ฮะดีษฆอดีรคุม ตอนที่ 2

 

حدَّثَني يوسُفُ بنُ راشِدٍ، حدَّثَنا عَليُّ بنُ قادِمٍ الخُزاعيُّ، أَخْبرَنا إِسْرائيلُ، عَنْ عَبدِ اللَّهِ بنِ شَريكٍ، عَنْ سَهمِ بنِ حُصينٍ الأَسَديِّ

(บุคอรีรายงานฮะดีษฆอดีรจาก)
ยูสุฟ บิน รอชิ๊ด เล่าให้ฉันฟัง
อะลี บิน กอดิม อัลคุซาอี เล่าให้เราฟัง
อิสรออีล บินยูนุส แจ้งให้เราฟัง จาก
อับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก จาก
สะฮั่ม บินหุศ็อยน์ อัลอะซะดี เล่าว่า

قدِمْتُ مَكَّةَ أَنا وعَبدُ اللَّهِ بنُ عَلْقمةَ قالَ ابنُ شريكٍ : وَكانَ ابنُ عَلْقمةَ سَبّابًا لعَليٍّ فَقلْتُ: هَلْ لكَ في هَذا، يعْني أَبا سَعيدٍ الخُدْريَّ ؟ فقُلتُ: هَلْ سَمعْتَ لِعَليٍّ مَنقبَةً ؟ قالَ: نعَمْ،

ฉัน(สะฮั่ม)กับ อับดุลลอฮ์ บินอัลก่อมะฮ์ ได้เข้ามาที่นครมักกะฮ์

อับดุลลอฮ์ บินชะรีก ได้กล่าวว่า อับดุลลอฮ์ บินอัลก่อมะฮ์ เป็นคนด่าทอท่านอะลีมาตลอด

ฉันกล่าวว่า  ท่านมีพันธะสัญญาอะไรกับชายคนนี้ไหม หมายถึง ท่านอบูสะอีดอัลคุดรี ?

#แล้วฉันกล่าวว่า
ท่านเคยได้ยินความดีงามของท่านอะลีไหม ?

เขาตอบว่า เคยได้ยิน

فَإِذا حَدَّثْتُكَ فَسَلِ المُهاجِرينَ وَالأَنصارَ وقُريْشًا، قامَ النَّبيُّ -صلى اللَّه عليه وسلم- يومَ غَديرِ خُمّ، فأَبْلغَ ، فَقالَ

ดังนั้นเมื่อฉันได้เล่าให้ท่านฟังแล้ว จงสอบถามชาวมุฮาญิรีน,ชาวอันศ็อรและชาวกุเรชเถิด

ท่านนบี(ศ)ได้ยืนประกาศในวันฆอดีรคุมว่า

أَلَسْتُ أَوْلَى بِالمُؤْمِنينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ؟ ادْنُ يا عَليُّ، فدَنا، فرَفَعَ يَدَهُ، ورَفَعَ النَّبيُّ -صلى اللَّه عليه وسلم- يدَهُ، حتَّى نظرْتُ إلى بياضِ إِبطيْهِ، فقالَ

ฉันมิใช่ผู้ที่มีสิทธิต่อบรรดาผู้ศรัทธา มากกว่า ตัวของพวกเขาเอง ดอกหรือ ?  

โอ้อะลีจงเข้ามาใกล้ๆฉัน เขาได้เข้าไปใกล้ท่าน เขาได้ยกมือของเขาขึ้น ท่านนบี(ศ)ได้ยกมือของเขาขึ้น จนฉันเห็นความขาวของรักแร้ทั้งสองของเขา แล้วท่านนบีได้กล่าวว่า

مَنْ كُنتُ مَوْلاهُ فَعَليٌّ مَوْلاهُ  وسَمعَتْهُ أُذنايَ

ผู้ใดที่ฉันคือ “เมาลา” ของเขา ดังนั้นอาลี ก็คือ “เมาลา” ของเขา
และฉันได้ยินมันด้วยสองหูของฉัน

قالَ ابنُ شَريكٍ فقَدِمَ عَبدُ اللَّهِ بنُ عَلْقمَةَ، وسَهْمٌ، فَلَمّا صَلَّيَا الفَجْرَ، قامَ ابنُ عَلْقمَةَ، فَقالَ: أَتوبُ إِلى اللَّهِ مِنْ سَبِّ عَليٍّ

