ทำความรู้จักเดือนรอมฎอน

ระดับขั้นของศีลอด

    ศีลอดถือเป็นศาสนกิจและคำสั่งใช้ที่เป็นความลับระหว่างพระผู้เป็นเจ้ากับบ่าวของพระองค์ ความลับอันนี้ถือเป็นคุณลักษณ์พิเศษเฉพาะที่ต่างออกไปจากศาสนกิจอื่น ๆ เพราะไม่มีผู้ใดสามารถล่วงรู้ได้ว่าบุคคลหนึ่งกำลังถือศีลอดอยู่หรือไม่? ถึงแม้จะพบเห็นและสนทนากับเขาอยู่ก็ตาม หากเขาผู้นั้นไม่แสดงตนว่า “ฉันกำลังถือศีลอด” จึงมีเพียงระหว่างเขากับพระเจ้าเท่านั้นที่รับรู้ในการปฏิบัติศาสนกิจนี้ ส่วนศาสนากิจอื่น ๆ เช่น การนมาซ จ่ายซะกาต ฯลฯ จะไม่เป็นความลับเมื่อมีผู้เห็นเขากำลังปฏิบัติศาสนกิจนั้นอยู่ ดังที่ท่านอิมามอาลี (อ) ได้กล่าวว่า
“ศีลอด คืออิบาดะฮ์ที่รับรู้ระหว่างพระผู้สร้างกับบ่าว (ผู้ถือศีลอด) ของพระองค์เท่านั้น”
(قصار الجمل 1/394)
สิ่งนี้ถือเป็นหลักฐานหนึ่งที่บ่งชี้ถึงวัตถุประสงค์ของการถือศีลอดได้เป็นอย่างดีว่า คือการเสริมสร้างตักวา ความยำเกรง และความอิคลาศ (เจตานาบริสุทธิ์) นั่นเอง
     
    เมื่อศีลอดเป็นศาสนกิจที่พิเศษและเป็นที่รับรู้ระหว่างบ่าวกับพระเจ้าเท่านั้น แล้วศีลอดของบ่าวที่กำลังถือศีลอดเพื่อความใกล้ชิดยังพระองค์นั้นอยู่ในระดับใดของศีลอดกัน???

    ระดับขั้นของศีลอด

1-  ศีลอดระดับทั่วไป (عام)
ศีลอดระดับนี้คือศีลอดที่งดเว้นการกิน การดื่ม อารมณ์ปรารถนา และออกห่างจากสิ่งต่างๆ ที่ทำให้ศีลอดเป็นโมฆะ
2-  ศีลอดระดับเฉพาะ (خاص)
ศีลอดระดับนี้นอกเหนือจากท้องจะงดเว้นการกิน การดื่ม และอารมณ์ปรารถนาแล้ว ยังต้องควบคุมและระวังดวงตา หู ลิ้น มือ เท้า และอวัยวะส่วนอื่น ๆ ไม่ให้กระทำสิ่งต้องห้ามต่าง ๆ อีกด้วย ศีลอดชนิดนี้ได้รับการยืนยันจากคำกล่าวจากท่านอิมามซอดิก (อ) ว่า:
  “เมื่อท่านถือศีลอด (ละเว้นการกินดื่มของท้อง) ก็จงทำให้เป็นศีลอดของดวงตา หู  (และอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย) ด้วย “ และกล่าวต่อว่า “จงอย่าทำให้วันที่ศีลอดและ วันที่ไม่ถือศีลอดเท่าเทียมกัน” (کافی 4/87)
3-  ศีลอดระดับเฉพาะพิเศษ (خاص الخاص)
ศีลอดระดับนี้ถือว่าเป็นศีลอดที่ต่างไปจากสามัญที่สุด ซึ่งอยู่เหนือการถือศีลอดทางร่างกาย แต่เป็นศีลอดที่สัมพันธ์กับจิตวิญญาณ โดยศีลอดระดับนี้ได้รับการอธิบายว่าเป็นศีลอดของหัวใจ เพราะผู้ถือศีลอดระดับนี้จะไม่สาละวนอยู่กับความคิดใด ๆ ที่นอกเหนือไปจากพระเจ้า และถือว่าการกระทำให้สิ่งต่าง ๆ ทางโลกที่นอกเหนือไปจากพระเจ้านั้นเป็นสิ่งต้องห้ามสำหรับเขา โดยที่หากเรื่องราวทางโลกแค่เพียงเรื่องเดียวเข้ามายังสมองของเขาเท่ากับศีลอดของเขาเป็นโมฆะ (ยกเว้นความคิดที่ทำให้ศาสนาและศรัทธาของเขาเพิ่มมากขึ้น) และผู้ถือศีลอดระดับนี้ได้แก่บรรดาศาสดาผู้ทรงธรรมนั่นเอง ทว่ามนุษย์ทุกคนสามารถเข้าถึงศีลอดในระดับที่เฉพาะพิเศษนี้ได้ โดยเริ่มจากการพัฒนาจิตวิญญาณของตนจากศีลอดทั่วไปสู่ศีลอดระดับของบรรดาศาสดาผู้ทรงธรรม

บทความโดย เชคอะลี พิชัยรัตน์