ศัตรูที่ร้ายกว่าชัยฏอนคือนัฟซู ตอนที่ 4

#พระองค์ทรงมอบสติปัญญามาเพื่อให้มนุษย์แตกต่างจากสัตว์เดรัจฉาน
#การใช้ความคิดและปัญญาเป็นตัวจักรสำคัญในการต่อสู้กับนัฟซู

 

 أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ
” พึงทราบเถิด! ด้วยการรำลึกถึงอัลลอฮ์เท่านั้นทำให้จิตใจสงบมั่น "    

                                ซูเราะฮ์ อัร-เราะอฺด์ โองการที่ 28
 

       ดังที่กล่าวไว้แล้วก่อนหน้านี้ว่าเราต้องต่อสู้กับนัฟซู ต้องต่อสู้กับแรงปรารถนาในด้านมืดที่ท่านศาสดา(ศ็อล) เรียกว่าการทำญิฮาดใหญ่ในสมรภูมินี้ มีทั้งคนที่ยอมแพ้ศิโรราบ คนที่ได้รับชัยชนะ  และคนที่แพ้บ้างชนะบ้างแต่ไม่เคยท้อถอยยังคงสู้ต่อไปเรื่อยๆ  แสดงให้เห็นว่าไม่ใช่เรื่องง่ายดายที่จะต่อสู้กับจิตใจตนเอง แล้วเราจะทำอย่างไรที่จะต่อสู้กับมัน เอาชนะมัน ควบคุมแรงปรารถนาด้านมืดของเราให้ได้  ซึ่งในทางปฏิบัติเราสามารถจัดการกับนัฟซูได้เช่นกัน  ด้วยการผ่านขั้นตอนทั้งเจ็ด ที่เราจะใช้เป็นพื้นฐานในการต่อสู้กับนัฟซูตัวฉกาจของเราได้

7 ขั้นตอนในการจัดการกับนัฟซู

1. การตื่นรู้ (ยักฆ์เซาะฮ์)

บางคนอยู่ในสภาวะหลับใหลไม่สนใจสิ่งใดทั้งสิ้น แม้กระทั่งยามที่ลืมตาตื่นอยู่ก็อยู่ในสภาพที่หลับใหลคือใช้ชีวิตแบบไร้สาระ  ไร้เป้าหมาย  ไม่รู้ว่าเกิดมาเพื่ออะไร  มีชีวิตอยู่เพื่ออะไร และสุดท้ายของชีวิตจะเป็นอย่างไร ในสภาวะของคนที่หลับใหลไม่ยอมตื่นเช่นนี้ เห็นได้ชัดว่าไม่สามารถที่จะเรียนรู้อะไรได้ และนอกจากไม่สนใจสิ่งใดแล้วยังไม่เปิดรับสิ่งใด เคยมีวิถีชีวิตแบบใด เชื่อแบบใด ก็เป็นอยู่แบบนั้นด้วยกับความเคยชิน

2.การใช้ความคิด (ตะฟักกุร)
คือการที่เราใช้เวลาในการทบทวนถึงเป้าหมายของตัวเรา  เราเกิดมาเพื่ออะไร อยู่เพื่ออะไร บั้นปลายของชีวิตจะไปไหน ในคัมภีร์อัลกุรอานได้กล่าวถึงเรื่องการใคร่ครวญครุ่นคิดในการตั้งคำถาม เรื่องการใช้ปัญญาว่า " เจ้าไม่ใช้ปัญญาหรอกหรือ? ไม่ใคร่ครวญ ไตร่ตรองหรอกหรือ? พวกเจ้าไม่ใช้ความคิดหรอกหรือ ? การตั้งคำถามมากมายเหล่านี้มีในหลายตัวบทเป็นคำถามที่ไม่ต้องการคําตอบแต่ต้องการให้นำไปปฏิบัติ  จะเห็นได้ว่าศาสนาอิสลามเป็นหนึ่ง ในศาสนาที่ให้ความสำคัญเน้นหนักในด้านการใช้ความคิดให้รู้จักท่องไปบนโลก บนชั้นฟ้า ให้รู้จักสังเกตสิ่งต่างๆเช่น เวลาที่เรามองไปบนท้องฟ้าในยามค่ำคืน สิ่งที่เราเห็นคือดวงดาว  เมื่อเห็นแล้วให้ใช้ความคิดว่าสิ่งนั้นเกิดมาได้อย่างไร? จักรวาลอันน่าพิศวงนี้เกิดขึ้นมาได้เองหรือ? จากนั้นก็ใช้ความคิดต่อยอดศึกษาภายในนัฟซูของเราเพื่อที่จะยกระดับให้เข้าถึงด้านลึกของจิตใจไปอีกขั้นหนึ่ง

       เรื่องการใช้ความคิดเป็นเรื่องที่ท้าทายมนุษย์เป็นอย่างมาก รายงานหะดิษจากบรรดาอิมาม(อ.)ที่กล่าวให้เห็นความสำคัญในเรื่องของการใช้สติปัญญาว่า " การใช้ความคิดเพียงชั่วขณะหนึ่งมีความประเสริฐกว่าการอิบาดัตถึง 70 ปี " ขยายความได้ว่าการทำนมาซและการอ่านดุอาอ์ และการอิบาดัตต่างๆหากความด้วยความไม่เข้าใจก็คงจะไม่ได้รับประโยชน์อย่างแท้จริง คนที่รู้จักใช้ความคิดแม้เพียงเสี้ยววินาทีกลับได้ประโยชน์มากกว่า เพราะการใช้ความคิดคือการไม่ปิดกั้นตัวเองจากประตูแห่งความรู้

      ในคัมภีร์อัลกุรอานได้ตอกย้ำในเรื่องของการใช้สติปัญญาไว้ในหลายบทด้วยกัน โดยมุ่งเน้นการให้ความสำคัญกับความรู้  การใช้ความคิด การใช้สติปัญญาตรึกตรอง ทั้งหมดนี้เป็นสิ่งที่มีคุณค่า พระองค์ทรงสร้างเราขึ้นมาพร้อมกับมอบสติปัญญามาให้ฉะนั้นเราควรใช้มันให้คุ้มค่าที่สุดนอกเหนือจากที่เราคิดได้ในเรื่องเป้าหมายของชีวิต  ค้นพบว่าชีวิตมีเป้าหมายที่แท้จริงซ่อนอยู่และต้องขับเคลื่อนต่อไปข้างหน้าแล้ว  ก็ยังต้องคิดถึงผลร้ายของแรงปรารถนาด้านมืด คิดถึงผลร้ายของการตกเป็นเชลยของนัฟซูเห็นผลร้ายของผู้ที่ทำตามอารมณ์ใฝ่ต่ำ ใช้ความคิดพิจารณาถึงบั้นปลายของผู้ที่ยอมแพ้ต่อโลกแห่งวัตถุซึ่งทั้งหมดนี้ถ้าคิดได้ก็ย่อมช่วยให้เรารอดพ้นจากการถูกนัฟซูพาไปสู่ความตกต่ำ  รอดพ้นการอยู่โดยไร้เป้าหมายและยังทำให้รอดพ้นจากความขาดทุนที่แท้จริงได้อีกด้วย......