ชีอะห์ คือ มุสลิมกลุ่มใด ?

ชีอะห์เป็นคำภาษาอาหรับ ให้ความหมายว่า "ผู้ปฎิบัติตาม"  เช่นในอัลกุรอ่านเรียกกลุ่มที่ปฎิบัติตามนบีนุฮ์ ว่า ชีอะห์ของนุฮ์[นั่นคือนบีอิบรอฮีม อ.]

وَإِنَّ مِنْ شِيعَتِهِ لَإِبْرَاهِيمَ

[37:83] : และแท้จริงผู้ที่ดำเนินรอยตามนุฮ์[ชีอะห์ของนุฮ์]นั้น คืออิบรอฮีม 

ส่วนชีอะห์ในศัพท์ที่เข้าใจกันในยุคสมัยท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. และหลังจากนั้น คือ กลุ่มคนที่เชื่อว่า ท่านศาสดา ศ. ได้แต่งตั้งท่านอะลี บุตรแห่ง อบูฎอลิบ ผู้เป็นบุตรเขยให้ขึ้นดำรงตำแหน่งอิมาม ผู้นำมวลมุสลิมสืบต่อจากท่าน และท่านศาสดา ศ. ก็ได้รับรองสวรรค์ไว้ให้พวกเขา[ชีอะห์] แล้ว และเรียกขานคนกลุ่มนี้ว่า "ชีอะห์อะลี"

ชีอะห์อะลี ในยุคบั้นปลายชีวิตของท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. และหลังการวายชนภ์ของท่านศาสดา ประกอบไปด้วยชาวมุฮาญิรีน และชาวอันซอร  บุคคลในชั้นแนวหน้าของกลุ่ม เป็นผู้อวุโสจากตระกูลบนีฮาชิม และบรรดาศ่อฮาบะฮ์ชั้นแนวหน้าของท่านนบี ศ. เช่น ท่านอบูซัร ,ซัลมาน อัลฟาราซีย์ ,ท่านมิกดาร และบุคคลอื่นๆที่อยู่ในฐานะเดียวกัน และพวกเขาก็ยังคงยึดมั่นต่อความเชื่อดังกล่าว ว่า ท่านอิมามอะลี อ. คืออิมาม ผู้สืบทอดอำนาจต่อจากท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. โดยการแต่งตั้งของท่านศาสดาเองในวันฆอดีรกุม  ซึ่งต่อมาพวกเขาถูกเรียกขานว่า "ชีอะห์ของอะลี"

แต่ตามความเป็นจริงฉายานามดังกล่าว[ชีอะห์อะลี]ท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. ได้เป็นผู้ตั้งให้แก่พวกเขา ตั้งแต่ท่านยังมีชีวิตอยู่ 

������ มีบันทึกไว้ในตำราฮะดิษอิสลาม[ทั้งซุนนีห์และชีอะห์]ว่า ครั้งหนึ่งศาสดามุฮัมมัดได้วางมือของท่านบ่นบ่าของท่านอิมามอะลี อ. แล้วกล่าวว่า 

وَالَّذِي نَفسِي بِيَدِهِ إِن هَذَا وشيعته لَهُم الفائزون يَوْم الْقِيَامَة

ข้าขอสาบานต่อผู้ที่ชีวิตของข้าอยู่ในอำนาจของพระองค์[ขอสาบานต่ออัลลอฮ์]ว่า "โอ้อะลี เจ้าและชีอะห์ของเจ้าคือผู้ที่จะได้รับทางรอดในวันกิยามัต" 

وَأخرج ابْن عَسَاكِر عَن جَابر بن عبد الله  قَالَ كُنَّا عِنْد النَّبِي صلى الله عَلَيْهِ وَسلم فَأقبل عَليّ فَقَالَ النَّبِي صلى الله عَلَيْهِ وَسلم: وَالَّذِي نَفسِي بِيَدِهِ إِن هَذَا وشيعته لَهُم الفائزون يَوْم الْقِيَامَة.

سیوطی، الدرالمنثور، ج8، ص589، الناشر: دار الفكر، بيروت

������ อิบนิ อับบาส กล่าวว่า เมื่ออายะต่อไปนี้ถูกประทานลงมา

«إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ أُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ» 

แท้จริงบรรดาผู้ศรัทธา และประพฤติในการงานที่ดี คือประชาชาติที่ประเสริฐสุด

ท่านศาสดามุฮัมมัด ศ. จึงกล่าวกับท่านอะลี ว่า :

 «هُوَ أَنْتَ وَ شِیعَتُکَ تَأْتِی أَنْتَ وَ شِیعَتُکَ یَوْمَ الْقِیامَةِ راضِیْنَ مَرْضِیِّینَ، وَ یَأْتِی عَدُوُّکَ غَضْباناً مُقْمَحِین»؛

ความหมายของอายะนี้ คือเจ้า[โอ้อะลี]และชีอะห์ของเจ้า ในวันกิยามัต[เจ้าและชีอะห์ของเจ้า]คือกลุ่มคนที่พอใจในอัลลอฮ์[ผู้กตัญญูต่ออัลลอฮ์]และอัลลอฮ์ก็พอใจในพวกเขา และศัตรูของเจ้าจะมาในวันกิยามัตในสภาพผู้พิโรธ และจะถูกกระชากสู่ไฟนรก

ฉะนั้นชีอะห์จึงหมายถึงมุสลิมในยุคเเรกของอิสลามกลุ่มหนึ่งที่มาจากศ่อฮาบะห์นบี ที่มีความเชื่อเรื่องการแต่งตั้งตัวเเทนของท่านศาสดา ศ. โดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง พวกเขาจึงถูกเรียกว่า ชีอะห์ ซึ่งแนวคิดดังกล่าวได้สืบสานมาจนถึงปัจจุบัน