จุดประสงค์ของการสร้างมนุษย์คืออะไร? #ถ้าเป้าหมายคือความสมบูรณ์แบบ ทำไมพระเจ้าจึงไม่สร้างให้มนุษย์สมบูรณ์แบบเสียทีเดียว?

เชคอิมรอน พิชัยรัตน์/เรียบเรียง

คำตอบโดยย่อ
พระเจ้าเป็นภวันต์ที่ไม่มีที่สิ้นสุดและมีความสมบูรณ์แบบทั้งหมด การสร้างคือความโปรดปรานหนึ่ง พระองค์คือพระผู้ทรงให้ความโปรดปราน ความโปรดปรานอย่างสมบูรณ์ของพระองค์ทำให้พระองค์สร้างทุกสิ่งที่สมควรจะถูกสร้างขึ้น พระเจ้าจึงทรงสร้างมนุษย์และทุกสรรพสิ่งขึ้น เพราะพระองค์ทรงโปรดปรานยิ่ง นั่นคือจุดประสงค์และเหตุผลของการสร้างของพระองค์
เนื่องจากคุณลักษณะของพระเจ้าคือสิ่งเดียวกับแก่นแท้และอัตลักษณ์ของพระองค์ จึงกล่าวได้ว่าจุดประสงค์ของการสร้างสรรค์คือแก่นแท้และอัตลักษณ์ของความเป็นพระเจ้า
 พระเจ้าสร้างมนุษย์ให้เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีแนวโน้มภายในสองอย่างคือความดีและความชั่ว และมีผู้เรียกร้องเชิญชวนสู่ความดีและความชั่วจากภายนอกสองอย่าง ได้แก่ ศาสดา และชัยฏอน ที่สามารถนำพามนุษย์ไปถึงระดับสูงสุดของการสร้างที่สมบูรณ์แบบและดิ่งลงสู่ความเสื่อมทรามในระดับที่ต่ำที่สุด หากมนุษย์ผู้หนึ่งเดินตามเส้นทางแห่งความดีทั้งๆ ที่มีแนวโน้มที่ดึงสู่ความเป็นสัตว์เดรัจฉานและการล่อลวงที่ชั่วร้าย ผู้นั้นจะมีสถานะที่เหนือกว่าทูตสวรรค์ (มะลาอิกะฮ์)เพราะพวกเขา(มะลาอิกะฮ์)ไม่มีความโน้มเอียงที่จะดึงสู่ความเป็นสัตว์เดรัจฉานและการล่อลวงที่ชั่วร้าย และหากมนุษย์เลือกเส้นทางแห่งความชั่ว เขาจะกลายเป็นสิ่งมีชีวิตหนึ่งที่ต่ำกว่าสัตว์เดรัจฉาน เพราะมะลาอิกะฮ์ไม่มีความสามารถทางจิตวิญญาณเหมือนดั่งเช่นมนุษย์
หากพระเจ้าสร้างมนุษย์มาอย่างสมบูรณ์ตั้งแต่ต้น ซึ่งเป็นไปได้สำหรับพระองค์ที่จะสร้างเช่นนั้น ก็ไม่ถือว่าเป็นความสมบูรณ์แบบโดยสมัครใจสำหรับเขา แต่เป็นการสร้างแล้วเสร็จจากพระองค์ และพระเจ้าได้ทรงสร้างสิ่งมีชีวิตก่อนหน้าพวกเขาที่มีความสมบูรณ์แบบทั้งหมดตั้งแต่ต้นมาแล้ว(สร้างมะลาอิกะฮ์) ดังนั้น เป้าหมายของการสร้างมนุษย์จะสำเร็จได้เมื่อมนุษย์มีศักยภาพมุ่งสู่ความสมบูรณ์แบบและบรรลุมันด้วยการกระทำโดยความสมัครใจของเขา ผู้ไม่เชื่อและคนบาปที่ถูกกีดกันไม่ให้บรรลุถึงความสมบูรณ์แบบนี้ แม้ว่าพวกเขาจะไม่ได้บรรลุจุดประสงค์หลักของการสร้างมนุษย์ - ซึ่งเป็นพระประสงค์ของพระเจ้า - แต่พวกเขาไม่ได้ออกนอกไปจากจุดประสงค์ของการสร้างมนุษย์ เพราะพระเจ้าต้องการให้พวกเขาเลือกทางที่ถูกหรือผิดด้วยการเลือกของเขาเอง ถ้าพระเจ้าทำให้เป็นไปไม่ได้ที่มนุษย์จะเลือกเส้นทางแห่งความผิดพลาด ศรัทธาและการเชื่อฟังของเขาจะไม่เป็นไปโดยสมัครใจ
