ท่านหญิงซัยนับ (ซ.) ถือกำเนิดราวปีที่ 5 หรือ 6 ฮ.ศ. – ถึงแก่อสัญกรรมในปี 62 ฮ.ศ. เป็นธิดาของท่านอิมามอะลี (อ.) และท่านหญิงฟาฏิมะฮ์ (ซ.) ในเหตุการณ์แห่งกัรบะลา หลังจากการเป็นชะฮีดของพี่ชายของนาง คือ ท่านอิมามฮุเซน (อ.) นางได้รับการขนานนามว่าเป็น “ผู้ถือธงแห่งกัรบะลา” และเป็นผู้นำของบรรดาเชลยศึกแห่งกัรบะลา”
เหตุการณ์กัรบะลา ถือเป็นเหตุการณ์สำคัญที่สุดในชีวิตของท่านหญิงซัยนับ (ซ.) หลังจากอิมามฮุเซน (อ) ถูกสังหารในวันอาชูรอ นางและเหล่าผู้รอดชีวิตจากเหตุการณ์นั้นถูกจับเป็นเชลย ถูกพาไปยังเมืองกูฟะฮ์ และต่อไปยังเมืองชาม (ซีเรียในปัจจุบัน) ภารกิจหลักสามประการของท่านหญิงซัยนับ หลังเหตุการณ์อาชูรออ์ มีดังนี้
1.การดูแลและคุ้มครองผู้รอดชีวิตจากเหตุการณ์
2.การปกป้องและให้การสนับสนุนต่อท่านอิมามซัจญาด (อ.)
3.การประกาศและถ่ายทอดสารของบรรดาชะฮีดแห่งกัรบะลาให้แก่ประชาชน
คำปราศรัยของท่านหญิงซัยนับในเมืองกูฟะฮ์ และอีกครั้งในราชสำนักของยะซีดที่เมืองชาม ได้เปิดเผยถึงความอยุติธรรมของราชวงศ์อุมัยยะฮ์ รวมถึงอุบัยดิลลาฮ์ อิบนุซิยาด และยะซีด อิบนุมุอาวียะฮ์ จนทำให้ยะซีดต้องแสดงความเสียใจและกล่าวขอโทษต่อการกระทำของตนเอง
บุตรชายสองคนของท่านหญิงซัยนับ คือ อูน และมุฮัมมัด ก็ได้สละชีวิตในเหตุการณ์กัรบาลาด้วยเช่นกัน
เนื่องจากความทุกข์ยากอย่างมากมายในการดำเนินชีวิตของนาง ท่านหญิงซัยนับ จึงได้รับฉายาว่า “อุมมุลมะศออิบ” (มารดาแห่งความทุกข์ทั้งปวง) อีกทั้งยังมีฉายาอื่น ๆ เช่น “อะกีละตุ บะนีฮาชิม” (สตรีผู้ทรงเกียรติแห่งวงศ์วานฮาชิม) และ “อาลิมะฮ์ ฆ็อยรุ มะอัลลิมะฮ์” (ผู้มีความรู้โดยไม่ต้องเรียนร็จากผู้ใด)
บรรดานักปราชญ์ชีอะฮ์ถือว่า ท่านหญิงซัยนับเป็นผู้มีคุณธรรมอันสูงส่งหลายประการ เช่น มีความรู้และความเข้าใจทางศาสนา เปี่ยมด้วยปัญญาในวาทศิลป์ดั่งท่านอิมามอะลี (อ.) มีความศรัทธาและการอิบาดะฮ์คล้ายท่านหญิงฟาฏิมะฮ์ (ซ.) เป็นแบบอย่างของความอดทนและการยืนหยัดต่อสู้ และเป็นสัญลักษณ์แห่งความอดทนที่สวยงาม (ศ็อบร์ ญะมีล) นักปราชญ์บางท่านถึงกับเชื่อว่า ท่านหญิงซัยนับมีลักษณะของอิศมะฮ์ (ความบริสุทธิ์ปราศจากบาป) เช่นเดียวกับบรรดาอิมามผู้บริสุทธิ์ทั้งหลาย
ตามทัศนะที่เป็นที่รู้จัก ท่านหญิงซัยนับถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 15 เดือนรอญับ ปีฮิจเราะฮ์ศักราช 62 ส่วนสถานที่ฝังศพของนางนั้นมีความเห็นแตกต่างกัน — สถานที่ที่มีชื่อเสียงที่สุดคือ ฮะรอมท่านหญิงซัยนับในเมืองดามัสกัส (ซีเรีย) แต่บางคนเชื่อว่า หลุมศพของนางอยู่ที่กรุงไคโร (อียิปต์) หรือ สุสานบะกีอ์ในนครมะดีนะฮ์
ในวัฒนธรรมและวรรณกรรมของชีอะฮ์ ท่านหญิงซัยนับ (ซ.) มีสถานะอันสูงส่ง บรรดาชีอะฮ์จะจัดพิธีรำลึกในวันประสูติและวันถึงแก่อสัญกรรมของนาง ตั้งชื่อลูกสาวตามชื่อของนาง และจัดการประชุมหรือกิจกรรมเพื่อระลึกถึงคุณงามความดีของนาง ในประเทศอิหร่าน วันประสูติของท่านหญิงซัยนับถูกกำหนดให้เป็น “วันพยาบาลแห่งชาติ” มีการเขียนหนังสืออย่างมากมายในหลายภาษาเกี่ยวกับชีวิตและคุณลักษณะของนาง มากกว่า 334 เล่ม ในภาษาอาหรับ, ฟาร์ซี, อูรดู และอังกฤษ ฯลฯ หนึ่งในหนังสือที่มีชื่อเสียงคือ “อัลเคาะศออิศุซซัยนะบียะฮ์” ผลงานของซัยยิดนูรุดดีน ญะซาอิรี
ที่มา วีกีชีอะฮ์ แปลโดย เชคญะมาลุดดีน ปาทาน