อับดุลลอฮ์ บินชะรีกได้กล่าวว่า

แล้วอับดุลลอฮ์ บินอัลก่อมะฮ์ กับ สะฮั่ม บินหุศ็อยน์ได้เข้ามา เมื่อทั้งสองได้ทำละหมาดเสร็จแล้ว
อับดุลลอฮ์ บินอัลก่อมะฮ์ได้ยืนขึ้นแล้วกล่าวว่า
#ฉันขอเตาบัตสำนึกผิดต่ออัลลอฮ์ จากการด่าทอท่านอะลี

อ้างอิงจากหนังสือ

อัตตารีค อัลกะบีร
ผู้แต่ง อัลบุคอรี เล่ม 4 หน้า 193 ฮะดีษที่ 2458

หนังสืออัตตารีคอัลกะบีรคือตำราที่โด่งดังเล่มหนึ่งเกี่ยวกับอิลมุลริญาล ซึ่งอัลบุคอรีย์เป็นผู้เรียบเรียง และนับว่าตำรานี้มีความสำคัญมากในการอ้างอิงเกี่ยวกับชีวประวัตินักรายงานฮะดีษ

#ทำไมบุคอรีย์จึงไม่บันทึกฮะดีษนี้ไว้ในซอฮิฮ์บุคอรีทั้งๆที่สายรายงานฮะดีษนี้เชื่อถือได้ทุกคน

คำตอบ เพราะมีรอวีเป็นชีอะฮ์

#มาดูกัน

#บุคอรีรายงานฮะดีษฆอดีรจาก ยูสุฟ บิน รอชิ๊ด

1. #ยูสุฟ บิน รอชิ๊ด คือผู้เล่าฮะดีษฆอดีรคุมบทนี้ให้บุคอรีฟัง
บุคอรีให้การเชื่อถือต่อ ยูสุฟ บิน รอชิ๊ด ฮะดีษของรอชิ๊ดถูกบันทึกไว้ในซอฮิฮ์บุคอรี สี่ บทคือ
4487 - حَدَّثَنَا يُوسُفُ بْنُ رَاشِدٍ
5214 - حَدَّثَنَا يُوسُفُ بْنُ رَاشِدٍ
5479 - حَدَّثَنَا يُوسُفُ بْنُ رَاشِدٍ
7509 - حَدَّثَنَا يُوسُفُ بْنُ رَاشِدٍ

อัซซะฮะบี กล่าวว่า

يُوْسُفُ بنُ مُوْسَى بنِ رَاشِدٍ الكُوْفِيُّ : الإِمَامُ، المُحَدِّثُ، الثِّقَةُ،
حَدَّثَ عَنْهُ: البُخَارِيُّ، وَأَبُو دَاوُدَ، وَالتِّرْمِذِيُّ، وَابْنُ مَاجَهْ، وَالنَّسَائِيُّ ، وَخَلْقٌ سِوَاهُم
ยูสุฟ บินมูซา บินรอชิ๊ด อัลกูฟี : เขาคืออิหม่าม มุฮัดดิษ เชื่อถือได้
ผู้ที่รายงานฮะดีษจากเขาคือ บุคอรี, อบูดาวูด, ติรมิซี, อิบนุมาญะฮ์, นะซาอี แลคนอื่นๆ

ดู สิยัร อะอ์ลามุนนุบะลา เล่ม 12 หน้า 221 อันดับที่ 76

2. #อะลี บิน กอดิม อัลคุซาอี (เล่าให้ยูสุฟ บิน รอชิ๊ดฟัง)

อิบนุฮิบบานและอัลอิจญ์ลีกล่าวว่า อะลี บิน กอดิม อัลคุซาอี เชื่อถือได้

อิบนุอบีฮาติม กล่าวว่า  محله الصدق สถานะของเขาคือ เชื่อถือได้

อิบนุฮะญัร กล่าวว่า

علي بن قادم الخزاعي الكوفي صدوق يتشيع

อะลี บิน กอดิม อัลคุซาอี อัลกูฟี เชื่อถือได้ เขาเป็นชีอะฮ์(ตะชัยยุ๊อ์)

ดู ตักรีบ อัตตะฮ์ซีบ อันดับที่ 4785

3. #อิสรออีล บิน ยูนุส (เล่าให้อะลี บิน กอดิม ฟัง)