คำตอบโดยละเอียด
เพื่อชี้แจงคำตอบ ต้องให้ความสำคัญกับประเด็นต่างๆต่อไปนี้:
ก) จุดประสงค์ของพระเจ้าในการสร้าง
 1.อัลลอฮ์ผู้ทรงสูงส่งทรงเป็นภวันต์จำเป็น (วาญิบุลวุญูด) เนื่องจากสภาวะภวันต์ของพระองค์นั้นไม่ทรงต้องพึ่งพาและขึ้นอยู่กับสิ่งใดทั้งสิ้น พระองค์มีความสมบูรณ์แบบทั้งหมด ไม่มีข้อจำกัดและข้อบกพร่องใดๆ สำหรับพระองค์
 2.หนึ่งในความสมบูรณ์แบบของพระองค์คือความโปรดปรานและความเมตตาของพระองค์ ดังที่มีในอัลกุรอานว่า:
وَمَا كَانَ عَطَاءُ رَبِّكَ مَحْظُورًا
" และการประทานให้ของพระผู้อภิบาลของเจ้านั้นมิถูกหวงห้าม (แก่ผู้ใด)”
พระเจ้าผู้ทรงฤทธานุภาพไม่มีข้อจำกัด ใดๆ ในการให้ ดังนั้นหากพระองค์ไม่ให้นั่นก็เนื่องจากการมีข้อจำกัด พระองค์ทรงเป็นผู้ให้ย่อมให้แก่ทุกสิ่งที่สมควรจะได้รับ
 3.ความดีและความสมบูรณ์ทุกอย่างเป็นภวันต์ส่วนความชั่วและความบกพร่องทั้งหมดมาจากการไม่มี ตัวอย่างเช่น ความรู้คือความดีและความสมบูรณ์แบบ และความเขลาคือความไม่ดีและความไม่สมบูรณ์  ในทำนองเดียวกัน ความเข้มแข็งคือความสมบูรณ์แบบและความดี ตรงกันข้ามกับความอ่อนแอและความไร้ความสามารถ ดังนั้นจึงเป็นที่ชัดเจนว่าสิ่งที่เป็นภวันต์นั้นเป็นสิ่งที่ดี และตรงกันข้ามกับมันคือความชั่วและความบกพร่องซึ่งคือภาวะความว่างเปล่า
 4.จากการทั้งสามข้อข้างต้น เห็นได้ว่าความโปรดปรานของพระเจ้าจะเกิดขึ้นโดยการสร้าง ดังนั้นผลที่ตามมาของความโปรดปรานของพระเจ้าคือการสร้างนั่นเอง
กล่าวอีกนัยหนึ่ง หากสิ่งที่ควรค่าแก่การสร้างแต่พระเจ้าไม่ทรงสร้าง ถือว่าการไม่สร้างนี้เป็นการหวงห้ามจากความดี โดยพิจารณาถึงความดีของภวันต์ และถือว่าเป็นความตระหนี่ซึ่งไม่ใช่คุณลักษณะของความเป็นพระเจ้า สรุปได้จากทั้งสี่ข้อนี้ว่าหากมีคนถาม อะไรเป็นเหตุให้พระเจ้าสร้าง? ตอบได้ว่าความโปรดปรานของพระองค์ทำให้เกิดการสร้างต่างๆ ขึ้นมา
 5.คุณลักษณะของพระเจ้าไม่ได้แยกออกจากแก่นแท้ของพระเจ้า แต่คุณลักษณะของมนุษย์และสรรพสิ่งอื่น ๆ นั้นไม่ใช่เป็นสิ่งเดียวกันกับแก่นแท้ ตัวอย่างเช่น แอปเปิ้ลมีหนึ่งแก่นแท้ ส่วนสีแดงและความหวานเป็นคุณลักษณะของมัน สีแดงและความหวานนี้อยู่เหนือไปจากแก่นแท้ของแอปเปิ้ล แอปเปิ้ลสามารถเปรี้ยวและเขียวแทนคุณลักษณะเหล่านี้ในขณะที่แก่นแท้ของความเป็นแอปเปิ้ลก็ยังคงอยู่เหมือนเดิม