค์ของอัลลอฮ์”

มุสลิม บิน อะกีล มีสถานะพิเศษในใจของอิมามฮุเซน (อ.)

จากถ้อยคำของอิมาม (อ.) จะเห็นได้อย่างชัดเจนว่าท่านมุสลิมมีฐานะพิเศษและได้รับความไว้วางใจอย่างสูงจากท่านอิมามฮุเซน (อ.)

จากแหล่งอ้างอิงทางฮะดีษต่าง ๆ ระบุว่า มุสลิมมีตำแหน่งใกล้เคียงกับ “นะวาบ อัรบะอะฮ์” (ผู้แทนทั้งสี่ของอิมามมะฮ์ดี (อ.ญ.)

มีการกล่าวว่าเขาเป็นนักรายงานฮะดีษ (มุฮัดดิษ) ที่เคยถ่ายทอดคำสอนจากอิมามก่อน ๆ

เขายังเป็นนักวิชาการศาสนา ผู้รู้ และนักนิติศาสตร์อิสลามที่มีความรู้ทางศาสนาอย่างลึกซึ้ง

และเมื่ออิมามฮุเซน (อ.) ทราบข่าวการพลีชีพของมุสลิมและฮานีย์ บิน อัรเราะฮ์ ท่านกล่าวซ้ำว่า: “อินนา ลิลลาฮ์ วะอินนา อิลัยฮิ รอญิอูน   ชีวิตหลังจากท่านทั้งสองไม่มีความดีอีกต่อไปแล้ว”

ชาวเมืองกูฟะฮ์รู้จักและยอมรับในคุณค่าของมุสลิมหรือไม่?

ใช่  ชาวเมืองกูฟะฮ์รู้จักมุสลิม บิน อะกีลเป็นอย่างดีมานานแล้ว พวกเขาทราบว่าเขาเป็นคนดี มีศรัทธาแรงกล้า และได้รับความไว้วางใจจากอิมามฮุเซน (อ.)

ด้วยเหตุนี้ พวกเขาจึงต้อนรับมุสลิมอย่างอบอุ่นและเป็นมิตรในช่วงแรก แต่ไม่นาน พวกเขากลับเปลี่ยนใจด้วยความกลัวและผลประโยชน์จากอิบนุซิยาด จนกลายเป็นศัตรูที่ใช้ดาบทำลายเขาในที่สุด และทำให้เขาต้องเสียชีวิตอย่างกระหายน้ำ

การยืนหยัดในความถูกต้องแม้ในเวลาที่อันตรายที่สุด:

มุสลิม บิน อะกีล เป็นผู้ที่รู้จักความถูกต้องและยึดมั่นในหลักการแม้ในสถานการณ์อันตรายที่สุด ตัวอย่างหนึ่งคือ เมื่อเขาหลบซ่อนอยู่ที่บ้านของฮานี บิน อะรูเราะฮ์ และอิบนุซิยาดได้เข้ามาเยี่ยมเยียนฮานีโดยไม่รู้ว่ามุสลิมอยู่ในบ้าน ในขณะนั้น มุสลิมมีโอกาสที่จะสังหารอิบนุซิยาดได้ง่าย ๆ เพื่อปกป้องภารกิจของอิมาม แต่เขากลับไม่ยอมทำ เพราะนึกถึงคำสอนของท่านศาสดา (ศ.) ที่ว่า:

“มุอ์มินจะไม่สังหารผู้ใดโดยไม่ให้โอกาสเขาได้รู้ตัว”

แม้ว่าเขาจะกำลังเผชิญกับภัยอันตรายถึงชีวิต แต่มุสลิมยังคงยึดมั่นในหลักธรรมและความศรัทธาอย่างแน่วแน่ แสดงให้เห็นถึงความเคร่งครัดในศาสนาและความรู้ลึกซึ้งทางศาสนาอย่างแท้จริง

และสุดท้ายแล้วมุสลิมก็ต้องเสียชีวิตด้วยน้ำมือของคนชั่วเหล่านั้นอย่างทรมาน...

บทความโดย  เชคยูซุฟ เพชรกาหรีม