อิบนุฮิบบานและอัลอิจญ์ลีกล่าวว่า อิสรออีล บิน ยูนุส เชื่อถือได้

อิบนุฮะญัรกล่าวว่า

إسرائيل بن يونس بن أبي إسحاق السبيعي الهمداني الكوفي ثقة

อิสรออีล บิน ยูนุส บินอบีอิสฮาก อัสสะบีอี อัลฮัมดานี อัลกูฟี เชื่อถือได้

ดู ตักรีบ อัตตะฮ์ซีบ อันดับที่ 401

อัซซะฮะบีกล่าวว่า

قلت: إسرائيل اعتمده البخاري ومسلم في الأصول، وهو في الثبت كالاسطوانة، فلا يلتفت إلى تَضعيف من ضعفه

อัลบุคอรีและมุสลิมให้การยึดถือต่ออิสรออีลในอุซูล และเขาอยู่ในความมั่งคงเหมือนเสาหลัก #ดังนั้นไม่ต้องไปสนใจผู้ที่กล่าววิจารณ์ว่าเขา ดออีฟ

ดูมีซานุล อิ๊อ์ติดาล เล่ม 1 หน้า 208 อันดับที่ 820

4. #อับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก (เล่าให้ อิสรออีล บิน ยูนุส ฟัง)

อิบนุฮะญัรกล่าวว่า

عبد الله بن شريك العامري الكوفي صدوق يتشيع أفرط

อับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก อัลอามิรี เชื่อถือได้ เป็นชีอะฮ์ที่สุดโต่ง

ดู ตักรีบ อัตตะฮ์ซีบ อันดับที่ 3384

อิบนุอบีฮาติม บันทึกคำวิจารณ์อุละมาอ์ไว้ดังนี้

كان عبد الرحمن بن مهدى قد ترك الحديث عن عبد الله بن شريك قال أبو محمد لمذهبه فإنه كان مختاريا على ما حكاه بن عيينة

อับดุลเราะห์มาน บินมะฮ์ดีละทิ้งฮะดีษที่รายงานจากอับดุลลอฮ์ บินชะรีก
อบูมุฮัมมัดได้กล่าวว่า สาเหตุเพราะมัซฮับของเขา เขาเป็นพวกมุคตาร(พวกที่ลุกขึ้นมาล้างแค้นให้กับท่านฮูเซนบินอะลี) ตามที่อิบนุอุยัยนะฮ์เล่ามันไว้

قال سفيان بن عيينة كان عبد الله بن شريك مختاريا وكان لا يحدث عنه

สุฟยาน บินอุยัยนะฮ์กล่าวว่า อับดุลลอฮ์ บินชะรีกเป็นพวกมุคตาร เขาจึงไม่รับรายงานฮะดีษจากอับดุลลอฮ์

نا عبد الرحمن نا محمد بن حمويه بن الحسن قال سمعت أبا طالب قال سألت احمد بن حنبل عن عبد الله بن شريك فقال كوفى ثقة

อับดุลเราะห์มานเล่าจากมุฮัมมัด บินหะมะวัยฮ์ บินอัลฮาซันกล่าวว่า ฉันได้ยินอบูตอลิบเล่าว่า ฉันได้ถามอิหม่ามอะหมัดถึงอับดุลลอฮ์ บินชะรีก อิหม่ามอะหมัดตอบว่า เขาเป็นชาวกูฟะฮ์ เชื่อถือได้

عن يحيى بن معين انه قال عبد الله بن شريك ثقة نا عبد الرحمن قال سئل أبو زرعة عن عبد الله بن شريك العامري فقال كوفى ثقة نا عبد الرحمن قال سألت أبى عن عبد الله بن شريك فقال ليس بقوي

ยะห์ยา บินมะอีน กล่าวว่า อับดุลลอฮ์ บินชะรีก เชื่อถือได้
อบูซุรอะฮ์ถูกถามถึง อับดุลลอฮ์ บินชะรีก อบูซุรอะฮ์ตอบว่า เขาเป็นชาวกูฟะฮ์ เชื่อถือได้
อับดุลเราะห์มานเล่าว่า ฉันได้ถามบิดาของฉันถึง อับดุลลอฮ์ บินชะรีก พ่อฉันตอบว่า เขาไม่แข็งแรง

ดู อัลญัรฮุ วัตตะอ์ดีล เล่ม 5 หน้า 80 อันดับที่ 375

#กรณีที่อุละมาอ์บางคนตำหนิ ( อับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก ) ว่าเป็นพวกมุคตารนั้น

#เชคอบูอิสฮากอัลฮุวัยนี ได้ชี้แจงว่า

أما الجوزجاني فقال (( مختاري كذاب )) فقد تناوله شديدا كما تري و هذا القول غلو و إسراف لا نوافقه عليه
ส่วนกรณีที่อัลเญาซะญานี วิจารณ์ว่าอับดุลลอฮ์ บิน ชะรีกคือ (( พวกมุคตาร คนโกหก))
ที่อัลเญาซะญานีได้ตำหนิเขาหนักไปดังที่ท่านเห็น
และคำพูดนี้ถือว่าเลยเถิดเกินไป ซึ่งเราไม่เห็นด้วยกับเขา ในการตำหนิอับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก เช่นนั้น

ดูหนังสือ คอซออิซ อมีรุลมุอ์มินีนีอะลี อันนะซาอี หน้า 57 ฮะดีษที่ 39

5. #สะฮั่ม บินหุศ็อยน์ อัลอะซะดี คือผู้เล่าฮะดีษฆอดีรคุมบทนี้

อิบนุฮิบบาน กล่าวว่า

سهم بن حصين الأسدي الكوفى يروى عن أبى سعيد الخدري روى عنه عبد الله بن شريك

สะฮั่ม บินหุศ็อยน์ อัลอะซะดี อัลกูฟี เขารายงานฮะดีษจากท่านอบีสะอีดอัลคุดรี และอับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก ได้รายงานฮะดีษจากเขาอีกที

ดูอัษษิกอต อิบนุฮิบบาน อันดับที่ 3261

อิบนุ อบีฮาติม กล่าวว่า

سهم بن حصين روى عن سعد روى عنه عبد الله بن شريك سمعت أبى يقول ذلك

สะฮั่ม บินหุศ็อยน์ ได้รายงานฮะดีษจากท่านสะอัด / อับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก ได้รายงานฮะดีษจากเขา ฉันได้ฟังบิดาของฉันกล่าวไว้เช่นนั้น

ดู อัลญัรฮุ วัตตะอ์ดีล เล่ม 4 หน้า 291 อันดับที่ 1257

#อัซซะฮะบีได้บันทึกสายรายงานฮะดีษนี้เอาไว้ในหนังสือของเขาชื่อ

رسالة طرق حديث من كنت مولاه فهذا علي مولاه

ริซาละฮ์ ตุรุ๊ก ฮะดีษ มันกุนตุ เมาลาฮุ ฟะฮา อะลียุน เมาลาฮู หน้า 85 ฮะดีษที่ 88 ดังนี้

ثنا الحافظ أبو العباس ابن عقدة، ثنا أحمد بن يحيى بن زكريا، ثنا عليّ ابن قادم، ثنا إسرائيل، عن عبد الله بن شريك، عن سهم بن حصين الاسدي عن أبي سعيد الخدري أنّ رسول الله صلّى الله عليه وسلّم قال يوم غدير خمّ : من كنت مولاه فعليّ مولاه; قالها ثلاث مرّات سهم مذكور في الثقات لابن حبّان

ฮาฟิซ อบุลอับบาส อิบนุอุกดะฮ์ เล่าให้เราฟัง อะหมัด บินยะห์ยา เล่าให้เราฟัง
อะลี บิน กอดิม เล่าให้เราฟัง อิสรออีล บิน ยูนุส เล่าให้เราฟัง จากอับดุลลอฮ์ บิน ชะรีก จากสะฮั่ม บินหุศ็อยน์ อัลอะซะดี จากท่านอบูสะอีด อัลคุดรีย์ เล่าว่า
แท้จริงท่านรอซูลุลลอฮ์(ศ)ได้กล่าวในวันฆอดีรคุมว่า ผู้ใดที่ฉันคือ “เมาลา” ของเขา ดังนั้นอาลี ก็คือ “เมาลา” ของเขา ท่านกล่าวถึงสามครั้ง สะฮั่มถูกกล่าวไว้ในหนังสืออัษษิกอต(รอวีที่เชื่อถือได้)ของอิบนุฮิบบาน

บทความโดย เชคอับดุลญะวาด สว่างวรรณ